Dagur - 28.10.1961, Blaðsíða 8
8
Hér er sláttuþreskjari að slætti á Hvolsvelli, þar sem SÍS hefur kornyrkju. Vélin slær og þreskir,
Vefrarsfarf Sjálfsbjargar hafið
en hálmurinn verður eftir á akrinum. — Ljósmy nd: Sigurður Hreiðar.)
KORNRÆKTIN Á ÍSLANDI
ÞÓTT íslenzkir bændur séu
fljótir að tileinka sér nýungar,
svo sem dæmin frá síðustu ár-
um sanna bezt, verður ekki sagt
að þeir hafi til þessa verið fúsir
á að rækta bygg og hafra til
þroskunar. Nær 40 ára korn-
ræktatilraunir Klemenzar á
Sámsstöðum, eru þó traustari
undirstaða nýrrar ræktunar-
greinar, en flest önnur nýmæli
í búskap hér á landi hafa
byggzt á.
Kornakrar 500 hektarar.
í fyrrasumar voru kornakrar
um 50 hektarar að stærð. Rækt-
að var nær eingöngu bygg. í
sumar voru kornakrarnir sam-
anlagt á 500 hebturum lands og
er uppskeru nýlega lokið.
Stærstu akrarnir eru á Suður-
landsundirlendinu, en á Fljóts-
dalshéraði eru einnig mikil ak-
urlönd. Uppskeran var sæmi-
lega góð og ums staðar allt að
30 tunnum af hektara, sem er
mjög mikið.
Æskilegt er að íslenzkir
bændur rækti sitt fóðurkorn
sjálfir, ef það er mögulegt, þ'ótt
grasræktin verði áfram undir-
satða alls búskapar, enn um
langa framtíð.
Ef einu togaraverði, sem talið
er vera um 40 milljónir króna,
væri varið til styrktar korn-
rækt, gætu bændur framleitt
allt fóðurkorn, sem nauðsynlegt
þykir nú að flytja inn. En til
þess þyrfti að taka 12.000 ha.
undir korn og flytja inn nauð-
synlegar vélar.
Sandur og sáðskipti.
Hið merkilega og ótrúlega
hefur skeð, að sandarnir, sem
fram á síðustu ár hafa verið
hinir mestu ægivaldar og tald-
ir til einskis nýtir, gefa full-
þroskað korn á skemmri
sprettutíma en frjó og myldin
móajörð, en eru frekari á köfn-
unarefni. Stærstu samfeld tún
hér á landi og snemmþroska
kornakrai- eru á svörtum sönd-
u,m. Sandarnir eru auðunnari
en nokkur annar jarðvegur. En
menn þurfa svo sem ekki
að eínblína á sand, þegar rækt-
un nytjajurta er athuguð. Holt
og móar, mýrar og valllendis-
grundir eru að ýmsu leyti enn
betur fallin til kornræktar þeg-
ar allt kemur til alls og hugsað
er lengra fram í tímann. Það er
nefnilega ekki hægt að rækta
bygg eða aðrar korntegundir
endalaust í sama landi og eðli-
legt að land, sem korn hefur
verið ræktað í 3—4 ár, sé tekið
til grasræktar, fræræktar eða
annarra hluta, að þeim tíma
liðnum.
Jákvætt svar.
Fyrsta skilyrðið fyrir korn-
rækt er það, að kornið nái
þroska, a. m. k. flest sumur. Þá
kemur til athugunar, hvort
kornræktin borgi sig, og kemur
þá margt til athugunar. Fyrra
atriðið hafa tilraunastöðvarnar
og margir einstaklingar sann-
reynt. En bjartsýnir og dug-
miklir einstaklingar og félags-
samtök hafa nú í sumar gengið
fram fyrir skjöldu til að 'fá úr
því skorið, hvort þessi ræktun
standi undir kostnaði. Opinberar
upplýsingar, sem nú liggja fyr-
ir, gefa jákvætt svar, þar sem
ræktunin er framkvæmd í stór-
um stíl og heppilegar vélar, sem
ekki henta smáskákum, eru
notaðar.
(Framhald á bls. 7)
SJÁLFSBJÖRG, félag fatlaðra
á Akureyri, sem stofnað var
fyrir þremur árum og vann það
þrekvirki að vera búið að
byggja sér snoturt félagsheim-
ili hálfu öðru ári síðar, er nú
að byrja vetrarstarfsemina.
í félagsheimilinu að Bjargi
við Hvannavelli 10 á Akureyri,
hafa þegar verið tvö föndur-
kvöld. Byrjað var á tágavinnu.
Félagsfólkið, sem er 129 að tölu,
allt meira og minna fatlað, hef-
ur ómetanlega ánægju af því að
koma saman og eyða einu
kvöldi í viku eða svo við störf,
samræður og til þess að blanda
geði.
í fyrra hafði félagið 12 stjórn-
arfundi, 3 félagsfundi, 12
fræðslu- og skemmtikvöld, auk
jólafundar og þorrablóts. Og fé
lagið hafði kennara um 8 vikna
skeið, frú Önnu Tryggvadóttur.
Yfir 30 manns sóttu föndur-
kvöldin í fyrravetur að meðal-
tali. Enn má nefna sumarferð
félagsins og bazai'inn í vor.
Vonir standa til, að sambandi
Sjálfsbjargarfélaga veitist nokk
ur aðstoð frá hinu opinbera,
samkvæmt frumvarpi, sem nú
liggur fyrir Alþingi. Er þá von
til að smám saman rætist út
efnahag hinna einstöku félaga.
Félaginu hefur verið kosin ný
stjórn. Fyrrverandi formaður
baðst undan endurkosningu. —
Núverandi stjórn skipa: Karl
Friðriksson formaður, Sigvaldi
Sigurðsson ritari, Hermann Lar
sen gjaldkeri og meðstjórnend-
ur Ragnheiður Hjaltadóttir og
Líney Helgadóttir.
Búið er að húða félagsheimil
ið utan og mála það. En fyrir-
huguð viðbótarbygging var ekki
gerð í sumar vegna fjárskorts.
Bjarg er að grunnfleti 195 fer-
metrar. Félagið Sjálfsbjörg á ó-
skipta samúð og vinarhug bæj-
arbúa.
Séra Sigurður Haukur Guðjóns
son flytur aðalræðú bintíindls-
dagsins á morgun. (Sjá bls. 4.)
I
ÍXi O
Þrír forystusauður
Ófcigsstöðum 26. okt. Hér er
ausandi rigning og jörð er orðin
svo blaut eftir haustrigning-
arnar, að tæpast er fært með
dráttarvél á túnum.
í Ljósavatnshreppi er unnið
með jarðýtu og tætara og verð-
ur það gert á meðan tíð leyfir.
Þrír forystusauðir, vetur-
gamlir, einn á Finnastaðadal og
tveir á Gönguskarði, hafa ekki
náðst ennþá. Þeir hafa sloppið
úr höndum gangnamanna í
þrem göngum og eftirleit og
hafa margir spreytt sig við þá
án árangurs. Til dæmis ætluðu
tveir menn að ríða sauðinn á
Finnastaðadal uppi, en það
tókst ekki, þrátt fyrir eltinga-
leik lengi dags.
Hér eru engar trúlofanir, en
nokkrar taldar í undirbúningi.
Jörð er auð og þíð. Kýr voru
síðast úti fram yfir veturnætur,
en gefið grænfóður o. fl. með
beitinni. □
Fá lömb sett á
Fnjóskadal 26. okt. Heyfengur
bænda varð mun minni og verri
en undanfarið, einkum hjá
þeim er kól hjá og einnig hjá
þeim, sem ekki hafa súgþurrk-
un. í haust eru sett á nær helm
ingi færri lömb en í fyrra. Slát-
urlömbin flokkuðust verr en
nokkurntíma áður og voru frem
ur létt.
Talsvert hefur verið unnið að
vegagerð t. d. hjá Hallgilsstöð-
um og hjá Fjósatungu. Ennfrem
ur hefur verið unnið nokkuð í
sýsluveginum í Illugastaðaklifi
og hjá Draflastöðum.
í eftirleit fannst allmargt fé
á Austurdölum og Flateyjar-
dalsheiði.
Jörð hefur naumast frösið
enn og er nú alþýð. □
Nóg atyinna
Ólafsfirði, 26. okt. Afli er sæmi-
legur þegar á sjó gefur en ó-
gæftir hamla róðrum og í dag
er enginn á sjó, enda leiðinda-
veður.
Nóg atvinna er ennþá og bygg
ist hún bæði á sjósókn og físk-
vinnu í landi, ennfremur er
nokkur virma við síldina, sem
hér er ennþá. Um helgina tók
Katla síld til Rússlands og ann-
að skip tók nokkuð af síld. Hér
er líka mikið unnið við bygging
ar.
Lágheiði lokaðist aldrei og er
vel fær öllum bifreiðum. □
y-
Gæftir eru stirðar
Húsavík, 28. okt. Lítið er búið
að skjóta af rjúpum, ennþá er
ekkex-t framboð á þeim. Gæftir
eru stii'ðar, þó reyna dekkbátar
að róa en afli er fremur lítill.
Hallbjög Bjarnadóttir hafði
hér tvær skemmtanir í gær.
Karlakór Akureyrar mun ætla
að koma hingað um helgina og
halda söngskemmtun.
Eins og siður er búa hin ýmsu
menningarfélög sig rrndir það
að halda skemmtisamkomur.
Kvenfélag Slysavarnadeildar
kvenna og félag starfsfólks
sjúki'ahússins æfa litla sjónleiki
m. a. íþróttafélagið Völsungar
er byi'jað að æfa íþróttir innan
húss, svo sem handknattleik
karla og kvenna, badminton og
frjálsar íþi'óttir. □
Fátt um rjúpur
Kópaskcri, 26. okt. Slátrun er
í-étt lokið. Lógað var 26521 kind.
Meðalvigt dilka var 14.75 kg og
er það eins og í fyri'a. Aukning
sláturfjártölu frá fyrra ári var
10—11%.
Hér á flóanum er mikið af
smásíld. Húsavíkui'bátar róa
hingað austur.
Rjúpur sáust nálega ekki í
fyrra og fátt er af þeim nú, en
þó ofuilítið í Kelduhverfi. Sá
maður, sem mesta veiði hefur
fengið og stundar veiðai'nar tölu
vert, er búinn að fá 150 rjúpur.
Sagt er að verð á þeim sé hátt,
en ekki eru þær boðnar í verzl
anir. □
Dilkar mjög rýrir
Sauðárkróki, 25. okt. 1981. Slátr
un sauðfjár lauk um miðjan
október á Sauðárkróki. Hjá
Kaupfélagi Skagfirðinga var
slátrað alls um 36.860 fjár, og
reyndist meðalþungi dilka
13,406 kg. Er það rúmlega V2 kg
minni meðalþungi en sl. ár og
minni meðalþungi en verið hef
ur a. m. k. mörg ár aftur í tím
ann. Hugleiða menn nú hvaða
ástæður liggi til þessarar rýrðar
dilkanna. Þyngsti dilkskrokkur
inn vó 26 kg og átti Páll bóndi
Olafsson, Starrastöðum þann
væna dilk.
Hjá Verzlunai-félagi Skagfii'ð
inga var slátrað 9.900 fjár og var
meðalþungi þar 13.37 kg. Á
þessu hausti hefur því verið
slátrað á Sauðárkróki um 46.760
fjár.
Hrossaslátrun stendur nú yf-
ir og er búizt við að hún verði
með meii-a móti.
Þann 11. þ. m. lézt hér á
sjúkrahúsinu Þorvaldur Guð-
mundsson kennari og frv. hi'epp
stjóri, Sauðárkróki, tæplega 78
ára að aldri. Þoi-valdur Guð-
mundsson var vinsæll kennari
og mikils virtur af öllum, er
honum kynntust. Jarðarförin
fór fram laugardaginn 21. þ. m.
Mikið fjölmenni fylgdi þessum
aldna heiðursmanni til grafai'.
Séra Þórir Stephensen jarðsöng.
Þann 23. þ. m. varð Ólafur
Sigurðsson bóndi á Hellulandi
bi'áðkvaddur að heimili sínu,
tæplega 76 ára að aldri. Ólafur
á Hellulandi var þjóðkunnur
maður fyrir margháttuð störf
og hugsjónamál. G. I.