Dagur - 23.11.1955, Page 4

4
DAGUR
Miðvikudaginn 23. nóv. 1955
,«$$Í«Í$SÍÍSS$$$SSS$Í«$S$S«$«S5S$ÍÍ3$«SS$Í$SS
DAGUR
Ritsljóri: HAUKUR SNORRASON.
AfgreiSsla, auglýsingar, innheimta:
Erlingur Davíðsson.
Skrifstofa í Hafnarstræti 90. — Sínii 1166.
Argangurinn kostar kr. 75.00.
Blaðið kemur út á hverjum miðvikudegi
og á laugardögum þegar ástæða þykir til.
Gjalddagi er 1. júlí.
PRENTVERK ODDS BJÖRNSSONAR H.F.
fólk, sem ekkert á skylt við raun*
verulegan kommúnisma. — Þess
vegna myndi fylgi þeirra standa
höllum fæti, og aðeins væri tíma-
spursmál hvenær þeir lognuðust
út af fyrir fullt og allt.
ÞAÐ HRIKTIR í undirstöðum
öfgaflokkanna beggja. Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur alla jafna lagt á
það höfuðáherzlu, að andstæðing-
ar þeirra, vinstri öflin, væru sundr-
uð í sem flesta flokka. A því hafa
þeir líka grætt meira en á nokkru
öðru. Það er þess vegna von, að
hljóð heyrist úr horni, ef von er
um að eitthvað þokist í samkomu-
lagsátt. Þessi samstilltu skrif
Þjóðviljans og Morgunblaðsins
eru almenningi í landinu ótvíræð
bending um, að eitthvað er að ger-
ast, sem vert er að veita nánari at-
hygli. Það geta allir verið vissir
um, að þegar sálarró öfgaflokk-
anna beggja gengur samtímis úr
skorðum, er eitthvað að gerast,
sem fullrar athygli er vert.
Sálarró öfgaflokkanna raskast
FYRIR NOKKRU var hér í blaðinu rætt um
vaxandi ótta Sjálfstæðismanna við þá tilhugsun, að
nú kynni svo að fara, fyrr eða seinna, að vinstri
öflin tækju nú loks höndum saman, slíðruðu sverð
sín og beittu kröftum sínum sameiginlega og sam-
stillt til hags fyrir alla alþýðu í landi hér. Við þessa
tilhugsun setti hroll ákafan að skriffinnum Morg-
unblaðsins og þeir skulfu ógurlega. Það væri svo
sem nógu hræðileg tilhugsun ef málum myndi þann-
jg skipast, að hagsunasamtök gróðamanna misstu
allt í einu öll völd og úrslitaáhrif á gang mála á
æðri stöðum. Slíkt myndi hafa varanlegar og jafn-
vel óbætandi afleiðingar.
SÍÐASTLIÐINN SUNNUDAG eru þessi mál
enn á dagskrá í Morgunblaðinu. En þegar þessar
hugsanir gerast of áleitnar og óttinn og óvissan er
orðin að sálrænni kvöl, reynir blaðið að hugga sjálft
sig og skjólstæðinga sína með því að segja þeim,
að óttinn sé, þegar öllu sé á botninn hvolft, algjör-
lega ástæðulaus. Þeim sé enn einu sinni óhætt að
byggja allt sitt traust á sínum gömlu og góðu flot-
w ■■
holtum, kommúnistúm. 9taðhæft er, að „vinstri
stjórnarskútan" sé að sökkva, og það er sem þuhgu
fargi sé létt af huga höfundar. Niðurstaða þessi er
dregin af yfirlýsingum Framsóknarflokksins og Al-
þýðuflokksins, þess efnis, að samvinna við komm-
únista komi ekki til greina. Það er rétt hjá Morgun-
blaðinu, að flokkar þessir láta sér ekki til hugar
koma að starfa með kommúnistum, þó að Sjálf-
stæðisflokkurinn hafi ekkert haft á móti slíku sam-
starfi á sínum tíma. Ef til raunhæfrar vinstri sam-
vinnu kemur, vrða það hinir lýðræðissinnuðu
vinstri flokkar, sem þar taka höndum saman, og
bakhjarl þeirrar samvinnu verður alþýðan í land-
inu, allt vinnandi fólk til sjávar og sveita. Komm-
únistar munu halda áfram að vera einangraðir og
Íhaldið mun einnig einangrast, en að því segir
Morgunblaðið að sé hlegið um land allt.
TILHUGSUNIN um mögulegt vinstra samstarf
á lýðræðisgrundvelli, hefur komið róti á hugi fleiri
en skriffinna Morgunblaðsins. Sama daginn og
Morgunblaðið segir að hlegið sé að hugmyndinni
um einangrun íhaldsins, má lesa sömu staðhæfing-
una í Þjóðviljanum að því er þá varðar, nefnilega
að hlegið sé um allt land að því að Framsóknar-
flokkurinn og Alþýðuflokkurinn ætli að starfa sam-
an, án þess að hafa kommúnista með. Báðir flokk-
arnir reyna að telja fólki trú um, að þeir séu alls
staðar ómissandi og í þeirri trú bera blöð þeirra sig
vel. Það er stórmannlegt að bera sig karlmannlega
þegar á móti blæs, aðeins ef undirrótin hjá báðum
væri ekki nagandi ótti.
Astæðan fyrir þessum samstilltu hræðsluskrifum
hinna gömlu samstarfsflokka, er sú, að þeir telja
sig hafa orðið vara við háværar raddir frá almenn-
ingi utan af landsbyggðinni, um að breytt verði um
stefnu. Kommúnistum er nú orðið það ljóst, að
þeir misstigu sig í hinum hatrömu verkföllum á síð-
astliðnu vori. Spor þeirra innan verkalýðssamtak-
anna hræða. Þeir vita einnig, að ef samvinna kemst
á milli umbótasinnaðra vinstri manna, myndu kjör
almennings í landinu stórbatna. Þeim er ljóst, að
mikill meirihluti kjósenda þeirra er friðsælt alþýðu-
Ökuþórar.
Fokdreifum hefur borizt eftir-
farandi bréf frá „Vegfaranda“:
„SÍÐASTL. fimmtudag, kl. 10
mínútur yfir 12 á hádegi, var eg
á gangi framan við Byggingavöru-
deild KEA. Sá eg þá bifreið koma
þjótandi innan frá Samkomuhús-
inu. Mér þótti hún fara allgreitt og
nam staðar til að athuga þetta
betur. Þaut hún fram hjá með
ofsahraða, á að gizka 70—80 km.
hraða, og hvarf norður eftir. Ekki
var kviknað í þennan morguninn,
svo að varla hefur þurft að flýta
sér þess vegna. Væri ekki þessum
ökuþórum hollt að hugsa til þess,
að börn eru stundum að leik á
götunni?“
Og bréfritarinn bætir sxðan við
bréfið, nafni og númeri bifreiðar-
innar.
I sambandi við bréf þetta er
vissulega margt að athuga og væri
efni mikilla hugleiðinga, ef taka
ætti til alvarlegrar umræðu um-
ferðamálin í bænum. Og raunar
gefur þetta stutta bréf fullkomið
tilefni til þess, þótt ekki verði gert
hér að neinu ráði.
Hámarksökuhraði á Akureyri er
25 km^ Þetta eru mjög umdeild
fyrirmæli, og þau eru brotin dag-
lega og oft á dag, fyrir augum allra
bæjarbúa, þar með talinni lögregl-
unni. Segja má að nokkur hefð
hafi skapast í þessu máli. Flestir
brjóta 25 km. ökuhraðann og fara
nokkuð greiðara, en þó gætilega,
eftir því sem ástæða þykir til, vit-
andi þó, að óleyfilegur ökuhraði
ykur brot þeirra ef slys ber að
höndum. Lögin verka þannig eins
og hemlar, að nokkru leyti. Ef
gerð yrði breyting á leyfilegum
ökuhraða, t. d. í 35—40 km., yrði
jafnframt að sjá svo um, að sá
ökuhraði væri ekki brotinn og
strangt eftirlit haft.
En hver hámarkshraði, sem
leyfður er, breytir þó ekki þeirri
staðreynd, að bifreiðastjórar og
ökumenn annarra farartækja, bera
ábyrgðina, ef illa fer, að sínum
hluta. Og þeir, sem aka með ofsa-
hraða um götur bæjarins eru
sannarlega ökuníðingar, og á skil-
yrðislaust að refsa. Þeir geta ekki
forðað slysi, t. d. ef barn hlypur
fram á veginn, skammt framan við
bifreið, er ekur á t. d. 70—80 km.
hraða og er þeim og öðrum fyrir
beztu að tekið sé í taumana.
Akureyri er að verða mikill bíla-
bær og 100 nýjir bílaeigendur í
sumar, gerbreyta umferð í ekki
stærri bæ. Er þvx full ástæða til
að taka umferðamálin til endur-
skoðunar. Mun það vera ósk fjöl-
margra bæjarbúa og er fullt nauð-
synjamál vegna breyttra að-
stæðna. Má í þessu sambandi
minna á þær háværu raddir, vegna
umferðaslysa í höfuðstaðnum, að
birta skilyrðislaust nöfn allra
þeirra ökumanna, er aka bifreið
undir áhrifum áfengis og reynast
sannir að sök, og herða á refsi-
ákvæðum laga um önnur brot í
þessu sambandi. Hér á Akureyri
gæti það ástand skapast, sem nú
er orðið verulegt vandamál í
Reykjavík, og væri vel ef gegn
því yrði spornað í tæka tíð. Með
umferðakennslu í Gagnfræðaskól-
anum og áhuga leiðandi manna hjá
skátum, næst eflaust góður árang-
ur. Sterkasta aflið er þó eins og
oft áður, hjá almennum botgurum.
Þeir krefjast þess að ökuníðingum
haldist ekki uppi með 70—80 km.
hraðan akstur á aðalumferðagöt-
um bæjarins.
Númer bifreiðar þeirrar, er
„Vegfarandi“ tjáir blaðinu, verður
ekki birt hér. En blaðið mun að
sjálfsögðu birta skýrslur frá lög-
reglunni um þetta efni, ef hún
óskar, og einnig frá þeim greinar-
höfundum, sem skrifa undir nafni.
Samkoma í Sólgarði
laugard. 26. þ. m. Hefst kl.
10 e. h. — Haukur og Kalli
spila. — Veitingar seldar.
Ungmennafélag Saurbœjarhr.
Til sölu
Landbúnaðarjeppi nr. 784.
Haraldur Hannesson,
Víðigerði.
ULLLARJERSEY-
golftreyjur
D.
DÖMU-
ullarskyrtur
og buxur,
stór númer.
Náttkjólar
Undirkjólar
Skjört
í fjölbr. úrvali.
D.
Nylon og
crepesokkar
í fjölbr. úrvali.
Verzlunin DRÍFA
SimÍ 1521
Fimmtán ára afmælis Akureyrar-
kirkju minnzt hátíðlega
AKUREYRARKIRKJA átti fimmtíu ára afmæli
17. nóv. síðastl., en þann dag, árið 1940, var hún vígð
af þáverandi biskupi, dr. theol. Sigurgeiri Sigurðssyni.
Afmælisins var minnzt á hátíðlegan hátt. — Að
kvöldi afmælisdagsins var hátíðasamkoma í kirkj-
unni. Séra Pétur Sigurgeirsson setti samkomuna með
ávarpi, kirkjukórinn söng undir stjórn Jakobs
Tryggvasonar, Jóhann Konráðsson og Sverrir Pálsson
sungu einsöngva og tvísöngva og séra Kristján Ró-
bertsson flutti erindi um helgisiði kirkjunnar og sögu
þeirra. Þá var einnig almennur safnaðarsöngur. For-
maður sóknarnefndar, Jón J. Þorsteinsson, sleit sam-
komunni og mælti kveðju- og þakkarorð. Samkoman
var fjölsótt og fór virðulega fram. Sama dag voru
selÖ í bænum jólakort á vegum Kvenfélags Akureyr-
arkirkju.
Síðastliðinn sunnudag fór svo fram hátxðaguðs-
þjónusta í kirkjunni, þar sem afmælisins var sérstak-
lega 'minnzt. Fimm prestar þjónuðu við messugjörð-
ina, og auk þeirra var viðstaddur vígslubiskupinn,
séra Friðrik J. Rafnar.
Séra Pétur Sigurgeirsson rakti byggingarsögu kirkj-
unnar og sögu hennar síðan, en prófasturinn, séra
Sigurður Stefánsson, flutti prédikun. Séra Benjamín
Kristjánsson og séra Stefán Snævarr þjónuðu fyrir
altari á undan prédikun, en séra Kristján Róbertsson
eftir prédikun.
Kirkjan var þéttsetin og messuathöfnin virðuleg og
fögur.
Eftir messu hélt sóknarnefnd Akureyrarkirkju
kaffisamsæti að Hótel KEA og bauð þangað öllum
prestúm, er viðstaddir voru, og konum þeirra, einnig
kirkjukórnum og öllu starfsfólki kirkjunnar og stjórn
Kvenfélags Akureyrarkirkjxi. : -
Formaður sóknarnefndar, Jón J. Þorsteinsson,
stýrði samsætinu og flutti ræðu. Auk hans fluttu ræð-
ur séra Sigurður Stefánsson, prófastur, séra Pétur
Sgiurgeirsson, Valdimar V.. Snævarr, séra Kristján
Róbertsson, Theódór Daníelsson, kennari, og formað-
ur kirkjukórsins, Árni Björnsson, kennari. Bar margt
á gófna í ræðum manna. Meðal annars minntist pró-
fasturinn, séra Sigurður Stefánssón, á það, að Akur-
eyringar hefðu sýnt mikinn stórhug, er þeir reistu
fcirkju sina, og ekkert hefði verið til sparað að fegra *
hana og prýða. „En fólkið er kirkjunnar fegursta
skraut," sagði prófasturinn. Mesta prýði hverrar
kirkju er að hún sé þéttskipuð af söfnuði sínum
hvern helgan dag ársins.
Þessi kirkjuhátíð var Akureyrarsöfnuði til sóma.
En þeirri áminningu prófasts mega Akureyringar
aldrei gleyma, að „fólkið er kirkjunnar fegursta
skraut.“
Kennið drengjunum húsverkin j
ENN helzt sá ósiður að vanrækja að mestu að
kenna ungum mönnum húsverk ýmiss konar. Kemur
þetta verðandi eiginmönnum og heimilisfeðrum sið-
ar í koll. Eða hvernig stöndum við að vigi, karlmenn-
irnir, sem giftir erum og eigum hóp af krökkum, ef
konan verður veik. Þá erum við eins og fiskar á
þurru landi. Og það er sannast að segja alveg furðu-
legt, ef við getum haldið virðingu okkar á heimilinu,
eftir að vera staðnir að því að kunna ekki einu sinni
að sjóða skammlaust hafragraut eða hita sómasam-
legt kaffi, svo að ekki séu nefndir þvottar og hin
vandasamari störf.
Það er enginn velgerningur við strákana, að láta
þá sleppa við þetta nám. Þeir verða að læra þetta,
annað hvort með illu eða góðu. Það er þeim fyrir
beztu. Hér duga engin vettlingatök. Síðar munu
drengirnir blessa mæður sínar fyrir kennsluna, þegar
þir fara að skilja lífið betur.