Dagur - 17.04.1957, Qupperneq 4

4
DAGUR
Miðvikudaginn 17. apríl 1957
DAGUR
Ritstjóri: ERLINGUR DAVÍÐSSON
Afgreiðsla, auglýsingar, innheimta:
Þorkell Björnsson.
Skrifstofa í Hafnarstræti 90. — Simi 1166.
Árgangurinn kostar kr. 75.00.
Blaðið kemur út á miðvikudögum.
Galddagi er 1. júlí.
Hin iiýju frumvörp stjórnarinnar
„Morgunn Sífsins" verður páska-
myndin í Hýja Bíó
Páskamyndin í Nýja-Bíó verð-
ur að þessu sinni Morgunn lífs-
ins.
Efni þessarar myndar er ís-
lendingum kunnugt.
Þessi saga Kristmans Guð-
mundssonar hefur notið mikilla
vinsælda hérlendis og erelndis og
ekki er langt síðan höfundurinn
las söguna í íslenzka ríkisútvarp-
ið. Sá háttur var hafð.ur á við
töku þessarar kvikmyndar, að
hún er að mestu leyti tekin í
Svíþjóð.
Ekkert hefur verið sparað til
að fá myndina sem bezt úr garði,
í samtali við Kristmann Guð-
mundsson segir hann að sér þyki
myndin góð. Til hennar er vand-
að að öllu leyti, og árangurinn
listrænn. Myndin sé að vísu frá-
brugðin bókinni að ýmsu leyti,
en það komi sér ekkert á óvart,
því að allar breytingar væru
í samráði við sig. Hvað sem um
efni myndarinnar má segja, er
pitt víst, segir Kristmann að lok-
um: Mynclin er gott verk.
ÓHÆTT EK AÐ FULLYRÐA, að hin nýju
frumvörp ríkisstjórnarinriar, sem fram voru lögð
á Alþingi á fimmtudaginn var, vekja mjög mikla
athygli um land allt. — Þau frumvörp voru um
húsnæðismálin og stóreignaskattinn. Með þessum
frumvörpum báðum er mörkuð ný stefna, sem
vert er að gefa gaum og útilokuð hefur verið í
samstarfi við Sjálfstæðisflokkinn.
Fagnar almenningur því af heilum huga, að full
samstaða hefur náðst milli stuðningsflokka ríkis-
stjórnarinnar um þau, og spáir það einnig góðu
um framtíðarstörfin.
í sem fæstum orðum ganga þessi frumvörp út
á það að skattlagðar verða eignir þeirra manna,
;sem auðgast hafa stórlega á undanförnum árum
og hafa bökin til að bera nokkuð af þeim byrðum,
seiri óhjákvæmilegt er að leggja á þjóðina vegna
stuðnings við aðalútflutningsatvinnuvegina.
í sambandi við stóreignaskattinn má minna á
ummæli Ólafs Thors í útvarpinu í vetur, um að
stjórnarflokkarnir svikjust um að skattleggja
braskarana! Að vísu urðu honum þessi orð á
munni, þegai' til þurrðar voru gengin önnur stór-
yrði hans um svik og aftur svik hinnar nýju rík-
isstjórnar og mun honum nú og flokksbræðrum
hans í innsta hringnum, finnast sú „kokhreysti“
foringjans ætla að verða sér til lítillar upphefðar.
í annan stað ætlar ríkisstjórnin sér að leysa
húsnæðisvandamálin á skipulegan og viðunandi
hátt og mun skipulegar en áður hefur verið reynt
að gera. Er annars staðar í blaðinu í dag, nánar
gerð grein fyrir þeim málum. Bæði eru þessi mál
þannig vaxin, að almenningi mun þykja sómi að
án tillits til stjórnmálaskoðana. Enda mun hann
njóta þeirra ráðstafana langt fram í tímann.
Grundvöllurinn að lausn húsnæðismálanna er
skyldusparnaður. Var sannarlega kominn tími til
að hann yrði á raunhæfan hátt tengdur uppbygg-
ingunni í þjóðfélaginu. Deila má um það, hversu
víðtækan skyldusparnað ungs fólks skuli lögleiða.
Um hitt verður tæpast deilt, að hann sé nauðsyn-
legur og hefði þurft að koma miklu fyrr og á mjög
breiðum grundvelli.
Getur hver og einn litið í eigin barm eða athug-
að ástæður kunningja sinna í þessu efni. Sú stað-
reynd hefur blasað við allra augum undanfarin
ár, að ungir hátekjumenn á sjó og landi hafa sóað
fjármunum sínum í gegndarlausu óhófi, jafnharð-
an og teknanna var aflað. Og því miður hefur al-
menningsálitið ekki verið svo sem skyldi í þessu
efni.
Ráðagerðir ríkisstjórnarinnar ,er felast í hinum
nýju frumvörpum, koma auðvitað ekki að fullum
notum þegar í stað. En þær miðast við framtíðina
og verðui' það því miður ekki sagt um ýmsar að-
gerðir ríkisstjórna á fyrirfarandi árum.
Hinar vinnandi stéttir þjóðfélagsins til sjávar
og sveita, sem fylktu liði í sumar á móti sérhags-
munaflokki hinna ríku í landinu, sjá nú nokkurn
árangur af samstarfi sínu og samstöðu. Samstaða
stjórnarflokkanna um þessi stórmál, sem nú liggja
fyrir og tekin verða til afgreiðslu þegar Alþingi
kemur saman á ný eftir páskaleyfið, vekur marg-
ar vonir. Verkefnin eru mörg og vandleyst. En
almenningur veit að þau verða óleyst ef Sjálfstæð
isfl. kemst aftur til áhrifa í stjórn landsins.
Atriði úr myndinni.
En eftir athugun á
Suðurlandi varð það úr,
að betra væri að taka
myndina erlendis, þar eð
húsaskipun og allt annað
til sveita á íslandi var
orðið svo nýstárlegt, að
það svaraði engan veginn
til aldai'fars- og stað-
háttalýsinga bókarinnar.
Kvikmyndastjórinn leit
einnig svo á, að elcki væri
bundið við að taka mynd-
ina hér á landi vegna
þess, að hún væri fyrst og
fremst ætluð erlendum
kvikmyndahússgestum og
það væri því ekki aðal-
atriðið að staðhættir
kæmu íslendingum kunn
uglega fyrir sjónir. — Á
þetta féllst höfundur.
Nýja-Bíó frumsýnir myndina á
skírdag kl. 4. Næst verða sýning-
ar 2. páskadag kl. 5 og 9.
Frá skákmófi U. M. S. E.
Að fjórum umferðum loknum á
skákmóti U.M.S.E. er staðan þessi:
1. Umf. Árroðinn og Ársól, Önguls-
staðahr. 111/4 v. (af 16 mögulegum).
2. Umf. Skriðuhrepps 9i/4 v. (af 12).
3. Umf. Svarfdæla 9 v. (af 12). 4.
Umf. /Eskan, Svalharðsstriind, 5 v.
(af 12). 5. Umf. Öxndæla, 5 v. (af
16). 6. Umf. Dagsbrún, Glæsihæjar-
hr„ 4i/2 v. (af 16). 7. Umf. Möðru-
vallasóknar 3i/4 v. (af 12).
ICepprii þessi hefur verið mjög
skemmtileg, og verður baráttan um
efsta sætið vafalaust tvísýn.
Skákstjóri cr Haraldur Ólafsson,
og hefur hlaðið fengið hjá honum
þessar upplýsingar og tvær með-
fylgjandi skákir.
Hvitt.: Armann Helgason.
(Umf. Árroðinn og Ársól).
Sxmrl: Gcirfinnur Hcrmanmson.
(Umf. Möðruvallasóknar).
1. d4 Rf6
2. c4 g6
3. Rc3 Bg7
4. e4 d6
5. Be2 0-0
6. f4 c5
7. d5 Rb-d7?
Betra var: 7. eö.
8. Rf3 a6
9. 0-0 Dc7
10. Rh4 Hb8
11. g4 Da5
12. Bd2 Dd8
13. g5 Rc8
14. Bg4 b5
15. b3!
Athyglisverð skiptamunsfórn, er
miffar að því að veikj stöðuna. a svörtu kóni
15 b4
16. Re2 BxH
17. ÐxB £6?
18. Be6f ICg7
19. f5 Re5
20. Dcl fxg
21. Bxg ICh8
22. Rf4! Kg7
23. Rfxgö! hxg6
24. Bliö't Kh7
25. BxH Rg7
26. fxg6 Rxg
27. RxR BxB
28. dxB KxR
29. Df4 Dc8
30. Dg4f Gefið
Hvítt: Hreinn Kelilsson.
(Umf. Æskan).
Svart.: Ingimar Friðfinnsson.
(Umf. Skriðuhrepps).
1. d4 e6
2. c4 Rfö
3. Rc3 b6
4. e4 cl6
5. Bd3 Bb7
6. Rg—e2 d5
7. xxd excl
8. c5 Rr-d7
9. 0-0 c5
10. Hel Be7
11. Rf4 0-0
12. Dli5 g6
13. Rxg6!l fxR
14. Rxg6! hxB
15. Dxg6f Kh8
16. He3 Hf4
17. Dh6f Kg8
18. Hg3f Bg5
19. HxBf ICÍ7
20. Hg7f ; ; Gefið
S f
X VALD. V. SNÆVARR:
Þegar þysinn hljúðnar
ic
„Hcrra, með pér er eg reiðubúinn að
fara bœði í fangelsi og dauða.“ X,
Luk. 22, 23. f
Jesús er á leið til Oliufjallsins mcð postulum ^
sinum, eftir að hafa ncytl pásliamáltiðarinnar ^
ý með peim i loftssalnúm. A leiðinni segir hann *
<- meðal annars við pá: „Þ é r munuð allir ð
ý; h n e y k s l a s 1“ (Mark. 14, 27). — Pétur postuli y
k virðist hafa verið maður heitra tilfinninga, ör í ^
skapi og fljótur til andsvara. Hann verður líka
fyrslur þeirra til svars og segir: „H e r r a, m e ð JJ
>v. h é r e r e g r e i ð u b ú i n n a ð f ar a b a ð i Í
£
Ekki er ástðcea til ?
í f an ge-ls i o g dau ð a.‘
að efast um að af cinlcegni er mcelt. Llvort sem 4-
aðrir hneykslast eða ekki, pá lelur hann sér ó-
hcett að fullyrða, að pað komi aldrei fyrir sig
sjálfan. Þvert á móti. ILann finnur á pvi augna-
bliki ekki beluf, en að hann sé „reiðubúinn“ til
að fara með meistara sinum i fangelsi og dauða.
t
?
f
f
|
©
t
l
'i',
/ / petla sliipti scm oftar er pað h j a r t a ð, sem &
% leggur honum orðin á varir. Þelta varð hann að *
í scgjn °g annað ckki. Þessa játningu varð hann
t að gjöra. Lífsreynsla, styrkleikamat og róleg
ý yfirvegun var viðs fjarri á pvi augnabliki. Ast-
£ pel hans til Drottins varð að komast að í and- ^
^ svarinu og ráða pvi algjörlega. Það leggur jafn- ^
it an Ijóma af þessu svari cöa yfirlýsingu Péturs.
íj, Hilt er svo annað mál, að svo fór, að „áður
e n h a n i n n h af ð i ga l a ð t v isva r“ var
S> hann búinn að afneita herra sínum prisvar. T
4 „A n d i n n e r a ð s ö n n u r e i ð ub ú i n n, ±
© én lioldið er veikt“ (Mark. 14, 38). — X
* Margir munu peir, sem gefa lilið fyrir glœsi-
% Íegar játningar, ef þeim fylgit ekki fögur fram-
kvannd. Vilanlega lmfa þcir mikið fyrir sér. Að ©.
©
t
©
ilega hafa þeir mikið fyi
pví ber að stefna, að framkvæmcl slaðfesti játn-
inguna. En er pá jálningin þýðingarlaiis, þóll
f minna vcrði úr framkvæmdum eða þær dragist
t
©
2
lengur en áformað var i upþhafi? Fögur játning
i!'-
X
og djai'fmannleg er ævinlega örvandi, hvetjandi
t enda smitandi. Hún bregður lit og Ijóma á dag- jy
.t lega lifið. Sennilega hafa margir hinna fremstu £
forystumanna þjóðar vorrar verið menn hinna T
Jj heitu og skilyrðislausu játninga. Yfirlýsingum %
g. hafa peir varpað fram af eldmóði hjartna sinna, ?
*•
pótt fyrirsjáanlega yrði nokkttð lengi að biða t
© framkvæmdanna. En — pessar ákveðnu og fögru
játningar yljuðu mönnum um hjarta, lýstu á
leið, minntu á iakmark og jramkvœmd og örv-
£
©
t
P uðu lil átaka. Sagan sannar lika, að oft lmfa
% ... SF
-i- drengilegar framkvæmdir sproltið upp af djörf-
f um játningum og yfirlýsingum, pótt fjarslaðu-
Ý kenndar pættu pær i fyrstu og litt framkvæman-
t legar. Margir muna enn, hvilik fjarstæða skiln- &
aður íslands og Danmerkur þólli, cr ungir menn
-t vöktu máls á pví, og lýstu yfir, að ísland skylcli
jfs frjálst sem „vindur á vog“, án þess að styðjast
% við nokkurt erlent riki. En smám saman vann
yfirlýsing „frumherjanna“ fylgi. — Hópurinn
stækkaði — Glæsilegar játningar ómuðu: „í s-
l a n d sjálfstælt r i k i! og „I s I a n d i
a 111 !“ Svo fór, að innan fárra áratuga varð af
framkvæmdum. — Sú stund kom lika, að Pétur
slóð við játningu sina. Ilann „fylgdi mcistara
sinum i fangclsi og dauða" á krossi. —
En gleymum aldrei, að v i n n a v c r ð ur
að framgangi góðra mála. Fögur játning er ekki £
nœgileg. Framkvæmd verður að fylgja. Jesús ?
© sneri scr við og leit á Pétur, pegar litið varð úr t
„slóru orðunum". En — hvað um oss
?-t
Gjörðum vér, scm fullorðin erum, ekki einu
sinni fagra játningu fyrir altari Guðs á ferm-
® ingardegi vorum? — — Lí t ur ekki J e s ú s
'X s p y r j a n d i a u gu m ti I v or i kveld?
©
„Þegar eg hrasa hér,
hvað mjög oft sannast,
bend pú í miskunn mér,
svo megi’ eg við hannast."
(Pass. 12, 28).
a-H*-^-HiirvQ-Hlí«-a-HM^-Hií-Hð-H*-^-(-#-4-a-Hií-^a-Hit-Hi