Dagur - 30.01.1965, Blaðsíða 4

4
5
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-1166 og 1-1167
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAYÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓN SA'MÚ ELSSON
Prentverk Odds Bjömssonar h:f.
Er ríkisstjórnin að
losna í sæfum?
ÞÆR raddir em orðnar háværar, sem
krefjast þess að núverandi ríkisstjóm
hverfi frá völdum, þær raddir eru
ekki síst frá ýmsum hyggnari Sjálf-
stæðismönnum, þótt þeir fái ekki
rúm fyrir gagnrýni sína í blöðum
flokks síns. Þeir finna að vonum
mest til vanefndanna, sem treystu nú
verandi stjómarflokkum til góðra
hluta og studdu þá til valda. En
staðreyndimar blasa við, þótt Mbl.
og aðrar málpípur stjórnarinnar segi
að „viðreisnin" hafi tekizt og flestir
hlutir í góðu lagi.
Landsfólkið hefur nú um mánað-
arskeið horft á bátaflotann bundinn
vegna verkfalla hjá þeim félagasam-
tökum, sem stjórnarflokkamir þó
ráða yfir. Þessir tvöhundruð bátar
hefðu að sjálfsögðu verið búnir að
draga ómetanlega björg í þjóðarbú-
ið þennan tíma, ef allt hefði verið
með felldu. Menn vita það líka af ó-
yggjandi opinbemm tölum, að skuld
ir þjóðarinnar við útlönd hafa vaxið,
miðað við árslok 1958 og útgjöld
ríkisins margfaldast á sama tímabili
og þar með álögumar. Gamla vinstri
stjómin er eins og bein í hálsinum á
núverandi ríkisstjóm þegar saman-
burður er gerður, enda er hann að
flestu leyti óhagstæður „viðreisn-
inni“. Það má t.d. nefna júní-samn-
ingana frá síðasta sumri. Umsamin
laun þá höfðu minni kaupmátt en
launin 1958. Aðstaða atvinnuveg-
anna er líka óhagstæðari vegna ó-
hentugri lánskjara og hins gífurlega
reksturskostnaðar á flestum öðmm
sviðum. Húsnæðiskostnaðurinn hef-
ur gert efnalitlu launafólki nær ó-
kleift að eignast þak yfir höfuðið og
glundroðinn í fjárfestingarmálum
hefur aldrei verið slíkur sem nú, og
gjaldmiðill okkar en nálega verðlaus
orðinn. Allt þetta gerist á tímum
hinna mestu góðæra, og metara í
aflabrögðum og góðs markaðsverðs
erlendis. Allt þetta blasir við og sann
leikurinn verður ekki umflúinn,
enda eru ráðherramir famir áð ó-
kyrrast í stólum sínum.
Óstaðfestar fregnir herma, að itm
arlega í hring Sjálfstæðisflokksins sé
nú talað um að efna til nýrra kosn-
inga en þykji ófýsilegt, einnig að
renna nýjum stoðum undir ríkistjórn
ina, og er þar átt við kommúnista,
sem þegið hafa bita og sopa hjá í-
haldinu að undanförnu og eiga skuld
að gjalda. En hvað sem þessum lausa
fregnum líður, er núverandi upp-
lausnarástand óþolandi, enda er rík-
isstjómin sjálf stefnulaus og eins og
rekald á úfnum sjó þjóðmálabarátt-
unnar.
Stálskipasmí
EINS og skýrt var frá í
„Degi“ nýlega hefir Siipp-
stöðin hf. hér á Akureyri, gert
samning um smíði 335 tonna
stálskips við Magnús Gamalíels
son, útgerðarmann í Ólafsfirði.
Með smíði þessa skips er nýtt
og merkilegt spor stigið í iðnað-
arsögu þessa bæjar.
Sá er þetta ritar hefir um
lengri tíma haft brennandi á-
huga fyrir að hér rísi stálskipa
smíði, enda rætt það mál oft-
lega við framkvæmdastjóra
Slippstöðvarinnar, sem nú hef-
ir hrundið málinu í fram-
kvæmd.
Við síðustu bæjarstjórnar-
kosningar bentum við Fram-
sóknarmenn á, að eitt þeirra
mála er vinna bæri að, væri að
hér rísi upp stálskipasmíði.
Munu flestir — eða allir —
flokkar hafa tekið undir þessa
ósk og talið hana eitt af meiri
háttar framfaramálum í iðnaði
bæjarins. Eitt sér er það til-
tölulega létt verk að bera fram
óskir um þetta eða hitt. í þessu
umtalaða máli, stálskipasmíð-
inni, þarf vis.sulega að mörgu
að hyggja áður en hafist er
handa um sjálfa smíðina. Kem
ur þar margt til. Við höfum t.d.
hér enga faglærða menn í stál
skipasmíði þótt í bænum séu
margir útlærðir járnsmiðir,
menn sem hafa sýnt með störf-
um sínum að þeir þola saman-
burð við stéttarbræður sína á
öðrum stöðum landsbyggðarinn
ar. Eigi að síður tekur það á-
vallt sinn tíma að læra hvert
starf og ná leikni í því — þetta
þekkja iðnaðarmenn bezt allra
manna. Sá er þetta ritar kvíðir
eigi verktækni þeirra manna
Slippstöðvarinnar er ráðast til
verksins við byggingu stálskips
ins, en veit hins vegar að verk
ið mun leika léttar í höndum
þeirra þegar næsta stálskip
verður tekið til smíði í Slipp-
stöðinni.
Það sér hver heilvita maður,
hversu ótal margt þarf að und
irbúa og tryggja áður en slík
skipasmíði er hafin, sem hér
hefir verið nefnd, og sannar
það bezt þvílíkt óhemju starf
framkvæmdastjóri Slippstöðvar
innar hefir orðið að leggja f
þetta undirbúningsverk. Þess
má líka geta, að á tímabilinu,
varð framkvæmdastjórinn,
Skafti Áskelsson, fyrir alvar-
legum veikindum og djúpri
sorg, sem ábyggilega hefir taf-
ið allar undirbúnmgsfram-
kvæmdir svo mánuðum skipti.
Það sýnir bezt þrautsegju og
ódrepandi dugnað Skafta Ás-
kelssonar, að vera samt búinn
að koma málinu í höfn, þrátt
fyrir allt sem á móti hefur
blásið.
Með þessari merku fram-
kvæmd, að koma hér upp stál-
skipasmíði, hefir Skafti Áskels
son varðað nafn sitt í athafna-
sögu Akureyrarbæj ar, og má
hiklaust fullyrða, að á komandi
árum eigi hann eftir að bæta í
íslenzka flotann mörgum vel
byggður, fallegum og fengsæl-
um fiskiskipum, bæjarfélaginu
og þjóðinni allri til velferðar.
Magnús Gamalíelsson, hinn
ágæti samvinnumaður og mikli
athafnamaður í Ólafsfirði, á
þakkir skilið fyrir það traust
er hann sýnir Slippstöðinni hf.
að fela henni smíði fyrsta stál-
skips stöðvarinnar, og ber að
vona að þau viðskipti verði hon
um til gæfu og gengis á kom-
andi tímum.
Tilefni þess að ég skrifaði
þessa grein var fyrst og fremst
það, að hér er verið að hefja
nýframkvæmd í athafnalífi bæj
arins, iðnaði sem óefað á eftir
að flytja inn í bæjarfélagið auk
ið athafnalíf og samhliða flýta
fyrir því að bæjarfélagið taki
bygghigu nýrrar dráttarbrautar
fastari tökum en gert hefir ver-
ið til þessa.
Greinin er einnig skrifuð til
þess að vekja athygli á því að
okkar litla bæjarfélag þyrfti
að eiga fleiri Skafta Áskelssyni
sem tækju á málunum eins og
hann gerir.
Arnþór Þorsteinsson.

RONALD FANGEN
Kaflar úr áramótagrein í „ísfirðingi44, eftir
Halldór Kristjánsson á Kirkjubóli
„ÞAÐ hefur alltaf verið að smá
skýrast að stjórnarflokkarnir
telja Framsóknarflokkinn sterk
asta og mesta andstæðing sinn.
Raunar segja þeir oft, að Fram
sóknarflokkurinn sé áhrifalaus,
stefnulaus og óþarfur. En sá
söngur er stundum rofinn með
upphrópunum um það, að samt
sem áður ráði Framsóknarflokk
urinn miklu, stundum miklu
meiru en stjórnarflokkarnir
samanlagðir. Þannig á það t.d.
að hafa verið Framsóknarflokk
urinn einn, sem öllu réði um úr
slit og afgreiðslu mála á Alþýðu
sambandsþingi í haust og kom
alveg í veg fyrir að notaðist að
því samkomulagi, sem stjórnar-
flokkarnir eiga að hafa getað
náð við kommúnista.
Eftir Alþýðusambandsþingið
birti Tíminn grein eftir Hanni-
bal Valdimarsson um gang mála
á þingi því. Svo margt hafði ver
ið sagt í blöðum um það þing
og Hannibal sjálfan, að eðlilegt
var að hann vildi lýsa sinni af-
stöðu. Man ég ekki til að þeirri
skýrslu hans hafi verið andmælt
svo að máli skipti. En úr því að
SJÓMENN Á VESTFJÖRÐUM HAFA SAMIÐ
ísafirði, 18. janúar 1965 —
Héraðssáttasemjari á Vestfjörð
um, Hjörtur Hjálmarsson, skóla
stjóri á Flateyri boðaði til sátta
fundar í kjaradeilu. sjómanna á
Vestfjörðum hér á ísafirði sl.
laugardag. Deila þessi tók til há
seta, matsveina og vélstjóra á
vestfirzka vélbátaflotanum, að
vélstjórum á ísafirði undan-
skildum þar sem félag þeirra
sagði ekki upp samningum.
Eins og fyrr segir ná samning
ar þessir til allra Vestfjarða og
voru samninganefndir beggja
aðila skipaðar fulltrúum víðs-
vegar að úr fjórðungnum.
Sáttafundurinn hófst kl. 20.
á laugardag og stóð til kl. 10,30
fJi. á sunnudag.
Á fundinum náðist samkomu
lag um breytingar og viðauka
við fyrri samning. Sá fyrirvari
var gerður af beggja hálfu, að
viðkomandi stéttarfélög og út-
vegsmannasamtök samþ. samn
inginn.
Fulltrúi stéttarfélaganna á
Patreksfirði, Tálknafirði og á
Bíldudal lét auk þess bóka sér
stakan fyrirvara varðandi þau
atriði samningsins, sem varða
dragnótaveiði.
Samningsumleitaiiir í kjara-
deilu þessari hafa tekið langan
tírna.
Á fyrsta fundinum, sem hald
inn var 14. des. sl. var ákveðið
að vísa málinu til héraðssátta-
semjara, og hefur hann haldið
tvo fundi með deiluaðilum, þ.e.
þann 19. — 21. desember og 3.
janúar sl., auk fundarins nú um
helgina.
Helztu atriði samkomulagsins
eru:
Kauptrygging háseta verður
kr. 10.000 — á mánuði, en var
áður, að meðtalinni 5% hækkun
sem sjómenn fengu samkvæmt
fyrri samningi frá 5. júli í sum
ar, kr. 9,009,00 á mánuði.
Kauptrygging matsveins, 2.
vélstjóra og netamanna verður
kr. 12,500, — og kauptrygging 1.
vélstjóra kr. 15.000,-
Kaup háseta á landróðrabát-
um, sem veiða með línu þ.e.
þess háseta, sem.á sjó fer, verð
ur kr. Mánaðarkaup vélstjóra
á landróðrabátum verður kr.
1,130.00,
Aðrir kaupgjaldsliðir fyrri
samnings hækka um 5%.
Orlof verður 7% og er greitt
á kauptryggingu og alla kaup-
gjaldsþði samningsins.
Þá var einnig um það samið,
að útvegsmenn greiði sem svar
ar 1% af kauptryggingu háseta í
sjúkrasjóð viðkomandi stéttar-
félags.
Ný ákvæði voru sett um ým-
iss atriði fyrri samnings, t.d. um
löndun afla þegar bátar eru í
útilegu, róðrafrí á helgidögum,
gagnkvæman uppsagnarfrest á
skiprúmi, greiðslur til skipverja
í veikinda- og slysatilfellum o.fl.
Einnig er um það samið, að ef
samið yrði um hærra kaup eða
hærri -skiptaprósentu til hluta-
ráðinna manna en samningur-
inn segir til um, milli sjómanna
samtaka við Faxaflóa eða ein-
hvers staðar á Vestfjörðum og
útgerðarmanna í L.Í.Ú., sem nú
eiga í samningum, skuli þeir lið
ir samkomulagsins hækka til
samræmis því.
Samningurinn gildir til árs-
loka 1965, og skal taka gildi eigi
síðar en 1. febrúar n.k.
(Frétt frá Alþýðusam-
bandi Vestfjarða).
Framsóknarflokkurinn var
svona mikils ráðandi á þingi
alþýðunnar var ekki óeðlilegt
að formaður sambandsins gerði
grein fyrir afstöðu sinni í blaði
hans, enda á hinn svokallaði
þingflokkur hans — Alþýðu-
bandalagið — ekkert málgagn.
Þó að þessari grein Hannibals
væri ekki andmælt, varð all-
mikið fjaðrafok út af henni.
Stjórnarblöðunum varð mikið
um það, að Hannibal Valdimars
son skyldi skrifa í Tímann. Um
þann skelfilega atburð var skrif
að. Það eitt út af fyrir sig hafði
slæm áhrif á taugar stríðs-
manna stjómarinnar.
Alþýðusambandsþingið fyrn-
ist. Um það er nú ekki lengur
rætt. Grein Hannibals í Tíman-
um var eðlilegur þáttur í umræð
um líðandi stundar en nú er hún
ekki lengur á dagski-á og gleym
ist. En fjaðrafok það, sem hún
vakti, mætti minna okkur á að-
alatriði allrar þessara baráttu.
Ein minniháttar grein eftir
Hannibal Valdimarsson í Tíman
um var meira en taugar stjórn
arflokkanna þoldu vegna þess,
að þeir vita að sundrung and-
stæðinganna er þeim nauðsyn-
leg. Það eina sem ríkisstjórnin
óttast er samstaða þess mikla
fjölda, sem ekki er ánægður
með stjórnarstefnuna. Því vek-
ur það skelfingu að formaður
Alþýðusambandsins fái inni í
blaði Framsóknarfloksins hjá
samvinnumönnum og bændum.
Samstaða alþýðustéttanna væri
dauðadómur stjórnarstefnurm-
ar.
Stjómarflokkarnir vita það
vel, að íslenzk alþýða sameinast
aldrei undir forystu Moskvu-
manna eða flokks, sem þeir
ráða. Því telja þeir sér ,nauð-
synlegt að flokkur kommúnista
sé svo sterkur, að það tryggi
sundrungu alþýðustéttanna.
Þess vegna geta þeir engan veg
inn sætt sig við, að Framsóknar
flokkurinn skipi bæði sæti
stjórnarandstöðunnar í fimm
manna nefndum sem Alþingi
kýs, enda þótt hann hafi at-
kvæði til þess að réttum lögum
og lýðræðisreglum. Þá koma
stjórnarflokkarnir til liðs við
flokk kommúnista og lána hon-
um atkvæði svo að 9 manna þing
flokkur verði jafn 19 manna
þingflokki að ítökum í banka-
ráðum og stjómum. Þess á milli
eru þeir óþreytandi að tala um
ást sína á því réttlæti, að hver
flokkur . nái þeim ítökum sem
, honum ber samkvæmt atkvæða
magni og óbeit sína á kommún-
istum. En þetta er helber hræsni
Að minnsta kosti verður allt
slíkt að víkja fyrir þeirri nauð-
syn stjórnarflokkanna eða efla
flokk. kommúnista ef það mætti
verða til þess að draga eitthvað
frá Framsóknarflokknum.
Þetta er raunar sama hemað
arlistin og Sjálfstæðisflokkurinn
notaði fyrir 25 árum þegar hann
myndaði samfylkingu með
kommúnistum í stéttarfélögun-
um til þess að ná völdunum þar
úr höndum Alþýðuflokksins.
Þannig er þá „Viðreisnarstjóm-
in“ á vegi stödd í ársbyrjun
1965. Erfiðasta verkefni sitt tel
ur hún samninga við stéttarfé-
lögin um launakjör í landinu, en
slíkt ætlaði hún í fyrstu að láta
afskiptalaust og taldi hneyksli
að semja um mál utan Alþing-
is. Niðurgreiðslur ætlaði hún
að afnema í fyrstu og nú er
Emil Jónsson búinn að sjá, að
það er „öllum fyrir beztu“ að
halda þeim áfram og auka þær.
Og stjórnin sér það víst öll.
Sparnaður í rekstri ríkisins,
sem var eitt aðalskrautið í Við-
reisnarhattinum er miklu minni
en enginn.
Einvalalið stjómarinnar, sem
ánægðast er með hana og á
henni mest upp að unna eru
fésýslumenn, sem auðgast á
verðrýrnun krónunnar og safna
eignum því meir, sem venjulegu
fólki verður erfiðara að eign-
ast þak yfir höfuðið með vinnu
sinni einni saman.
Og helzta lífsvon þessarar rík
isstjórnar nú um þessi áramót
er sú, að henni takist að láta
kommúnista þrífast svo vel á
íslandi, að það dugi enn um
sinn til að halda því fólki sundr
uðu, sem raunverulega vill heil
brigðari stjórnarhætti.
Nú er ekki nema um eina leið
að ræða til betra stjórnarfars.
Það er samstaða vinnandi fólks
í landinu.
Eins og nú standa sakir eru
engar líkur að sú samstaða tak-
ist í náinni framtíð nema undir
forystu Framsóknarflokksins,
Það vita stjómarflokkarnir.
S.ú vissa skýrir allt þeirra tal,
allt þeirra fum og fleipur.
Nú er það örlagaspurning ís-
lenzku þjóðarinnar hvenær
flokknum, sem tekizt hefur að
bjarga alþýðusamtökunum á
tveimur síðustu þingum þeirra,
tekst að mynda þá fylkingu, er
hrindi af þjóðinni núverandi ó-
stjórn.
Árið 1965 flytur okkur eflaust
áleiðis að því marki. Megi það
verða Framsóknarmönnum og
öllum öðrum, sem vilja leiða
heiðarlega vinnu til þess önd-
vegis, sem brask og fjárplógs-
mennska skipa nú, gleðilegt ár
starfa og baráttu sem miðar á-
leiðis til betri tíma og meiri
sæmdar. H. Kr.
- SMÁTT OG STÓRT
(Framhald >af blaðsíðu 8). t.
verði ekki gripið til þeirrar leið-
ar er aðeins ein önnur fær. Hún
er sú að draga smám saman úr
amerísku sendingunum um leið
og íslenzkt sjónvarp hefst og
veita vamarliðinu þannig 2—3
ára umþóttunartíma til að
koma sér upp lokuðu kerfi í
staðinn. Af þessu leiðir, að ís-
lenzkt sjónvarp er eina skyn-
samlega lausnin á þessu vanda-
máli, auk þess sem það á sjálf-
stæðan rétt á sér, þótt engin
Keflavík væri til.“
EIRÍKUR HAMAR
Skáldsaga
8 CHKHKBáíHKHÍPÍBKHS-
— Ég skal nú ekki einu sinni minnast á, hve hlægilega
drembnir þið opinberu viðskiptamenn eruð, sagði hún í
geisandi hasti. Þjóðfélagsstuðlar! Allt þetta bull og slúður,
sem þið fáist við!
Hún getur svei mér haft rétt fyrir sér í því, hugsaði Eirík-
ur.
— Um list mína máttu hafa þínar eigin meiningar að
vild, — það sé ég um sjálf. En þú skalt að minnsta kosti fá
að vita, hvílíkur síngirnispúki þú ert: allt viltu fá ókeypis,
fyrir ekki neitt, þú vilt ekki leggja neitt í sölurnar, það er
bara þess vegna, sem þú vilt ekki gifta þig.
— Síngirningar erum við öll, sagði Eiríkur. Hamingjan
hjálpi þér. Og ég get ekki hugsað mér, að hjónaband myndi
valda neinni verulegri aukningu lieimilútgjalda, hvað mér
viðvíkur.
Þessu svaraði hún engu. En hún hóf sókn á ný.
— Ég vil vita ástæðuna fyrir því, að þú vilt ekki gifta þig.
— Að mig langar ekkert til þess.
— Hversvegna langar þig ekkert til þess?
— Um Jrað hefi ég ekkert brotið heilann. Er það ekki
sama?
— Þú vilt þá ekki segja það. Sökum þess að ástæðan er
ekki önnur en sú, að þér þykir ekki nógu vænt um mig.
— Ég er mjög hrifinn af þér, sagði hann rólega. Mér
finnst þú vera fyrirtaks ástrney.
Þá sprakk hún.
— Þarna kemur það! Ástmey! Því þá ekki götustelpa?
Jafnrólegur enn sagði hann:
— Sökum þess, að það á ekki að rugla stigum. Það á ekki
að taka liðþjálfa í misgripum í höfuðmanns stað.
— Hamingjan góða, hve þú ert andstyggilegur. Hvað sem
þú segir, þá er augljóst, að þti berð enga virðingu fyrir mér,
(æst): Og við það vil ég ekki sætta mig. Ég er fyllilega jafn-
góð þér.
— Góða Edith, mér hefir aldrei dottið í hug að segja
neitt annað.
—Þú segir það á þinn hátt! Fyllilega jafngóð. Ég er af
beztu ættum. Ég verð engum til minnkunar. Það skaltu bara
- ekki fáta þér detta í hug.
— En það geri ég heldur ekki.
— Hvað annað heldur þú þá?
■*-' Ekkert. Ég veit, að þú ert fyrirmyndar ástkona. Og ég
veit að ég vil ekki kvænast þér.
— Og ég veit, að ég vil ekki vera „ástkona.“
— Hversvegna dettur þér þetta í hug rétt núna?
— Mér dettur þetta ekki í hug. Ég hefi aðeins beðið eftir
því, að þú byðir mér hjónaband. Það er Jiað, sem ég er að
segja. Þú skalt ekki halda, að það sé sökum þess, að mér
muni veitast erfitt að ná í giftingu, Jiað er nóg af Jreim, sem
vilja ná í mig, Jjað er blátt áfram þreytandi, skal ég segja
þér. En það er nú einu sinni þú, sem ég kæri mig um. Og
ég vil giftast Jjér, — meðal annars sökum þess, að þetta fer
að verða þreytandi.
Hann fór að verða forvitinn, Jjví varð ekki neitað.
— Jæja, svo þú ert eftirsótt?
— Auðvitað! Eg er lagleg, ég er ekki heimsk, ég á dá-
lítið af peningum, ég hefi karlmannsþokka, og mér geðjast
að karlmönnum. Heldurðu að nokkurs sé frekar þörf? Ekki
neitt sérlega, góði minn!
- — Nei, vina mín, ég er ekkert hissa á því, og ég vil ekki
standa í vegi fyrir neinum þeim, sem þú gætir gifzt.
— Þú elskar mig ekki?
— Þetta er ósköp hátíðlegt orð. Ég geri það víst ekki. Það
-er itð.-segja ekki þannig, að ég vilji kvænast þér. Það vil ég
ekki!
Hún spratt upp, — hún var bálreið og blóðrauð í andliti.
— Það er líka alveg sama. Gott og vel! Það er alveg sama.
Þú vilt ekki. Og ég vil ekki það, sem þú vilt. Vorbei! (Hún
hneigði sig, það var hlægilegt mitt í bálreiðikasti hennar,
brosleg leikhúss-látalæti.). Ég held nú að þú munir sakna
mín — og þú skalt fá tækifæri: — Ég bíð í hálfan mánuð.
Svo lengi getur þú beðið. En eftir það er það of seint, það
skaltu vita. Bless!
Svo fór hún.
Hann fyllti aftur í glasið. Hann var ekki almennilega
ánægður. Dálítil ölvunar-angurværð seig yfir hann. Hve
hann var í rauninni einmanna, allt virtist svo óvisst. Hún
hafði verið sæt stúlka, og hann hafði verið vingjarnlegur
viðhana, J:>ví gat hún ekki neitað. En hún neitaði því heldttr
ekki á meðan hún sagði beinlínis, að J^að væri hann, sem
hún vildi eiga, það \ ar engin ástæða fyrir Jressum einmana-
leika hans, Jretta valt á honum sjálfum, hversvegna gat hann
ekki kvænst?
Hann varð reiður sjálfum sér við þessa spurningu og
svaraði upphátt, án Jress að veita því eftirtekt: — Hvern
fjandann kemur þér það við? Það er ég sjálfur, sem ræð því
hverri ég kvænist!
Síðan sat hann reiður kyrr í stólnum, tæmdi glasið og
beitti svo þeirri list, sem hann snemma hafði tamið sér —
að loka úti allar hugsanir, s.em valdið gætu friðrofum.
Skömmu síðar hringdi sírninn. Það var Rútur.
— Góðan .daginn aftur, Hamar. Segið mér, — eruð Jrér
laus í kvöld? Spi]ið þér bridge?
— Já, sei-sei já, hvórttveggja!
— Það koma tveir vinir um áttaleitið. Dálítill kvöldverð-
ur, bIendingur,.og:löng^kemmtileg bridge, — 10 aura! Will
you please join-our party? ;
— Thank you véry much. With pleasure.
Eiríkur vildi þetta fúslega, Jrar sem ástkonan hafði svikið
hann svo rækilegaj
Eiríkur sat langt fram eftir nóttu við spilamennskuna hjá
Rúti. Hann vann dáíítið.og varð djarfari, drakk of marga
,,sjússa“, varð þreyttur ogJenti í tapi. Og er þeir hættu, hafði
hann tapað tveim-þrem hundruð krónum. Hann ók heim
og fleygði sér í rúmið. Þegar hann vaknaði, leið honum
hálfilla. Hann lá kyrr.og reyndi árangurslaust að rifja upp
fyrir sér margra ára gamlan viðburð, — þennan sama skitna,
hálfskömmustulega hugblæ hann gat ekki munað, hvaðan
hann stafaði.
Hann fór á fætur, laugaði sig og tók kaldan steypir á eftir,
og síðan höfuðverkjar-töflur, og með einkennilega svifa-
kennd, eins og hefði hann misst hálfa höfuðjryngd sína, ók
liann síðan til skrifstofunnar. Hann kom þar klukkan tíu.
Hann fór að lesa bréf dagsins. Það gekk seinna en venju-
lega, hann varð að tví- og þrílesa, áður en hann áttaði sig
almennilega, hvað um væri að ræða. Og meðan hann var að
fást við þetta, kom Börkur óboðaður inn í skrifstofuna,
Bræði Eiríks var snarari í snúningum en athygli hans, liann
þaut fram í fremri skrifstofuna og spurði stúlkurnar, hvert
hefði kennt þeim þann sið að sleppa gestum óboðað inn til
hans. — Nei, þær hefðu ætlað að stöðva hann, en liann bara
hélt áfram!
Og Jrarna stóð Börkur. Honum hefði ekki dottið í hugy
að málaflutningsmáðurinn gæti tekið þetta illa upp. Hann
væri svo vanur því frá því í gamla daga, að ganga út og inn
hjá Fylki vini sínum formálalaust.
— Fylkir og ég eru ekki sami maðurinn, hrópaði Eiríkur,
og mér vitanlega er enginn vinskapur okkar á milli, yðar
og mín!
— Það er nú svo, glotti Börkur, hann hefði nú annars
bara ætlað að grennslast eftir, hvort málaflutningsmaðurinn
hefði hugleitt frekar þetta málið hans Ola Þórhallssonar. —
— Meira en nægilega, sagði Eiríkur. Hann gekk að stóln-
um og settist niður og neyddi sig til að vera rólegur. —
Meira en nóg til þess að geta sagt yður, að ég vil ekki liafa
neitt með yður að gera né náunganskærleika yðar!
Öskugrár í andliti og eins og hálflamaður á máli spurði
Börkur, hvort þetta væri raunverulega vel athugað?
— Þaulhugsað út í æsar! Og það er jafnvel athugað, er ég
bið yður að fara héðan. — Þarna eru dyrnar!
Börkur starði á hann Jygndum augum og stóð grafkyrr.
— Ég get nú samt .sagt.syo mikið, að þetta er ekki vel at-
hugað. Herra hæstár.éttarm.álaflutningmaðurinn skal fá að
minnast dagsins þess -arna, ,og verða Jaess var! Því Börkur
er ekki vanur því áð láta. götustráka leika á sig. — Hann
lyfti stubbaralegum hægrt handlegg sínum og hjó út í loft-
ið: — Nei, andskotÍBn sjálfur í helvíti, því er ég ekki vonur!
Og þar méð Jör hann. Hann gleymdi að vera lasburða í
hreyfingum. Stúlkurnar í fremri skrifstofunni sátu keng-
bognar yfir ritvélurii sjnum rauðflekkóttar í andliti.
Þetta var talsverð Ijressing. Eiríkur hugsaði nú hratt og
skýrt og rifjaði upp fyrir sér allt málefnið. Auðvitað myndi
Börkur kæra Eirík fyrir Fylki. Hvað Fylkir þá myndi — eða
ef til vill yrði að gera, fengi Eiríkur svo að sjá og heyra. En
yrði Fylkir að gera éitthvað? Ekki var það að sjá á skjölum
þeim, sem Eiríkur liafði athugað. Fylkir hefði að vísu flutt
hálfskitið mál, vægast sagt, fyrir Börk, en Berki var auðvitað
ekkert umhugað að auglýsa, hve skitið það hefði verið,
þvert á móti. Var eitthvað annað og meira á milli þeirra
Börks og Fylkis en málið það arna, og að þeir voru víst
sveitungar —• vinir, eins og Börkur lagði áherzlu á? Hefði
Framhald.