Dagur - 22.12.1971, Page 1

Dagur
LIV. árg. — Akureyri, miðvikudaginn 22. des. 1971 — 63. tölublað
Krónan helzt óbreytt
gagnvart dollarnum
GJALDEYRISMÖRKUÐUM
um allan heim var lokað frá 20.
desember, en voru víða opnaðir
nú í morgun. Hér á landi hóf-st
gjaldeyrisviðskipti á ný kl. 2 í
dag, og með samþykki banka-
ráðs og ríkisstjórnarinnar, er
miðað við óbreytt stofngengi
íslenzku krónunnar, gagnvart
dollar. Hefur stjórn Albjóða-
gjaldeyrissjóðsins fallizt á, að
líta á þetta gengi, sem bráða-
Happdrætti
Framsóknarfl.
DREGIÐ verður 23. des. Þeir
sem fengið hafa heimsenda
miða, eru vinsamlegast beðnir
að gera skil strax. Skrifstofa
Framsóknarfl. í Hafnarstræti 90
verður opin frá kl. 13—18 í dag
og á morgun. □
birgða-miðgengi ísl. kr. unz
formlegar ákvarðanir um stofn-
gengi verða teknar. Er með
þessu stefnt að því, að hinar
erlendu gengisbreytingar hafi
sem minnst áhrif á íslenzkt at-
vinnulíf og rýri ekki samkeppn-
isaðstöðu útflutningsatvinnuveg
anna. En um 63% af gjaldeyris-
tekjum þjóðarinnar eru í banda
rískum dollurum.
Yfirlit um þau gengi, sem
skráð verða við opnun gjaldeyr-
isviðskipta kl. 2 í dag, fylgja
hér með.
Samkvæmt því verður kaup-
gengi Bandaríkjadollars 87.12
kr. og sölugengi 87.42 kr. Önnur
gengi eru, samkvæmt þessari
fyrstu skráningu t. d.: Söluverð
á sterlingspundi 223.30, sölu-
verð á danskri krónu 1233.90,
söluverð á v.-þýzku marki
2679.35.
(Nokkur efnisatriði úr til-
kynningu Seðlabankans kl. 2 í
gær, þriðjudag).
w,
É
i :
w
n
w
ík'
d
(k.
w,
Ú
m
Hvarvetna má um þessar mundir sjá þess ytri merki, að jólin eru framundan. Marglitu ljósin
við heimili í borg og bæ, skrautljós verzlana, jólatrén, sem búið er að setja upp, eru jólaljós, 4«
setja hátíðasvip á umhverfi sitt og minna á atburði þá, sem hátíðin er helguð. — Gleðileg jól. f
tinn á Norðurlandi
TALIÐ ER. að jarðhiti sé á meira en
700 stöðum á íslandi og eru þá víða í
einu lagi taldir staðir með margar heit-
ar uppsprettur. Hér er um að ræða
bæði hveri, þar sem vatnið sýður, og
mismunandi heitar laugar. En hverir
skiptast aftur í vatnshveri og gufu-
hveri. Auk þess eru svo leirhverirnir.
Það er langt síðan byrjað var að hag-
nýta jarðhitann, því að það gerðu menn
svo lengi sem sögur fara af, en þá að-
eins til baða og þvotta. Ekki var það
þó fyrr en á þriðja tug þessarar aldar,
sem hafizt var handa um rannsóknir
og aðra notkun. Og árið 1928 var
fyrst borað eftir jarðhita, við laugarn-
ar í Reykjavík. Árið 1961 var búið að
ná 370 lítrum heits vatns á sekúndu
fyrir Reykjavíkursvæðið og síðan hef-
ur það magn verið aukið stói'kostlega.
Utan Reykjavíkur eru hitaveitur nú
komnar í Hveragerði, á Sauðárkróki,
Selfossi, Ólafsfirði, Húsavík og Dalvík.
Meii'a en fjórðungur landsins býr nú
í laugar- eða hverahituðum húsum og
fer ört fjölgandi. Og milli 80 og 90
sundlaugar eru hitaðar með hvera- eða
laugarvatni í landinu, auk skóla og
félagsheimila. Geysir er kröftugasta
ferðamannaauglýsing landsmanna.
Ennfremur er heita vatnið notað til
upphitunar gróðui'húsa. Þá hefur verið
gerð tilraun með jarðgufu til raforku-
framleiðslu og er nærtækt að minna á
gufustöðina í Bjarnarflagi í Mývatns-
sveit. Þá hefur heitt vatn verið notað
til hjálpar við fiskaeldi, og enn er það
notað til þvotta og baða, og lítilsháttar
við brauðgei'ð. Fyrir tíu árum er talið,
að framleiða mætti milljón kílóvött
með gufuafli hér á landi. Sennilega má
margfalda þá áætlunartölu vegna betri
nýtingar, sem talin er á næsta leiti.
Það hafa jafnan verið miklir hátíðis-
dagar á hvei'ju heimili, þegar þangað
kemur rafmagn, og ennfremur þegar
inn er leitt heitt vatn. Haft var á orði,
að svo kæi’komið sem í'aforkan er, væri
þó heita vatnið enn beti-a. ísland er
fátækt land talið, af auðlindum náttúr-
unnar. En afl í fossum og fallvötnum,
og hitinn í iðrum jai'ðai', sem á svo
möi-gum stöðum kemur upp á yfir-
borðið, og á öðrum stöðum er unnt að
sækja með borun, eru vissulega miklar
auðlindii’, og enn að litlu leyti nýttar.
ÞINGEYJARSYSLUR.
Á Gi'ýtubakka í Grýtubakkahreppi
er smálaug og þar var fyrir mörgum
árum byggð sundlaug fyrir þá sveit.
Fi’amundan Yztuvík er jarðhiti und-
ir sjó. Þar er vök þegar hafþök eru
af ís.
í Fnjóskadal er jai'ðhiti á Drafla-
stöðum, en enn ónýttui’. En á Reykjum
eru 90 gráðu heitar laugar, sem voru
leiddar í íbúðarhúsið fyrir möi'gum ár-
um og þar var ennfi'emur byggt gróð-
ui-hús, hitað með laugai’vatni. Vatns-
magnið er töluvert, líklega yfir 5 lítrar
á sekúndu. Laug er nálægt Melum.
í Gönguskarði, sem er gömul leið
milli Kinnar og Fnjóskadals, eru volgr-
ur á tveim stöðum.
í Ljósavatnsskarði er jarðhiti á
Stórutjöi'num, sem íbúðai'húsið þar
hefur verið hitað með til mai'gi'a ára.
Það vatn er nú leitt í skóla, sem
verið er að byggja í landi jai’ðarinnar.
Volgrur munu vei'a milli Ai’nstapa og
Vatnsenda, lítt kannaðar og ónotaðar.
Við Húsavík er mikill jai’ðhiti, en við
borun reyndist vatnið sjómengað og
því óhæft til notkunar. Nú er búið
Húsavíkur og verið að hita kaupstað-
að leiða heitt vatn frá Hvex’avöllum til
inn.
f landi Hafralækjar í Aðaldal voru
GLEÐILEG JÓL!
Farsœlt komandi dr!
volgi'ur og í Garðslandi. Nú hefur ver-
ið borað vegna skólabyggingar á
Hafralæk og með miklum árangi’i. Þar
er vatnið um 80 gráður, 6—8 lítrar á
sek.
Hveravellir í Reykjahverfi er fi’æg-
ur jarðhitastaður. Vatnsmagnið eru
margir tugir lítra á sekúndu og 90—100
gráðu heitt. Þar var jarðhiti fyrst nýtt-
ur til húsahitunar 1924. Þá bjó þar
Baldvin Fi'iðlaugsson. Nú eru þar all-
mikil gróðurhús og fleiri bæir hitaðir
með hveravatni. Baldvin komst að raun
um, að breyta mátti gosi hvera með því
að breyta vatnsyfirborði hveranna, en
þaðan er komin hugmynd sú, er fræg
vai’ð með „endurreisn“ Geysis í Hauka-
dal. Uxahvei’, Yztihver og Syðstihver
eru allir þekktir og þeir eru nágrannar
á Hveravöllum í Reykjahvei’fi.
Bæði austan og vestan Laxárgljúfurs
hjá Brúum, eru volgrur nokkrar og
þar sem verið er að grafa jai’ðgöng
(Framhald á blaðsíðu 4)