Dagur - 28.10.1961, Blaðsíða 7

7
Kornrækt að hefjast á íslandi
(Framhald af bls. 8)
Áætlun Björns
Sigurbjörnssonar.
Dr. Björn Sigurbjörnsson
flutti nýlega erindi um korn-
rækt á fundi Ræktunarfélags
Norðurlands og upplýsti þá m.
a. eftirfarandi:
í hvern ha. lands, miðað við
sand, þarf 150—190 kg. sáðbygg,
350 kg. af Kjarna (helmingi
minna á móajörð), 200 kg. þrí-
fosfat og 100 kg. kali (jafnt fyrir
móajörð).
Sáðtími má helzt ekki vera
seinna en 20. maí. Sumarvinna
við kornakrana er engin. Við
sáningu er gott að nota raðsáð-
vél, sem ennfremur er gott að
nota við fræsáningu annarra
nyíjajurta. Mesta uppskera í
Gunnarsholti í sumar, þar sem
ræðumaður gerði athuganir
sínar, voru 27 tunnur af ha.
Meðaltai um 18 tunnur.
Við kornyrkju þarf þessar
vélar, auk dráttarvéla:
Sáðvél ...........kr. 40.000.00
Sláttu-þreskivél — 106.000.00
Þurrkari........ — 170.000.00
Sniglar............ — 10.000.00
Hreinsivél .... — 15.000.00
Samt. kr. 342.000.00
Áburður í ha. kostar um 1000
krónur, sáðvara 1200 kr., jarð-
vinnsla 500 krónur, nema fyrsta
vinnsla, sem er miklu dýrari, í
moldarjarðvegi a. m. k., upp-
skeruvinna og þresking 100 kr.
á ha., þurrkun 70 kr.
Girðingar, byggingar, flutn-
ingur á korni vextir og afborg-
anir er mismunandi eftir stað-
háttum.
Verð á bygginu er nú 350 kr.
tunnan eða 7000 krónur á ha.,
miðað við 20 tunna uppskeru.
Vélakaupin, sem hér voru áð
ur nefnd, eru miðuð við stóra
kornakra og geta ekki fáir ha.
lands og ekki heldur fáir tugir
ha. staðið undir slíkum kostn-
aði. En fésýslumenn í Reykja-
vík, sem í sumar kostuðu nokkr
um fjármunum til kornræktar,
sennilega af öðrum hvötum en
þeim að verða menn fátækari,
hafa nú ákveðið að stækka akur
lönd sín til mikilla muna. Þetta
gefur auga leið um þessa rækt-
un í sumar.
Stóra stökkið.
En þrátt fyrir allt þetta, og
að óneitanlega mæli margt með
fjölbreyttari ræktun nytja-
platna en verið hefur, er mjög
vafasamt að komræktin verði
sá gullbrunnur, sem mörgum
þykir nú hylla undir. Hið stóra
stökk, sem nú verður sennilega
tekið í kornrækt, liggur fram-
hjá hinni venjulegu þróun, þar
sem komyrkja er fastur liður
í búskap hvers venjulegs bónda
og rekinn í sáðskiptum við aðra
ræktun búsins.
Stórir akrar, sem væru fé-
lagseign eða félags-kornrækt
rekin á, þurfa eftir nokkur ár
að flytjast á annað landsvæði
og þannig koll af kolli. Hvað
þá verður um hin gömlu akur-
lönd, gera menn sér ekki fylli-
lega ljóst. Þau eru að vísu góð
til túnræktar og beitar, garð-
ræktar o. fl., en þar mun hver
vilja hafa sitt og láta hinu fé-
lagslega átaki lokið.
Eins og nú er háttað, torveld-
ar margt ræktun korns á bænda
býlum. í fyrsta lagi er ræktunin
dýr, ef ekki nýtur sérstakra
véla og vélar of dýrar fyi’ir litla
akra, eins og áður er að vikið.
Þessi krossgáta er enn óleyst.
Nokkurra ára reynsla á þeirri
braut, sem farin var nú í sum-
ar í fyrsta sinn í sögunni, mun
leiða í ljós hvort íslenzkur bú-
peningur framtíðarinnar verður
alinn á innlendu eða erlendu
fóðurkorni. En hætt er við að
svo verði ekki fyrr en fundin
er fær leið til að gera kornrækt
almenna búgrein bænda. □
(Framhald af bls. 4)
samtals 380 þús. fermetra „netto"
gólfflöt.
í’msar nifturstöðiir.
Ekki er hér tími eða rúm til
að rekja fleira úr skýrslum þess-
um og er þó af miklu að taka.
Þar er m. a. minnzt á starfsemi
nefndar þeirrar, sem undir for-
ystu Tryggve Lie, vinnur að því
að fá erlend fyrirtæki til að festa
fé í norskum atvinnurekstri. Það
kemur fram í skýrslum þessum, að
atvinna við landbúnað og fisk-
veiðar hefir ekki aukizt, þrátt fyr
ir mikilsháttar framfarir á þessum
sviðum. 1 landbúnaðinum stafar
framleiðsluaukningin af ræktun
og aukinni tækni. Magn sjávar-
afurða hefir ekki farið vaxandi
undanfarin ár, þrátt fyrir aukn-
ingu fiskiskipastólsins, en gjald-
eyrisverðmæti hans virðist vera
hægt að auka eins og hér og þar
með atvinnu við fiskvinnslu. Á
tveim sviðum atvinnulífsins hcfir
starfsfólki fjölgað til muna á á-
ætlunartímanum, þ. e. á kaup-
skipaflotanum og við iðnað og
námavinnslu. Svo virðist sem
gengið sé út frá því, að það verði
einkum þessar atvinnugreinar og
þá sérstaklega hin rafknúnu iðju
ver samhliða vinnslu hráefna úr
jörðu, sem standa muni undir
fólksfjiilgun næstu áratuga. Enn
eru mikil fallvötn óbeizluð í
Norður-Noregi. Talsvert af málm
um er þar í jörðu og kol á Sval-
barða, sem nota má m. a. sem
iðnaðarhráefni. Skógar eru einn
ig talsverðir í Jiessum landshluta
og rækt lögði við að halda þeim
NÝKOMIÐ:
Gráu karlmanna og
drengja
NÆRFÖTIN
komin aftur.
DRENGJA JAKKAFÖT
STAKAR BUXUR
allar stærðir.
DÖMUÚLPUR
með loðkraga.
BARNAÚLPUR
allar stærðir.
Gráyrjóttu
PEYSURNAR
á börn og fullorðna.
Vandaðar vörur.
Flagstætt verð.
KLÆDAVERZLUN S!G.
GUÐMUNDSSONAR H.F.
Slysavarnafélagskonur. Mun-
ið áður auglýstan fund í Alþýðu
húsinu á þriðjud. kl. 8.30 e. h.
Þórsfélagar. — Munið
Bindindisdaginn 29. þ.
m. og fundinn í Borg-
arbíó kl. 5 þann dag.
Stjómin.
Stjórn f. B. A. vill hérmeð
hvetja meðlimi íþróttafélaganna
á Akureyri til þátttöku í sam-
komu landssamb. gegn áfengis-
bölinu, á morgun.
Samkoman Verður í Varð-
borg og hefst kl. 5 e. h.
við og auka Jiá eins og vikið er
að hér að framan.
Ný jafnvægislöggjöf.
Framkvæmd Norður-Noregsá-
ætlunarinnar, samkv. fyrrnefndri
löggjöf, er nú lokið. En sett liafa
verið lög um nýjan framleiðslu-
og atvinnuaukningarsjóð á breið
ari grundvelli og gerðar nýjar á-
ætlanir í því sambandi. Gerðar
voru }><> ráðstalanir til jiess að
hlutur Norður-Noregs í uppbygg
ingunni verði ekki lakari en hann
hefur verið undanfarin ár.
Enn hefi ég ekki haft aðstöðu
til að kynna mér þessar nýju ráð
stafanir Norðmanna til að stuðla
að jafnvægi í byggð landsins. En
ekki er ólíklegt, að við íslending
ar getum eitthvað af þeim lært.
Því niiður verður því ekki kom
ið við að J>essu sinni að ræða nán-
ar J>ær staðreyndir, sem hér heíir
verið skýrt frá, eða ]>ær ályktanir,
sem liér á landi kynni að mega
af þeim draga.
- Hvergi hvikað ...
(Framhald af bls. 5)
hverjir hafa verið, munu hafa
verið eitthvað tregir í atkvæða-
greiðslum. Bændur þeir, sem á
aðalfundi Stéttarfélags bænda t.
d. stóðu að yfirlýsingum um
hinn bágborna hag bændastétt-
arinnar, voru að sjálfsögðu of-
urlítið hugsandi þegar þeir
greiddu atkvæði á landsfundin-
um um óbreytta „viðreisnar-
stefnu". Sama má segja um
verkamenn, sem í sumar
greiddu atkvæði með því að
krefjast hærri launa, og nú
lögðu blessun sína yfir þá yfir-
lýsingu, að samtök verkamanna
hefðu misnotað rétt sinn. Hinir
obreyttu en trúuðu liðsmenn
Sjálfstæðisflokksins, sem vilja í
raun og sannleika vinna að
bættum lífskjörum og auknum
framförum á íslandi, hafa á
landsfundinum gert það’glappa
skot, sem þeim er holt að hug-
leiða, að stuðla að því með at-
kvæði sínu og samþykki, að
spenna sultarólina fastar að
sjálfum sér og samborgurun-*
um af þj ónslund við hina ríku.
Það er sagt að hendi þess, sem
sver rangan eið, brenni í vítis-
logum samvizkunnar upp fi'á
því. Ef landsfundarmenn finna
einhver áður óþekkt ónot, sem
hvorki stafa af gigt eða þreytu,
hljóta þeir að minnast lands-
fundarins og atkvæðagreiðsln-
anna þar. Næstu kosningar gefa
þeim tækifæri til afturbata. □
Hjúskapur. Hinn 26. okt. voru
gefin saman í hjónaband ung-
frú Fríða Aðalsteinsdóttir,
Klettaborg 1 Ak. og Theodor K.
Þ. Kristjánsson rafvirkjanemi.
Heimili þeirra er að Brekku-
götu 4, Akureyri.
Til systranna á Sauðárkróki
kr. 1000.00 frá gamalli konu á
Akureyri. P. S.
Bláa kápan verður sýnd á
sunnudagskvöldið — í allra síð-
asta sinn.
Borgarbíó sýnir í dag kl. 3 e.
h. safn fréttamynda. Meðal ann
ars tvær nýjar myndir frá Ber-
lín, tvær stuttar myndir um
geimrannsóknir, mynd um
kjarnorku í J>águ læknavisind-
anna, fallega landslagsmynd frá
Arizona o. fl. Flestar þessar
myndir eru með íslenzku tali.
Auk þess verða sýndar frétta-
myndir frá Akureyri. Verð að-
göngumiða er í hóf stillt, kr.
10.00 fyiúr börn og kr. 15.00 fyr-
ir fullorðna.
- Strompleikurinn
heppnaðri leikstjórn Gunnars
Eyjólfssonar, sem hefði að
minnsta kosti átt að losa leikhús
gesti við yfirlið lögreglunnar.
Kúnstner Hansen lýsir lilut-
skipti sínu í lífinu með þessum
orðum: „Minn þáttur í heims-
sköpuninni er sá að liafa misst
fótinn. Eg er aumingi, sem ekki
dugði til annars en lialda ögn í
höndina á þeim, sem voru enn
meiri aumingjar. En ég var aldrei
skyldur neinum."
Fulltrúi andans svarar honutn
með þeim orðunt, sem að mínu
áliti eru aðalboðskapur höfundar
til J>eirra, sem á hann vilja hlusta.
„Ég hef ekkert að bjóða ]>ér,
En ef }>ú vilt verða mér samferða
í J>ann stað ]>ar sent öll heimsins
gæði samanstanda af einuni dauf
um lampa — og voninni um gim-
stein, sem kannski aldrei finnst,
þá ertu velkominn."
Hversvegna lætur höfundur
Ljónu klæðast dökkum kufli að
leikslokum? Hver og einn getur
gefið því sína skýringu, en væri
ekki eðlilegt að túlka það svo, að
þessí hentistefnumanneskja, seni
ekki hefur neinn grundvöll nema
innantómt fleipur um gamla ætt,
hafi í Fulltrúa Andans séð þann,
sem gæti boðið bezt og hún hali
því leitazt við að vera honum
þóknanleg. Þessi brjóstumkenn-
anlega sál hefur að vonum ekki
vitað nein deili á búningi kennd
um við Dharmalampann og þess
vegna er kuflinn hennar alsvart-
ur, en ekki gulur hið innra, eins
og kufl Fulltrúa Andans.
Er hægt að greina betur á milli
þess lalska og þess ekta. — Það
skiptir svo ekki meginmáli, hvort
Oljóna er látin hverfa í stromp-
inn til Gunnu frænku og móður
sinnar eins og höfundur helur
gert ráð fyrir í leikritinu, eða er
látin standa eftir á sviðinu æp-
andi mamma, eins og leikstjóri
liefur kosið að gera.
A viðbrögðutn sumra leikhús-
gesta heyrðist mér, að þeir hefðu
eins vel getað staðið æpandi á
sviðinu og er þá ckki tilganginum
náð? Olafur Gunnarsson.
TIL SÖLU
FORD-VÖRUBIFREIÐ
smíðaAr 1947, öll nýyfir-
farin og á góðum dekk-
um. Ujrpl. gefa Baldur
Jónsson, Fjósatungu, og
Höskuldur Helgason,
sími 1191, Akureyri.
TIL SOLU:
Tvær efri liæðir hússins nr. 24 við Eiðsvallagötu, 7 her-
hergi og 2 eldhús. Selst í einu eða tvennu lagi.
Uppk gefur
RAGNAR STEINBERGSSON, HDL.,
Símar 1459 og 1782.
Móðursystir okkar og fóstra
RANNVEIG GUNNLAUGSDÓTTIR
andaðist á Fjórðungssjúkraliúsinu á Akureyri 24. októ-
ber sl. — Jarðarförin fer fram frá Akureyrarkirkju
j>riðjudaginn 31. október kl. 1.30.
Oskar Osvaldsson, Hörður Ósvaldsson.
Konan mín
FRÍMANNÍA MARGRÉT JÓHANNESDÓTTIR
andaðist á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri 27. ]>. m.
Jarðarförin álcveðin síðar.
Pálmi Kristjánsson.
Sonur minn
GESTUR GUDMUNDSSON
frá Lundeyri í Glerárhverfi,
andaðist í Kópavogshælinu, Kópavogi, þann 24. okt.
Jarðarförin fer fram frá Kapellu Akureyrarkirkju mið-
vikudaginn 1. nóvember kl. 1.30.
Björg Guðmundsdóttir.
- Norður-Noregs áætiunin