Dagur - 16.02.1963, Blaðsíða 8

8
FRAMKVÆMDIR OG FRAMKVÆMDAÁÆTLUN
KAUPFÉLAGS EV
FIRÐINGA
Eitt og annað frá félagsráðsfundinum
ÞESS ER jafnan beðið með
nokkurri forvitni meðal hinna
mörgu félagsmanna Kaupfélags
Eyfirðinga á Akureyri, að fá
fyrstu fréttir um reksturaf-
komu félagsins eftir hver ára-
mót. En þær eru gefnar á félags-
ráðsfundi um þetta leyti árs eða
fyrr, þar sem mættir eru félags-
ráðsfulltrúar úr deildum félags-
ins í bæ og héraði.
Kaupfélag Eyfirðinga telur á
sjötta þúsund félaga í 24 félags-
deildum, hefur verzlun, iðnað
og athafnaaðstöðu á x-úmlega 60
stöðum á Akureyri, auk verzl-
unarútibúa á mörgum öðrum
stöðum, hefur á fimmta hundr-
að fastráðið stai-fsfólk og greið-
ir vinnulaun alls, sem svarar
til allt að 750 árslauna verka-
manna og gi-eiðir milljónatugi í
ai’ð og uppbætur áidega (26.5
millj. árið 1961). Og KEA starf-
ar enn á gi'undvelli hinnar
gömlu fundarsamþ. bænda á
Öngulsstöðum 1906, — „að út-
vega félagsmönnum góðar vör-
ur og ná hagfelldum kaupum á
þeim — að efla vöruvöndun og
koma innlendum vörum í sem
hæst verð — að sporna við
skuldavei'zlun og óreiðavið-
skiptum — að safna fé í sjóði
til að tryggja framtíð félagsins“
o. s. fi'V.
Enn sem fyrr keppa kaup-
menn og kaupfélög um vei’zlun
fólksins og viðskipti, og fólk
nýtur hinrrai' vaxandi vex-zlun-
ai'þjónustu í ríkum mæli, sem
af samkeppninni hefur ótvírætt
leitt. Og enn'sem fyrr sannast
áþi-eifanlega, að með félagslegu
átaki er hægt að framkvæma
stóra hluti til hagsbóta almenn-
ingi, setm einstaklingum er um
megn. (
í aðalræðu sinni á fulltrúa-
ráðsfundinum vék Jakob Frí-
mannsson að helztu fram-
kvæmdum fi-á síðasta ári og fyr-
ii'huguðum framkvæmdum á
þessu ári.
Verklegar framkvæmdir á ár-
inu 1962:
1. Lokið við breytingu á mat-

4 - /
Ein af kjörbúuðum Kaupfélags Eyfirðinga.
BÆNDAFÉLAG Fljótsdalshér-
aðs hélt umræðufund í Egils-
staðakauptúni 23. jan. sl. Fund-
inn sóttu 60—70 bændur víðs-
vegar af Héraði.
Aðalumræðuefni fundarins
var framtíð landbúnaðarins.
Umræður urðu fjörugar.
Fundai-menn voru á einu máli
um, að ef svo héldi áfram, sem
nú horfir, myndi bændum
fækka mikið á næstu árum.
Nýll mjallavélðkerli í
NÝLEGA var fréttamönnum
boðið að skoða nýja gei'ð mjalta
vél^ í Galtalækjarfjósi á Ak-
ureyi'i. En þar hefur tili'auna-
ráð í'íkisins 40 kýr í nýju fjósi.
Mjaltavélar þessar, ásamt því,
sem þeim fylgir, nefnist Goscoi-
gnes-rörmjaltakerfi, og er að
því leyti frábi'ugðið því, sem al-
gengast er, að mjólkin rennur
beint úr spenum kúnna eftir
glerrörum í kæli og þaðan í
mjólkurbrúsana. Fjósamenn
losna því við mjaltafötui-nar. Er
að þessu vei'ulegur vinnusparn-
aður í stórum fjósum. Mjaltii'n-
ar eru í raun og ’veru sjálfvirk-
- - EINS OG HEITAR
LUMMUR
Franskur sérfræðingur í reyk
ingu matvæla var nýlega feng-
inn að Reykhúsi SÍS í Hafnar-
firði, m. a. til að gei'a tilraunir
með léttreyktan lax fyrir innan-
landsmarkað. Sá franski notar
nýjar aðferðir við reykinguna,
og laxinn er sagður renna út
eins og heitar lummur, þar sem
hann er seldur.
En svo stendur á þessu, að
mikið magn af laxi frá síðasta
sumri er enn þá óselt því Bretar
brugðust, sem kaupendur þess-
arar vöru, vegna óvenjulegrar
laxg'engdar á írlandi og í Skot-
landi. En þeir keyptu árið áður
nær 30 lestir af fi-ystum laxi.
Nú eru það einkum þjóðverjar,
sem kaupa þann lax, sem út er
fluttur. □
ar, ennfi-emur allur þvottur
mjaltakei'fisins. Séi'takt tæki
getur fylgt, til þess að mæla
mjólkina úr einstökum kúm og
ennfi'emur fitumagnið.
Seljandi véla þessara hér á
landi, Glóbus hf. í Reykjavík,
telur óþai'ft að hreyta kýrnar á
eftir vélmjöltun. Sérstakar lok-
ur vai-na því, að óhi'einindi ber-
ist inn í mjaltakerfið við það að
spenagúmí losni og falli niður.
Einskonar rafmagnsheili, sem
tækjum þessum fylgir og settur
ei' á áberandi stað í fjósinu, seg-
ir til með rauðu ljósi, ef eitt-
hvað er að, t. d. ef soghlutföll-
in breytast, en sogskiptin er
3 á móti einum, eða 75% sog
og 25% hvíld. Þetta gefur mun
fljótai-i mjaltir en gömlu hlut-
rörmjaltakerfi er ekki talið
föllin, 50 á móti 50. Hið nýja
henta minni fjósum en 30 kúa,
og kosta 50—70 þúsund krónui’.
(Fi-amhald á blaðsíðu 7).
Vei'ðlag væri þannig að engin
leið væri að ávaxta fé í land-
búnaði, oð það sýndi bezt að
reksti’ai'grundvöllur væri ekki
fyrir hendi. Búnaðai'málastjóri
hafði nýlega haldið því fram í
viðtali í útvarpi, að stofnkostn-
aður bús, sem hefði 300 ær
væi'i nálægt 1 milljón. Vaxta-
byrði af því fjármagni væri,
sem svaraði 300,00 kr. á hvei'ja
á á hvei’ju ái'i, en það lætur
næx'i að vera hálfur brúttóarð-
ui’, af slíku búi.
Ástæðuna fyrir þessari þx'óun
töldu fundai’menn vera þá, að
bændur hafi ekki vei’ið nógu
stéttvísir, og því farið halloka
í þeirri höi’ðu stéttabaráttu, sem
nú ríkti í þjóðfélaginu. En sam-
dráttur landbúnaðarins væri
ekki mál bændanna einna. Þjóð
félagið í heild græddi ekki á því
að heilar sveitir legðust í eyði,
þvert á móti væri það stói'hættu
leg þróun fyrir þjóðina alla, sem
vei'kaði neikvætt á flestum svið
um þjóðlífsins
Eftii'farandi ályktanir voru
samþykktar á fundinum:
I. „Fundur í Bændafélagi
Fljótsdalshéi'aðs haldinn að Eg-
ilsstaðakauptúni 32. jan. 1963
telur, að ástand og hoi'fur um
afkomu mikils hluta íslcnzkra
bænda séu orðnar svo alvai-leg-
ar, að við blasi stórkostleg fækk
un í stéttinni, og því samfai'a
landauðn á smærri og stæn-i
svæðum víðsvegar um land.
Samhliða þessu er augljóst, að
hættulegur samdráttur verður
í framleiðslu landbúnaðarvara,
en þeix-ra þarfnast þjóðin í sí-
vaxandi mæli.
Því skorar fundurinn eindreg-
ið á Búnaðarfélag íslands og
næsta búnaðarþing, að taka þess
ar alvai'legu staðreyndir til
gagngei'ðrar og hefja þegar
ákveðna baráttu gegn þeiri’i vá,
sem vanmáttur og hrun bænda-
stéttarinnar er þjóðinni í a£-
komu-, menningar- og sjálfstæð-
islegu tilliti."
II. „Fundur í Bændafélagi
Fljótsdalshéraðs 23. jan. 1963
skorar á næsta Búnaðai'þing að
hefja á ný baráttu fyrir því, að
koma upp hreinum holdanauta-
stofni í landinu með innfluttu
sæði eða nýfæddum kálfum.“
BÁTARNIR ÚTBÚNIR
Á NETAVEIÐAR
Ólafsfirði, 15. febrúar. Enn er
Lágheiði fær og við í vegasam-
bandi við umheiminn. En það
hefur ekki áður vei’ið á þessum
ái'stíma.
Bátarnir fiska sæmilega, eða
4—7 tonn af stórum þorski, nú
í vikunni. Sjómenn álíta að hér
sé netafiskurinn kominn. Er
þegai; farið að útbúa tyo bát-
ana á - netaveiðar til að allt sé
til taks, þegar henta þykir að
skipta um.
Það kom örlítið föl í gær, en
nú er bjart veður. Q ■
Kennsla í ræðumennsku
Ilér er Þórarinn Níelsson f jósameistari að mjöltun á Galtalæk, og
kýrin, sem hann er að mjólka, lieitir Reyður, afburða skepna tal-
in og hefur sennilega mjólkað fyrir kr. 23.500,00 á sl ári. (Ljm: ED)
UNGMENNAFÉLAGIÐ Æskan
á Svalbarðsströnd efndi til nám-
skeiðs, þar sem fólk á þess
kost að læx-a fundai'störf og
æfa sið í ræðumennsku. Leið-
beinandi er séra Sigurður Hauk
ur Guðjónsson sóknarprestur á
Hálsi.
Sneri blaðið sér til lians og
spurðist fyrir um námskeiðið.
Prestur sagði eitthvað á þessa
leið:
Námskeiðið hefur gengið
mjög vel. Þátttakendur eru á
öllum aldri, bæði konur og
karlar, um 30 talsins. Fundir
eru tvisvar í viku og verða 8
fundir alls. Fundarefni er fyrir-
fi-am ákveðið. Allir taka þátt í
umræðunum. Meðal umræðu-
efna er framtíð landbúnaðar-
ins, félagsheimilin og skennt-
analífið, svo dæmi séu nefnd.
Þetta námskeið á að leysa
krafta úr læðingi og hressa upp
á almenn fundahöld í sveitinni.
Líklegt er að fleiri námskeið
fari á eftir, er þá taki önnur
mál til meðferðar, sagði sóknar-
presturinn. Q
EsLÍ:- í. u. i .