Dagur - 06.05.1953, Blaðsíða 5

Miðvikudaginn 6. maí 1953
DAGUB
5
ATHUGASEMD
um vegamál í Eyjaf jarðarsýslu
Frá Vinnuskólanefnd Akureyrar
Út af grein Þórarins Kr. Eld-
járns, hreppstjóra á Tjörn, í 21.
tölubl. „Dags“ þ. á., er hann
nefnir „Er það tilviljun, gleymska
•— eða?“, vil eg leyfa mér að taka
fram eftirfarandi til skýringar:
1. Samkvæmt skýrslu vega-
málastjóra, sem fyrir stuttu síðan
lá fyrir fjárveitinganefnd Al-
þingis, eru tiltölulega meiri ak-
færir þjóðvegir í Eyjafjarðarsýslu
heldur en í nokkru öðru héraði
landsins. Það er kannske tilvilj—
un, en ekki bendir það á, áð hér-
aðinu hafi verið alveg gleymt í
því efni.
2. Eg er Þ. K. E. sammála um,
að þörf sé á þeirri stefnubreyt-
ingu í vegamálum, að „minnka
útþennslu veganna en leggja
nokkurn hluta vegafjárins til
endurbygginga verstu kafla
gömlu þjóðveganna“, og í fjár-
lögum þessa árs er nokkur við-
leitni í þessa átt, að því er þetta
hérað varðar, og það^einmitt fyrir
mitt tilstilli, þannig, að fjárhæð
er þar ætluð til að byrja á endur-
byggingu Eyjafjarðarbrautar, en
hún er elzti akvegur héraðsins.
Hins vegar mun þó slík stefnu-
breyting eiga allerfitt uppdráttar
enn um sinn, því að enn eru
margar sveitir á landi hér alger-
lega akvegalausar, t. d. á Vest-
fjörðum og Austfjörðum, og eðli-
lega reka fulltrúar þeirra sveita á
Alþingi sterkan áróður fyrir því,
að þær eigi að sitja fyrir vegafé.
Annars veitir Alþingi auðvitað
fé til endurbygginga á verstu
köflum akveganna, þó það ákveði
ekki hvar féð skuli notað, heldur
vegamálastjórnin. í gildandi fjár-
lögum eru veittar samtals rúm-
lega 10 milljónir kr. til nýbygg-
inga 186 vega, en 21 milljón kr.,
eða meira en helmingi hærri
upphæð, er veitt til viðhalds vega.
Endurbygging slæms vegakafla,
eða t. d. hækkun vegar vegna
snjóþyngsla, er auðvitað ekki
annað en viðhald og það er bein-
línis til þess ætlast, að slíkar
framkvæmdir séu greiddar af
viðhaldsfénu. Þó vinna og annað
sé dýrt nú, má þó töluvert gera
fyrir 21 millj. kr. Að sjálfsögðu
ber Svarfdælingum og öðrum Ey-
firðingum sinn skerfur af þessu
fé. Fái þeir hann ekki í tiltölu við
aðra, miðað við þarfir og aðrar
aðstæður, er það ranglæti, sem
vegamálastjórnin ber ábyrgð á,
en ekki Alþingi. Að vísu mætti
hugsa sér að Alþingi færi bein-
línis að skipta viðhaldsfénu á
milli héraðanna eða jafnvel ein-
stakra vega, en það hefur ekki
enn verið horfið að því ráði nema
að sáralitlu leyti og ýmsa ókosti
mundi það óneitanlega hafa.
3. Það er rétt, að í þetta skipti
er ekkert fé veitt í fjárlögum til
nýrra vega í Svarfaðardal. Hins
vegar mundum við þingm. Eyf.
þó vel eftir Svarfaðardal og öðr-
um úthreppum kjördæmisins,
enda mun sá hluti héraðsins fá
samgöngubót á þessu ári, sem eg
tel, eins og ástatt er, mikilsverð-
ari heldur en þó einhver fjárveit-
ing hefði fengist til vegar, einnig
fyrir Svarfaðardal. Það hefur
verið samkomulag á undanförn-
um þingum, að þingmenn stjórn-
arflokkanna bæru ekki fram til-
lögur í þinginu sjálfu um fjár-
veitingar til héraða sinna, heldur
sneru sér til fjárveitinganefndar
með óskir sínar óg hlýttu hennar
úrskurði. Þetta samkomulag höf-
um við þingm. Eyf. haldið. En við
bárum fram ýmsar óskir við fjár-
veitinganefnd um framlög til
vega í héraðinu, einnig í „út-
hreppum þess“. Einnig fórum við
fram á að fé yrði veitt til þess að
byggja nýja brú á Hörgá hjá
Möðruvöllum. Nú fór auðvitað
svo, að við fengum ekki allar ósk-
ir okkar uppfylltar, það fengu
engir. En við fengum góð orð um
það, að Hörgárbrúin skyldi verða
byggð á þessu ári, þó ekki væri
beinlínis tekin upp fjárveiting til
hennar á fjárlögum (um brúar-
byggingar eru fleiri leiðir til).
Kom þetta fram í ræðu fram-
sögum. fjárveitingan. í samráði
við vegamálastjóra og eins í sam-
tali við mig. En þá urðum við
auðvitað enn frekar að sætta
okkur við úthlutun nefndarinnar
á vegafénu. Nú er búið að ákveða
byggja Hörgárbrú í sumar.
Gamla brúin er að verða ónýt og
getur raunar hrunið undan
þungu hlassi hvenær sem er. Ef
svo færi, hygg eg að vegirnir í út-
héraðinu kæmu að æði mikið
minni notum. Eg hygg því að ný
brú komi að meiri notum fyrir
úthreppa sýslunnar, heldur en
jafnvel eins árs fjárveiting til
nýrra vega þar hefði getað gert.
Og þetta held eg að einnig gildi
um Svarfaðardal.
Bemh. Stefánsson.
65 ára:
Stefán Jónsson
í Skjaldarvík
Ágætur Eyfirðingur, Stefán
Jónsson klæðskerameistari, for-
stjóri elliheimilisins í Skjaldar-
vik, átti sextíu og fimm ára af-
mæli á sunnudaginn. Stefán hef-
ur leyst af höndum þrekvirki
fyrir héraðið með byggingu og
rekstri elliheimilisins, sem er
mikil nauðsynjastofnun. Dagur
sendir Stefáni árnaðaróskir á
þessum tímamótum í ævi hans.
Kvenskátar
kaupa liúseign
Bæjarstjórnin hefur samþykkt
að styrkja Kvenskátafélagið Val-
kyrjuna með 25 þús. kr. til að
kaupa efri hæð hússins Helga-
magrastræti 18, og verður upp-
hæðin greidd á fimm árum. Fé-
lagið mun einnig fá styrk úr
Félagsheimilasjóði til kaupanna.
Eins og flestum er kunnugt
hafa tilraunir þær, sem gerðar
voru hér með vinnuskóla fyrir 11
og 12 ára börn reynzt mjög fjár-
frekar, bæði vegna mikils stofn-
kostnaðar og vegna uppskeru-
brests þau tvö ár, sem skólinn
hefur starfað. Þó skólinn hafi að
öðru leyti gengið vel, þykir því
ekki fært að reka hann áfram
með sama fyrirkomulagi. Flestir
munu þó óska þess að starfsemi í
þessa átt verði haldið áfram og
hefur bæjarstjórn veitt til þess
40.000.00 kr. og falið vinnuskóla-
nefnd að sjá um reksturinn. —
Nefndin hefur síðan gert kostn-
aðaráætlun og tillögur um fyrir-
komulag skólans, sem miðast við
þetta fjárframlag óg eru tillög-
urnar í aðalatriðum á þessa leið:
1. Að skólinn taki á móti 30 til
40 börnum á aldrinum 10, 11 og
r
Ovenjulegir tónleikar
Síðdegis á þriðjudaginn, þann
28. apríl sl.,höfðu nokkrir nem-
endur úr Tónlistarskóla Akur-
eyrar hljómleika í hátíðasal
barnaskólans fyrir börn úr efstu
bekkjum skólans. Þar mættu
einnig skólastjóri tónlistarskól-
ans, Jakob Tryggvason, og
píanókennari skólans, frú Þyri
Eydal.
Skólastj. barnaskólans, Hannes
J. Magnússon, bauð þessa sjald-
séðu gesti velkomna og gat þess,
að til þessara tónleika væri stofn-
að til þess að glæða tónlistar-
áhuga og tónlistarskilning meðal
barnanna. Kvaðst hann vona, að
slíkir hljómleikar yrðu framvegis
fastur liður í starfi beggja skól-
anna.
Þá flutti skólastjóri tónlistar-
skólans stutt erindi um tónlist og
gildi hennar. Kvaðst hann gleðj-
ast yfir þessari samvinnu á milli
skólanna, sem hann vonaði að
áframhald yrði á. Að því loknu
hófust hljómleikarnir. Skólastjóri
tónlistarskólans kynnti verkefnin
jafnóðum og fór nokkrum orðum
um höfunda þeirra.
Þessir nemendur tónlistarskól-
ans komu þarna fram og léku eft-
irtalin verk:
Jóhannes Vigfússon, 7 ára, Rob.
Schumann: Soldiers’ March op.
68, nr. 2. — Ada M. Piaget: Litlle
White Butterfly.
Ingibjörg Sigurðardóttir, 12
ára, P. Tschakowsky: Neapoli-
taniches Tanzlied op. 39, nr. 8. —
Edw. Grieg: Walz op. 12, nr. 2.
Kolbeinn Kristjánsson, 13 ára,
Fredr. Burgmiiller: The Swallow
op .100, nr. 24. — Ph. E. Bach:
Solfeggietto.
Lena M. Rist, 14 ára, Fr. Schu-
bert: Impromtu nr. 90, nr. 4.
Hörður Kristinsson, 14 ára, J.
S. Bach: Italian Conserto I. kafli.
— Claude Debussy: Arabesque
g-dúr.
Allir þessir ungu píanóleikarar
urðu annað hvort að endurtaka
verkefni sín eða leika aukalög og
var þessum hljómleikum ágæt-
lekið af áheyrendunum.
12 ára, eldri börnin sitji fyrir
skólavist.
2. Að skólinn starfi á sama stað
og að undanförnu og verði þar
ræktaðar kartöflur í IV2 ha. lands,
sem verði sameiginlegm- garður
allra barnanna. Auk þess fær
hvert barn 20 ferm. garð til kál-
ræktar eða annars eftir vild.
3. Landið verður vélunnið og
skólinn leggur til áburð og verk-
færi og sér um verkstjórn og
kennslu nemendum að kostnað-
arlausu. Einnig útvegar skólinn
útsæði og sér um allan undirbún-
ing þar að lútandi án endurgjalds,
en nemendur verða sjálfir að
greiða það fræ, kálplöntur og
annað, er þeir vilja setja niður í
einkareiti sína.
4. Börnin fá ekkert kaup greitt
í peningum, en uppskerunni úr
sameiginlega garðinum verður
skipt upp á milli þeirra í hlutfalli
við vinnuframlag hvers og eins
og auk þess fá þau uppskeruna úr
einkagörðunum. Þótt ekki sé um
neitt fast kaup að ræða hafa
börnin töluverða hagnaðarvon
eins og sjá má af því að verði
uppskeran í kartöflugarðinum t.
d. áttföld geta tekjur hvers barns
orðið 1280 kr., sé miðað við að
hvert barn sjái um 400 ferm. garð
og auk þess má svo gera ráð fyrir
einhverjum hagnaði af einka-
görðunum. (Hér er miðað við 200
kr. verð á kartöflutunnu.) Það
sem kann að verða fram yfir átt-
falda uppskeru rennur tiiskólans
upp í greiðslu fyrir útsæði annars
fá nemendur útsæðið ókeypis.
5. Vinnutilhögun verður sú, að
nemendum verður skipt í tvo
flokka. Annar flokkurinn vinnur
frá kl. 8V2 til 12, en hinn frá kl.
21/2 til 6 e. h. á meðan unnið er að
niðursetningunni. Eftir að henni
er lokið, er gert ráð fyrir þriggja
vikna fríi fyrir börnin og kennar-
ann, en síðan er ætlast til að
börnin hirði um garðana í sam-
ráði við kennarann, þannig, að
einhverjir hópar komi daglega.
Við kartöfluupptökuna verður
sama flokkaskipting og við vor-
verkin. Björgvin Jörgensson
kennari, sem undanfarin sumur
hefur séð um skólann, mun ann-
ast kennslu og verkstjórn.
Framanskráða tilhögun hefur
bæjarráð fallist á og þótti ekki
fært að draga lengur að gera al-
menningi þetta kunnugt, þótt
málið hafi ekki fengið formlega
afgreiðslu á bæjarstjómarfundi.
Þeir, sem hugsa sér að koma
börnum sínum í vinnuskólann,
eða óska frekari upplýsinga varð-
andi rekstur hans, eru vinsamlega
beðnir að snúa sér sem allra fyrst
til Björgvins Jörgenssonar, Lækj
argötu 2, sími 1698 eða til
Tryggva Þorsteinssonar, Munka-
þverárstræti 5, sími 1281.
Vinnuskólanefnd.
Eg vil selja kvígu
að fyrsta kálfi. Burðartími
um 12. júní.
Sigfús Eiríksson,
Einarsst. Glæsibæjarhr. ;
Ljóð um daginn og veginn
MOKAFLI.
Hleður nú bátinn halur hver,
sem héðan fer út, í róður.
Fiskigangan með firnum er,
fjörðurinn þrotlaus sjóður.
Þorskurinn vítt um veröld ber
vora orðfrægð og hróður,
þegar ei óvart í hann fer
ýlda og pestargróður.
Á þrifnaði vorum, því er ver,
þykir oft vera ljóður,
eftir því sem oss einhver tér
útflutnings-vöru-hjóður.
í landhelgis-styrjöld verjumst vér
vorum engelska bróður,
þó að vér eigum engan her
nema orðabelgi og -skjóður.
Boli er alltaf þrár og þver
og þekkist ei höft né tjóður.
— Eg held þú ættir að hraða þér
að hjálpa oss, Dawson góður.
DVERGUR.