Dagur - 21.05.1959, Blaðsíða 4

4
D A G U R
Fimmtudaginn 21. maí 1959
Skrifstofá i !MI — Stmi iltiö
UITSTJÓRI;
E lt L I N G I I R n A V ! D S S O N
Aui'lýstivgasljpií;
J Ó N S \ MÚEJLSSON
Árgangitrinn kostat kr. 75.00
RlaiYitS kttitiit út j iniAsiktnlttfíum og
JaUgardílgUni, Jtcgar cftii standa ril
Gjaltlflagi t-r 1. jtilí
PRENTVF.RK Ol)I)S BJÖUNSSONAR H.F.
Þegar rjúpan semur við fálka
MARGT bar á góma í útvarpsumræðunum á dögun-
um, og fóru stjórnarflokkarnir hinar mestu hrakfarir
svo sem iillum er kunnugt. — Karl Kristjánsson gerði
samstarf Alþýðu- og Sjálfstæðisflokksins örlítið að um-
ræðuefni og sagði meðal annars:
„Aldrei mun það hafa gerzt í veröldinni, að flokk-
ur, sem telur sig yerkalýðsflokk, hafi gert slíkan
samning við stóratvinnurekenda- og auðshyggju-
mannaflokk.
Þetta er auðvitað álíka hyggilegt af Alþýðuflokkn-
um og ef rjúpa semdi við fálka um að gæta sín og
eggja sinna.
,\íeð þessum samningi við Sjálfstæðisflokkinn var
umbótahandalagið svikið af forystumiinnum Alþýðu-
flokksins á hastarlegan hátt. I gærkvöld leyfði svo
einn af þingmönnum Alþýðuflokksins sér að segja,
að Alþýðuflokkurinn hafi staðið við öll sín orð — og
bætti meira að segja við að Framséiknarflokkurinn
liefði fórnað samvinnu við Alþýðuflokkinn. Slík
málafærsla er hámark ósvífni.
Hins vegar voru svikin alls ekki almenningi í Al-
þýðuflokknum að kenna. I garð almennings í flokkn-
um er ekki rctt að láta nein ásökunarorð falla — og
skal ekki heldur gert af mér.
Hvað gekk að þingmönnum Aiþýðuflokksins? Það
væri rannsóknarefni fyrir sálfræðinga.
I í desember, rétt fyrir jólin, kornu Jreir átta samtals
eins og jólasveinar af fjöllum með poka síria — fulla
af gjöfum eða h'vað? Nei, nei, ekki gjöfum, en loforð-
um nm gjafir handa þjéiðinni: lækkun verðbólgu,
niðurgreiðslu verðlags án nýrra álagna, lækkun til-
kostnaðar hjá ríki, stóraukið efnahagslegt öryggi og
svo framvegis.
„Hugdjarfar hetjur!“ heyrðist kallað. En það var
bergmálið af því, sem þeir sögðu um sjálfa sig í há-
tíðarboðskap sínum.
Stjórnarflokkarnir, Alþýðuflokkur og Sjálfstæðis-
flokkur, settu eftir nýjárið liig um niðurfærslu kaup-
gjakls og verðlags aðalframleiðsluvara, en ná svo alls
ekki til alls verðlags. Verðþenslan fer í gegnum net
þeirra í ótal efnum.
Nú er nýafstaðin fjárlagaafgreiðsla stjórnarflokk-
anna. Hún er með eindæmiim glannaleg og morar af
undanbrögðum, cins og ræðumenn stjórnarandstöð-
unnar sýndu fram á í gærkvöld, án Jiess að stjéirnar-
liðið gieti í nokkru hrakið.
Við afgreiðslu fjárlaganna komst Jiað m. a. upp,
^ið stjórnarflokkarnir hugsa sér að svikin skuli 10 ára
rafvæðingarframkvæmdin. Hætt við héraðsveitur á
sumum stöðum, og mönnum bent á, að Jreir geti í
staðinn keypt sér dieselstöðvar. Snertir Jretta bæði
sveitir og kauptún landsbyggðarinnar.
Framsóknarmenn báru strax fram þirigsálýktunar-
tillögu urn, að 10 ára áætluninni skuli haldið áfram.
Tillögunni var vísað til fjárveitinganefndar í gær.
! í dag klofnaði nefndin étt af tillögunni.
! Stjórnarliðið í nefndinni vill ekki að hún verði
samjiykkt.
Sýnir Jietta gliigglega, hvað fyrir stjórnarflokkun-
urn vakir. Það er, að láta ríkið í stórum stíl svíkja
þau fyrirheit, sem fólust í 10 ára áætluninni til féilks-
1 ins, sem bíður eftir að röðin komi að sér.
Þetta er að níðast á landsbyggðinni, jiar sem hún
yfirleitt stendur höllustum fæti, vegna legu sinnar.
Alhtr sínar athafnir í fjárhágsmálunum miðar þessi
stjórn við fresti og undanbrögð. Fresti til að komast
fram yfir kosningarnar, sem hún stofnar til.
Ríkisstjórnin á ekki lengur gleði jólasveinanna.
! Það er af henni allur jólasvipurinn. Ráðherrarnir
| fjórir rogast með sinn pokann hver. Pokarnir eru
[ orðnir Jiungir og slðir. Innihaldið er orðið [jyngra
en loforðin voru um jólin. Fjárlög
fimmtungi hærri en í fyrra síga í.
Utflutningssjóðsáætlunin ér nökkva
Jiung. Niðurgreiðslurnar eins og
blý! Pokarnir þenjast út og þyngj-
ast dag frá degi.
Fjéirir Alþýðuflokksmenn, fleiri
eru ekki til, ganga á eftir, einn á
eftir hverjum ráðherra, og reyna af
fremsta megni að lyfta undir. Það
er nærri því eins erfitt og að bera.
Þar að auki svo vont fyrir höfuðið.
Þar á eftir ganga svo fylktu liði
19 Sjálfstæðismenn. Þeir hotta á
áttmenningana og eru glottleitir.
Hugmynd komið á framfæri.
Mér hefur verið að detta það
í hug nú upp á síðkastið, að
stinga upp á því við stjórnmála-
mennina okkar, hvort ekki væri
rétt að fresta alþingiskosningun-
um, sem ákveðið er að fram skuli
fara síðast í júní.
í sambandi við það hef ég aðal-
lega í huga landhelgisdeiluna við
Breta.
Það ætti að vera öllum ljóst, að
í allt sumar verða forystumenn
þjóðarinnar uppteknir við það,
að ferðast ut um allt land, til að
leita sér kjörfylgis, og munu hafa
lítinn tíma aflögu til að sinna
jafn mikilvægu máli, sem land-
helgisdeilan er.
Við megum heldur ekki gera
þann óvinafagnað, æ ofan í æ. að
gefa Bretum tilefni til þess að
halda, að okkur sé landhelgis-
deilan ekki jafn mikið kappsmál,
og við viljum vera láta, þegar
við erum að gera leik til að
sundra þjóðinni út af jafn
ómerkilegu máli og kjördæma-
málið er, sem ég tel hreint hé-
gómamál hjá hinu.
Við meirihlutaflokkana á Al-
þingi vildi ég segja þetta: Gevmið
ykkur að sækja réttinn, eða
óréttinn, ég vil engan dóm leggja
á það í þessu tilfelli, ykkui' mun
ekki veitast það örðugra þótt þið
geymið það í eitt ár eða svo.
Hinum, sem eru fyrst og fremst
að hugsa um dreifbýlið, ætti ekki
að vera það minna kappsmál að
fá fiskimiðin friðuð úti fyrir
ströndinni svo lífsbjargarmögu-
leikarnir héldust þar nokkurn
veginn óskertir.
Öll rök hljóta að hníga að því,
að við sameinumst í baráttunni
við ræningjana. Og þegar sá sig-
ur er unninn, þá getum við rifizt
um hitt í friði.
Hjalti Haraldsson.
Stundúm ýta Jieir með fæti á eða
undir poka.
Við þá,‘ sem meðfram veginum
eru, segja Sjálfstæðismenn: „Þetta
er Alþýðuflokkurinn! Hann á Jiað,
sem er í pokunum.“
Eri síðustu dagana eru Sjálfstæð-
ismenn þé> að verða dálítið alvar-
legri og óstilltari, Þeir eru að verða
smeykir um, að Aljiýðuílokkurinn
komist ekkj með byrðarnar fram
yfir síðari kosningarnar, og að það
komi á þá sjálfa að bera pokana
og um leið að taka opinberlega á-
byrgð á innihaldinu. Slíkt var nú
aldrei ætlunin að gera.“
Eitthvað hárugt við lögreglu-
málin.
Ábending borgara um umferð-
armálin hefur vakið umtal, og
athugasemdir komið fram. Meðal
annars er því haldið fram, að
maður, sem horfir á hvernig um-
ferðareglur eru þverbrotnar, til
dæmis með ólöglegum ökuhraða
o. fl., eigi strax að kæra þeita
til lögreglunnar. Mun það rétt
vera, en sýnir þó engu að síður,
að þörf er á meiri umferðamenn-
ingu og að þar er umferðavika
líkleg til nokkurs árangurs.
Nú hefur það gerzt í lögreglu-
málum bæjarins, að nýi' yfirlög-
regluþjónn er ráðinn. Idnossið
hlaut Gísli Olafsson, sem lengi
hefur gegnt lögregluþjónsstörf-
um hér í bæ. Umsækjendur voru
aðeins tveir, Björn Guðmundsson
og Gísli og virtust þeir hafa jafna
aðstöðu og fremur erfitt að gera
upp á milli þessara kunnu og
vinsælu lögreglumanna.
En einmitt vegna þessarar að-
stæðna hefði verjð enn ákjósan-
legra að leysa málið á annan hátt,
reyna að fá færan og helzt lög-
reglulærðan mann utan Akur-
eyrar og styrkja á þann hátt lög-
reglulið bæjarins. Talið er, að í
raun og veru hafi yfirlögreglu-
þjónsembættinu verið ráðstafað í
vetur og þar af leiðandi ekki þótt
æskilegt að auglýsa starfið um of
og að það hafi jafnvel verið geng-
ið svo langt, að ráða kunnum
lögreglumanni frá því að sækja.
Þá hefur það vakið eftirtekt —
þegar upp komst — að Gísli
Olafsson hafði í vetur verið
hækkaður í embætti og gerður
yfirvarðstjóri, en jafnframt var
þessu haldið leyndu og lögreglu-
mennirnir ekki látnir vita. Er
þetta óþarflega hárug framkoma
og lítt skiljanleg.
Framhald á 7. stðu.
Iþrótfaheiimókn IR og Armanns
NÚ UM hátíðarnar var haldið fjöl-
breytt íþróttamót hér í bænum.
Góðir gestir sóttu okkttr norðan-
menn heim, og voru Jiað fimleika-
flokkar kvenna og karla úr í R,
undir stjórn Valdimars Örnéilfsson-
ar og Mínervu Jónsdóttur, og þóttu
sýningarnar takast mjög vel. Aðrir
ágætir gestir, sem kepptu hér, voru
handknattleiksstúlkur úr Armanni
og karlaflokkar í handknattleik og
körfuknattleik úr sama félagi. Veð-
ur var gott og margt áhorfenda
báða dagana, sem íþróttirnar fóru
frarn. Umsjón méitsins var í hönd-
um KA, og var Hermann Sigtryggs-
son mótsstjóri.
vann Þór 3:1. KA vann Þór 2 : 0.
Handknattleikur karla: Ármann
vann ÍBA með 17 : 14.
Fimleikasýning IR fór fram í
Lóni.
Seinni dagur:
Fimleikasýning ÍR á íþróttavell-
inum.
Handknattleikur kvenna: Ár-
mann vann ÍBA með 12 : 3.
Handknattleikur karla: Ármann
vann ÍBA með 21 : 15.
Hraðkeppni í körfuknattleik: KA
vann Ármann með 30 : 19. KA
vann Þór með 20 : 15.
Handknattleikur karla, II. fl.:
jafntefli 8 : 8.
Úrslit fyrri dag:
Kiirfuknattleikur: KA vann Ár-
mann með 33 : 29.
Handknattleikur kvenna: Ár-
mann vann KA með 1 : 0. Ármann
ÍJjréittaheimsóknir sem Jjcssí eru
ætíð mikil lyftistöng' fyrir íþréitta-
hreyfinguna, og hafi sunnanmenn
þakkir fyrir ágæta frammistöðu á
íþróttavelli og utan hans.
Ungfrú Olga Ágústsdóttir, sem mörgum húsmaðrum er
að góðtt kunn hé'r um slóðir síðan hún hafði nokkra hús-
mæðrafundi í Eyjafirði og iiér á Akureyri á vegum sam-
vinnumanna. mun skrifa nokkra húsmæðraþætti í biaðið
og birtist sá fyrsti hér á eftir.
Ungfrú Olga hefur undanfarin ár dvalizt í Svfþjóð við
nám bg starf hjá fræðsludeildum sænskra samvinnufélaga,
og hefur því frá mörgtt að segja. — Ritstj.
ELDHÚSIÐ
Fyrsta krafa til nýtízku eldhúss er sú, að þar sé
ekkert rúm fyrir óþarfa muni. Næsta krafan er
nægileg og hentug geymsla fyrir öll eldunaráhöld.
Eldhússkápa má annað hvort hafa marga smáa
eða einn stóran, sem skipt sé niður í mörg hóK.
Diskar, bollapör, skálar, hnífar, gafflar, skeiðar og
önnur eldhúsáhöld eiga hvert um sig að geymast
í hillu eða skúffu. Sérstakur skápur á að yera til
fyrir ræstitæki, svo sem ryksugu, kústa o. þ. h..
Gott er að hafa gljádúk á eldhúsborði og eldhús-
stólum. Sömuleiðis er hentugt og hreinlegt að láta
klæða vegginn, ofan vasksins, glerhellum. Eldhús-
stóll, sem hækka má og lækka og snúa á alla vegu,
er þægdegur og ætti að vera til í hverju eldhúsi.
Grind, er þurrka má á þurrkur og handklæði,
er nauðsynleg. Undir vaskinum ætti að vera lokuS
sorpfata, sem opna má og loka með fætinum. Sorp-
fötuna má einnig festa innan á hurð skápsins, undir
vaskinum. Hentugt er að láta skarpfötuna standa
á skemli, sem hjól eru undir. Má þá renna fötunni
til eftir vild.
Duglegar húsmæður geta vel málað eldhús sín.
sjálfar. Handhægast er að kaupa málninguna til-
búna, þar sem því verður við komið. Fyrst verður
að ræsta eldhúsið vandlega úr sápuvatni eða ræsti-
dufti og skola á eftir ur hreinu vatni. Þegar eld-
húsið er Jiurrt orðið eftir þvottinn, er það málað.
Skal þess gætt við málninguna, að draga málning-
arkústinn alltaf í sömu átt og sömuleiðis þess, að’
dýfa honum ekki svo djúpt í málninguna, að hættá
sé á að slettist. Þegar eldhúsið hefur verið málað-
eina yfirferð, er það lótið þorna í 2—3 daga, en
er þá málað á ný með lit, sem lakki hefur verið
blandað í. Eftir málninguna skal láta herbergið
þorna vel.
Auk daglegrar ræstingar, verður ekki komizt
hjá að ræsta eldhús nokkrum sinnum á ári (haust
og' vor).
Er þægilegt að ræsta fyrst allar skúffur og skápa
og skipta um pappír í hillum og skúffum. Síðan
er loft og veggir, gluggar og hurðir ræst. Allt
þvegið og skúrað úr sápu- eða ræstiduftsvatni og
skolað vandlega á eftir.
Tómum glösum og öðru óþarfa skrani er safnað
saman og því fleygt, sem ónýtt er.
O. Á.
ÞANKAR OG ÞYÐINGAR
ALDREI VONLAUST.
Á hillu í litlu stofunni hennar Önnu stendur mik-
ill dýrgripur, eða það finnst Önnu að minnsta kosti.
I rauninni er þetta þó aðeins ódýr bolli með
gullnu letri.
Þetta var fyrsta gjöfin, sem Jón gaf Önnu. Hann
gaf af kærleika, því að þetta var í tilhugalífinu.
1 mörg ár stóð bollinn á sínum stað á hillunni, en.
svo var Jrað, þrem árum eftir andlát Jóns, að Anna
rak olnbogann í bollann, sem datt í gólfið og brotn-
aði í meira en tvö hundruð parta.
Þá var nú sá bolli ekki lengur til, munuð þið
kannski hugsa, en það fór á aðra leið.
Anna raðaði saman brotunum af dæmafárri ná-
kvæmni og umhyggjusemi. Hún límdi þau saman,
og nú stendur bollinn aftur á sínum gamla stað.
Þetta er dæmisaga. Hún á að sýna ykkur fram á,
að þótt vonir bregðist og gler hamingjunnar brotni,
þá er hægt að raða brotunum saman aftur. Til þess
þarf kærleika, þolinmæði og hugrekki. Það er erfitt
verk — en ekki óvinnandi.
-----o------
KURTEISI.
Pétur litli var 5 ára gamall, og pabbi hans var að
kenna honum ýmsar kurteisisreglur.
„Mundu það, Pétur minn, að þegar þú situr í
strætisvagni og kona kemur inn, sem ekki getur
fengið sæti, þá áttu að standa upp og segja: „Gjörið
svo vel og sitjið í mínu sæti.“
Nokrum dögum síðar sat Pétur á hné pabba síns
í troðfullum strætisvagni, er ung og lagleg stúlka
kom inn. Pétur spratt upp og sagði:
„Gjörið svo vel, hérna er sæti,“ og benti um leið
á hné pabba síns.