Dagur - 17.03.1965, Qupperneq 4

4
1 Tr*. ^irTíf'l,ll1Í Um endrreisn Skálholtsstaðar
’JdWrfHMu «« , r « i iiiiBiii IX
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-1166 og 1-1167
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓN SAMÚELSSON
Prentverk Odds Björnssonar h.f.
GuS! framtíðarinnar
MIKILL útsær á alla vegu einangr-
aði land okkar fram á síðustu ára-
tugi, en nútíma samgöngutækni hef-
ur rofið þá einangrun. Hafrót og
vindar gnauðuðu á strönd og lág-
reistum bústöðum manna, ís lokaði
fjörðum, pestir drápu fólk og érlent
vald saug blóð úr þeim, sem eftir
lifðu. En kynstofninn var sterkur,
háði andlega og gifturíka frelsisbar-
áttu og jók síðan verkmenningu
sína, alhliða uppbyggingu og fram-
farir. íslendingar urðu stæltir af á-
tokunum við Dani og suitinn og
hafa nú um sinn notið fulls sjálf-
stæðis, sem fámennasta fullvalda
þjóð heims, við batnandi hag. Síð
ustu áratugina hefur þjóðín kosið
sér þéttbýlissjónarmið í ríkara mæli
en áður, þjónustustéttir eru orðnar
fjölmennar, vald og fjármagn hefur
safnazt á einn stað og þjóðmálabar-
áttan snýst um innanlandsmál, eink-
um um skiptingu auðs og arðs og er
lágkúruleg. Verkmenning og dugn-
aður hefur gefið ríkulegan ávöxt við
sjávarsíðuna, þar sem gjöful fiskimið
eru skammt undan. Landbúnaður-
inn liefur verið vélvæddur á sköinm-
um tíma og hver einstaklingur við
landbúnaðarstörf framleiðir helm-
ingi meiri búvörur en áður og
yngsta atvinnugreinin, iðnaðurinn,
hefur dafnað vel og á skömmum
tíma orðið mikill og fjölþættur at-
vinnuvegur. í stærstu dráttuniun
höfum við því „gengið til góðs“. —
Jafnhliða þessu hafa augu flestra
opnazt fyrir þeim dásemdum, sem
land okkar hefur að bjóða, ekki að-
eins landi í sumarskrúða, heldur
í nær ónotuðum auðlindum jarð-
efna, hvera og fossa. Islenzkir fossar
voru raunar eitt sinn seldir fyrir er-
lendan gjaldeyri og nú er reynt að
koma þeim í verð á ný. En mesta
framtíðarauð landsins vilja fæstir
sjá, en hann er jörðin sjálf, bæði gró-
ið land og ógróið, allt hið ósnerta og
mikla land, sem getur fætt og klætt
hundruð þúsunda manna. Tilraunir
sýna, að allt upp í 600 metra hæð ná
margar nytjaplöntur ágætum þroska.
Víða, Jiar sem nú eru nær endalausir
sandar má rækta töðuvöll og beitar-
land. Milljónir hektara af góðu
ræktarlandi bíður landnáms Islend-
inga. I»ar er að finna mesta gull fram
tíðarinnar.
Biskupinn, herra Sigurbjörn Einarsson, varð
góðíúslega við þeim tilmælum blaðsins,
að svara nokkrum spurningum
BISKUPINN yfir íslandi, lierra Sigurbjörn Einarsson, var hér á
ferð um helgina, í sambandi við Kirkjuvikuna á Akureyri, svo
sem kirkjugestir á sunnudaginn minnast með gleði. Hann visiter-
aði um leið, en mun í sumar visitera í héraðinu. Hann var einnig
viðstaddur kirkjukvöld á Dalvík á laugardaginn og á Möðruvöll-
um í Hörgárdal á sunnudag.
Biskupinn óskaði að leiðrétta
ummæli Dags 20. febrúar, og
var því að sjálfsögðu vel tekið.
Og um leið var óskað eftir við-
tali við biskupinn til birtingar,
sem hann góðfúslega veitti. Fer
það hér á eftir og er leiðrétting-
una þar einnig að finna.
Bókasafnskaup fyrir Skál-
holtsstað eru umtöluð og einn-
ig umdeild. Vilduð þér segja
eitthvað um tilgang þeirra
kaupa?
Það er Ijóst, að ein af undir-
stöðum undir menningarstað,
sem í Skálholti, hlýtui%að vera
vandað bókasafn. Að ná saman
vönduðu bókasafni er ekki að-
eins kostnaðarsamt heldur er
mikil vinna í því fólgin. Ég
hafði rennt ágirndarauga á
safnið, meðan það var enn í
eigu Þorsteins heitins sýsiu-
manns, en hafði engin úrræði
til að klófesta það þá, en tryggði
mér þegar eigendaskipti urðu,
að geta fylgst með örlögum
þess. Þegar það var boðið til
sölu beið ég átekta að sjá hvaða
tilboð kæmu. Og þegar frestur-
inn var útrunninn steig ég
þetta skref. Þá hljóp Skálholts-
félagið undir bagga. Svo er
hugmyndin að leita til þjóðar-
innar með framlög til að ná
kaupverðinu. Við höfum verið
að skipuleggja fjáraflaáætlun-
ina og mun bráðlega heyrast
frá okkur nánar um þetta mál.
Hvað líður framkvæmdum
hins kristilega Iýðskóla í Skál-
holti?
Síðan kirkjan fékk Skálholt
andi. Það er rétt, að árið 1956,
þrem árum áður en ég tók við
biskupsstöðu, samþykkti Al-
þingi þingsályktunartillögu um
að fela ríkisstjórninni að semja
frumvarp um endurreisn Skál-
holts. En slíkt frumvarp hefur
aldrei verið lagt fyrir Alþingi.
Og hvorki hefi ég verið beðinn
þess né átt þess nokkurn kost,
að segja til um það, hvort ég,
sem biskup, vildi sitja í Skál-
holti. Þetta mál hefur verið dá-
lítið rætt, en alls ekki á þeim
grundvelli, að neitt áþreifanlegt
hafi legið fyrir. Skoðanir hafa
verið það skiptar í málinup, að
ég fyrir mitt leyti hef talið rétt
að bíða átekta um tillögur.
Blaðið fagnar því að geta birt
orð yðar sjálfs og leiðréttingu
um þetta. En hvert er álit yðar
á biskupsstóli í Skálholti?
Mín stefna hefur frá upphafi
verið sú, og liggur ljóst fyrir,
að það væri ekki heppileg ráð-
stöfun að eini biskup landsins
sæti í Skálholti, sízt meðan
endurreisn staðarins og allri
aðbúð er svo skammt á veg
komið, sem verið hefur hingað
til. Endurreisn hinna fornu
biskupsstóla-hlýtur að krefjast
þess, að biskupsdæminu verði
skipt og það verður gert fyrr
eða síðar á einhvern hátt, í
tvennt eða þrennt.
Hvernig finnst yður að koma
hingað í biskupserindum?
Það er alltaf ánægjulegt að
koma hingað til Akureyrar. Að
þessu sinni átti ég mjög góðar
samverustundir með prestum
bæjarins og forgöngumönnum
safnaðarmála. Ég tel, að hér sé
unnið gott starf í kristilegu til-
liti, bæði hér á Akureyri og í
fjórðungnum. í því sambandi
er sérstaklega ánægjulegt að
benda á æskulýðsstarfsemina.
En þar hafa norðlenzkir prest-
ar og leikmenn haft forystu síð-
ustu árin. Sumarbúðirnar við
Vestmannsvatn eru stórvirki
og um það verkefni hefur skap-
ast víðtæk samstaða.
Hvað viljið þér segja um
bindindismál og áfengisböl?
Bindindissamtökin í landinu
hafa unnið ómentalegt starf. Ég
þekki það af eigin reynslu. Ég
ólst upp á síðasta hluta bann-
áranna, í endurskini þess-
FRETTATILKYNNING
FRÁ FÉLAGIÍSLENZKRA IÐNREKENDA
Sigurbjörn Einarsson biskup. Myndin er tekin á skrifstofu Dags
er viðtalið fór fram. (Ljósmynd: E. D.)
til umráða, hefur verið okkar
höfuðmál að setja þar á fót
kristilegan lýðháskóla. Fyrir
okkur vakir, að sú stofnun
verði upphaf að kristilegri
menningarmiðstöð í Skálholti.
Von okkar er sú, að sú stofnun
getið miðað að þjóðlegri, kristi-
legri vakningu í landinu. Unnið
er að teikningum hjá húsa-
naeistara ríkisins og með að-
stoð erlends ráðunauts.
Nágrannar okkar á Norður-
löndum virðast einnig hafa
áhuga á slíkum skóla í Skál-
liolti?
Já, þeir hafa beitt sér fyrir
fjársöfnun, fyrirtækinu til
styrktar. í Danmörku, Noregi
og Svíþjóð eru slíkar fjársafn-
anir í gangi.
Eru ekki einnig undirbúnar
sumarbúðir í Skálholti?
Bygging sumarbúðanna þar
er komin vel á veg. Þau mann-
virki, sem til þeirra þarf, eru
nálega fullbúin. Hugmyndin er,
að sá húsakostur, sem þar er
fyrir hendi, komi skólanum
einnig að notum.
Það er rætt um biskupssetur
í Skálholti og fleiri stöðum?
Þá vil ég, segir biskuþ, fyrst
leiðrétta missögn í heiðruðu
blaði yðar fyrir nokkrum vik-
um. Þar var sagt, að fyrir
nokkrum árum hafi Alþingi
samþykkt að biskupsstóll skyldi
endurreistur í Skálholti. Svo
bætti b’aðið við: „En biskup
virðist ekki vilja sitja þennan
helga stað.“ Þarna er málum
blandað og ummælin mjög vill-
VEGNA tilkynningar frá stjórn
Iðju, félags verksmiðjufólks á
Akureyri, er birtist í nokkrum
Akureyrarblöðum í s.l. viku,
varðandi afstöðu iðnrekenda til
samkomulags þess, er Iðja á Ak
ureyri gerði við Vinnumálasam
band samvinnufélaganna þann
20. janúar s.l., skal eftirfarandi
tekið fram:
Hinn 20. desember 1963 undir
ritaði Iðja, félag verksmiðju-
fólks á Akureyri, og Félag ís-
lenzkra iðnrekenda, f. h. iðnrek-
enda á Akureyri, samkomulag
um breytingu á áður gildandi
kjarasamningi. Var þar gert
ráð fyrir því, að gildistími
samningsins væri til áramóta
1964, með þeim fyrirvara, að ef
almennar kauphækkanir yrðu á
samningstímabilinu, skyldu
kaupgjaldsákvæði endurskoð-
uð. Eftir að Félag íslenzkra iðn-
rekenda hafði á miðju s.l. ári
undirritað samning við Iðju í
Reykjavík um 5,4% hækkun á
gildandi kauptöxtum, var hlið-
stæð breyting á kjarasamningi
Iðju, félags verksmiðjufólks á
Akureyri, í boði. Gat Iðja ekki
fallizt á það tilboð, en óskaði
eftir því nokkru síðar í bréfi,
að iðnrekendur tækju að greiða
áðurnefnda hækkun frá 1. júlí
og jafnframt, að gildistími
samningsins yrði óbreyttur, þ.
e. til ársloka 1964. Var fallizt á
þá tillögu og Iðju jafnframt gert
það ljóst, að iðnrekendur teldu
viðræður um frekari kauphækk
un fram til 5. júní 1965, tilgangs
lausar m. a. vegna hins svo-
nefnda júnísamkomulags, og
jafnframt vegna þess, að þegar
hafði skapazt ósamræmi milli
kauptaxta Iðju á Akureyri og
kauptaxta annarra Iðjufélaga.
Engu að síður sagði Iðja kjara-
samningnum upp með bréfi
dags. 30. nóv. 1964 og gerði
nokkru síðar tillögur um breyt-
ingu á kjarasamningi aðilanna,
þar sem farið var m. a. fram á
10—11% kauphækkun.
Hinn 20. janúar 1965 samdi
Iðja við Vinnumálasamband
samvinnufélaganna um stytt-
ingu vinnuvikunnar úr 49V2
tíma í 48 tíma og gerði þá
jafnframt grein fyrir því við
fulltrúa iðnrekenda, sem fylgzt
hafði með samningsviðræðun-
um, að þessi stytting vinnuvik-
Sú staðhæfing Iðju, að í samn
ingi við iðnrekendur hinn 1.
marz 1962 og 20. desember 1963
hafi verið ákveðið að mánaðar-
kaup hjá iðnrekendum greiðist
samkvæmt samningi Iðju á Ak-
ureyri og SÍS og KEA, um-
reiknuðu miðað við 48 stunda
vinnuviku, er í sjálfu sér rétt
svo lengi sem kjarasamningar
gilda, en ekki lengur. Gengu
ákvæði þessi því að sjálfsögðu
úr gildi um leið og síðustu
kjarasamnirigai’, þ.e. um síðustu
áramót. Vekur því sú fullyrðing
stjórnar Iðju, að iðnrekendum
beri að hlýða orðalaust og greiða
ekki lægra kaup starfsfólki sínu
en samkvæmt samkomulagi, er
Iðja gerði við Vinnumálasam-
bandið þann 20. janúar s.l. og
auglýstur taxti Iðju gefur til
kynna, hina mestu furðu. Verð-
ur að telja slíkar fullyrðingar
og hótanir um málssókn eins og
fram kemur í nefndri tilkynn-
ingu stjórnar Iðju, verði ekki
gengið að kröfum hennar, mið-
ur vænlegar til að greiða fyrir
samkomulagi í yfirstandandi
deilu.
Á meðan stjórn Iðju gefur
tilefni til opinberra umræðna
um þetta mál með rangfærslum
og hótunum, verður ekki hjá
opinberum andsvörum komizt
af hálfu iðnrekenda.
5
arar vakningar, sem þá
varð fyrir áhrif stúkunnar.
Enginn vafi er á því, að heilir
landshlutar voru alveg hreins-
aðir af áfengi á þeim
tíma. Síðan hefur sigið á aðra
hlið. Nú er sennilega meiri
brennivínsöld en nokkru sinni
hefur verið. Það er oft talað um
máttlaust starf stúkunnar. Ég
tel það ekki rétt. Hitt er annað,
að manni finnst stundum að
hugsjónastarfsemi eigi við
ramman reip að draga nú á
dögum. Samtök bindindismanna
eru að því leyti í svipaðri að-
stöðu og kirkjan. E. t. v. er
starfsemi beggja í blindgötu,
en um orsakir treysti ég mér
ekki til að dæma. Við, kirkjunn
ar menn, leitum fyrst og fremst
orsakanna hjá sjálfum okkar
og reynum að finna í hverju
störfum okkar er áfátt, hvort
við skiljum nútímann, hvort við
eigum nægilega mikið af fórn-
fýsi, árvekni og kærleika. En
það er ljóst, að okkar þjóðlíf er
statt á mjög örlagaríkum tíma-
mótum að ýmsu leyti, og eitt-
hvað verulegt verður að gerast,
ef okkar kynslóð ætlar sér ekki
að skilja eftir alltof mikið af
torleystum og jafnvel illkynjuð-
um vandamálum handa næstu
kynslóð að glíma við, segir
herra Sigurbjörn Einarsson
biskup að lokum og þakkar
Dagur svör hans og virðulega
ljúfmennsku í viðræðum og
framkomu. E. D.
- Frá Búnaðarþingi
(Framhald af blaðsíðu 8).
innfluttum varahlutum, er ár-
lega þarf til þeirra véla, er land-
búnaðurinn notar.“
Fram er komið á Búnaðar-
þingi frumvarp til laga um inn-
flutning, meðhöndlun, fram-
ræktun og verzlun með sáðvör-
ur, samið af þeim Agnari
Guðnasyni, Árna Jónssyni og
Sturlu Friðrikssyni.
Samþykkti þingið frumvarp-
ið með lítilsháttar breytingum
á tveimur greinum þess. K. G.
HAPPDRÆTTI H. í.
AKURE YR ARUMB OÐ
Vinningar í 3. flokki 1965
10.000 kr. vinningar nr.:
3967 7105
5.000 kr. vinningar nr.:
2669 9074 13170 22133 25973
43085
1.000 kr. vinningar nr.:
203 4022 221 4348 531 5392 2142 6560 2666 6876
6896 7387 8230 8836 8992
9197 9228 9239 11194 11723
11876 12067 12251 12700 13164
13241 14941 15236 16905 17940
18462 19366 19578 19908 21688
21732 22424 22749 23003 23560
25595 25939 25943 26302 26324
29001 31102 31108 31569 33437
33448 33923 34383 35581 35600
36481 36490 37030 41168 42003
42602 42604 43902 43925 44577
44818 46458 46989 48270 48273
49061 49109 49111 49137 49211
51725 52989 53218 53964 54065
54749 57880 57900 58014 59559
59763.
. .M... .• (Birt án ábyrgðar). ,
RONALD FANGEN
EIRÍKUR HAMAR
Skáldsaga
ÚkHKHKHÍhíHKHKHK:
21
CHKHKBKHKHKHKBKS-
og stór! Og svo mikil er jDreyta mannsins og svo lítil hvíld
J^eirra, svo öryggislaus friður Jreirra, að Jreir verða að flytja
von sína út yfir landamæri lífsins. Þetta er hin venjulega
skýring á því, hvernig kristindómurinn reynist sívaranleg-
ur. — Og sú skýring er sennilega hin rétta.
Eiríki fannst Jretta samt nær jafnvíst sem fullnaðarákvörð-
un, og Jregar hann hefði ráðið fram úr þessu, myndi hann
fá frið. En auðvelt var Jrað ekki að komast fram úr Jrví.
Hann var vanur því, að allt gengi létt og liðugt. Nú gekk
Jrað ekki jafnlétt og áður. Það var til dæmis litla reiknings-
lánið handa Trjáv.öruverksmiðjunni, Jrað hafði hann haldið
að fást myndi fljótt .og hljóðalaust í hvaða banka sem væri,
— svo að væri Jrað Fylkir, sem ætlaði sér að leika á hann,
skyldi sú meinfýsni hans reynast árangurslaus öllu öðru
fremur. En nú hafði hann leitað til tveggja stórbanka og
verið neitað. Kurteislega og elskulega, — en nei — Jrað
hentaði þeim ekki, þeir hefðu ekki áhuga fyrir þessu. Það
sem mest ruglaði hann og þreytti í Jressu stappi var Jrað,
að hann tók að brjóta heilann um þetta, hvort Fylkir kynni
að hafa hér hönd í bagga. En heilbrigð skynsemi neitaði
Jrví algerlega. Það væri óhugsandi fjarstæða. Fylkir væri þó
sannarlega engin yfirnáttúruleg stærð á neinn veg. —
Hann væri lögmaður og viðskiptafrömuður í hröðum vexti
á síauknu athafnasvæði, ekki sérlega þjáður af næmri sam-
vizkusemi og hefði ef til vill ekki verið neitt sérlega vandur
að vali orða og athafna í framrás sinni, — en hann var Jró
að minnsta kosti einh meðal margra. Og hann sem sat í
stjórn banka skyldi einnig ná að beita sér í stjórn annarra
samkeppnisbanka, væri blátt áfram hlægileg ímyndun.
Þarna yrði Eiríkur að gá vel að sér. Hann mætti ekki láta
neinn draugagang af Fylkis hálfu sækja að sér!
Eiríkur fékk forstjóra vérksmiðjunnar, skólabróður sinn,
til viðtals og tjáði honúm erfiðleika Jrá, sem við væri að
etja. Hann notaði tækifærið til að athuga rekstrarreikning-
ana á ný, og niðurstaðan varð sú sama og áður. Allt í góðu
lagi.
Eiríkur spurði kunningja sinn gegn drengskaparheiti,
hvort hann vissi unr nokkuð utangátta, senr á einhvern hátt
gæti hafa rýrt traust verksmiðjunnar, en nei, ekki væri
kunnugt neitt af Jrví tagi. Síðan urðu Jreir ásáttir um, að
forstjórinn skyldi reyna í sveitabanka þar efra. Daginn eftir
kom svarið: Nei, bankinn væri um þessar mundir algerlega
bundinn. Þar stóð allt fast.
Svo var enn eitt: Eiríkur hafði um tveggja ára skeið setið
í fulltrúaráði „Farmskipafélagsins" og átti auðvelt endur-
val víst, Jrað var sjálfsögð venja. En á þessum aðalfundi,
sem hann gat ekki sótt, var liann ekki endurkosinn, fékk
aðeins helming þeirra atkvæða sem hann hlaut síðast. —
Jæja, hamingjan góða, Jietta var á sinn hátt ekkert tap né
tjón, heldur Javert á móti, — en einhver ástæða hlaut að vera
til þess, að traustið á honum var þorrið? Hversvegna? Hann
gat ekki að Jrví gert, — enn á ný gekk nafn Fylkis aftur í
huga hans, — sat hann um Eirík á almannafærí?
Til allrar hamingju, hugsaði Eiríkur, — ég er svo Jrreytt-
ur og leiður á öllu Jressu fyrir fram, án Jress að hafa veitt
eftirtekt hvernig þetta hefir gerzt, að Jrað sem nú skeður
raunvertilega og áþreifanlega getur í sjálfu sér aðeins orð-
ið mér til hvatningar og örvunar. — Hann vann því að
kappi, og meðal annars fékk hann rannsakað stöðu og kring-
umstæður Bjarts unga. Reyndist þar rétt, að honum átti
að steypa á næstunni, og að þetta átti að framkvæma á fundi
nokkurra mestu hluthafanna. Einn þeirra var sjálfur mik-
ill skipsreiðari, maður á fimmtugsaldri, harðjaxl mesti á
allan hátt, sem meðal annars var alveg sama hvað um hann
var sagt um viðskiptaháttu hans.
Eiríkur hringdi til þessa útgerðarmanns og sagði að sér
væri kunnugt um fund þennan og krafðist Jiess að fá að
sitja fundinn til að annast hlut Bjarts unga. Og svarið var
á Jsessa lund:
— Jæja, hafið Joér ekkert þarfara að gera en að sinna
slíkum málum, Jsá gerið svo vel!
Eiríkur vann á tvo daga á skrifstofu Bjarts. Það reyndist
með öllu ókleift að botna í persónulegri fjáreyðslu Bjarts.
Fjárupphæðir Jrær sem liann hafði tekið út í sjóði og banka
voru að minnsta kosti geysimiklar. En Jsað myndi verða
afar tímafrekt að kryfja Jrað til mergjar, Jsar fannst ekkert
yfirlit, nær engin fylgiskjöl, svo að Eiríkur gafst alveg upp
við að fást nokkuð við Jsá hlið málsins. En hann gat samt
náð saman sæmilega nákvæmri mynd af stöðu fyrirtækisins,
og að undanskildum peningaskorti í svipinn virtist allt heil-
brigt og í bezta lagi. Greiðsla fyrir tvær stórar farmsend-
ingar myndu auk þess verða innheimtar á tveim næstu mán-
uðuxu, og það myndi breyta allri aðstöðu og bæta.
rlinir háu herrar vissu Jrví vel, hvað í vændum væri, en
Jreir urðu ásáttir um að reiða til höggs einmitt núna. Því
auðvitað, Bjart unga varð að stöðva á einn eða annan hátt.
Teldi hann sér kannske trú um, að hann væri amerískur
milljarðamæringur? Pilturinn var Eiríki hrein ráðgáta, en
alls ekki ógeðfelldur. Annars sá Eiríkur lítið til hans jsessa
dagana, en Jdó Jrað eitt að hann leit allvel út og hressilega.
Eiríkur hafði Jsó náð tali af honum og spurt hann, hvort
liann myndi ekki geta náð í peninga í hvelli og ráðstafað
mestu skuldinni. En Bjartur hafði Jrá fölnað og með skelk-
uðu augnaráði tautað eitthvað um að Jrað myndi eflaust
reynast mjög erfitt.
— En móðir yðir? spurði Eiríkur.
— Nei, það held ég ekki, svaraði Bjartur.
Eiríkur -var orðinn óþolinmóður og spurði nú Bjart,
hvort hann hefði Jrá sjálfur gefizt upp við allt Jretta, hvort
hann byggist við einhverju kraftaverki, hvort hann héldi
kannski að Eiríkur væri einhver töframeistari, sem á fáein-
um dögum gæti útmáð allar hans misráðnu athafnir með
Jrví einu að líta á plöggin?
Þessu svaraði Bjartur með daufu brosi og sagðist ótvírætt
trúa Jdví, að Eiríkur gæti framkvæmt mikil afrek. Og skyndi-
lega og með óvæntri einbeitni og gremju sagði hann, að
það væri ekki skuld sín sem um væri að ræða, — skuldugir
fjárplógsmenn væru þeir allmargir hinna, og tveir-þrír
liinna rosknu reiðará sem nú snerust gegn honum, hefðu
sveimér ekki úr mikiú að riaoða á Jressum vettvangi, og Jreir
hefðu meir að segja verið hinir ötulustu til að hæla honum
og ýta undir léttúð hans og gáleysi.
— Annars get ég alls ekki trúað öllu þessti, sagði Bjartur.
Og ég hef meðal annars skrifað Jreim og sagt Jreim, að mér
sé orðið allt Jretta makk þeirra kunnugt, og ég hefi minnt
Jrá á sitt af hverju. Ég býst víð Jdví að Jreir sjái að sér og hægi
róðurinn. En^sum.t af þVí sem ég hefi minnt Jrá á, hefi ég
skrifað upp hérna, svo að Jrér getið kynnt yður Jrað. Ég
vona að það'geti ráðið. úrslitum, — verði yfirleitt nauðsyn-
legt að beita því.
Eirxkur sá annars lítið til Bjarts Jressa dagana. En liann
las allar minnisgreinar hans og afrit, — og Jrá varð honum
skyndilega ljóst, hversvegna hann hafði tekið að sér að
hjálpa Bjarti. — Það var sterk kennd eðlishvatar hans, að
hér væri ekki um heiðarlega ráðstöfun að ræða, heldur
hefðu þeir fundið og kosið sér þægilegt fórnardýr! Og það
skyldi enginn þurfa að segja honum, að Fylkir hefði nokkra
raunverulega ástæðu gremju sökum siðferðilegs hneykslis
Bjarts, — hann, Fylkir sjálfur. Þetta var málið Börkur Þór-
hallson á öðrum vettvangi! — Jæja, Jrarna var Jrá Fylkir á
ferðinni enn einu sinni. En hann skyldi komast að Jrví hvort
hann sæi ekki rétt.
Það voru fimm á fundinum auk Eiríks sjálfs.
Fundurinn var haldinn á skrifstofu Friðriksens skipsreið-
ara, í stjórnarherbergi hans. Hann var sjálfur fundarstjóri
og sat fyrir borðsenda, Jrungur í vöfum og byrstur á svip.
Annar reiðari var Jrar einnig Gemli að nafni, oftast nefndur
gælunafninu Gemlingurinn, gildvaxinn náungi og rudda-
legur, víðkunnur og frægur fyrir klám- og kvennafarssögur
sínar, og mjög dáður af allmörgum heldri konum á mið-
aldursmótum: — Segðu okkur nú eitthvað reglulega krass-
andi, Gemlingur minn! — Svo var skipsreiðari frá Björgvin,
Óli Níelssen, einnig skipstjóri áður, og nú mjög ríkur reið-
ari, allt önnur manntegund en Gemli, þeldökkur maður og
stilltur, hvasseygur, með glögg og bráðkvik augu.
Þar næst var hæstaréttarlögmaður frá Stafangri, Sanne
að nafni. Hann var dálítið prestslegur, lítill náungi, búst-
inn og málhreifur, frómur í augum, og röddin blíðbrosleg-
asta-guðsblessaða Stafangursrödd. Eiríkur kom og var tekið
með stuttri og byrstri kveðju Friðriksens og Jrunglamalegri
bendingu: — Setjist niður!
Eiríkur gekk á röðina og kynnti sig. Það gekk fremur
stirt og hátíðlega. En svo tók Sanne að spjalla:
— Mér er sagt að Jrér séuð á vegum Bjarts unga, sagði
hann. — Já, er Jrað ekki bæði synd og skömm fyrir svona
ungan og gáfaðan mann! Og enn verra fyrir fjölskylduna.
Gamla og góða fjölskyldu, skal ég segja yður. Heiðarlega
og ágæta á allan hátt. Og aumingja garnla móðirin! Hún
sem allt gott vill gera fyrir börnin sín.
— Börnin sín? sagði Eiríkur forviða, en stillilega, — hin-
ir sátu og hlustuðu. — Á hún fleiri börn?
— Já, vitið þér Jrað ekki? Drottinn minn dýri, vitið þér
það ekki! Já, hann á eina systur og tvo bræður. Það er ein-
mitt Jrað sem er versti agnúinn. Hefði hann verið einka-
barn, væri ekki um svo mikið að ræða. Það er nú svo.
w Framhald.