Dagur - 22.12.1968, Page 1

EFNAVERKSMiÐJAN SJOFN
Dagur
LI. árg. — Akureyri, sunnudaginn 22. desember 1968 — 58. tbl.
FILMU húsið
Hafnarstræti 104 Akureyri
Sími 12771 • P.O. Box 397
SÉRVERZLUN:
LJOSMYNDAVÖRUR
FRAMKÖLLUN - KOPIERING
Fórnfýsi og lieilbrigður félags
andi lifir enn í Kinn
Ófeigsstöðum 19. des. Héðan er
fátt í fréttum. Heilsufar sæmi-
legt, en gengislækkunarmæða
almenn. Þó hefir manngengi lít-
ið breyzt, en frekar þó til hækk
unar, í héraði.
í ágúst sl. var stofnaður félags
skapur hér í héraðinu sem ber
heitið, Krabbavarnarfélag Suð-
ur-Þingeyinga. Félagsmenn þess
munu nú vera rúmir 800 að tölu.
Stjórn félagsins skipa: Kolbrún
Bjarnadóttir, Yztafelli, formað-
ur, Þóra Hallgrímsdóttir, Húsa-
vík og Sigurbjörg Magnúsdóttir,
Fosshóli. Meðstjórnendur eru
héraðslæknarnir í Reykdæla-
og Húsavíkur-læknishéruðum.
Fyrir skömmu barst félaginu
einskonar jólagjöf, sem var
10.000 króna gjöf frá hjónunum
Kristlaugu Tryggvadóttur og
Valdimar Ásmundssyni á Hall-
dórsstöðum í Bárðardal, til
minningar um Maríu dóttur
þeirra, er látizt hafði á sl. vori,
í blóma lífsins.
Þessi myndarlega gjöf sýnir
þann hug sem á bak við býr og
þessi félagsskapur nýtur og þá
fórnfýsi og heilbrigðan félags-
anda, sem lifir hér enn.
Formaður Krabbavarnarfélags-
ins biður fyrir einlægar þakkir
Fólk fari gætilega með eldinn
ÞEGAR blaðið spurði slökkvi-
liðsstjórann, Svem Tómasson, að
því, hvað fólki bæri helzt að
gera eða láta ógert í sambandi
við eld og eldhættu, sagði hann:
Fyrst vil ég nefna kertin, sem
flest börn eru óvön að fara með
en fá nú á jólunum. Stórbrunar
hafa orðið af kertaljósi, sem nær
í gluggatjöld eða önnur eldfim
efni.
Flugeldar geta verið hættu-
legir og valdið íkveikju.
Fólk gleymir stundum að taka
straum af rafmagnstækjum, ef
óregla er á rafmagni, svo sem
varð fyrir fáum dögum.
Gleymska af slíku tagi getur
valdið tjóni á tækjum og einnig
orsakað bruna.
Ljósaskreytingar eru víða og
(Framhald á blaðsíðu 4)
fyrir þessa gjöf og óskir, til gef-
endanna, um gleðilega jólahátíð
og velfarnað á nýju ári.
Bók Jóns í Yztafelli, Garðar
og Náttfari, er komin hér á bæ-
ina. Bókin er skemmtilegt afrek
nær áttræðs bónda. Hugsið ykk
ur höfundinn. Hann velur sér að
yrkisefni sögu fyrsta landnáms-
mannsins. Sögu fyrstu ástarinn-
ar, sem kviknaði í brjósti fyrsta
fslendingsins og segir frá fyrsta
manninum, sem fæddist á ís-
landi, í bát Náttfara, við kviku-
sönginn í fjörunni í Naustvík.
Jón á Yztafelli á þakkir skilið
fyrir þetta merkilega sannsögu-
lega skáldverk. Stílfegurðin og
snilli í meðferð íslenzkrar tungu,
nýtur sín þar afburða vel og
minnir mjög á Njálu, sem sagt
er að Einar í Nesi hafi talið sér
þörf á að lesa vetur hverji, til
viðhalds móðurmálinu. Þessi
bók á skilið að gegna hliðstæðu
hlutverki.
Snjólaust hefir verið hér það
sem af er vetri og fénaður mjög
léttur á gjöf. Fyrir nokkrum
dögum brá þó til norðanáttar
með nokkurri snjókomu og er
því búpeningur allur kominn í
hús nema hestar. Mun sauðfén-
aður verða á innigjöf víðast hvar
fram yfir hátíðar, hvernig sem
viðrar, vegna tilrauna með váx-
andi lambahópa í haust. B. B.

JÓLANÓTT
MIG hefur lengi langað til að
færa í letur atvik sem gerðist á
Sjúkrahúsi Akureyrar á jólanótt
1932.
Umræddan vetur var ég í vist
hjá Samúel Kristbjarnarsyni og
frú Svövu Siéurðardóttur og á
kvöldin var ég svo í Iðnskóla
Akureyrar. Við nám mitt í skól-
anum voru bundnar framtíðar-
vonir mínar, en svo fór þá eins
og svo oft gerist að við ráðum
litlu sjálf.
Éé veiktist snöééleéa síðari
hluta daés hinn 9. des. oé kom
Bjarni Bjarnason læknir til mín
oé saéði að éé þyrfti að koma
strax upp á sjúkrahús því þetta
væri botnlanéabóléa sem að mér
éenéi. Éé var ekkert óttasleéin
því éé var viss um að éé mundi
geta byrjað bæði í skólanum oé
vistinni eftir áramót. Um kvöld-
ið fór éé á sjúkrahúsið oé var
löéð inn á Matthiasarherberéi,
sem kallað var. Það var eins
manns stofa.
Þá var yíirlæknir á sjúkrahús-
inu Steinérímur Matthíasson oé
aðstoðarlæknir Bjarni Bjarna-
son, yfirhjúkrunarkona frk. Þóra
Guðmundsdóttir.
Þeéar éé var rétt komin upp í
rúmið kom Steinérímur inn,
heilsaði mér éfaðleéa, en við
þekktumst veéna þess að hann
kom svo oft i Torfufell. Þeir voru
miklir vinir faðir minn oé hann,
einnié stundaði Steinérímur föð-
ur minn í veikindum hans, en
hann dó 1930.
Steinérímur taldi ekki eftir sér
að koma fram í Torfufell til þess
að éefa föður mínum sprautu til
þess að létta þrautir hans. Við
Eyfirðinéar minnumst hans þe§-
ar hann var að ferðast á hestum
við slæm veéa- oé veðurskilyrði
oé lítil vár oft boréunin, sem
hann fékk í staðinn, en stundum
éleymast stærstu éóðverkin fyrst,
en mín trú er sú að einhvers-
staðar í tilverunni lifi þau samt
oé sá hinn sami sem hefur unnið
þau, njóti þess sem hann hefur
vel éert.
Þegar Steinérímur var búinn
að heilsa mér fór harm að skoða\
mié, klappaði svo á koltinn á
mér oé saéði: „Þú verður skorin
upp á moréun oé verður komin
heim fyrir jól.“
Um kvöldið vár éé undirbúin
undir uppskurð oé kl. 8 að,
moréni hins 10. des. var mér svo
ekið inn á skurðstofuna, en þar
voru þeir fyrir Steinérímur,
Bjarni oé tvær eða þrjár hjúkr-
unarkonur.
Éé var sett upp á skurðarborð-
ið oé spennt niður, siðan var
komið með érímu, er sett var
fyrir vit mín o£ féll mér það svo-
litið illa. Þá byrjuðu þeir lækn-
arnir að synéja oé sunéu allan
tímann á meðan éé var að sofna.
Þeir sunéu: „Vorið skrifar völl
oé hlíð“ oé út frá þessum faéra
söné sofnaði éé-
Skurðurinn tókst vel en éé
mátti ekki hreyfa mig úr rúm-
inu næstu daéa, það voru reg/ur
þá. Eftir 10 daéa var éé faerð inn
á verandann oé var þá með hita
oé verk í fæti, en éé nefndi ekki
verkinn því éé var svo hrædd
um að mér yrði ekki sleppt af
sjúkrahúsinu fyrir jól ef éé seéði
frá honum.
Éé var lö£ð á fremri verand-
ann. í rúminu á móti mér lá Þóra
Guðjónsdóttir. Hún var lömuð
upp að mitti oé dó rúmu ári
seinna.
Á innri veranda sem var rétt
inn af þeim fremri voru tvær
konur, önnur var þar allan tím-
ann meðan éé var þarna, hún hét
Sæunn Laxdal. Það voru dyr á
milti þessara stofa oé voru þær
oft hafðar opnar oé við töluðum
mikið saman þeéar okkur leið
vel. Éé lá með þessum tveim
stúlkum allan tímann sem éé var
á sjúkrahúsinu. Þessar tvær unéu
stúlkur komust aldrei til heilsu.
Sæunn dó nokkrum árum seinna.
Éé minnist þeirra með mjöé
mikilli virðinéu oé þakklæti því
báðar vildu allt fyrir mié éera
oé éé veit að þær lifa í heimin-
um íytir handan.
Þennan sama daé oé éé var
flutt éat éé ekki lenéur leynt
Guðrún Sigurðardóttir.
þrautinni í fætinum, enda fór þá
hitinn hækkandi oé um kvöldið
þeéar Steinérímur kom á stofu-
éané skoðaði hann mié mjöé vel
oé lét svo kalla á Bjarna aðstoð-
arlæknir sinn og söéðu þeir mér
þá að éé vaeri með blóðtappa.
Éé spurði þá strax hvort éé éæti
þá ekki taiið heim fyrir jól.
Steinérímur klappaði á kollinn á
mér oé saéði: „Við sjáum nú til
værta mín.“
Fóturinn á mér var settur í
érind oé látinn vísa sem mest
upp. Éé fann mikið til en éé é«rði
mér ekki érein fyrir því að þetta
éat verið mitt síðasta hér o<5 þess
veéna var éé óttalaus, en það
sem mér leið vest út af var það,
að éé vissi að éé kæmist ekki
heim fyrir jól, en ég haíði aldrei
verið að heiman um jól fyrt.
Systur mínar tvær, Kristbjörg
oé Laufey, voru báðar hér á
Akureyri oé komu oft til mín oé
vildu allt fyrir mié gera en
mamma var heima í Torfufelli
oé aðrir ættindjar mínir þar inni
í firðinum, þess veéna lanéaði
mié svo mikið heim.
Svo rann aðfanéadaéurinn upp
oé éé var svo mikið veik að éé
man lítið eftir þessum deéi. Syst-
ur minar komu oé voru hjá mér
í heimsóknartímanum. Svo kom
jólanóttin oé allt var reynt sem
hæét var til þess að éleðja sjúkl-
inéana.
Éé varð vör við það að kotrttð
var með mikið af jólapökkum til
mín en ég var svo máttfarin að
éé éat ekki opnað þá oé heldur
ekki bréfin með kortunum. Allt
i einu snarast Steinérímur inn úr
dyrunum, raulandi jólasálm, ósk-
aði okkur éleðdeéra jóla, leit á
hitatöflurnar oé eitthvað fleira,
allt í einu rak hann auéun í jóla-
pakkana oé saéði:
„Ert þú ekki farin að opna
pakkana þína?“
„Éé er svo máttlaus að éé áef
það ekki.“
Þá klappaði hann mér á kinn-
ina oé saéði: „í kvöld verð ég
pappi þinn, mamma þín oé syst-
kini þín.“ Oé með það settist
hann á rúmið hjá mér oé opnaði
pakkana oé las á kortin mín og
út frá því sofnaði éé að hann
hélt í hendi mína, hlýr oé mildur
(Framhald á blaðsíðu 4)