Dagur - 06.03.1957, Qupperneq 8

»
Daguk
Miðvikudaginn 6. marz 1957
Sjómannastéttin gerir hreint fyrir sínum dyrum
Hrindir níðskrifum íhaldsins um Hamrafell
í síðasta heíti Sjómanna-
blaðsins Víkingur, sem er ný-
komið hingað norður, segir svo
um deilumar um farmgjöld
m.s. Hamrafclls:
„Forystumenn Sambands ísl.
samvinnufélaga og Olíufélags-
ins h.f. hafa með þessum skipa-
kaupum leyst stórt hlutverk,
sem öll þjóðin mætti virða að
verðugu. Og íslenzk sjómanna-
stétt hefur ekki látið sitt eftir
liggja. Það hefur ávallt verið
taiið, að til þess að starfrækja
svo stórt olíuskip, þyrfti sér-
menntaða sjómenn og flciri
mánaða þjálfun. En íslenzka
skipshöfnin, sem tók við Hamra
fellinu, náði því á örskömmum
tíina að starfrækja skipið....
Ef skipakaupin liefðu tekizt
einu eða tveimur árum fyrr,
hefði slíkt skip kostað um 20
milljónum króna minna. En það
samsvarar því, að ef strax
hefði verið hægt að tryggja
kaup á skipi þegar áformað
var, hefði mátt fá tvö skip fyrir
sama verð og eitt nú. Þá hefð
um við staðið nærri því að eiga
nú skipakost til að flytja nær-
fellt alla olíu til landsins á eig-
in skipum, og hefði það senni-
lega sparað okkur aðrar 20
milljónir króna, sem við höfum
á þessum tíma greitt útlend-
ingum í farmgjöld fyrir olíu
og sjáum aldrei eyri af aftur.
En svo undarlega bregður
við, að þetta glæsilega afrek í
siglingamálum íslendinga er að
hverfa þjóðinni á fyrstu vikun-
um eftir komu skipsins til
landsins í moldviðri pólitiskra
gjörninga.
Farmgjöld skipsins, sem eru
lægri en skipanna sem sigla á
sömu leiðum með sams konar
farm, en lægri tilkostnað, heita
„okur“ og dugur forystumann-
anna „glæpur“.“
Grein sú, er þessi orð eru
tekin úr, birtist eins og áður er
sagt, í Sjómannablaðinu Vík-
ingi, síðasta hefti. Þar hefur
sjómannastéttin gert hreint
fyrir stnum dyrum.
- Er þetta fegursti bátur flotans?
Fjárlagafrumvarpið fyrir árið
1957 afgreitt á Alþingi
Niðurstöðutölur 811.6 milljónir króna
Á hinum nýju fjárlögum eru
ráðgerð stóraukin framlög til raf-
væðingar. Ber þar að nefna 10
millj. kr. hækkun til Raforku-
sjóðs og 10 millj. kr. hækkun til
atvinnubóta. Þá er ákveðin 8
millj. kr. upphæð til aukinnar
aðstoðar við ræktun og landnám.
Þá er tvöfaldað framlag til Bygg-
ingasjóðs kaupstaða og kauptúna.
Hækkar sá liður um 1.957 millj.
kr. Framlag til útrýmingar
heilsuspillandi húsnæði er hækk-
að um eina milljón kr. Framlag
til Iðnlánasjóðs hækkar um eina
millj.kr. Framlag til sjúkrahúsa
hækkar um eina milljón. Fé, sem
átælað er að verja til þess að leita
að nýjum fiskimiðum er hækkað
um 250 þús. og til skurðgröfu-
kaupa um 350 þús.
Þá er nýr liður, þar sem gert
er ráð fyrir því að ríkisstjórn-
inni sé heimilað að ábyrgjast
allt að 4 millj. kr. lán til skipa-
Frá Holmenkollen-
mótinu
smíðastöðva til bátasmíði inn-
anlands.
Þá er komin inn í frumvarpið
mjög mikilvæg tillaga um ráð-
stöfun skuldabréfa vegna Bjarg-
ráðasjóðs og fleiri aðila, vegna
lánveitinga í sambandi við snjóa-
veturinn mikla á Norðausturlandi
og óþurrkana sunnanlands og
vestan, og ennfremur vegna lána,
er ríkissjóður er ábyrgur fyrir,
yegna viðgerða á þurrafúa í skip-
um.
í'fiðurstöður eru 811.602 millj.
kr. og gert ráð fyrir 1.4 millj. kr.
greiðsluafgangi.
Bændaklúbburinn
lieldur fund næsta mánudags-
kvöld, þ. 11. þ. m., að Hótel
KEA kl. 21. — Gudmund
. Knutzen, dýralæknir, talar um
búfjársjúkdóma. — Aðalfundi
Bændafélags Eyfirðingaí sem
fyrirhugað var að halda þcnnan
dag, verður frestað.
Vegir lokuðust á
laugardag
Húsavík 4. marz.
Allir vegir lokuðust á laugar-
daginn en mjólkurbílar brutust
til Húasvíkur með hjálp ýtu og
komust þangað sl. mánudags-
nótt.
Hagbarður aflaði 93 skippund
í febrúar og Hrönn 89 skippund.

Héraðsbúar hyggja á stofnun
pjólkursamlags að Egilssföðum
(Framhald af 1. síðu.)
miklum viðhaldskostnaði fyrstu
8—10 árin, ef ekkert sérstakt
óhapp kæmi fyrir.
Þegar blaðið spurði á hverju
það byggðist einkum, voru
svörin þau, að þar sem skipa-
siníði væri framkvæmd í smáu
og stóru eins og hér hefði verið
gert, af ýtrustu vandvirkni,
bæði í efnisvali, vinnu og hag-
sýnum frágangi, væri reynslan
sú, að viðhaldskostnaður væri
sáralítill mörg fyrstu árin. —
Fullyrti Víglundur að leitun
mundi á slikum bát í íslenzka
flotanum, miðað þó við þessa
algengu stærð, og meðeigandi
hans og bróðir, Tryggvi afla-
kóngur í Ólafsvík, sagði það
vera einstakt og ósæmilegt
vanmat á góðum vinnubrögðum
ef slíkt smíði væri ekki viður-
kennt.
Þessi umsögn hinna þaulvönu
sjómanna og útgerðarmanna, er
athyglisverð, og hefur reynzlan
af öðrum bátum og skipum frá
Skipasmíðastöð KEA raunar
sannað hana. Við Eyjafjörð hefur
um langan aldur verið kostur
góðra bátasmiða allt frá því að
Þorsteinn á Skipaláni hóf þil-
skipasmíði sem kunnugt er.
Tvöfalt gleðiefni.
Það þykir jafnan fagnaðai’efni
þegar nýtt skip bætist í íslenzka
flotann. Slíkt er þó tvöfalt gleði-
efni þegar smiðin er framkvæmd
af innlendum skipasmiðum svo
sem sér var gert.
Vert er að vekja athygli á því,
að innlendur skipasmíðaiðnaður
hefur að nokkru verið fyrir borð
borinn og er það til hins mesta
tjóps. Ekki er trútt um að vald-
hafar þjóðarinnar í þessum mál-
um hafi verið óþarflega gin-
keyptir fyrir sterkum auglýs
ingaáróðri erlendis frá en síður
munað eftir innlendum skipa
smiðum og skipasmíðastöðvum.
Einnig virðist á skorta félagsleg
sanitök innlendrá skipasmíða-
stöðva.
norðan á Snæfellsnesi vestan-
verðu. íbúar eru á áttunda
hundrað og hefur fjölgað um ná-
lega helming á 12—15 árum. Þar
var fremur lítið um dýrðir fram
til 1940 eða þar um bil, en síðan
hafa hinir ótrúlegustu hlutir
gerzt þar í framkvæmdum. Segja
má að staðurinn hafi verið
byggður upp á þessum tíma. Þar
eru tvö hraðfrystihús og saltfisk-
verkunarstöð, 12 bátar eru gerðir
þar út í vetur og hefur afli verið
mikill. Hafnarskilyrðin eru góð,
en allmikið átak þarf að gera svo
að vaxandi bátafloti hafi viðun-
andi aðstöðu. Þær endurbætur,
sem gerðai' hafa verið, vega ekki
einu sinni upp á móti því hve
bátunum fjölgar ört.
Atvinna hefur verið geysimikil
mörg undanfarin ár og jafnan
þurft að ráðá margt aðkomu-
manna. Hjá Víglundi Jónssyni
vinna nú til dæmis 20 Færeying-
ar, en alls munu þeir vera um
100 á staðnum.
Sennilega mun hvergi á land-
mu hafa fengist hlútfallslega
jafnmikill afli og í Ólafsvík mörg
undanfarin ár.
Hin öra þróun byggist á feng-
sælum miðum og framtakssömu
fólki. E. D.
Frammistagða íslendinga í
Holmenkollenmótinu var góð í
bruni.
Marta Guðmundsdóttir, ísaf-
firði varð nr. 8.
Haukur Sigufðsson, Isafirði,
varð nr. 21.
Svanberg Þórðarson, Reykja-
víkvarð nr. 25.
Jóhann Vilbei'gsson, Siglufirði,
varð nr. 26.
Kristinn Benediktsson, ísafirði,
varð nr. 29.
Sigtryggur Sigtryggsson, Akui'-
eyri, varð nr. 36.
Eysteinn Þórðarson, Reykjavík,
varð nr. 42.
Keppendur voru um 80.
Stórsvigið féll niður vegna
snjóleysis, og frammistaða ís-
lendinga í svigi var léleg.
Á nýlega afstöðnum fundi að
Egilsstöðum, þar sem mættir
voru-bændur úr flestum hrepp-
Í um sýslunnar, var rætt um stofn-
un mjólkurbús að Egilsstöðum.
Þar ;ýar;- stofnsett rjómabú fyrir
nokkrum árum. Síðan hefur
mjólkuí'framleiðslan farið vax-
andi, en skilyrði vantar til fullrar
nýtingar mjólkurinnar, þar sem
einungis er tekið á móti rjóma til
vinnslu.
Satnkvæmt frásögn Austra um
þetta mál, liggja þegar fyrir
teikningar að hinni fyi'irhuguðu
stöð. Ennfremur upplýsti kaupfé-
lagsstjórinn, Þorsteinn Jónsson,
að Kaupfélag Héraðsbúa hefði
Haglaust og harðindi
Ófeigsstöðum, 23. febr.
Mikil harðindi eru nú þessa
síðustu* daga og fé á gjöf. Hér í
hréppnum er haglaust með öllu,
nema ef vera kynni í Djöflaskál.
þegar keypt flestar þær vélar, er
þörf er á, og væru þær komnar
austur.
Nefnd, kjörin á fyrrnefndum
fundi, er falið að undii'búa mál
þetta. Vilja menn hraða fram
kvæmdum eins og auðið er.
Daiii hlutskarpastur
í Sidney í Ástralíu er í ráði að
reisa óperuhús mikið, og vai' efnt
til samkeppni meðal arkitekta
víða um heim um uppdi'átt að
húsinu. í endaðan janúar voru
úrslitin birt. Alls bárust 932
teikningar, en hlutskarpastur
varð ungur, danskur arkitekt,
Jörn Utzon að nafni, og er teikn-
ing hans, sem birt hefur verið í
dönskum blöðum, mjög nýtízku-
leg,' en stílhrein og fögur. Danskir
arkitektar vinna oft verðlaun í
alþjóðlegum keppnum og eru í
miklu áliti.
Framtakssamt fólk og
fengsæl mið.
Beztu árnaðaróskir fylgja Jökli
oo- eigendum hans til heimahafn-
ar í Ólafsvík og vonandi færir
hann mikla björg í bú af hinum
fengsælu miðum við Snæfellsnes.
Ólafsvík er sem kunnugt er,
Hvar eru
hanarnir?
í hvert sinn og snjóar eitthvað
að ráði, fara brunahanarnir í kaf.
Koma þeir þá ekki að tilætluðum
notum, ef til þarf að taka. Enn-
fremur hverfa niðurföllin á göt-
um bæjarins í fyrstu snjóum og
verður oft leit úr, þegar hlákur
koma og beina þarf vatnselgnum
í göturæsin. Efalust munu teikn-
ingar vera til af brunahönum og
niðurföllum. En væri ekki ólíkt
skynsamlegra að setja upp steng-
ur er örugglega stæðu upp úr
snjónum, er vísuðu með skilti á
brunahana og niðurföll? — T. d.
væri sýnt með ör, 4 m. bruna-
hani, 2 m. niðurfall o. s. frv.
Loðnan gengin að
Suðurlandi
Loðnan er nú gengin að land-
inu sunnan og suðaustanverðu og
skipti þegar um til hins betra í
aflabrögðum.
33 msllj, kr.
fil fiugvélakaupa
Á föstudaginn var samþ. á Al-
þingi að veita Flugfélagi íslands
33 millj. króna ríkisábyrgð til
kaupa á tveim nýjum og mjög
fullkomnum flugvélum til milli-
landaferða.
Á Flugfélagið þess kost að
kaupa 2 fjögurra hreyfla Vicker’s
Visecount gerð. Á þeim er 2ja
ára afgreiðslufrestui' en af sér-
stökum ástæðum er hægt að fá
vélar, þessar nú þegar, nýjar og
ónotaðar. Eru þær taldar mjög
fullkomnar að gerð og eru mjög
eftirsóttar á heimsmarkaðinum.
eru þær því líklegar til að henta
vel ísl. flugfélagi og verða enn
merkur áfangi í flugmálum ís-
lendinga.