Dagur - 30.10.1957, Blaðsíða 7

Miðvikudaginn 30. október 1957
D A G U R
7
- RAFHEILINN OG VEÐURSPÁRNAR
Aldarafmæli
(Framhald af 4. síðu.)
eins viS um 1—3 daga spár. Með
spár til lengri tíma standa Rúss-
ar í sérstöðu. Þeir liafa einir
þjóða unnið að reiknuðum veð-
urspám fyrir lengri tíma (1—8
vikur) og virðast hafa náð dá-
góðum árangri. Það er þó enn
sem komið er of snemmt að gera
sér fulla grein fyrir gæðum þess-
ara spáa.
f Peking hafa kínverskir veð-
urfræðingra unnið dálítið að
reiknuðum veðurspám síðan 1954
en eru stutt á veg komnir.
Eg vil ljúka þessari stuttu
skýrslu um veðurfræðingamótið
í Stokkhólmi með nokkrum orð-
um um reiknaðar veðurspár al-
mennt og framtíðarhorfur í þess-
um málum.
Fyrst og fremst vil eg taka það
fram, að þrátt fyrir rafheila og
aðrar tæknilegar framfarir, ná
ekki reiknaðar spár, enn sem
komið er, til allra þátta veðurs.
Til dæmis hafa úrkomu- og veð-
urspár aðeins verið gerðar í til-
raunaskyni. Hins vegar hafa
reiknaðar spár fyrir loftþrýsting
og vind verið gerðar reglubund-
ið, bæði fyrir jarðaryfirborð og
háloftin. Auk þess hefur upp-
streymi loftsins verið reiknað í
aðaldráttum. Spár þessar hafa
sýnt sig sambærilegar beztu veð-
urspám gerðum á venjulegan
hátt.
Hvað snertir framtíðarhorfur
má nefna, að þegar á þessu ári
munu verða gerðar spár fyrir
vind og loftþrýsting tvisvar á dag
fyrir allt norðurhvel jarðar. All-
ar athuganir, sem þörf er á fyrir
þessar spár, fara beint inn í raf-
heilann og eru aðgreindar þar,
villur uppgötvaðar og leiðréttar.
Að því loknu dregur vélin veð-
urkort (greinir veðurathuganirn-
ar), prentar það og gerir svo spá
til allt að þriggja daga.
Á næstu tveim árum er það
sennilegt, að handunnin veður-
kort, eins og nú tíðkast, verði
mikið til lögð niður í Bandaríkj-
unum og þess í stað gerð í vél-
um. Það er einnig sennilegt, að
á næstu fimm árum muni flestir
þætitr veðurs verða teknir með
í reiknuðum veðurspám, — fyrst
og fremst hiti og úrkoma. Nú-
verandi aðferðir hafa staðið í
stað í mörg ár, og ekki sýnilegt,
að þær verði bættar að nokkrum
mun. Hins vegar eru allar líkur
til, að reiknaðar veðurspár séu
langt frá fullkomnun og munu
meir og meir koma í staðinn fyr-
ir þær, sem nú eru gerðar. Það
er óhjákvæmilegt, að alþjóða-
samvinna hefjist í þessum mál-
um, því að smáþjóðum er fjár-
hagslega ekki hægt að halda uppi
veðurþjónustu, sem notar stóra
rafheila. Það er sennilega, að
vélreiknaðar veðurspár fyrir allt
norðurhvel jarðar, bæði jarðar-
yfirborð og háloftin, verði gerðar
á mjög fáum stöðum, en spárnar
svo sendar þeim, sem þurfa. Ná-
kvæmari spár fyrir smærri svæði
mætti svo gera með minni vélum
og mannafla, þar sem þörf er. Ef
vel tekst um samvinnu, munu
veðurfræðingar losna við mikið
af leiðindastörfum, sem nú eru
nauðsynleg, en gera má bæði
fljótar og betur í vélum. Á þann
hátt gefst veðurfræðingum meiri
t,ími og tækifæri til rannsókna,
sem leiða til almennra bóta í
veðurfræði.“ ,
Eftirfarandi skrítla er sögð af
veðurfræðingunum Geirmundi
Árnasyni og Birni L. Jónssyni.
Geirmundur el' maður dökk-
hærður, holdskarpur og mjög vel
tenntur. Því kom sá kvittur eitt
sinn upp á Veðurstofunni, að
Björn, sem er jafnvígur á veður-
spár og læknisdóma, hafi orðið
næsta hrifinn af tönnum Geir-
mundar og þótzt vita, að þar
færi náttúrubarn, alið á harð-
fiski, hákarli og lýsi, en synd-
laust af hvítasykri og hveiti. —
Hafi hann því ávarpað náttúru-
barnið á þessa leið: „Segðu mér,
Geirmundur, á hverju lifðir þú
aðallega í uppvextinum?"
„Á kaffi og vínarbrauðum,“
svaraði Geirmundur.
- Skölaleikur M.A.
1957
(Framhald af 5. síðu).
hjólastól. Leikur hans var örugg-
ur, tilþrifamikill og skemmtileg-
ur og bar sýninguna uppi.
Margrét Eggertsdóttir lék
einkaritara hans, Maggie, með
meiri innileik og öfgalausum til-
finningahita, en búast má við af
lítt vönum leikanda. Hennar
frammistaða var einna bezt.
Reneta Kristjánsdóttir lék
leikkonuna Lorraina Sheldon. —
Skapofsa, ástleitni og örvæntingu
sýndi hún eftirminnilega vel.
Tefldi nokkuð djarflega á stöku
stað, fór alveg á takmörkin, en
ekki yfir þau.
Rúmsins vegna verður ekki
rætt um fleiri einstaka leikend-
ur, þótt ástæða hefði verið til. —
En alls eru þeir nær 3 tugir tals-
ins.
—o—
Þegar leikendui' og leikstjóri
höfðu verið klappaðir fram í
leikslok báðu leikendur Þórarin
skólameistara að koma upp á
leiksviðið, og varð hann skjótt
við þeim tilmælum. Þeir færðu
honum fagran blómvönd í þakk-
lætisskyni fyrir áhuga hans og
aðstoð alla við störf Leikfélags
Menntaskólans. Flutti skóla-
meistari þá stutt og innilegt
ávarp til nemenda sinna, leik-
húsgesta og leikstjóra, og tjaldið
féll.
Hafi Leikfélag Menntaskólans
þökk fyrir skemmtunina.
E. D.
Nýleg jeppakerra
TIL SÖLLT. Uppl. gefur
Hermann Guðmundson,
Hótel Varðborg,
milli kl. 5.30 til 7,
næstu daga.
Minnesótaríkis
Verður forsætisráðherra
fsland boðið?
í maí næsta vor heldur Minne-
sótaríki í Bandaríkjunum hátíð-
legt 100 ára afmæli sitt.
í engu ríki Bandaríkjanna eru
íbúarnuir eins „norrænir11 eins
og í Minnesóta, þ. e. a. s., í því
ríki eru fleiri rnenn ættaðir frá
Norðurlöndum en annars staðar
í Bandaríkjunum, og hafa þeir
sett mikinn Noi'ðurlandasvip á
þjóðlíf og siði.
Eftir því sem danska blaðið
Politiken hermir, mun ríkisstjór-
inn í Minnesóta bjóða forsætis-
ráðherrum Norðurlanda vestur í
tilefni afmælisins og hefur H. C.
Hansen þegar þekkzt boðið.
Salt í stað olíu
Á undanförnum árum hefur
mjög verið leitað að olíu víðs
vegar um Jótland, en hún hefur
ekki fundizt enn.
Á hinn bóginn fannst við bor-
unina mikið af salti á 165 metra
dýpi, og standa nú yfir samning-
ar um vinnslu þess. Er áætlað að
vinna árlega um 50 þús. smálestir
af salti ,en það á einkum að nota
til klórframleiðslu.
ÓDÝRT!
Meðan birgðir end-
ast seljum við
Ullarsokka,
hlýja og sterka.
ísgarnssokka,
svarta, á aðeins
16 krónur parið.
Verziunin Ásbyrgi
i
í’ícS- vN'z'íy'í' •
F U N D U R
■verður haldinn í
Bilsijórafélagi A kureyrar
föstudaginn 1. nóv. kl. 8.30
í Túngötu 2.
STJÓRNIN.
Nýkomið:
Rarnaríim,
með lausri lilið.
Ríunfataskápar
Símahillur
Teborð
o. m. fl.
Bólstruð Húsgögn h.f.
Hafnarstr. SS — Sími 1491
I
<■
<3
t
I
f
f
f
t
I
t
I
I
f
R'.
□ Run 595710307 — Frl.:
I. O. O. F. — 1391118V2 —
Kirkjan. Messað í Akureyrar-
kirkju á sunnudaginn kemur kl.
2 e. h. Allra heilagra messa. —
Sálmar: 447 — 219 — 223 — 222
456. — P. S. — Messað í Barna-
skólanum í Glerárþorpi næstk.
sunnudag kl. 2 e. h. Allra heil-
agramessa. — Sálmar: 482 — 480
— 472 — 451. — K. R.
Sunnudagaskóli Akureyrar-
kirkju er á sunnudaginn kl. 10.30
f. h. 5 og 6 ára börn í kapellunni,
7—13 ára börn í kirkjunni. Þessir
sálmar verða sungnir: 572 — 372
— 645 og 648. — Afhentar verða
bækur undir biblíumyndir. —
Börn, sem eiga eftir að borga
bókina, eru beðin að koma með
5 krónur.
ÆFAK. Fundur í
stúlknadeild næstk.
sunnud. kl. 5 e. h. —
Gullbráarsveitin sér
um fundarefni. — Fjölmennið á
fundinn.
Hjúskapur. Sl. laugardag voru
gefin saman í hjónaband ungfrú
Sigrún Birna Halldói’sdóttir og
Hörður Steinbergsson. — Heimili
þeirra er að Lækjarbakka, Ak-
ureyri.
Guðspekistúkan Systkinaband-
ið. Næsti fundur verður haldinn
ó þriðjudaginn, 5. nóv., kl. 8.30 e.
h. á venjulegum stað. Erindi.
Húsmæðraskólafélag Akureyr-
ar heldur aðalfund fimmtudaginn
7. nóv. kl. 8.30 e. h. í Húsmæðra-
skólanum. Konur, komið og ræð-
ið mál húsmæðra, yfir kvöldkaffi
félagsstjórnarinnar.
Kvöldvökur UMSE. N.k. laug-
ardags- og sunnudagskvöld
gengst UMSE fyrir kvöldvöku.
Meðal skemmti- og fræðsluefnis
flytur Vilhjálmur Einarsson
íþróttakappi erindi og sýnir
kvikmyndir, m. a. frá Olympíu-
leikunum síðustu. Kvöldvakan er
að Reistará á laugardagskvöld kl.
9 og að Freyvangi sunnudags-
kvöldið kl. 9.
Áheit á Grcnjaðarstaðarkirkju.
Frá Þ. (tvö áheit) kr. 100. — Frá
ónefndum kr. 50. — Frá ónefndri
konu kr. 100. — Beztu þakkir. —
Ásm. Kristjánsson.
Kvenfélag Akureyrarkirkju
heldur bazar 9. nóvember kl. 5 í
kapellu kirkjunnar. Þær konur,
sem ætla að gefa muni, komið
þeim til eftirtaldi'a kvenna: Að-
alheiðar Antonsdóttur, Fróða-
sundi 3. — Steinunnar Jónas-
dóttur, Helgamagrastræti 50. —
Láru Jónsdóttur, Strandgötu 41.
— Stefaníu Jóhannsdóttur, Æg-
isgötu 12. — Helgu Daníelsdótt-
ur, Grænugötu 6. — Þórhildar
, Hjaltalín, Grundargötu 6. —
Línu Jónsdóttur, Eyrarlandi.
Verðlaimahrútur
\'il selja 1. verðlauna, 2ja
vetra, hrút af góðu kyni.
Hallgrimur Sigurðsson,
Litlakoti við Dalvík.
KVENHATTAR
Hefi fengið nýja sendingu
af KVENHÖTTUM.
Til sýnis kl. 5—7 í Byggða-
vegi 94, í dag og næstu
daga. Sírni 2297.
Kvenfél. Framtíðin heldur fund
fimmtudaginn 31. október kl. 8.30
e. h. í Húsmæðraskólanum. Haf-
ið með ykkur brauð. Stjórnin.
Að gefnu tilefni skal þess get-
ið að 3ja umferð mænusóttar-
bólusetningar barna, innan við
barnaskólaaldurs, verður ekki
framkvæmd fyrr en síðari hluta
nóvembermánaðar og mun þá
auglýst með nægilegum fyrir-
vara. — (Samkvæmt viðtali við
héraðslækni.)
Kristniboðshúsið Zíon. — Al-
menn samkoma næstk. sunnudag
kl. 8.0 e. h. — Fórnarsamkoma.
Þ. e.: Gjöfum til kristniboðs
veitt móttaka. — Allir velkomn-
ir. Björgvin Jörgensson stjórnar.
AUGUÝSIÐ í DEGI
Rafpottar
2, 4 og 7 lítra
Rafpönnur
22 cm.
Véla- og bilsáhaldadeild
VERKFÆRS:
Klaufhamrar m. teg.
Bíttengur m. teg.
Rörhaldarar
Skrúfstykki m. teg.
Steðjar
Boltaldippur
Sporjárn
Skrúfjárn
Véla- og búsáhaldadeild.