Dagur - 20.03.1963, Blaðsíða 5

4
5
^...... ?’
Baguk
...... x j.. <wS:í j '■ *>' v^4^WM>feááÍWíSÍW<W>i'fc"
Með öllu óþarft!
ÞRÍR ÞINGMENN Sjálfstæðisflokksins-
og Alþýðuflokksins, þeir Birgir Kjaran,
Sigurður Ingimundarson og Jóhann Haf-
stein, hafa nýlega lagt fram á Alþingi
nefndarálit meirihluta fjárhagsnefndar
neðri deildar um frumvarp það, er Fram
sóknarmenn fluttu á öndverðu þingi, um
ráðstafanir til að stuðla að jafnvægi í
byggð Iandsins. Það er tillaga þessara
þriggja stjórnar- og Reykjavíkurþing-
manna, að Alþingi lýsi yfir, að samþykkt
frumvarpsins beri að telja „MEÐ OLLIJ
ÓÞARFA“, og vísi því frá með rök-
studdri dagskrá.
Þessa niðurstöðu byggðu þremenning-
amir m. a. á því, að fyrr hafi verið sett
lög um atvinnubótasjóð. í fmmvarpi
Framsóknarmanna er raunar ekkert
hróflað við þeim lögum, þótt þeir teldu
þau á sínum tíma ófullnægjandi. Þótt
frumvarp Framsóknarmanna yrði sam-
þykkt, myndi atvinnubótasjóður starfa
eftir sem áður. En sömu dagana, sem
stjórnarmcirihlutinn í fjárhagsnefnd var
að vísa á atvinnubótasjóð til að bæta úr
framkvæmdaþörf landsbyggðarinnar,
vissi stjóm sjóðsins ekki sitt rjúkandi
ráð vegna þess, að sjóðurinn hafði, með
þeim fjármunum, sem honum voru ætl-
aðar, reynzt gjörsamlega ófær til að
gegna lilutverki sínu á þessu ári. Það var
sem sé komið í Ijós, að tekjur sjóðsins
gerðu litlu betur en að hrökkva til þess
að veita viðbótarlán, og þau ekki há,
út á fiskibáta. Var þá allt annað eftir.
Þess hefur orðið glögglega vart, að
frumvarpi Framsóknarmanna liefur víða
verið vel tekið og feginsamlega. Þar er
gert ráð fyrir, að 1,5% af tekjum ríkis-
sjóðs ár hvert verði lögð í jafnvægissjóð,
og sérstakri jafnvægisstofnun komið á
fót. Miðað við upphæð fjárlaga fyrir ár-
ið 1963, væra tekjur sjóðsins 32 milljónir
á yfirstandandi ári. Hér væri þá fetað í
spor frænda vorra, Norðmanna, sem fyrir
10 árum settu löggjöf um Norður-Noregs
áætlunina til eflingar atvinnulífi og fram
kvæmdiun í þeim landshluta og hafa nú
framlengt þá löggjöf á breiðum grand-
velli til að stuðla að jafnvægi í byggð
landsins.
í framvarpi Framsóknarmanna era m.
a. ákvæði, sem miða að sérstökum stuðn-
ingi við byggingar íbúða í kauptúnum og
kaupstöðum á landsbyggðinni og era það
nýmæli. Ennfremur heimild fyrir byggð-
ir og landshluta að koma sér upp sérstök-
um jafnvægissjóðum með stuðningi hins
almenna jafnvægissjóðs og heimafengnu
fé.
Hinir reykvísku stjómarþingmenn hafa
sýnt mikla skammsýni í þessu máli. Höf-
uðborgin mun ekki græða á því til lang-
frama, að hlutur landsbyggðarinnar haldi
áfram að rýma og að fólk haldi áfram
að þyrpast að Faxaflóa. Og þeir fulltrúar
landsbyggðarinnar, sem ekki fást til að
sinna slíkto máli, geta varla komizt hjá
því mjög lengi að horfast í augu við þetta
mikla viðfangsefni. En það viðfangsefni
að byggja landið, og hvemig það skuli
gert, verður mál málanna á komandi ár-
um.
Eftir því sem lengur er gengið af leið,
verður meiri erfiðleikum bundið að ná
réttum áttum á ný — og byggja upp það,
sem nú er vanrækt í þessu efni.
iiiiiiiiiimimmiiniiiiiii
JÓNAS JÓNSSON FRÁ HRIFLU:
mmmmm
immmmmmii::ii
Þegar sigurpálmiiin fluttist
vestur heiði
(Niðurlag).
Ég hefi í fyrri greinum mín-
um sagt frá einni sigui'för Norð-
lendinga undir forustu Akureyr
armanna frá þessu grózkutíma-
bili. Það er stofnun og starf-
semi Kristnesshælis. Þarf ekki
að endurtaka þá skemmtilegu
íslendingasögu hér. Þar tóku
höndum saman í göfugu bróð-
erni, konur og karlar, kaupstað-
armenn og sveitafólk, samvinnu
menn og kaupmenn, ríkir menn
og fátækir, blaðamenn, húsa-
meistarar og læknar. Þetta var
mikið átak, enda var sigurinn
mikill. Hvíti dauðinn var að
kalla má gerður útlægur úr
fjórðungnum. En svo fljótt fenn-
ir í sporin, að fáir menn norðan-
lands munu hafa minnzt hinnar
stórmannlegu forustu Ragnars
kaupmanns Ólafssonar í þessu
máli, þegar ég rifjaði hans þátt
upp í bréfi mínu til Jónasar
Rafnars. Hliðstætt dæmi um
gleymsku á samvinnubænum
var það, að þegar Jónas Þor-
bergsson, ritstjóri Dags, fluttist
suður yfir heiðar 1927, var ekki
sýnilegt, að gott fólk nyrðra
myndi eftir hans mikla þætti í
sigri berklamálsins. En hvernig
sem litið er á Kristnessmálið,
þá er það varanleg fyrirmynd
um áhrifamikið samstarf þrosk-
aðra manna í frjálsu landi.
Sigrar og ósigrar skiptast á
í sögu héraða og þjóða. Krist-
neshæli er sólskinsbarn Norð-
lendinga.
Húsmæðraskóli Akureyrar er
sorgarbarn kaupstaðarins. Þeg-
ar sá skóli var reistaur á Akur-
eyri, unnu samvinnumenn í öðr
um héruðum landsins með góð-
um árangri að því að stofnsetja
sjö prýðilega húsmæðraskóla.
Nemendur þeirra skipta hundr-
uðum hvert ár. Þar er stefnt
markvisst fram til sigurs og
mannfélagsumbóta. Sóknarbylgj
an í hug fólksins minnir á loka-
átakið við Kristnesshæli. Akur-
eyrarskólinn var reistur mitt í
skólahverfi bæjarins. Allt hið
efniskennda, sem lýtur að þess-
um skóla, er í fullkomnasta lagi.
Guðjón Samúelsson var húsa-
meistari. Rannveig Kristjáns-
dóttir frá Dagverðareyri tækni-
legur ráðunautur. Skólahúsið og
allur viðbúnaður til húsmæðra-
kennslu er í fullkomnasta lagi.
En þessir góðu kostir komu að
engu gagni. Stofnunin varð eins
konar Bakkasel um sumarsól-
stöður. Þetta góða hús var tómt
og eyðlegt eins og alheimurinn,
áður en forfeður mannkynsins
fengu þar verksvið og lyklavöld.
Ég hefi leitazt við að skýra
bylgjuganginn í menningarsögu
Þingeyinga.
I sögu Akureyrar þykja mér
tveir atburðir. táknrænir um
hliðstæða mannlífsþróun í gró-
andi mannfélagi. Annarsvegar
er dvergþróun húsmæðraskól-
ans. Hinsvegar töfrasigur Krist-
nesshælis. Við báðar fram-
kvæmdirnar voru að verki vask
ir menn, konur og karlar. Með
báðum fyrirtækjunum var
stefnt að mannfélagsbótum, en
snemma á vaxtarskeiðinu
skildu leiðir. Stöðvun hús-
mæðraskólans á Akureyri virð-
ist stafa af andlegu ósamræmi
og hugsjónaskorti sumra for-
göngumannanna. — Blómgun
Kristneshælis spratt af sam-
ræmi hugar og handar við allt
verkið. Hugsjónir, mannvit og
raunhæf þekking sátu þar við
stýrið. Hönd og fjármagn
lilýddu þar boði andans. Saga
Kristneshælis bregður birtu yf
ir blómatíma Eyfirðinga. Saga
Húsmæðraskólans gefur hins
vegar glögga hugmynd um fé-
lagsmálaframkvæmd, þar sem
mistök efnishyggju og hlutafé-
lagsgróðavonir gegnsýra and-
rúmsloftið.
Fyrr er frá því sagt í þessum
greinarköflum, hvernig Þingey-
ingar brugðu við til að tryggja
á heppilegan hátt samskipti kyn
slóðanna og heilbrigt menning-
arlíf, þó að nú vaxi ekki lengur
upp í héraðinu mörg skáld eða
VETTV ANGUR
1
SAMVINNUNNAR
KAUPFÉLÖGIN standa ÖUum
opin, þannig að hver sem full-
nægir vissum skilyrðum (vera
fjárráða og reka ekki verzlun í
samkeppni við kaupfélagið) er
innganga heimil.
Inntökugjöld era hverfandi
lítil, eða kr. 30.00, sem renna í
varasjóð félagsins.
Engin önnur félög standa al-
menningi opin á þennan hátt.
Eigandi einkafyrirtækis er
sjálfráður að því hvort hann
býður nokkrum manni félags-
eign við sig. Hlutafélög era lok-
uð, en þeir sem inngöngu fá,
verða að leggja fram hlutafé,
eða kaupa hlutabréf, svo þar
með má segja að peningar
mannsins séu teknir í félagið,
en ekki maðurinn sjálfur.
Frelsið til þátttöku í kaupfé-
lögum er grundvallaratriðið í
lýðræðisskipan þeirra og gerir
hvaða borgara, sem það viU,
kleift að verða þátttakandi í
starfi félaganna, og hafa áhrif á
stjóm þess og stefnu.
Fátækur maður hefur jafnan
atkvæðisrétt og hinn ríki, innan
kaupfélaganna. Þar era það ein
staklingamir, en ekki fjármagn
ið, sem málum ráða.
S. J.
lærðir félagshyggjumenn úr
skóla Benedikts á Auðnum. Enn
er of snemmt að spá miklu um
það, hversu þessar aðgerðir lán-
ast, en svo mikið má fullyrða,
að Þingeyingar eru staðráðnir
í því að hlynna betur að minn-
ingu skálda sinna og kaupfélags
forkólfa, heldur en Hollending-
ar, sem gleymdu verðleikum
Rembrants þar til gröf hans var
nálega týnd.
Enginn getur nú eða vill gera
lítið úr fræðgarferli eyfirzkra
skörunga frá tíma Matthíasar á
Sigurhæðum og Kristinssona,
sem gerðu eyfirzka samvinnu
að þjóðtrú íslendinga. Afmælis-
sýningin bregður birtu yfir efn-
ishlið þessa máls. Allt sem laut
að verklegum framkvæmdum
samvinnumanna og kaupmanna
á Akureyri var til fyrirmyndar,
en ekki skýrt á heppilegan hátt,
svo sem fyrr er að vikið. Um
það efni þarf að bæta við litlum
kapitula.
Akureyri býr um framsýni í
andlegum efnum nokkuð að vel
vild annarra Norðlendinga, sem
vilja unna kaupstaðnum varan-
legrar forustu í fjórðungnum.
Norðlenzkir áhugamenn hafa
með ýmsu móti stutt að andlegu
gengi og blómgun kaupstaðar-
ins. Þessum mönnum var ljóst,
að fækka myndi brautryðjend-
um aldamótanna. Dánardægur
og burtflutningur þýðingarmik-
illa manna, skilja eftir skörð í
fylkingunni og vei'ður ekki við
því gert. En þessir menn
tryggðu með framsýni, að
nokkrum af efnilegustu skáld-
um landsins væru boðin frjáls-
mannleg starfsskilyrði við bóka
vörzlu í helztu kaupstöðum
landsins. Davíð Stefánsson gat
horfið til átthaga sinna og setzt
í stól Matthíasar á Akureyri,
Hagalín fór til ísafjarðar og
ríkti þar langa stund bæði í fé-
lagsmálum og bókmenntum.
Magnús Ásgeirsson gætti bóka-
forðans í Hafnarfirði og gerðist
þar athafnamikill þýðandi er-
lendra ljóða. Menn í Reykjavík,
sem hafa verið néfndir „Tíma-
hringurinn“, stofnsettu með lög-
gjöf og öðrum framkvæmdum
hinn mikla Gagnfræðaskóla á
Akureyri og unnu að endur-
reisn Hólaskóla í höfuðstað
Norðurlands. Víða þurfti með
nokkur átök við þessar fram-
kvæmdir, ekki sízt endurreisn
menntaskólans, því að lærdóms-
mönnum þjóðarinnar í Reykja-
vík við hærri menntastofnanir
þar töldu ósennilegt að unnt
yrði að veita fullkomna mennta
skólafræðslu utan Reykjavíkur.
Þessi vantrú á Akureyri varð
verkleg þegar fulltrúi kaupstað-
arins á þingi, lagði hönd á
flokksbróður sinn, Vestfirðing,
á þingi, fyrir að hafa með at-
kvæði sínu stutt menntaskóla-
mál Akureyrar. Þessum áhrifa-
mönnum tókst að tryggja Akur-
eyri eftir fyrsta stríðið, forustu
þriggja frábærra leiðtoga við
skólaforustu á Akureyri. Snorri
Sigfússon var fluttur vestan af
landi, til að endurbæta bama-
skóla Akureyrar, eftir erfiðleika
tímabil. Þorsteinn M. Jónsson
tók við gagnfræðaskóla bæjar-
ins á æsku- og gelgjuskeiði og
hóf hann til mikils þroska og
vinsælda. Samtímis stóð Sigurð-
ur Guðmundsson, helzti bók-
menntafræðingur landsins og ó-
venjulegur kennslumálaskörung
ur fyrir endurfæðingu Hóla-
skóla í nútíma mynd. Þessir
þrír skólamálaleiðtogar voru
hver á sínu sviði frábærir for-
ustumenn. Hygg ég að langur
tími muni líða, þar til svo sam-
hentir leiðtogar stýra þrem
menntastofnunum samtímis í
einhverju af þéttbýlum lands-
ins. Mest urðu átökin út af
Menntaskólanum á Akureyri eft
ir 1920, við fráfall Stefáns Stef-
ánssonar skólameistara. Sigur
eða ósigur í því máli var undir
því kominn, að Sigurður Guð-
mundsson yrði eftirmaður hins
fyrsta skólameistara í nýjum
sið. Jón Magnússon forsætisráð-
herra hafði úrskurðarvaldið í
þessum málum. Hann var vel
greindur maður og varfærinn,
en nálega kyrrstæður, ef um
nýjungar var að ræða. Vitað
var, að hann hafði engar mætur
eða trú á Sigurði Guðmunds-
syni. Honum hefði vex'ið Ijúfast
að veita embættið sviplausum
kyrrstöðumanni. En Jón Magn-
ússon var hagsýnn leikmaður
bæði í spilum og pólitík. Tíma-
mönnum þótti vel við eiga að
reyna að feta í kænskufótspor
þessa íhaldsmanns. Þeim var
ljóst, að ekkert gat knúið Jón
Magnússon til að skipa áhuga-
mesta skólamann samtíðarinnar
til forstöðu á Akureyri, nema
uggur um valdastólinn. Þeir
sömdu tvö undirskriftai'skjöl
út af þessari embættisveitingu
og leituðu til allra norðlenzkra
(Framhald á blaðsíðu 2).
Eiður Krisfján Benedikfsson
skipstjóri
FÆDDUR 3. SEPT. 1878 - DÁINN 6. MARZ 1963
HINN 8. marz árið 1903 varð
Tjörfa-strandið, sem síðan var
á vöi-um sjómanna um land allt
og annari'a, sem til þekktu. Þar
kom við sögu ungur og óþekkt-
ur ísfirðingur, búinn svo mikilli
kai'lmennsku og hetjulund, að
landfleygt varð.
Er brotsjóir lömdu hið hrakta
skip við stórgi-ýtta og mann-
lausa strönd, og ekkert var
sýnna en alger tortíming, gekk
þessi ungi sjómaður fram og
bauðst til þess að freista þess
að fara með línu í land. Hann
var ósyndur. Fyrsta tilraun bar
ekki ái'angur og var maðurinn
dreginn um borð litlu síðar.
Mundu þá venjulegir menn full-
saddir af slíkum glæfraleik. En
þessum manni var ekki svo far-
ið, heldur hætti hann til öðru
sinni. Lét hann sig síga til botns
við skipshliðina, notaði öldufall-
ið til þess að nálgast land en
hélt sér um steina í útsoginu.
Sjómaður sá, er hér gat sér
verðuga frægð, hét Eiður Krist
ján Benediktsson, síðar kunnur
skipstjóri á Akureyri. Tvo daga
vantaði á sextugsafmæli framan
skráðs atburðar þegar Eiður
lézt á Fjórðungssjúkrahúsinu á
Akureyri eftir skamma legu.
Eiður er fæddur á ísafirði 3.
september 1878, stundaði sjóinn
svo að segja frá blautu barns-
beini vestur þar, en flutti hing-
að til Akui-eyrar árið 1899 og
átti hér heima til dauðadags, og
var sjómaður alla ævi.
Eiður Benediktsson var skip-
stjóri á Róbert 1908—1923 og
sjómennsku stundaði hann fram
undir síðustu ár. Til dæmis var
hann á síldveiðum fimm sumur
með dóttui'syni sínum, Benedikt/
Egilssyni á skipinu Brynjari frá
Hólmavík, árin 1951—1958. En
um fjölda ára, á meðan líf og
heilsa entist, stundaði hann
seglasaum á vetrum og var mik-
ill hagleiksmaður á því sviði.
Eiður var ókvæntur maður en
átti eina dóttui', Hrafnhildi, sem
er búsett á ís'afirði. Móður sína,
Björgu Flóventsdóttur, tók
hann til sín og héldu þau heim-
ili hér í bæ þar til hún lézt árið
1927.
Eiður var óhnýsinn um ann-
arra málefni og dulur á eigin
hag, en umgekkst þó samborg-
arana með gamanyi'ði á vör.
Hann var rúnum ristur af seltu
og særoki langrar sjómanns-
ævi. En undir hi'júfu yfirborði
var hjartahlýr maður, sem ekki
mátti aumt sjá. Stói'gjöfull var
hann við fátæka, og munu þeir
minnast hans með sérstöku
þakklæti.
Þótt sjómannsferli Eiðs lyki
ekki fyrr en 1958, hætti hann
skipstjórn miklu fyrr. Séi-stakt
atvik er bundið því óhappi þeg-
ar skip hans, Róbert, sem hann
hafði stjórnað í 15 ár, fórst. Ró-
bert strandaði í Hornvík árið
1923. Þá var ofsarok svo að fest-
ar slitnuðu og skipið rak upp.
Skipsmenn komust upp í fjöru,
nema Eiður og unglingspiltur.
Yfir flæðið komust þeir ekki fi'á
borði. Eiður fór þá upp í vant-
inn, náði taki á kósa, er hann
kom þrem fingrum í gegn, hélt
sér þar allan tímann og með
hinni hendinni varði hann pilt-
inn. Þegar lækkaði í sjó og þeir
félagar komust í land, skar Eið-
ur kósann af og stakk í vasa
sinn. Síðar lét hann gylla hann
og grafa á nafn skipsins og tíma-
tal. Harm gaf Guðrúnu Haralds-
dóttur kósann, að ég held í brúð
argjöf. Guðrún er búsett í Nor-
egi og þar mun þessi gripur nið-
ur kominn. En Guðrún og Eið-
ur voru vel til vina, allt frá
barnæsku hennar.
Eiður Benediktsson var jarð-
sunginn frá Akureyrarkirkju
14. marz s.l. og fylgdu lionum
mai'gir til grafar.
Hetja úr sjómannastétt hefur
ýtt nýju fleyi úr vör. Megi hlýr
hugur þeii-ra, sem eftir standa,
fylla seg'lin ljúfum byi'. E. D.
Fjármagnið streymir
(Fi’amhald af blaðsíðu 8)
legu stöi-fum bændanna og að-
stöðu alli-i. Básafjósin ei'u úr
sögunni, en í staðin eru hjarð-
fjós, þó án gi-inda, en hálmur
notaður til undii'burðar. Vot-
heysgerð fer öx't vaxandi. Og
mjög mikið af votheyinu er verk
að á víðavangi eða í skux-ðgryfj-
um, eins og bóndinn á Kleif hef-
ur gert í mörg ár, með góðum
árangri. Þá fæi'ist það mjög í
vöxt, að láta nautgi'ipina, bæði
mjólkurkýr og holdanaut taka
fóðrið úr stálinu sjálfa, til að
spara vinnu. Brezkur landbún-
aður sérhæfir sig æ meir með
hverju ári. Mjög algengt er að
bændur eigi enga kú, en fram-
léiði aðeins holdanaut Aðrir
hafa svo aftur mjólkui'fram-
leiðsluna.
Bretar eru alltaf að kaupa og
selja skepnur og flytja á milli.
í hálendinu gera sauðfjárbænd-
ur ærnar aðeins 3—4 vetra, en
selja þær þá til bænda á lág-
lendinu, kálfar eru keyptir til
slátureldis, lömb til fitunar o. s.
frv. Kynblendingsrækt er mikið
notuð í kvikfjárræktinni og gef-
ur það mjög góða raun, en
krefst þekkingar í því efni.
Allur fóðurbætir er gefinn í
kögglum. Þui'X'hey er yfii-leitt
bundið í bagga og geymt í þeim.
Er notkun heysins mun auðveld
ari á þann hátt, enda mikið gef-
ið út. Sláttutætarar hafa breiðzt
ört út. Heyið er kramið og er
betra fóður en ella. í votheys-
turnum sá ræðumaður þannig
hey, sem tekið hafð vei'ið með
50% raka af túninu. Þetta hey
var án íblöndunarefna, ornað,
algerlega án smjörsýru og mjög
lystugt.
Sjálfvirk tæki, sem eru mjög
vinnusparandi, ryðja sér til
rúms á flestum sviðum búskap-
arins, svo sem margs konar
fóðrunartæki.
Heppilegt áhald til mykju- og
forardreifingar sá Kristján og
lýsti fyrir fundarmönnum. Hann
sagði einnig fi'á því, hversu
brezkir bændur merktu fé sitt
og lömb til að auðvelda hirð-
ingu. En það er mjög á annan
veg en hér er gert. Og ekki þekk
ist, að fjármenn eða bændur
stympist við fé í sundurdrætti,
heldur eru útbúnir gangar og
rennur til sundurgi-einingar þar
sem féð er saman komið. Og fjár
hundarnir spara bændunum
hlaupin. Það færist í vöxt að
fóðra sláturdýr algei'lega inni,
og án teljandi heyfóðui's. Kram-
ið korn kemur í þess stað til
jórturs.
í Bretlandi er engin sex-
mannanefnd til að ákveða verð
landbúnaðarvara, eins og hér á
landi. Deildir háskólanna halda
rekstursreikninga fyrir hópa
bænda. Bændur senda þangað
viku eða hálfsmánaðarlega,
lista yfir tekjur og gjöld búa
sinna, sem síðan er unnið úr og
samræmt. Á þann hátt er fram-
leiðslukostnaðurinn fundinn.
Svo er það brezka bændafélagið
og í-íkisvaldið, sem á hvei'ju ári
setjast að samningaborðinu í fe-
brúarmánuði og ákveða búvöru
verðið. Það er gott, sagði ræðu-
maður að lokum, að vera bóndi
í Bretlandi, enda leitar fjár-
magnið þangað í stríðum straum
straumum, gagnstætt því sem
hér er.
Eggert Davíðsson stjórnaði
fundi. Að erindi frummælanda
loknu, hófust almennar umræð-
ur, er stóðu fram yfir miðnætti.
- Tvær myndir
(Framhald af blaðsíðu 8)
sögð í sjúki-ahúsi. Vörubíll stóð
á götunni. Út á býlinn var verið
að bera ýmisleg húsgögn. Út-
burðarmaðurinn skaut höfði
sínu bak við saumavélarkassa,
til þess að komast hjá því, að
myndasmiðurinn auglýsti hann
sem þátttakanda í hermdarverki
því, sem þarna fór fram: „Út-
burði“ í höfuðborg fslands, sam
kvæmt fógetaúrskurði!
Ekki var blaðinu kunnugt um
hvar þessum útburði var búinn
næsti náttstaður eða hvort nokk
urt slíkt afdrep var fyrir hendi.
Þetta er smámynd úr höfuð-
borginni.
Bændafólk upp til sveita verð
ur undrandi er það horfir á
svona mynd. „Útburður“ var
til hér áður, en nútíminn hefur
haldið að slíkt heyrði fortíðinni
til.
Norður í Reykjahvei'fi bíða
tvær góðjarðir hx-austi'a handa.
Ágætis býli fyrir 4—5 nýbyggj-
endur.
Á næsta vori eiga að fara
fram kosningar til Alþingis.
Þeir frambjóðendui', sem telja
sig til þess hæfa, öðrum frem-
ui', að leiða þjóðina til réttx-ar
áttar, hafa gott af því, að renna
auga yfir þessar tvær litlu
myndir, sem ég hefi lauslega
dregið á þetta blað.
14. mai'z 1963.
Baldur Baldvinsson.
- Mikið starf F. A.
(Framhald af blaðsíðu 1)
því í'áði að leggja veginn um
Sölvadal og Hólafjall og standa
nú vonir til að lokið verði við
þá vegagerð í sumar. Mun þá
skáli ferðafélagsins við Laugar-
fell verða hinn ákjósanlegasti
gististaður fyrir þá, sem ferð-
ast um hálendið, vestan við
Skjálfandafljót. Á fundinum
vottaði Fei'ðafélag Akureyrar
Vegagerð ríkisins þakkir fyrir
frámkvæmdirnar á Hólafjalli
og hét félagið stuðningi sínum
við þetta mál, hér eftir, sem
hingað til. Einnig var samþykkt
að verja fé til skálans að Laug-
arfelli.
Félagsmenn í F.F.A. eru nú
538 og hafa þeir aldrei verið
fleiri. Fráfarandi formaður, Kári
Sigurjónsson, gaf ekki kost á
sér til stjórnarstarfa, og voru
honum þökkuð ágæt störf á und
anförnum árum
Stjói-nina skipa nú: Tryggvi
Þorsteinsson, formaður, Björn
Þói'ðarson, ritari, Karl Hjalta-
son, gjaldkeri, Jón Sigurgeii's-
son, varaform. og Karl Magn-
ússon, meðstjórnandi. Q
SMÁTT OG STÓRT
FLUTNINGUR ÞINGFRÉTT-
ANNA.
Þmgfréttaflutningur sá, er tek
inn var upp í fréttatíma útvarps
ins í fyrra og helzt enn, orkar
mjög tvímælis. Fréttatímirm er
svo stuttur, að engm leið er til
þess fyrir fréttamann útvarps-
ins að rekia ræður þingmanna
yfirleitt að nokkra gagni. Virð-
ist líka þeim, sem verið hafa á
þingpöllunum, nokkuð handa-
liófskennt, hvað rakið er í frétt-
unum og hvað ekki. Og enginn,
sem fylgzt Iiefur með, þarf að
efast urn, að fréttastofan sé
stjómholl í bezta lagi, svo ríf-
legan Iilut, sem hún skammtar
ráðherrum og stjómarflokkun-
um í þessum fréttatíma.
Þeir, sem ekki hlusta á umræð
ur í þinghúsinu, geta hér auð-
vitað ekki um dæmt, en vera
má, að þeim þyki þingmenn
stjómarandstöðunnar nokkuð
fáorðir! Einkennilegt er það
líka, að nota þennan takmark-
aða fréttatíma til þess öðra
hvoru, að rekja efni þingskjala,
sem jafnframt eru rakin ítar-
lega í hinum reglulega þing-
fréttatíma, eins og t. d. frum-
varp menntamálaráðherra uni
rithöfundarétt, nú nýlega.
FRIÐJÓN HÆTTUR VIÐ AD
DRAGA SIG í HLÉ.
Friðjón Skarphéðmsson er
hættur við að afsala sér þing-
mennsku fyrir kosningar, svo
sem haim liafði ætlað sér. Orð-
rómur gekk um það í vetur, að
Magnús Jónsson ætlaði að flytja
sig í vesturkjördæmið, þar sem
átthagar lians era. En hann ætl-
ar að taka „áhættuna“ og vera
kyrr í sínu sæti, þótt hann sé
nú 6. þingmaður kjördæmisins.
Áhættan er raunar ekki mikil,
því M. J. ætti að vera viss um
uppbótarsæti fyrir Sjálfstæðis-
flokkinn, þótt hann næði ekki
kosningu í kjördæminu.
HLJÓÐIR MENN OG
HUGSANDI.
Það er farið að vekja athygli
um land allt, að Alþýðubanda-
lagið er eini þingflokkurinn,
sem hvergi hefur birt framboðs-
lista. „Unnendur rökréttrar
hugsunar“ skýra þetta á þann
veg, að beðið sé eftir því að fá
eina „Iínu“ úr Austurheimi í
stað tveggja. Þetta kvað þó vera
vonlítið, því að Mao er nýbúinn
að bjóða Krustjoff á kappræðu
fund í Peking — og ekki ólík-
legt að „mínum manni“ í
Moskvu þyki nú skörin farin að
færast upp í bekkinn. Yfir öllu
þessu eru íslenzkir kommúnist-
ar hljóðir og hugsandi.
HVAÐ TEFUR JARÐRÆKT-
ARLÖGIN?
Á Alþingi var fyrir nokkrum
dögum útbýtt mjög fyrirferðar-
miklum skjölum frá ríkisstjóm-
inni vun flugmál, almannatrygg-
ingar, rithöfundarétt o. fl„ og er
ekki nema gott um það að segja,
að vinna hefur verið lögð í end-
urskoðun þessara mála. Um sum
þessara mála hefur þess verið
getið, að þau komi óbreytt frá
nefnd. Getur það líka verið gott,
að stjórnin sé ekki að krukka í
það, sem aðrir liafa vel unnið.
En í sambandi við framkomu
þessara rniklu þingskjala, verð-
ur surnum að spyrja: Hverju
sætir það, að jarðræktarlögin fá
ekki sömu meðferð? Endurskoð
un þeirra í milliþinganefnd,
sem kjörin var á Búnaðarþingi
á sínum tíma, er fyrir löngu lok
ið, og frumvarpið afhent land-
búnaðarráðherra. Ráðherra
kvað hafa skipað nýja nefnd í
málið fyrir jólin, til að endur-
skoða endurskoðunina, undir
forystu Péturs Gunnarssonar.
Og þar við situr.
Á nýafstöðnu Búnaðarþingi
var mikill áhugi fyrir að vita
afdrif þessa máls og fá það til
meðferðar að nýju, ef um breyt
ingar væri að ræða. Hið þögla
svar Ingólfs landbúnaðarráð-
herra, fyrir munn stjórnarinn-
arð þýðir: „Hafðu, bóndi minn,
hægt um þig“.
(
ÞEIR HURFU AF LISTANUM
Eftirtekt hefur það vakið í
sambandi við framboðslista
Sjálfstæðisflokksins í Norður-
landskjördæmi eystra, að af list
anum hafa horfið bændur og
búlærðir menn.
Ámi Jónsson tilraunastjóri,
sem er kunnáttumaður í ahnenn
um landbúnaðarmálum og á-
hugamaður á þeim sviðum, var
þurrkaður út af listanum. Sömu
örlög hlutu bændurnir Jóhann-
es Laxdal í Tungu og Baldur
Jónsson fyrrv. bóndi í Garði.
í stað þessara manna voru
settir á listann menn með allt
önnur sjónarmið. Þannig liefur
Sjálfstæðisflokkurinn enn einu
sinni sýnt Norðlendingum hug
sinn til Iandbúnaðarmála — í
verki. □
MIKILL VARALITUR!
FRAMDEIÐSLU- og verzlunar-
fyrirtæki eitt í Ameríku, er
framleiðir snyrtivörur, auglýsti,
að hver viðskiþtavinur fengi
vax-alit að verðmæti 150 ísl. kr.,
sem kæmi í ákveðnar snyrti-
vöruvei'zlanir — sem uppbót á
önnur viðskipti. En þessi síðasta
lína féll niður í prentun auglýs-
ingarinnar, og kvenfólkið fékk
sinn varalit," þótt það keypti
ekki neitt — varalit upp á 2
millj. ísl. króna. En ætli sá, sem
ábyrgð bar á prentuninni hafi
fengið orð í eyra?! Q
AUGLÝSINGIN
f TIMES
Á FYRSTU siðu Times hinn 6.
marz birtist svohljóðandi auglýs
ing, að því er Die Welt segir.
Frjáls blaðamennska dáin 6.
marz 1963 í efri málstofu brezka
þingsins 191 ái's að aldri. Efri
deildin hafði neitað áfi-ýjunar-
beiðni tveggja blaðamanna, sem
voru dæmdir í 3ja og 6 mánaða
fangelsi fyrir að neita að gefa
upp nöfn heimildax-manna sinna
að þýðingai'miklum fréttum. □