Dagur - 10.12.1958, Blaðsíða 8

8
Baguk
Miðvikudaginn 10. des. 1958
Ferðabók Þorvaldar
Thoroddsens
Ferðabók 1. bindi efíir
Þorvald Thoroddsen.Snæ-
björn Jónsson & Co. gaf
út.
Ferðabók Þorvaldar Thorodd-
sens er tekið með fögnuði, enda
var fyrri útgáfa löngu ófáanleg,
en mjög eftirsótt, þar sem til
fréttist að hún v'æri fáanleg hjá
einstaklingum. Jón Eyþórsson
veðurfræðingur bjó bókina undir
prentun og segir m. a. svo í for-
mála þessa fyrsta bindis: ,,Því
hefur verið haldið fram að rann-
sóknir Þorvaldar Thoroddsens
séu víðtækar að vissu marki, en
grafi ekki djúpt. í þessu er að
vísu nokkuð hæft. Hann hafð.i
sialdan tíma eða tækifæri til að
sökkva séi' ofan í afmörkuð
svæði eða einstök. atriði. Samt er
því svo varið, að enginn jarð-
fræðingur eða náttúrufræðingur
yfirleitt, innlendur eða erlendur,
byrjar rannsóknarstarf sitt hér á
landi, án þess að taka sér fyrst í
hönd eitt af verkum Þorvalds og
segja við sjálfan sig: Hvað skyldi
Þorvaldur Thoroddsen segja um
þetta?“
Hér er réttilega frá sagt, en
ferðabækur Þ. Th. eru miklu
meira. Þær eru líka hreinn
skemmtilestur, auk vísindalegs
gildis. Það er þess vegna, sem
rifist er um hverja bók. af fyrri
útgáfu og þess vegna, að fróð-
leiksfús almenningur í þessu
landi fagnar hinni nýju útgáfu.
Septembermánuður
Scptembermánuðui'. Höf-
undur F. Hérbard. Bóka-
forlag Odds Björnssonar á
Akureyri.
Bókin Septembermánuður er
fyrsta skáldsaga franskrar konu,
Frédérique Hébrard, og færði
hún höfundi bókmenntaverðlaun
þar í landi árið 1957.
Mjög stingur þessi saga í stúf
við hinar frægu frönsku Sag-
an-sögur, sem Bókaforlag Odds
Björnssonar hefur gefið út und-
anfarin ár.
Septembermánuður segir frá
skáldi nokkru og konu hans, sem
er listmálari. Þau unnast heitt.
Þá kemur ítölsk, stórglæsileg
kvikmyndadís fram á sjónarsvið-
ið. Skáldið tekur að fást við þýð-
ingu á sögu hennar og hafa þau
mikið saman að sælda af þeim
sökum. Þessi ævintýralega, fagra
leikkona hrífur hvers manns
hjarta. Nú skyldi maður ætla, að
eitthvað sögulegt færi að gerast.
Að minnsta kosti gerir kona
skáldsins sér ýmislegt í hugar-
iund um samband manns síns og
binnar fögru konu. Skáldið og'
eiginmaðui'inn hefur skrifstofur
sínar í París og dvelur þar alla
daga, en heimili hjónanna er rétt
fyrir utan höfuðborgina. Og
septemberdagarnir líða hver af
öðrum.
F. Sagan, vinkona okkar frá
bókunum Sumarást, Eins konai'
bros og Eftir ár og dag, hefði
verið fljót að drífa söguhetjurnar
úr mestu dúðunum við slíkar að-
stæður. En höfundur hinnar
nýju bókar, sem hér um ræðir,
hefur þar annan hátt á og held-
ur svo fimlega á efninu, að nökt-
ustu- frásagna er engin þörf til að
halda lesandanum við efnið til
söguloka. Yfir sögunni hvílii'
fágætur, töfrandi þokki, sem gef-
ur henni skáldskapargildi.
Hinn náni kunningsskapui'
skáldsins, konu hans og leikkon-
unnar fögru leiðir til óvæntrar
niðurstöðu, en lyftir sögunni,
sem hér verðúr ekki nánar rakin.
lr.ngt yfir meðalmennskuna.
Gísli Jónsson menntaskóla-
kennari annaðist þýðinguna, og
er það nokkur trygging fyrir því,
að sagan hefui' ekki orðið fyrir
meiri háttar misþyrmingum við
það að fæðast á íslenzka tungu.
æ s.© n.c.K
Frækilegt sjúkraflug
Höfundur Ármann Kr.
Einarsson. — Bókaforlag
Odds Björnssonar á Akur-
eyri.
Frækilegt sjúkraflug er sjötta
Árnabókin hans Ármanns Kr.
Einarssonar og hafa hinar fyrri í
þessum bókaflokki hlotið fá-
dæma vinsældir. Svo mun einnig
verða um þessa. Höfundinn
þekkja flestir. Börnin biðja um
bækur hans ef þau hafa lesið
eina Árnabók, og fullorðna fólkið
kaupir þær af þeirri einföldu
ástæðu, að GOÐAR barnabækur
eru öllum hið hugþekkasta les-
efni.
í þessari nýju bók, Frækilegt
sjúkraflug, verða enn mörg æv-
intýri í sveitinni, þar sem Árni
dvelst. Og auðvitað er Árni aðal-
söguhetjan. Þegar komin eru
ísalög er farið á skauta, líka er
búinn til seglsleði og jeppinn
endastingst á svellinu, af því að
steinnibba stendu upp úr því
og heima í Hraunkoti er jólum
fagnað með kertaljósum og barns
legri gleði. Þyrilvængjan hans
Árna er geymd inni í skúr í
Hraunkoti. Hennar verður þörf
til sjúkraflugs. Veður eru vá-
lynd, en Árni sigrast á öllum
erfiðleikum. Það er stærsta æv-
intýrið í bókinni. Árni verður
'sjónarvottui' að því, hvernig
gömul og slyng skytta leikur á
rebba og Árni eignast fallegan
fola og þannig mætti lengi telja.
Þessi nýja bók, Frækilegt
sjúkraflug verður lesin aftur og
aftur eins og hinar fyrri, ann-
að er ekki hægt. Árnabæk-
urnar hafa auðgað þær bók-
menntir íslenzkar, sem beztar
hafa verið ritaðar fyrir ung-
menni.
Eyjan góða
Eyjan góða er eftir Bengt
Danielsson og þýdd af Jóni
Helgasyni. Þetta er ferðabók og
höfundurinn sænskur ferðalang-
ur.
Á eyjunni góðu, Raroía, býl'
frumstætt og hamingjusamt fólk.
Börnin byrja snemma að vinna
og láta það heldur ekki dragast
lengi úr 10—12 ára aldrinum að
taka upp aðra háttu fullorðinna.
Vandamál kynþroskans eru
furðu lítil. Krakkarnir stofna til
reynsluhjónabanda, oft mörgum
sinnum áður en báðum aðilum
líkar. Á því skeiði eru þeir nýju
borgarar, scm af því spretta
feðraðir eftir því hverjum þeir
líkjast mest. Þykir það mun ör-
uggara en heilsufræðilegir út-
reikningai'. Au.k þess. skiptir
þetta svo sem engu máli, því að
þar eru öll börn velkomin í
þennan heim.
Atvinnuhættir eyjarskeggja
eru fremur fábreyttir. Á landi
gefur kókospálminn flest, sem
fólkið þarf, kókoshneurnar eru
eini gjaldeyririnn. Fiskur er
nægui' uppi í landsteinum. Hann
er skutlaður með oddhvössum
spjótum og jafnvél stunginn með
löngum sveðjum, veiddur í
heimagerð net úr pálmablöðum
eða veiddur með höndum á
grynningunum. Allir hafa nóg að
bíta og brenna og enginn hefur
áhyggjur af morgundeginum. —
Mörgum mun þykja gaman að
fylgja höfundi til hinnar suðlægu
evjar og kynnast fólkinu þar, í
hinu stéttlausa þjóðfélagi, þar
sem trúarbrögð valda engum
heilabrotum, stjórnmálaágrein-
ingur er óþekkt fyrirbæri, þar
sem allir eru fiskimenn og allir
rækta kókoshnetur og fábrotin
siðalögmál stjórna athöfnum
hinna glöðu barna náttúrunnar.
E. D.
Fjórar barna- og ungl-
ingabækur frá Iðunni
Fimm í ævintýraleit. Þetta er
önnui' bókin í flokki bóka um
félagana fimm eftir Enid Bly-
ton, höfund Ævintýrabókanna,
sem öll börn og unglingar þekkja.
Fyrsta bókin um félagana fimm
heitir Fimm á Fagurey, og þriðja
bókin, sem kemur út fyrir jólin,
heitir Fimm á flótta. — Bækur
þessar eru prýddar fjölda mynda,
og þær eru mjög vinsælar hjá
börnum og unglingum.
Táta tekur til sinna ráða heitir
bók handa telpum. Fjallar hún
um duglega og tápmikla telpu,
sem er gjörn á að fara sinu fram,
en er hjartagóð og eðallynd og
vill alls staðar koma fram til
góðs.
Staðfastur strákur eftir Kor-
mák Sigurðsson. Þetta er sag'an
af Jóni Óskari, sem búinn var að
(Framhald á 5. síðu.I
Prakkarar á ferð
í sumum bæjarhlutum hafa
ungmenni iðkað jjann ljóta sið,
að skera niður javottasnúrur. —
Leggst lítið fyrir kappana og
mætti hugsa sér, að piltar á 15—
17 ára aldrinum fyndu sér verð-
ugra tómstundagaman.
Bækur og höfundar á Akureyrí
STEINGRÍMUR SIGURÐSSON Frú
kennari við Menntaskólann á GUÐRÚN SIGURÐARDÓTTIR
Akureyri gaf í haust út „Sjö frá Toríufelli í Eyjafirði, nú hús-
sögur“ og er sú bók þriðja í röð- móðir hér í bæ, sendi í haust frá
inni eftir þennan unga höfund. sér hina umtöluðu bók „Leiðin
Hann hefur áður vakið á sér at- til þroskans“. Það er fyrsta bók
hygli með greinum í blöðum og híifundar. Bókin er um dulræn
i tímaritum. efni.
Hlutur þeirra er nokkur sem oft áður
Sex Akureyringar hafa nýlega sent frá sér frumsamdar bækur og
hefur flestra þeirra verið gctið hér í blaðinu áður. Auk þeirra hafa
svo ýmsir fengist við þýðingar og að sjálfsögðu margvísleg önnur
ritstörf. Eins og sjá má hér að neðan, leyfir blaðið sér að birta
myndir af þessum höfundum, sem sumir hverjir eru lítt þekktir, og
vill það jafnframt vekja athygli á bókum þeirra. Meðal þeirra er
ungur höfundur, sem skrifaði unglingabókina Strókur á kúskinns-
skóm undir dulnefni.
HANNES J. MAGNÚSSON
skólastjóri á Akureyri hefur enn
skrifað bók, er hann nefnir „Á
hörðu vori“ og mun það vera 10.
bók hans, auk þýðinga og marg-
víslegra annarra ritstarfa. Hann-
es er Skagfirðingur að ætt frá
Torfmýri í Akrahreppi og er hátt
á sexugsaldri.
SIGURÐUR SVEINBJÖRNSS.
verkamaður á Akureyri sendi
nýlega frá sér fyrstu ljóðbók
sína „I dagsins önn“. Allmörg
ljóð hafa birzt eftir þennan höf-
und áður í blöðum og tímaritum.
Sigurður er rúmlega sextugur að
aldri, ættaður frá Syðri-Bakka í
Hrafnagilshreppi.
HEIÐREKUR GUÐMUNDSSON
lét endurprenta bók sína „Vor-
drauinur og vetrarkvíði“ í sum-
ar. Það er þriðja ljóðabók höf.,
en auk þess hafa mörg kvæði
lians birzt annars staðar. Heið-
rekur er kaupinaður á Akureyri,
ættaður frá Sandi í Aðaldal, son-
ur skáldbóndans Guðmundar
Friðjónssonar.
VIGFÚS BJÖRNSSON.
Nýlega er komin út bókin
„Strákur á kúskinnsskóm“ undir
dulncfninu Gestur Hanson. Var
mörgum getuin leitt að höfundi
Blaðið hefur nú fengið leyfi til
að birta hið rétta nafn. Höfund-
urinn er enginn annar en Vigfús
Björnsson bókbandsmeistari á
Akureyri.