Dagur - 25.11.1964, Blaðsíða 2

BÖRNIN eru þegar farin að safna í áramótabrennumar á
ýmsuiri stöðum í bænum. (Ljósmynd: E. D.)
Frá 29.
Eitt og annað um stórvirkjun

og stóriðjumál
(Framhald af blaðsíðu 1)
laugardagsins 21. nóv. Var mið
stjórnin öll endurkosin. En
hana skipa:
Forseti: Hannibal Valdimars-
son, varaforseti: Eðvarð Sigurðs
son, ritari: Jón S.norri Þorleifs-
son, — Aðrir miðstjórnarmenn:
Einar Ogmundsson, Helgi S.
Guðmundsson, Margrét Auðuns
dóttir, Óðinn Rögnvaldsson,
Snorri Jónsson, Sveinn Gamalí
elsson. Varamenn miðstjórnar:
Benedikt DavíSsson, Hulda
Ottesen, Markús Stefánsson og
Pétur Kristjónsson.
Rétt er að geta þess, að einn
af Akureyrarfulltrúunum á um
ræddu þingi ASÍ, Sigurður Jó-
hannesson, mun flytja nánari
fréttir af þessu þingi á klúbb-
fundi Framsóknarmanna á
morgun, fimmtudag, eins og til
kynning á öðrum stað ber með
sér.
Úr ályktun um kjaramál.
í greinargerð þeirri um dýr-
tiðar- og kaupgjaldsmál, sem
miðstjórn Alþýðusambandsins
sendi ríkisstjórninni sl. vor, var'
sýnt fram á með ljósum rökum,
að þrátt fyrir hið hagstæða ár-
ferði undanfarin ár og sívax-
andi þjóðartekjur, þá hefur
kaupmáttur tímakaups verka-
fólks lækkað en ekki hækkað í
samanburði við algengustu
neyzluvörur.
Þar var bent á þá staðreynd
að frá febrúarmánuði 1980, er
gengislækkunin var gerð og þar
til á sl. vori, hafi hið alnjenna
tímakaup verkamanna hækkað
um 55%, en á sama tíma hafði
vísitala vöruverðs og þjcnustu
hækkað um 79%.
Sú staðreynd blasir því við,
að verkafólk hefir ekki fengið
sinn eðlilega og réttláta hluta
úr vaxandi þjóðartskjum und-
anfarin ár.
Afleiðingin hefir orðið sú, að
verkafólk hefir yfirleitt neyðzt
til þess að lengja vinnudaginn í
sífellu og vinna meira og meira
á lögskipuðum frídögum. Á
þann hátt hefir tekizt að hækka
árstekjur verkafólks, en raun-
veruleg lífskjör hafa þrátt fyrir
það rýrnað.
29. þing ASÍ, telur að í samn
ingum þeim, sem verkalýðsfá-
lögin eiga fyrir höndum á kom
andi vori, beri að leggja höfuð-
áherzlu á eftirfarandi þrjú atr-
iði:
1. Kaup verði hækkað allveru
lega, þannig að hlutur verka.
fólks í þjóðartekjum verði
leiðréttur og stefnt að því að
dagvinnutekjur nægi með-
alfjölskyldu til menningar-
lífs.
2. Vinnutími verði styttur án
skerðingar á hsildartekjum.
3. Orlof verði aukið.
Þingið lýsir ánægju sinni yfir
frumkvæði miðstjórnar Alþýðu
sambandsins að samningunum
sl. sumar við ríkisstjórnina. Það
leggur áherzlu á,'að stjórn Al-
þýðusambandsins beiti sér enn
fyrir samningum við samtök
atvinnurekenda um óhjákvæmi
legar hækkanir á kaupi og um
styttingu vinnutímans án skerð
ingar á heildartekjum og við
ríkisstjórnina um ýmis réttinda
og hagsmunamál alþýðumanna.
SáSkorn fyrir karl -
seigil fyrir konu
í AFRÍKURÍKINTJ Ghana búa
7,5 milljónir manna. Þar jókst
íbúatalan gífurlega síðustu 15
ár og sló fjölgunin öll met, sam
kvæmt skýrslum. En nú hefur
komið í ljós, að manntalið 1948
var heldur ónákvæmt — og
„gleymdust" 10 af hundraði.
Þegar fyrsta manntal var tek-
ið í Ghana — eða á Gullströnd-
inni eins og það hét þá — fyr-
ir 74 árum, fór það fram með
þeim hætti, að hver fjölskyldu-
faðir átti að leggja sáðkorn í
grasker fyrir hvern fjölskyldu-
meðlim af karlkyni og lítinn
snigil fyrir hvern meðlim af
kvenkyni. Q
í SÍÐASTA tölublaði „Alþýðu-
mannsins" er deilt á seinlæti
bæjarstjórnarinnar í sambandi
við samþykkt tillögu um að stað
setja stóriðju (aluminiumverk-
smiðju) hér við Eyjafjörð, þeg-
ar endanleg ákvörðun verður
tekin í því máli. Alveg sérstak-
lega er deilt á fulltrúa Fram-
sóknarflokksins í bæjarstjórn
fyrir þetta seinlæti.
f sambandi við þessa tillögu
þeirra Braga Sigurjónssonar,
bankastjóra, og Árna Jónsson-
ar, tilraunastjóra, er rétt að
geta þess að hún fjallaði aðeins
um að sú stóriðja sem mest hef-
ur verið rædd nú um tíma, al-
uminiumverksmiðjan, yrði stað-
sett hér við Eyjafjörð. Hinsveg-
ar láðist báðum þessum ágætu
áhugamönnum stóriðjunnar að
geta þess eða óska að tryggja
aukna virkjun fallvatna hér á
Norðurlandi, svo umrædd stór-
iðja gæti hafist hér. Flestum
sem til þekkja finnst þó þessi
tvö mál haldast í hendur. Vera
má að ákvörðun um virkjun
syðra sé komin svo langt að
þessum tilgreindu mönnum sem
báðir eiga innangengt í herbúð-
ir núverandi stjórnarflokka,
hafi eigi talið það ómaksins vert
að minnast á rafvæðingu hér
norðanlands í sambandi við
þetta mál.
Árni Jónsson flutti langt er-
indi um væntanlega virkjun
Laxár á síðasta bæjarstjórnar-
fundi í sambandi við 60 þúsund
kw. virkjun og taldi hann að til
þess að hægt væri að reka þessa
virkjun fjárhagslega traust,
þyrfti í sambandi við virkjun-
SPÆNSKA landsliðið í hand-
knattleik er hér á landi um
þessar mundir og leikur tvo
landsleiki við íslendinga.
í gærkveldi (þriðjudag) var
fyrri leikurinn háður í íþrótta-
húsinu á Keflavíkurflugvelli og i
í kvöld fer sá seinni fram á
sama stað.
Spánverjar hafa einu sinni
áður leikið við íslendinga í
KA vann hraðkeppni
HRAÐKEPPNI í körfuknatt-
leik, útsláttarkeppni, fór fram
s. 1. sunnudag í íþróttahúsi Ak
ureyrar. Fimm lið tóku þátt í
mótinu og sigraði A lið KA ör-
ugglega.
Úrslit einstakra leikja urðu
þessi:
B-lið Þórs vann B-lið KA
28:10. ÍMA vann A-lið Þórs
24:23. A-lið KA vann B-Iið Þórs
42:13 og A-lið KA vann ÍMA
59:29. □
ina að reisa hér 17.500 tonna al-
uminiumverksmiðju. — Þessa
skoðun Árna um 17.500 tonna
aluminiumverksmiðju í sam-
bandi við nývirkjun fallvatna
hér, skal eigi frekar rætt um
að þessu sinni, í því máli eins
og raunar í stóriðjumálinu öllu,
eru margar óljósar tölur, sem
óvarlegt er að byggja á sem ör-
uggum staðreyndum.
Hitt er svo annað mál, að auk
in rafvæðing fallvatna hér
nyrðra er á komandi tímum
mjög aðkallandi vandamál. —
Margir eiga erfitt með að
kyngja þeirri tillögu sérfræðing
anna að við Norðlendingar eig-
um að þróa rafmagnsfram-
leiðslu vora með olíu-túrbínum
fram til ársins 1974 og alveg
sérstaklega er erfitt að sam-
þykkja afgreiðslu þeirra mála
þann veg nú, þegar fyrir liggur
ný áætlun Sigurðar Thorodd-
sens verkfræðings um 11 þús-
kw. virkjun í Laxá sem mundi
kosta um 150—160 milljónir
króna, en áður var talið að slík
virkjun lauslega áætlað mundi
kosta um 300 milljónir króna.
Það virðist svo sem rafvæð-
ingarmál vor fslendinga hafi
blandast svo mjög inn í stór-
iðjumálin að við borð liggi að
stjórnarvöld landsins hafi
gleymt eðlilegri þróun þessara
mála í sambandi við eðlilega
þörf þjóðarinnar fyrir aukið
rafmagn í bæ og byggð.
Helgi Bergs, alþingismaður,
skrifar mjög athyglisverða
grein í Tímann nú nýlega, þar
sem hann rekur gang þessara
mála að því Suðurlandi viðkem-
handknattleik, 1963, og unnu í
það skiptið með 20:17.
íslendingar hafa leikið sex
landsleiki í handknattleik á
þessu ári og unnið fimm þeirra
en tapað einum. □
SKÁKMÓT U.M.S.E.
ÚRSLIT í fimmtu umferð:
Sveit umf. Öxndæla vann
sveit Æskunnar 3:1. Sveit umf.
Möðruvallas. og sveit umf. Saur
bæjarhr. og Dalb. gerðu jafn-
tefli 2:2. A-sveit umf. Skriðuhr.
sat yfir en keppni milli sveita
umf. Svarfdæla og umf. Skriðu
hr. var frestað.
Úrslit í sjöttu umferð:
A-sveit umf. Skriðuhr. vann
sveit umf. Æskunnar 3:1. Sveit
umf. Möðruvallasóknar vann
sveit umf. Öxndæla 3
Sveit umf. Saurbæjarhr. og
Dalb. vann sveit umf. Svarf-
dæla 2Vz:1V2. A-sveit umf.
Skriðuhr. sat yfir.
ur. Virðist þar sama sagan, að
í fullkomið óefni sé komið,
nema hafizt verði handa nú þeg
ar til að bæta úr verztu ágöll-
unum. í nefndri grein er þess
getið að framleiðsla áburðar-
verksmiðjunnar muni fara sí-
minnkandi á komandi árum,
sökum skorts á rafmagni.
f sambandi við nefnda grein
„Alþýðumannsins" er vissulega
vert að hafa það í huga, að þótt
stóriðjumálið sé vissulega þess
eðlis, að því sé gaumur gefinn,
þá ber jafnframt að hafa það
vel í huga, að við íslendingar
erum í þessu máli að marka
fyrstu sporin án undangenginn-
ar reynzlu og mundi margur
segja, að í þessu stórmáli fyrir
okkar litlu þjóð, væri ekki
nema eðlilegt að við flýttum
okkur hægt.
Þegar ekkert liggur fyrir um
það, hvað þessu stóriðjumáli
líði í höndum núverandi ríkis-
stjórnar, þá verður það að telj-
ast hæpin fullyrðing greinar-
höfundar að dráttur sá, sem
orðið hefur á af hendi bæjar-
stjórnar Akureyrar, að senda
óskir sínar í sambandi við stað-
setningu stóriðjunnar og eðli-
lega rafvæðingu hér norðan-
lands, samhliða, til þess að
skapa jafnvægi í byggð lands-
ins, — geti hafa skaðað málið
eins og greinarhöfundur vill
vera láta.
Það sem mest kann að hafa
skaðað íslenzkt þjóðlíf í þessu
máli er sú starblinda núverandi
valdhafa þjóðarinnar, að hafa
vanrækt eðlilega rafvæðingu í
sambandi við þarfir þjóðarinn-
ar, fyrir það augnayndi, er hin
margumtalaða stóriðja hefir
veitt þeim.
SKAUTASVELL
AÐ undanförnu hefur verið
sæmilegt skautasvell á íþrótta-
svæði bæjarins. Er svæðið upp-
lýst á kvöldin og hafa bæjarbú-
ar, þó einkum yngri kynslóðin,
hópast þangað með skauta sína
og átt þar ánægjulegar stundir.
Er vonandi, að skautasvellinu
verði vel við haldið, þegar að-
stæður leyfa, svo bæjarbúar
geti íænn auknum mæli, stund-
að hina hollu skautaíþrótt. Q
Ajax tapaði enn
SÍÐASTI leikur Ajax, dönsku
handknattleiksmeistaranna, hér
á landi í boði Vals, fór fram sl.
laugardag og mættu þeir úrvali
Handknattleikssambandsins. —
Leikar fóru svo, að úrvalið
vann Ajax með 32 mörkum
gegn 20.
Dönsku meistararnir fara þá
héðan með þrjú töp og eitt jafn.
tefli. Hafa þeir fengið á sig 121
mark á móti 87, í þessari heim-
sókn.

Undsleikir við Spánverja