Dagur - 29.05.1969, Blaðsíða 5

4
5
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-11-66 og 1-11-67
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓN SAMtJELSSON
Prentverk Odds Bjömssonar hi.
Margt fer öðruvísi -
ÞEGAR núverandi ríkisstjóm tók
við völdum, sagðist hún ætla að létta
greiðslubyrði þjóðarinnar við út-
lönd, enda væri hún að sliga ])jóð-
félagið, að áliti fremstu hagfræðinga
stjórnarinnar. Þá var þessi greiðslu-
byrði um 8% af gjaldeyristekjunum,
en er nú orðin 60 þús. kr. á hvert
mannsbarn í landinu og hefur þessi
hundraðshluti meira en tvöfaldast.
Sjötta hver króna af gjaldeyristekj-
unum fer í vexti og afborganir þess-
ara skulda. Hinir ágætu sérfræðing-
ar opna nú ekki munn og stöðugt
vaxa skuldirnar. Stjómin lofaði líka
að afnema allt uppbótarkerfið, sem
væri hreint eitur í efnahagslífinu.
En fjórar gengisfellingar dugðu ekki
gegn þessu eitri og það þurfti á met-
aflaárum að greiða sjávarútvegi
landsmanna uppbætur. Þá sagðist
stjórnin ætla að tryggja verðgildi
krónunnar. Allir vita hvernig það
tókst. Þau sannindi, að verðbólga sé
mestur þjófurinn, hefur sannazt
áþreifanlega á öllum sparifjáreig-
endum.
Hundruð skólanemenda horfa
fram á atvinnuleysi í sumar, eftir
mesta atvinnuleysisár síðustu ára-
tuga. Það er ekki nóg að segjast vera
flokkur æskunnar, eins og íhaldið
segist vera. Þingmenn þess kepptust
við það í vor, að koma í veg fyrir
raunhæfar úrbætur.
Landbúnaður, sjávarútvegur og
iðnaður búa við lánaskort, vaxta-
okur og eru rekstrarlega verr staddir
en nokkru sinni áður, og verðbólgan
hefur lamað þessa atvinnuvegi í
ofanálag. Stjórnin hefur nú þau
áform á prjónunum, að bindast er-
lendum viðskiptasamtökum, sem
sagt er, að stefni hundruðum iðn-
fyrirtækja í landinu í beinan voða.
Ríkisstjórnin segist vilja frelsi á
viðskiptasviðinu og allir eiga ósk-
hyggju um sem mest frelsi á flestum
sviðum. En frelsi án takmarkana er
stjómleysi. Og þannig hefur það
verið í meðferð gjaldeyris- og fjár-
festingarmála. Þess vegna er nú svo
komið sem komið er, eftir mörg
góðæri.
Margir skattar, sem enginn hafði
heyrt nefnda fyrir fáum árum, hafa
verið lagðir á almenning og hefur
innheimta ríkissjóðs og síhækkandi
fjárlög borið því vitni hvemig skatt-
heimtan er orðin. En jafnframt vex
margvíslegur fjármála-óþrifnaður í
stjórnarfarinu og hefur almenning-
ur verið fræddur nokkuð um það í
sjónvarpi, þar sem Halldór E. Sig-
urðsson sat fyrir svörum frétta-
manna. Heilbrigðismál, skólamál og
vegamál, svo minnzt sé á fátt eitt,
(Framhald á blaðsíðu 7)
Iðnskólanum á Akureyri slitið
I I
| Jón Sigurgeirsson, skólastjóri |
f
t
ULLARIÐNAÐURINN
NEMENDUR voru alls 207 og
brautskráðust 62. Kennarar við
skólann voru 15, auk skólastjór
ans Jóns Sigurgeirssonar. Fastir
kennarar: Aðalgeir Pálsson,
verkfræðingur, Jens Sumarliða
son, húsasmiður og Steinberg
Ingólfsson, ketil- og plötusmið-
ur. Kennslan fór fram í Hús-
mæðraskólanum, Gagnfræða-
skólanum, Búnaðarbankahús-
inu, Samkomuhúsi bæjarins og
málmsmíðaverkstæðinu í Gler-
árgötu 2. Gert er ráð fyrir að
flutt verði úr 4 fyrsttöldum hús
um, þegar skólinn tekur til
starfa í sínum eigin húsakynn-
um við Þórunnarstræti á hausti
komanda, væntanlega 1. októ-
ber.
Kennt var í 22 iðngreinum.
Fjölmennastir voru húsasmiðir
34, þar næst ketil- og plötu-
smiðir 29, rafvirkjar 26, bifvéla
virkjar 25, vélvirkjar 17 og hús
gagnasmiðir 16.
Hæstu einkunnir á burtfarar-
prófi: Ragnar Þorvaldsson, bók
bindari, I ág. einkunn 9.10, Jón-
as Sigurjónsson, húsgagnasmið-
ur, I einkunn 8.88, og Grímur
Sigurðsson, bifvélavii'ki, I eink-
unn 8.67.
Hæstu einkunn í 3. bekk
hlutu: Árni Ingimundarson, raf
virki, I ág. einkunn 9.19, Jakob
H. Þórðarson, ketilsmiður, I ág.
einkunn 9.09, og Bjami Péturs-
son, bifvélavirki, I ág. einkunn
9.08.
1 3. bekk var að tilhlutan
Áfengisvarnanefndar Akureyr-
ar efnt til ritgerðarsamkeppni
um áfengismálin og varnir gegn
áfengisneyzlu. Verðlaun hlutu:
Árni Garðarsson, Rrafn Bene-
diktsson og Orn Bjarnason.
Skólastjóri flutti nemendum
sínum skólaslitaræðu og sungin
voru ættjarðarlög undir stjórn
Áskels Jónssonar. Frá braut-
skráningu fyrstu iðnnemannna
eru nú liðin 64 ár.
Brautskráðir iðnnemar 1969:
Aðalbjörn Steingrímsson, húsas.
Árni Pálsson, rafvélavirki
Ásgeir Halldórsson, málari
Baldur Pálsson, rafvirki
Birgir Kristjánsson, rafvirki
Bjarki Árnason, rafvirki
Bjarki Tryggvason, húsgagnas.
Bjarni Hjaltason, húsasm.
Gestur Björnsson, húsasm.
Grímur Sigurðsson, bifvélav.
Guðmundur Agnarsson, ketils.
Guðmundur S. Guðmundsson,
ketilsmiður
Guðmundur J. Hannesson, vélv.
Guðmundur Hjaltason, rennis.
Gunnar Frímannsson, rafvirki
Gústav Júlíusson, blikksm.
Hannes Haraldsson, vélvirki
Haukur S. Guðmundsson, vélv.
Helgi Aðalsteinsson, húsgagnas.
Hermann Ægir Aðalsteinsson,
húsasmiður
Hermann Ingimarsson, ketilsm.
Ingimar S. Karlsson, húsasm.
Jakob Kristinsson, vélvirki
Jóhannes Baldvinsson, vélvirki
Jón Árnason, húsasmiður
Jón Ragnarsson, vélvirki
Jónas Sigurjónsson, húsgagnas.
Jósep Zophoníasson, bifvélav.
NYR GREITIR
SVO nefnist bók í bundnu máli
og óbundnu eftir nemendur
hinna fjögurra menntaskóla
landsins. Hún er gefin út í til-
efni af 25 ára lýðveldisafmæl-
inu, segir í átta línu formála og
af einskærri föðurlandsást.
Bók þessi er 238 blaðsíður að
stærð og kennir þar margra
grasa, svo sem að líkum lætur
og eru það skólafélög mennta-
skólanna, er standa að útgáf-
unni. □
Karl F. Magnússon, pípul.m.
Kjartan Stefánsson, ketilsm.
Kolbeinn Sigurðsson, húsasm.
Kristinn Sigurðsson, bifvélav.
Kristján Gunnarsson, rafvirki
Kristján I. Jóhannsson, ketilsm.
Kristján J. Pétursson, múrari
Olafur Ágústsson, húsgagnasm.
Ólafur Þ. Ármannsson, húsasm.
Óskar Alfreðsson, húsasmiður
Pétur Hjálmarsson, rafvirki
Ragnar Ármannsson, húsg.sm.
Ragnar Þorvaldsson, bókbindari
Reynir Guðbjörnsson, rafvirki
Sigurður Björnsson, húsasm.
Sigurður Sigmannsson, vélvirki
Sigurður Styrmisson, húsg.sm.
Sigurður Valdimarsson, bifv.v.
AÐALFUNDUR Barnaverndar
félags Akureyrar var haldinn í
leikskólanum „Iðavöllum“
sunnudaginn 7. maí sl.
Félagsmenn eru um 90. Félag
ið rekur leikskólann „Iðavöll11
og eru þar að jafnaði 50—60
börn. Þó hefur verið heldur
minni aðsókn að skólanum í
vetur en áður. Forstöðukona er
frú Erla Böðvarsdóttir, fóstra,
og með henni starfa 4 gæzlu-
stúlkur. Framkvæmdastjóri er
Páll Gunnarsson, skólastjóri.
Leikskólinn nýtur styrks frá
bæ og ríki.
Fjáröflunardagur félagsins
var fyrsta vetrardag. Þá var
seld barnabókin ,Sólhvörf“,
merki dagsins og kvikmynda-
húsin gáfu félaginu kvikmynda
NÚVERANDI Bifröst var tekin
í notkun árið 1952 og er því 17
ára. Húsið hefur á þessu tíma-
bili hýst mest allt skemmtana-
hald og félagslíf á staðnum. Þar
með taldar Sæluvikuskemmt-
anir.
Strax í byrjun var ljóst að
húsið var mjög vanbúið og ófull
nægjandi til að gegna hlutverki
sínu, sem stöðugt hefur farið
vaxandi. Eigendur eru 6 félög
á Sauðárkróki, en ekkert þeirra
hefur getað fengið einkaaðstöðu
í húsinu, svo eitthvað sé nefnt,
sem vantar.
Nærri alla tíð hefur af og til
verið rætt um stækkun, breyt-
ingar eða nýbyggingu.
Á aðalfundi 1965 er ákveðið
að byggja nýtt hús á stað, sem
skipulagið hafði ákveðið við
Faxatorg. Sérstök nefnd var
skipuð af aðildarfélögunum 6,
einn fulltrúi frá hverju til að
undirbúa byggingu nýs félags-
heimilis, svo fljótt, sem verða
mætti.
Nefndin réði með samþykki
Bifrastarstjómar Jón Haralds-
son arkitekt, Reykjavík til að
teikna og vera ráðgefandi um
bygginguna, en félögin eða full
Smári Jónatansson, vélvirki
Snælaugur Stefánsson, vélvirki
Stefán B. Bragason, bifvélav.
Stefán Ómar Hermannsson,
múrari
Steinþór Friðriksson, vélvirki
Sveinn Jónasson, húsasmiður
Sæmundur Hrólfsson, rafvélav.
Úlfar Ragnarsson, húsasmiður
Vilhjálmur Agnarsson, ketilsm.
Utanskóla:
Gunnar Aðalsteinsson, húsasm.
Brautskráðar úr 3. bekk:
Elsa Björnsdóttir, hárgr.kona
Margrét Hreinsdóttir, hárgr.k.
Rósa Hrafnsdóttir, hárgr.kona
Soffía Sævarsdóttir, hárgr.kona
Alls 62 brautskráðir. □
sýningar. Að þessu sinni sá
Þórir S. Guðbergsson, rithöf-
undur, um efni bókarinnar.
Rætt var um kynningarkvöld
fyrir félagið og nauðsyn á að fá
sálfræðing í bæinn vegna upp-
eldismálanna. Fyrr á árinu var
rætt um byggingu annars leik-
skóla eða vöggustofu, en ekki
þótti fært að leggja út í það við
núverandi aðstæður.
Stjórnin var endurkosin og
er hún þannig skipuð: Eiríkur
Sigurðsson, formaður, Indriði
Úlfsson, varaformaður, Ragn-
heiður Árnadóttir, ritari, Páll
Gunnarsson, féhirðir, sr. Pétur
Sigurgeirsson, meðstjórnandi.
Sérstök nefnd var kjörin til
að sjá um fjáröflunardag félags
ins í haust.
trúar þeirra gerðu skrá í sam-
ráði við arkitektinn yfir hvað
ætti að vera í húsinu.
Jón hefur nokkrum sinnum
komið hingað til að kynnast
vilja félaganna og aðstæðum, og
lagt fram nokkrar tillögur til að
velja um. Grundvallarhugmynd
vai- samþykkt af aðildarfélög-
unum og Félagsheimilasjóði á
árinu 1967, og eru teikningarn-
ar, sem nú eru fyrir hendi gerð
ar eftir þeirri hugmynd, svo og
líkan.
Hús það, sem fyrirhugað er
að byggja er um 2000 fermetrar
að grunnfleti, nokkuð af því er
ein hæð, nokkuð tvær hæðir og
lítið eitt þrjá hæðir, þannig að
rúmmál þess er sem næst 11
þús. rúmmetrar. Auðvelt er að
byggja húsið í tveim áföngum.
Annar hlutinn, sem inniheldur
aðstöðu til leik- og kvikmynda-
sýninga með 300 sæti, 9 her-
bergi, sem ætluð eru til einka-
afnota fyrir aðildarfélögin, tvo
litla funda- og veitingasali o. fl.,
er um 7 þús. rúmm. Hinn hlut-
inn er 4 þús. rúmm., og er ætl-
unin að þar verði 400 sæta
veizlu-, funda- og danssalur,
fullkomið eldhús (sem tengja
|SEXTUCUR
1
EINN af mætustu borgurum
Akureyrar, Jón Sigurgeirsson
skólastjóri, varð sextíu ára
þann 24. maí. sl.
í tilefni af þessum tímamót-
um í ævi hans, vildi ég senda
honum kveðju mína, en bið
hann jafnframt að virða á betri
veg, að hún barst ekki hinn
rétta dag.
Jón Sigurgeirsson hefi ég
þekkt frá þeim dögum, að ég
var við nám í Gagnfræðaskóla
Akureyrar — veturna 1939—
1942 og tel ég það ósvikinn
ávinning og gæfuauka að hafa
fengið að kynnast þessum
di-engilega og gáfaða hugsjóna-
manni sem ungur valdi sér vor-
ið til fylgdar og hefur ætíð unn-
ið með því.
Það fór ekki dult á meðal
okkar skólasystkina í G. A., að
við vildum gjarnan taka okkur
Jón til fyrirmyndar. Hafði hann
mikil áhrif á mótun okkar með
fágaðri framkomu sinni og
hlýrri alúð og vorblænum, sem
jafnan lék um hann. Fyrir það
séu honum heilar þakkir flutt-
ar, sem öðrum ágætum kenn-
urum okkar. Þeir lögðu allir
mikið af mörkum okkur til mót
unar og mennta.
Svo kunnur skólamaður er
Jón Sigurgeirsson, að ekki þarf
að fara um það mörgum orðum.
Aðalævistarf sitt, kennslu og
mætti við hugsanlegt gisti-
heimili), söngkjallari (Græni
salurinn), o. fl. Yfir eldhúsinu
er íbúð fyrir ráðsmann komið
fyrir, en í kjallara loftræsti-
tækjum o. fl.
NÁMSKEIÐ fyrir börn í Sumar
búðunum að Vestmannsvatni í
Aðaldal, S.-Þing., hafa verið
ákveðin sem hér segir:
Drengir 7 til 9 ára 19. júni til
30. júní.
Drengir 10 til 13 ára 1. júlí til
16. júlí.
Stúlkur 7 til 9 ára 28. júlí til
8. ágúst.
Stúlkur 10 til 13 ára 9. ágúst
til 24. ágúst.
Þeir drengir og stúlkur, sem
þess óska, geta fengið að vera
tvö tímabil. — Daggjald er kr.
135.00. — Tilkynna þarf þátt-
töku bamanna sem allra fyrst,
og taka sóknarprestar við um-
sóknum, — sem þeir ern beðnir
um að tilkynna Sumarbúða-
nefnd: Foi’m. séra Sigurður
Guðmundsson prófastur, Grenj
skólastjórn, hefur hann rækt af
frábærri kostgæfni og einlæg-
um áhuga. Um hæfileika hans
til þessara starfa munu engir
efast, sem til þekkja. Mun það
sannmæli, að hann sé fæddur
kennari. En af Jóni hefði mátt
gjöra marga menn. Tónlistar-
gáfa mun honum í blóð borin,
sem þeim frændum fleiri. Fyrir
honum mun ríki tónanna vera
fullt af töfrum tærrar fegurðar.
Hefir hann haft vakandi áhuga
á tónlistarmálum og verið virk-
ur félagi í Tónlistarfélagi Akur-
eyrar og nú formaður þess. Þá
eiga andleg málefni og dulfræði
s. s. guðspeki og spíritismi í hon
um rík ítök og hefur hann um
árabil verið formaður Sálar-
rannsóknafélagsins hér á Akur-
eyri og óneitanlega þess allra
styrkasta stoð, þótt ýmsir fleiri
hafi unnið því vel. Og þá mun
Guðspekistúkan ekki síður hafa
notið hæfni hans — áhuga og
alúðar. Jón Sigurgeirsson reynd
ist vel öllu, sem honum er til
trúað og hvar sem hann fer
grær eitthvað gott. Hann er
óvenjulega lifandi maður, með
(Framhald á blaðsíðu 7).
NÝLEGA er útkomið fyrsta
hefti af Eimreiðinni þetta ár. En
á þessu ári verður þetta gamla
og merka tímarit 75 ára. í til-
efni af þessu afmæli efnir hún
til smásagnakeppni milli ís-
lenzkra rithöfunda og veitir 10
þúsund króna verðlaun fyrir
beztu söguna. Þetta er vel til
fundið. Smásagan er skemmti-
legt og listrænt form skáld-
skapar.
Búast má við mikilli þátt-
aðarstað, séra Birgir Snæbjörns
son, Akureyri, og Gylfi Jóns-
son stud. theol., Safamýri 83,
Reykjavík, sími 84911. — Einnig
tekur skrifstofa æskulýðsfull-
trúa þjóðkirkjunnar við um-
sóknum.
Æskulýðsmót verður í Sumar
búðunum dagana 12. og 13. júlí
og verður þá tjaldað við vatnið.
Ákveðin er vikudvöl í búðun
um fyrir aldrað fólk dagana 18.
til 25. júlí, — sem verður nánar
auglýst síðar.
Reistur hefir verið sérstakur
svefnskáli við Sumarbúðimar,
og er aðstaðan öll hin ákjósan-
legasta til sumardvalar í hinu
fagra umhverfi Aðaldals, enda
njóta Sumarbúðirnar mikilla
vinsælda.
(Fréttatilkynning)
ULLINOG
ULLARFRAMLEIÐSLA.
Á tíma einokunarverzlunar,
vöruvöntunar og oft ægilegs
vöruskorts, varð allur almenn-
ingur að lifa sem mest af heima
fengnum afurðum, fiskmeti og
landbúnaðarframleiðslu heimil-
anna. Á þeim tima fluttist sára-
lítið af álnavöru til landsins.
Hvert heimili varð því að vinna
úr ull til nær allra fata.
Hvers virði var þá ullin ís-
lenzku þjóðinni?
En nokkru eftir aldamótin
síðustu varð bylting í öllu þjóð-
lífi okkar íslendinga. Stórvirk
tæki til lands og sjávar juku og
margfölduðu útflutningsverð-
mæti þjóðarinnar. Silfri hafsins
var ausið upp á land og upp-
gripa atvinna varð í mörgum
verstöðvum. Hver síldarbryggj -
an var reist við hlið annarar og
bræðslur. Klondik íslendinga
síldarbærinn mikli Siglufjörður,
fylltist á hverju sumri af fólki
úr öllum landshlutum, nkg at-
vinna, peningum var kastað á
báða bóga. Synir og dætur
sveitabændanna axla skinn sín
og leggja leið sína á mölina. í
öllu peningaflóðinu tapast mikil
Hin nýja útgáfa
Á SÍÐUSTU áratugum hefir
mikil gróska hlaupið í íslenzkar
garðyrkjubókmenntir, og raun-
ar í margskonar náttúrufræði-
leg efni.
En hvað sem öðru líður hafa
þeir Ingólfur Davíðsson og Ingi
mar Oskarsson verið lang af-
kastamestir í útgáfu garðyrkju-
bóka, og kemst þar enginn í hálf
kvisti við þá nema ef vera
kynni sjálft Garðyrkjufélag ís-
lands. Að mínum dómi er hin
nýja, endurbætta og aukna út-
gáfa Garðagróðurs mikið afrek
og sannarlega hreinn fjársjóður
fróðleiks og ánægju. Einkum
eru hinar grasafræðilegu lýsing
ar tegundanna svo og íslenzku
nöfnin mjög mikils virði áhuga-
mönnum og raunar öllum al-
töku. Hefði því verið æskilegt
að geta veitt þrenn verðlaun.
Hver vill styrkja „Eimreiðina“
til þess? Ef til vill eitthvert
bókaforlag?
Efni Eimreiðarinnar er mest
um bókmenntir og önnur menn
ingarmál. Mér virðist æskilegt,
að hún helgi sig sem mest bók-
menntunum. Ritstjóri hennar er
Ingólfur Kristjánsson, rithöf-
undur.
Ekki verður rakið hér efni
þessa heftis Eimreiðarinnar, en
aðeins drepið á eitt atriði. í
heftinu er þess minnzt, að á
þessu ári er ein öld liðin síðan
Kristján Jónsson, Fjallaskáld,
lézt austur á Vopnafirði aðeins
27 ára gamall. Birtir ritið snjallt
kvæði um Fjallaskáldið eftir
Kristján frá Djúpalæk, sem
mun hafa verið ort fyrir útvarp
ið. Þá er þarna gömul ritgerð
eftir Björn B. Jónsson, bróður-
son skáldsins. Ritgerð þessi
fylgdi Ijóðmælum hans, sem
gefin voru út í Washington árið
1907. Það er merkilegt við þessa
ritgerð, að inn í hana er felld
frásögn Björns Jónssonar, bróð
ur skáldsins, um æsku Krist-
jáns, sem fáar aðrar heimildir
munu vera til um. Er þar skýrt
frá því, hve bráðger hann var í
æsku og hvernig fyrstu kvæði
hans urðu til.
Ég óska Eimreiðinni til ham-
ingju með þetta merka afmæli.
E. Sig.
þjóðleg verðmæti og fornar
dygðir svo sem iðni, sparsemi,
orðheldni og drengskapur verða
af mörgum lítils metnar.
Hver hugsar þá um nokkra
ullarlagða?
En lukkuhjólið veltur og
snýst , rányrkjan segir til sín.
Nú heyrist ekki lengur hamars-
högg í síldarbænum, bryggjurn
ar auðar og yfirgefnar. Silfur
hafsins þrotið og pyngjan tóm.
Þá verður að leita annarra úr
ræða, þess, sem hægt er að fram
leiða í landinu okkar. Til að
halda í horfinu, verður aftur að
fara að hugsa um ullarlagðana í
eiginlegri og óeiginlegri merk-
ingu. Efla innlendan iðnað með
öllum tiltækum ráðum og reyna
þannig að forða frá því atvinnu
leysi, sem síðasta vetur hefur
lamað hug og þor fjölda karla
og kvenna.
í þessu sambandi vil ég því
gera að umtalsefni ullarfram-
leiðslu og ullarverð.
Hin síðari ár hefur verð á ull
verið mjög lágt í samanburði
við allt annað verðlag. Þar af
hefur leitt að bændur hafa lagt
meiri áherzlu á að kynbæta féð
Garðagróðurs
menningi sem „telur sér ein-
hvern yndisarð að annast blómg
aðan jurtagarð.“
Bókin er 480 bls. í stóru broti
með fjölda mynda og er skipt
niður í marga kafla. Má benda
á sem sýnishorn af fjölbreytni
efnisins, kaflana um garðstæði,
undirbúningur ræktunar, Sól-
reitir, gróðurhlífar, Limgerði og
skjólbelti, Steinhæðablóm,
Laukjurtir og hnúðjurtir, Sjúk-
dómar í skrúðgörðum, og svona
mætti lengi halda áfram, en við
skulum láta þetta nægja.
Raunar er þessi bók alhliða
handbók í garðyrkju og ættu
sem flestir að tryggja sér eintak
af bókinni meðan hún er fáan-
leg.
Það má vel vera að eitthvað
megi út á þetta mikla ritverk
setja. T. d. er prentun litmynd-
anna eitthvað ábótavant, en að
öðru leyti virðist frágangur og
prentun bókarinnar hinn vand-
aðasti.
Fróðlegt er að lesa um trjá-
mælingarnar, all víða að af land
inu, og ræktunarstaði fjöl-
margra úrvals tegunda garð-
blóma, sem fengin er nokkurn
vegin örugg vissa um að hér
muni geta vaxið og náð viðun-
andi þroska.
Það er annars athyglisvert að
þeir Ingólfur og Ingimar eru
fyrst og fremst grasafræðingar,
og það er vissulega mikilvægt
að þeir hafa notað þekkingu
sína og reynslu til framdráttar
almennri garðyrkju í landinu,
og verður gaman að vita hvað
þeir taka sér næst fyrir hendur
á því sviði. En það sem nú er
raunar mest aðkallandi fyrir
þróun íslenzkrar garðyrkju er
kaldur garðyrkjuskóli á Norður
landi, og jafn rétthár og heiti
skólinn í Hveragreði. Það er
með öllu óverjandi, á meðan
ráðherrar eyða milljónum af fé
landsmanna í rifenu og ferðalög,
umfram þarfir, skuli ekki vera
hægt að fá einn eyri til norð-
lenzkrar garðyrkjukennslu. —
Ætti Garðyrkjufélag íslands að
reyna að styðja þetta málefni
okkar Norðlendinga drengilega,
svo og uppbyggingu heita skól-
ans í Hveragerði.
Eldaskiladaginn 1969,
Jón Rögnvaldsson.
til mikils kjötþunga, en lítið
hirt um ullina og gæði hennar.
Nú síðustu ár er langt frá því
að bændur hafi fengið vinnu
sína borgaða við að smala fé til
rúnings og..........
Enda hafa ferðalangar á þjóð
vegum landsins haft orð á, hvað
margt fé væri órúið allt sumar-
ið. Þetta er mjög illa farið. Stór
kostlegt fjárhagslegt tjón frá
því sem vera ætti, ef öllu væri
haganlega fyrir komið, og þar
að auki mikið menningarleysi.
Ég verð að álíta að hér hafi stór
lega verið illa á málum haldið.
Því er komið sem komið er: Ull
in verðlaus og ullarmeðferð öll
óhemju slæm.
Síðan frú Hulda Stefánsdóttir
flutti sitt ágæta erindi um ull-
ina í útvarpið 11. apríl síðast-
liðinn, hef ég nokkuð hugsað
um þetta og sé ég nú að hér er
stórmál á ferðinni, sem hreyfa
verður við og reka öflugan
áróður fyrir. Fyrsta skilyrðið er
þá að hækka ullarverðið og það
strax á þessu ári, það verður að
vera ákveðin krafa frá ullar-
framleiðendum. Það væri hægt
til að byrja með, með verðjöfn-
un að hluta með uppbótum frá
ríkinu. Fyrsta og annan flokk
verður að stórhækka í verði. Þá
mundi áhugi ullarframleiðenda
vakna fyrir því að fá meiri og
betri ull en nú er og vanda meir
til alls þess er áhrif hefur á
meiri ullargæði, en meiri ullar-
gæði verkaði þá aftur til meira
ullarverðs til bænda og annarra
ullarframleiðenda. Þá yrði líka
að vinna miklu meira úr ullinni
í innlendum ullarverksmiðjum.
Það ætti að vera ein leiðin til að
hækka ullarverðið. Með því
væri líka hægt að veita mörg-
um atvinnulausum atvinnu svo
málið er margþætt.
Það mun nú vera um átta
hundruð og fimmtíu þúsund
fjár hér á landi. Varla er hægt,
eftir reynslu síðustu ára, að
áætla meira en sjö hundrum
þúsund reifi til sölumeðferðar.
Ef reiknað er með meðalþunga
reifanna 1.7 kg. gerir það eina
milljón eitt hundrað og níutíu
þúsund kg. Nú sl. ár gáfu kaup-
félögin sjö kr. fyrir 1 kg. Þá
gerir verðmæti seldrar ullar
átta milljónir þrjú hundruð og
þrjátíu þúsund krónur. Ef nú
bændur leggðu sig alla fram við
smölun á fé til rúnings mætti
áætla átta hundruð þúsund reifi
til sölu.
„Yfirmáta ofurheitt44
LEIKFÉLAG Reykjavíkur
sýndi á Akureyri annan hvíta-
sunnudag sjónleikinn Yfirmáta
ofurheitt eftir Murray Sehisgal,
og er þetta gamanleikur. Leik-
endur eru: Pétur Einarsson,
Þorsteinn Gunnarsson og Guð-
rún Ásmundsdóttir.
Sýningunni var mjög vel tek-
ið en bæjarbúar fylltu ekki leik
hús sitt að þessu sinni. Leik-
félag Reykjavíkur hefur oft
sent leikflokka til Norðurlands
á sumrin og þykir koma þeirra
jafnan hin ágætasta. □
DAGUR
kemur næst út miðvikudaginn
4. júní. Auglýsingar berist tím-
anlega.
Frá Barnaverndarfélaginu
Nýtl félagsheimili á Sauðárkróki
Sumardvöl á Vestmannsvatni
„EIMREIÐIN44 efnir til smásagnasamkeppni
Þá gætu bændur með betri
meðferð fjárins og allri um-
hirðu og kynbótum aukið ullar-
þungan úr 1.7 kg. á kind í 2.2
kg. meðalþunga reifa. Gætu þá
komið til sölumeðferðar ein
milljón sjö hundruð og sextíu
þúsund kg. ullar. Ef nú markið
sem stefna ber að væri sett 40
kr. fyrir 1. fl. ullar kíló, gerir
seld ull þá 70 milljónir og fjög-
ur hundruð þúsund kr. Mismun
ur á því sem nú er og þess sem
ætti að vera er þá sextíu og
tvær milljónir og sjötíu þúsund
krónur fyrir selda ull.
Margt smátt gerir eitt stórt,
það mætti sanna ef allir leggð-
ust á eitt, ullarframleiðandinn,
verðlagsráð og ríkisstjórn.
íslenzku gærurnar eru taldar
einar beztu í öllum álfum heims
til loðsútunar. Því ekki þá að
hugsa sér að íslenzka ullin sé
gæðavara til vinnslu verðmætra
ullarefna ef vel er til vandað á
allri meðferð hennar.
En svo er nú ekki. Þessi mál
eru komin í algert óefni, svo til
vandræða horfir, ef ekki nú
þegar verður aðgert. Ullargæð-
unum hefur svo hrakað bara nú
síðustu 5 ár að þá fóru 15% ull-
arinnar í fyrsta flokk en nú síð-
ast aðeins 5%. Við ullarþvotta-
stöðina á Akureyri hafa yfir
16% af allri ull farið í 5. fl. Ull
sem fer í 5. fl. er nær alveg
óvinnandi og næstum einskis
virði.
Ullargæðin verða að gerbreyt
ast á næstu árum til batnaðar,
þar kemur til með að muna
mestu til verðhækkunar. Ullar-
vöndunin verður að koma frá
hverjum einasta ullarframleið-
anda.
En til að fá góða og mikla ull
vita flestir bændur hvað til
þarf. Gott og jafnt fóður svo
ullin vaxi vel framanaf vetri.
Gott húspláss, þurrt, rúmt,
bjart, samskonar loftræstingu
og nú er í flestum fjósum til að
fyrirbyggja stækju og stuðla að
þurrara húsplássi. Því miður er
víða alltof blautt undir fénu,
stórskemmir það ullina. Þá er
meðferð ullarinnar við rúning
ekki lítið atriði, halda mislitu
ullinni alveg sér og binda ekki
ullina saman á togi, hnútarnir
geta skemmt ullarvélarnar.
Þá er eitt stórt atriði ótalið til
að fá meiri og betri ull, en það
er kynbætur fjárins. Með kyn-
bótum er aðeins hægt að út-
rýma rauðgulu ullinni. Það
verður því að leggja áherzlu á
að velja líflömb ullarbólgin með
hvíta ull, fínu togi og hrokknu
eða liðuðu og gljáandi.
Tímarnir nú til dags eru mjög
alvarlegir. Þriðjungur allra
bænda landsihs geta ekki staðið
í skilum með sínar skuldbind-
ingar og ekki liggur annað fyrir
þeim en að gefast upp við bú-
skapinn ef ekki verða þeim til
hjálpar gerðar ráðstafanir nú
þegar. Annar þriðjungur bænda
berst í bökkum. Aðeins % hluti
bænda eru allvel og vel settir
efnalega, sem fyrst og fremst
má þakka góðum samgöngum.
Kaldur uggur leggst á huga
fjölda fólks um alkomuhorfur
að liðnu sumri. Því þó hinn
óvenju góði þorskafli hafi nú
um sinn bætt verulega úr væri
mjög óvarlegt að áætla mikið
framhald á því. Þess vegna tel
ég tímabært og nauðsynlegt að
efla nú mjög ullarframleiðslu,
ullargæði og stórhækka nú þeg
ar á þessu ári verð á 1. og 2. fl.
ullar, og taka upp strangt mat á
ullinni. 1
Ég vona að Stéttarsamband
bænda taki þetta mál til ræki-
legrar meðferðar. Þá verður að
reikna með stuðningi þing-
manna og ríkisstjórnar.
Árni Evert Jóhannsson.