Dagur - 16.07.1952, Blaðsíða 6

6
D A G U R
Miðvikudaginn 1G. júlí 1952
Ferðasögubrot
Eftir Jón Norðfjörð leikara
Ekkert er eins bölvað gegn gigt
og öðrum krankleika og
kuldinn. Eg hafði því hlakkað til
að fara héðan úr kuldanum og
komast í hlýindin í Danmörk, því
að venjan er sú þar, að í byrjun
maí er komið sumar og sól með
í kringum 30 stiga hita. En von-
brigðin urðu mikil vegna veður-
farsins. Þessa hartnær tvo mán-
uði, sem eg dvaldi í Danmörk og
Svíþjóð, voru stöðugir kuldar
daga jafnt sem nætur og fyrri
hluta maímánaðar meira að
segja frost stundum á næturnar.
Danir og Svíar undu þessu líka
illa og í samtölum manna á milli
var venjulega hyrjað á því, að
tala um kuldann og enginn skidi
í þessum ósköpum. En þrem dög-
um áður en eg lagði af stað heim
styttist veðrið til batnaðar, sól-
skin og logn réðu ríkjum og veð-
urstofan danska spáði áframhaldi
á því.
Eg átti tvö erindi til Danmerk-
ur. Hið fyrra var að leita gagn-
gerðrar rannsóknar og lækninga
á illkynjuðum hrygg-kvilla, sem
hefur hrjáð mig um undanfarin
ár, en hið síðara var að leita mér
nýjunga í leildist og leiklistar-
kennslu, sem eg hafði hlotið
nokkurn styrk til úr Utanfarar-
sjóði Félags ísl. leikara. Eg skipti
því deginum þannig þennan tíma,
sem eg var í Danmörk, að mið-
bikið úr deginum var eg undir
handleiðslu færustu sérfræðinga
í hryggsjúkdómum, en morgnana
og kvöldin notaði eg t-il að afla
mér nýjunga hjá leiklistarmönn-
um og í leikhúsum.
Um árangurinn af rannsóknum
og læknisaðgerðum þessum er
eigi hægt að segja enn, en það
mun koma í jós hvort einhver
hefur orðið eða enginn.
Leikhús þau, sem eg heimsótti
í Danmörk, voru þessi: Konung-
lega leikhúsið, Folke-leikhúsið,
Det ny Teater, A. B. C. teatret,
Appolloteatret, Alléscenen, Nörre
hrosteatret í Röde Kro-teater, Ny
Ravnsborg-scenen, Pantomime-
teatret í Tivolí, Odenteatret og
írska Hamlet-sýningin í kastala-
garðinum á Kronborg í Hesingör.
í átockholm heimsótti eg þessi
leikhús: Kungliga dramatiska
teatrens stóra og litla leiksviðið,
Kungliga Operan, Blanche- og
Folkan-leikhúsin og Skansen.
Sýningarnar á þessum stöðum
voru með ýmsu móti. Sorgarleik-
ir, gleðileikir og skopleikir,
óperui', óperettur, dansleikir
(Ballett )og þegjandi leikir. Ynd-
isegt var að fá tækifæri til að sjá
allt þetta og margt var nýstárlegt
og hugleikið. Fyrir utan þessar
nefndu sýningar var eg einnig
viðstaddur margar kabarettsýn-
ingar (kvöldskemmtanir með alls
konar skemmtiefn), heyrði fræga
leikara lesa upp kvæði og sögur.
Þá hafði eg einnig leyfi til að
vera viðstaddur kennslu í leiklist,
sem gamall nemandi þaðan sjálf-
ur, og líka fékk eg að vera við-
staddur upptöku stórs leikrits í
danska ríkisútvarpið, með ágæt-
um leikurum og alls konar ný-
tízkubúnaði. Að síðustu reyndi
eg að afla mér nýjunga í leiklist
og leiklistarkennslu einnig með
viðtölum við fræga leikara, évo
sem hr. Paul Reumert og fleiri.
Eg hafði því bæði gaman og gagn
af þessu ferðalagi mínu.
Leiklist*og sönglist eru á háu
stigi í Danmörk og Svíþjóð. Ef eg
ætti að segja hug minn allan, þá
mundi eg samt telja Konungl.
svensku óperuna fremri þeirri
dönsku, en aftur leiklist danska
Konungl. leikhússins fremri þeirri
sænsku. Snilldarlegasta meðferð
á karlmannshlutverki, sem eg sá,
var tvímælalaust leikur hr. Reu-
merts í sjónleiknum Sweden-
hielms. Það var ógleymanlegt
Næstur honum kom, að minni
hyggju, hr. John Price í sorgar-
leiknum Kong Richard III. Af
dönskum kvenleikurum fannst
mér bezt frú Bodil Kjær, gömul
skólasystir mín, sem margir ís-
lendingar munu kannast við frá
kvikmyndaleikhúsunum. í Stock-
holm sá eg beztan leik hjá hinni
gamalkunnu og þrauti-eyndu
leikkonu Tora Teje á Dramaten
í sjónleiknum Colombe. Óperett-
unni Tiggarstudenten í Konungl.
svensku óperunni gleymi eg aldr-
ei. Þá var og mjög gaman að
heyra Einar Kristjánsson syngja
í óperunni Rakarinn í Sevilla, í
Kaupmannahöfn.
Alls staðar þar sem eg kom var
mér mæta vel tekið og vildu
leikarar og söngfólk allt fyrir mig
gera, sem var aðallega að fá að
sjá ýmsan leiksviðsútbúnað, og
allir leystu úr spurningum mín-
um eftir beztu getu.
Eg tel mig því eins og áður er
sagt hafa haft mjög mikið gagn og
gaman, í leiklistarlegu tilliti séð,
af för þessari.
Þar sem það varð að sam-
komulagi milli mín og ritstj.
Dags, að eg skrifaði nokkur orð
um þetta ferðalag mitt í blaðið
vil eg nota tækifærið og biðja
Dag fyrir mínar beztu kveðjur til
fólksins í sendiráðunum í Dan-
mörk og Stockhólmi með þakk-
læti fyrir mjög vinsamega fyrir-
greiðslu í ferðinni og jafnframt
kveðjur til hjónanna Önnu
Snorradóttur og Birgis Þórhalls-
sonar, en á hinu vinalega og
smekklega heimili þeirra í yndis-
legu umhverfi úti í Wirum, rétt
fyrir utan Kaupmannahöfn, átt-
um við — þrenn hjón frá Akur-
eyri — ógleymanlega kvöldstund
kvöldið áður en við lögðum af
stað heim til íslands. Flugfélag
íslands gat áreiðanlega ekki valið
betri manneskjur en þau hjónin
til að kynna félagið og ísland á
erlendum vettvangi.
Mótorhjól
til sölu. Afgr. vísar á.
Kúrenur
í pökkum og lausri vigt
Rúsínur með steinum
Rúsínur steinlausar
Sveskjur
Kaupfélag Eyfirðinga.
Nýlenduvörudeild
og útibú.
Ilmvötn
margar tegundir
Kaupfélag Eyfirðinga
N ýlemduvörudeild
og útibú
Þú sem tókst sjóstakk
á mánudagskvöldið var við
Hríseyjarg. 11, ert vinsam-
lega lieðinn að skila honum
þangað sem fyrst.
Ung góð kýr
til sölu nú þegar.
Uppl. í síma 1797.
Einbýlishús
úr timbri, á Oddeyri, ásamt
verzlunarplássi, verkstæðis-
plássi og fallegri, stórri lóð,
til sölu nú þegar og afhend-
ingar í haust. — Upplýsing-
ar veittar í síma 1312 kl. 5
—(i e. h. næstu daga.
Björn Halldórsson.
Dráttarhestur
Ungur dráttarhestur til
sölu. A. v. á.
Herbergi
til leigu í Norðurgötu 47.
Stærð 4 X 4 m.
Hansína Jónsdóttir.
Til sölu:
Rúmgafl með áföstum nátt-
borðum. Gjafverð!
i
Afgr. vísar á.
fbúð
2—3 herbergi og eldhús,
. óskast 15. sept. eða 1. okt.
næstk. Afgr. vísar á.
Jón Norðfjörð.
AUGLÝSIÐ í DEGI
IBKHKHKHKHKHKBKHKBKBKBKBKHKBKHKHKHKHKHKBKBKHKHKH.
Helga Helgadóttir í Presthvammi
„Ljósið loftin fyllir
og loftin verða blá.
Vorið tánum tyllir
tindana á“.
Vart voru þcssi orð úr penna
Þorsteins Gíslasonar þornuð á
pappírnum, er íslenzkar vorsálir
höfðu gert þau að sínum söng. Og
þegar eg minnist á íslenzkar vor-
sálir, kemur mér í hug Helga í
Presthvammi. í fyrravor leit eg
inn til hennar. Þá stóð hún við
gluggann sinn, og horfði út yfir
túnið og móana, út yfir Laxá, þar
sem hún liðaðist um engjar og
hraun, og vorgleðin ljóm-
aði úi' augum hennar og svip.
f áttatíu og fimm ár hafði hún
glaðst yfir hækkandi sól og
grænkandi jörð, en í vor fengu
jarðnesk augu hennar ekki litið
dalinn hennar færast í sumar-
skrúðið. Hún kvaddi um leið og
sumarið tók að kveðja.
Helga Helgadóttir var fædd að
Hallbjarnarstöðum í Reykjadal,
26. febrúar 1866, ein tíu systkina.
Lifir nú aðeins eitt þeirra, Jón
Helgason á Húsavík, og hafa flest
þeirra náð hárri elli. Hún giftist
um veturnætur 1890 24 ára göm-
ul, Gísli Sigurbjörnsson, og lifir
hann konu sína. Höfðu þau því
búið saman í nærfellt 61 ár er hún
andaðist.
Gísli og Helga bjuggu fyrstu
tvö áriii að Halldórsstöðum í
Reykjadal, en fluttust þá í Aðal-
dal, og í Presthvammi höfðu þau
átt heima í 57 ár. Fátæk voru þau,
sem flestir aðrir, framan af árum,
en eljusemi, sparsemi og hagsýni
húsfreyjunnai’ í Presthvammi
greiddi þeim götuna til vaxandi
velmegunar. Helga í Prest-
hvammi var einstaklega vel verki
farin. Er því viðbrugðið, hvað
hún spann fínt band, og komin
var hún undir áttrætt, er hún síð-
ast spann band í húfu. Þá er því
viðbrugðið, hversu vönduð Helga
var til orðs og æðis. Segir kunn-
ugur mér, að aldrei hafi hann
heyrt henni hrjóta Ijótt orð af
vörum.
Þau Gísli og Helga eignuðust 9
börn, en af þeim dóu tvö í æsku.
Síðar ui'ðu þau að sjá af tveimur
fullorðnum sonum, og það var hið
þyngsta reiðarslag fyrir Helgu, er
Björn sonur hennar andaðist,
skömmu fyrir áttræðisafmæli
hennar. Hann hafði þá fyrir
nokkru tekið við búi foreldra
sinna ásamt konu sinni, Sigríði
Björnsdóttur frá Hvoli í Húna-
vatnssýslu. Á heimili Gísla og
Helgu ólst einnig upp Sveinbjörg
Árnadótir, er jafnan kallaði þau
föður sinn og móður, og minntist
nú fóstru sinnar með þakklæti.
Það eru fleiri en þeir, sem næst
Helgu stóðu, sem minnast hennar
þannig. Það var jafnan gest-
kvæmt á Presthvammsheimilinu,
og áttu þau hjónin bæði sinn þátt
í að laða fólk þangað, svo og
börnin, er þau uxu upp. Þangað
var jafnan heilbrigða gleði að
sækja. Þeim, sem að garði bar, er
ef til vill minnisstæðast brosið
hennar Helgu. Það ljómaði upp
andlitið. Brosandi heilfeaði hún,
og brosandi kvaddi hún. Og þeg-
ar hún kvaddi í síðasta sinn,
hvíldi rólegt bros yfir ásjónu
hennar.
Slíkra er gott að minnast.
Aðalbjörg Bjarnadóttir.
Poffurinn og Pannan
eru bezt frá sænsku
Husquarna-verksmiðjunum!
N ý k o m i ð :
5 stærðir af pottum
Steikarpönnur
Pönnukökupönnur
Vöfflujárn
KAUPFÉLAG VERKAMANNA
Ferðamenn, athugið!
Afgreiðum án nokkurs fyrirvar'a alls konar I;
heita og kalda rétti allan daginn. Einnig ;!
nestispakka. * ;>
Hvergi fjölbreyttara, ódýrara né betra! >
Opið frá kl. 8 til kl. 23.30.
DIDDA BAR
Strandgötu 23 — Sími 1473 j