Dagur - 04.05.1977, Qupperneq 4

Útgefandi: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
Skrifstofur Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar: Ritstjóm 11166, Augl. og afgrciðsla 11167
Ritstj. og ábyigðarm.: ERLINGUR DAVÍÐSSON
Augl. og afgr.: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
Prcntun: Prentverk Odds Bjömssonar hf.
Betri tíð
er fram-
undan
í stjómmálaumræðum frá Alþingi
sl. fimmtudag fórust Ólafi Jóhannes-
syni m. a. svo orð:
„ . . . Það verður æ ljósara hver
straumhvörf urðu til batnaðar í efna-
hagslífi okkar íslendinga á sl. ári.
Viðskiptahalli við útlönd varð stór-
um minni en árið áður, gjaldeyris-
staða batnaði til muna, svo og fjár-
hagsstaða ríkissjóðs. Nokkuð dró úr
þeirri verðbólgu,. sem geisað hefur
hér á landi um langt skeið, þótt í því
efni hafi ekki enn tekist að ná því
marki, sem sett var í stjómarsáttmál-
anum. Atvinna var góð og fram,-
kvæmdir vom miklar, bæði á vegum
hins opinbera og hjá einstaklingum.
Á margan hátt var búið í haginn fyr-
ir framtíðina. Ég þyl hér engar tölur.
Þær em tiltækar í opinbemm skýrsl-
um. Útlitið í efnahagsmálum þjóðar-
innar er því bjartara nú en oft áður.
Því er spáð, að þjóðartekjur aukist
um 5%, ef skynsamlega verður á mál-
um haldið. Framvindan á fjórum
fyrstu mánuðum þessa árs er hagstæð.
Framleiðsla fer vaxandi, atvinnu-
ástand er gott, viðskiptakjör em góð
og batnandi enn sem komið er og
sæmilega horfir um jöfnuð í viðskipt-
um við útlönd. Við ættum því að geta
litið til framtíðarinnar með hóflegri
bjartsýni, ef ekki slær í baksegl.
Ég held líka, að almennt sé ríkj-
andi bjartsýni. Framkvæmdaáform,
húsbyggingar, gróska í atvinnulífi,
óskir um skipakaup og margt fleira
bera þessari bjartsýni vitni. Það er
óþurftarverk, sem of margir iðka,
að telja kjark úr ungu fólki, en því
þarf að rétta örvandi hönd.
Eins og jafnan em þó ýmsar blik-
ur á lofti. Verðlag á ýmsum innflutn-
ingsvömm fer ört hækkandi. Kjara-
mál eru öll óleyst og þar með sjálf
tekjuskiptnigin innan þjóðfélagsins.
Ríkifr því enn mikil óvissa á J>ví
sviði.
Ég tel nokkurt svigrúm hafi skap-
ast til þess, eins og nú horfir, að
grynna nokkuð á erlendum skuldum
og bæta raunvemlega kjör þeirra,
sem lakast em settir, láglaunafólks og
ellilífeyrisþega. . .
Ráiðherra lýsti síðan fullum stuðn-
ingi við 100 þús. kr. lágmarkskaup-
kröfu ASÍ, miðað við verðlag sl.
haust og kvað tregðulögmál atvinnu-
rekenda ákaflega óskynsamlegt.
Sem kunnuugt er hefur Eyjólf-
ur Konráð Jónsson alþingis-
maður lagt fram á Alþingi til-
lögu til þingsályktunar um að
afurða- og rekstrarlán til land-
búnaðarins verði greidd beint
til bænda. Morgunblaðið leitaði
fyrir skemmstu álits nokkurra
manna, sem afskipti hafa af af-
urðalánamálum landbúnaðar-
ins, á efni fyrrnefndar tillögu
og hafa svör þeirra þegar birst.
Svar Erlendar Einarssonar
fer hér á eftir:
„Vegna þess að umræður um
þessi mál undanfarið hafa verið
mjög almenns eðlis og stundum
yfirborðskenndar, tel ég nauð-
synlegt að almennnigur fái rétta
mynd af afurða- og rekstrarlán-
um landbúnaðarins. Þess vegna
verður þetta álit mitt nokkru
lengra en ella.
Þingsályktunartillagan fjallar
raunverulega um tvö mál:
a. Annars vegar afurðalánin,
sem veitt eru út á birgðir bú-
vara og greiðast upp eftir því
sem vörurnar seljast og
b. hins vegar svonefnd rekstr
arlán út á sauðfjárafurðir, en
líta má á þau sem fyrirfram-
greiðslu uppí afurðir, sem til
falla í sláturtíð, en rekstrarlán-
in greiðast upp með afurðalán-
unum.
Afurðalánin.
Reglur Seðlabankans miðast við
það að hann endurkaupi afurða-
lánavíxla frá viðskiptabönkun-
um að mámarki 52% af heild-
söluverði búvara og eru birgðir
í mánaðarlok lagðar til grund-
vallar. Ofaná þessa upphæð
lána viðskiptabankarnir 15,6%
af heildsöluverði, þannig að af-
urðalánin eru samtals um 67,6%
af' heildsöluverði. Afurðalánin
eru veitt sláturleyfishöfum út á
birgðir og bera þeir ábyrgð á
því að skila bcnkunum niður-
greiðslu á lánunum af söluand-
virði.
Hvað varðar Sambandskaup-
félögin þá hafa þau greitt af-
urðalán beint til bænda (og ann-
arra innleggjenda og í svo til
öllum tilfellum hafa þau sjálf
bætt við bankalánin með því að
greiða 75—85% af innleggi í
lok sláturtíðar og eftirstöðvar
þegar afurðir eru seldar. Kaup-
félögin hafa greitt þessar upp-
hæðir inn á viðskiptareikninga
innleggjenda sem er hliðstætt
því, að fjárhæðirnar hefðu verið
greiddar inn á bankareikninga
viðkomandi aðila. Kaupfélögin
eru hluti af bankakerfinu, og
staðfestir Seðlabankinn þann
skilning með því að gera inn-
lánsdeildum skylt að greiða í
Seðlabankann bindingu af spari-
innlánum. Ég tel að ekki sé
ástæða til að gera greinarmun
á reikningsinnstæðu í Sam-
bandskaupfélögum, sem nú
annast slátrun og innstæðu í
viðskiptabanka.
Þingsályktunin er því óþörf
hvað varðar afurðalán Sam-
bandskaupfélaganna.
En það er annað atriði er
snertir afurðalánin, sem flutn-
ingsmaður þingsályktunartillög-
unnar hefði gjarnan mátt taka
til greina og fella í tillögu sína
og það er að taka undir álykt-
anir bændafunddanna, að af-
urðalánin verði hækkuð úr
67,6% í 95—100%. Það er þetta
atriði sem bændur leggja höfuð-
áherslu á. Fyrirkomulag greiðsl-
unnar hefur ekki, svo ég viti til,
verið ágreiningsatriði á bænda-
fundum.
Rekstrarlánin.
Kaupfélögin hafa lengst af, frá
þvf fyrsta félagið var stofnað
árið 1882, verið aðal banka-
stofnanir bænda. Kaupfélögin
Erlendur Einarsson, forstjóri:
Samvinnuhreyfingin
og bændur landsins
hafa haft þá reglu í nær heila
öld að gefa bændum kost á að
fá lán út á væntanlegt haust-
innlegg. Rekstrarlán bænda
hefðu vart orðið leyst á annan
veg. Kaupfélögin hafa einnig
veitt bændum lán til uppbygg-
ingar og ég tel, að ekki sé of
sagt, að félagsmenn kaupfélag-
anna hafi beitt félögunum fyrir-
uppbyggingu í sveitunum, eftir
því sem kostur var á í hverju
félagi. Þessi bankastarfsemi
kaupfélaganna var félagsmönn-
unum ekki aðeins nauðsynleg,
heldur einnig mjög hagstæð,
samanborið við aðra valkosti.
Á seinni áratugum hafa orðið
miklar breytingar í landbúnaði
hér á landi. Vélar hafa leyst
handafl af hólmi. Rekstrarvör-
ur svo sem ábuurður og kjarn-
fóður hafa orðið æ þýðingar-
meiri þættir í landbúnaðinum,
og landbúnaðurinn í dag er rek-
inn sem fjármagnsbúskapur. —
Það er ekki síst sauðfjárbú-
skapurinn sem þarf mikið rekst-
ursfé vegna þess m. a. hve lang-
an tíma tekur að fá afurðir af
búrekstrinum. Rétt er í þessu
sambandi að bregða upp mynd,
er skýrir þetta betur.
Bóndi, sem kaupir áburð á
tún sitt nú í vor, heyjar túnið í
sumar og gefur búfénu heyið
ásamt kjamfóðri veturinn 1977
—1978. f maí 1978 fæðast lömb-
in fyrst, en afurðir þeirra eiga
að greiða allan rekstrarkostn-
aðinn við sauðfjárbúskapinn og
þá koma aftur áburðarkaup og
heyöflun til næsta vetrar. í
sept./okt. 1978 er dilkunum
slátrað og verið er að selja af-
urðirnar til hausts 1979. Þannig
líða nær tvö ár frá því byrjað
er að eyða verulegu fjármagni
í rekstrarkostnað, sem er marg-
þættur, þar til afurðaverðið
skilar sér endanlega. Hér verð-
ur líka að vekja athygli á hinum
mikla fjármagnskostnaði, en
vextir hér í verðbólgunni eru
bændum mjög þungir í skauti
og auuka á misræmi fram-
leiðslukostnaðar hér miðað við
samkeppnislöndin.
Erlendur Einarsson forstjóri.
Það mun hafa verið á árunum
1955—1956, að bankakerfið byrj-
aði að veita sérstök rekstrarlán
vegna sauðfjárframleiðslu. Má
greitt fyrir því, að samvinnu-
félögin og aðrir sláturleyfis-
hafar gætu ihlaldið áfram að
veita bændum lán út á haust-
innlegg sitt.
Árið 1958 voru rekstrarlánin,
sem Seðlabankinn veitti 53,8%
af heildarsöluverði sauðfjáraf-
urða og voru lánin veitt á tíma-
bilinu mars til september. Þessi
lán fóru svo lækkandi næstu
árin og árið 1976 voru þau 17,1
% af heildsöluverði (miðað við
sept. 1976). f þessu sambandi er
þó rétt að geta þess að til við-
bótar hafa komið lán út á áburð
frá Áburðarverksmiðjuunni.
Þrátt fyrir það, að afurðalán-
in fóru hlutfallslega svo mjög
lækkandi, reyndu kaupfélögin
að halda hinni áratugagömlu
reglu að veita bændum lán út á
haustinnlegg sitt. Þetta hefur
þó orðið kaupfélögunum ofraun.
Sveiflan í fjárhagsstöðunni
mars—nóvember hefur verið
meiri en félögin gætu ráðið við.
Til þess að útskýra þetta nán-
ar er rétt að nefna dæmi.
Á árinu 1976 kom í ljós, að
skuldir viðskiptamanna Sam-
bandskaupfélaganna, að frátöld-
um innstæðum, hækka frá 1.
janúar til 31: ágúst 1976 um 4.1
milljarð króna (4.100 millj), en
lækka svo aftur þegár haustaf-
urðalánin koma til skila, og
staðan er jákvæð um áramót.
Til frádráttar á þessari sveiflu
koma svo rekstrarlánin til land-
búnaðarins, sem veitt voru frá
Seðlabankanum, þar með lán til
áburðakaupa á tímabilinu frá
mars til ágúst, 1,1 milljarða. —
Sveiflan frá janúar til ágúst er
þannig 3 milljarðar. Þessa upp-
hæð þurftu kaupfélögin að fjár-
magna. Að sjálfsögðu gátu fé-
lögin ekki axlað þessa byrði án
þess að fá til þess aðstoð. Sam-
bandið hefur á undanförnum
áratugum komið inn í myndina
og árið 1976 er talið, að af 3
milljörðum hafi lent á Samband-
inu 1,3 milljarðar. Mismimur-
inn 1,7 milljarðar lenti á félög-
unum sjálfum. Það gefur auga
leið, að auðvitað þurftu félögin
og Sambandið að leita til bank-
anna til þess að geta axlað þessa
byrði. En þrátt fyrir nokkra
fyrirgreiðslu þaðan varð stað-
reyndin sú, að það varð félög-
unum og Sambandinu ofraun að
veita hina miklu lánafyrir-
greiðslu til landbúnaðarins á sl.
ári eins og reyndar undangeng-
in ár og óhagstæð lausafjár-
staða hjá flestum félaganna og
Sambandinu varð dragbítur á
reksturinn.
Hér að framan hefur verið
gerð grein fyrir því, að það hef-
ur komið í hlut kaupfélaganna
að leysa að stærstum hluta
rekstrarlán landbúnaðarins
vegna sauðfjárbúskaparins.
Þingsályktuunartillaga Ejólfs
Konráðs Jónssonar gerir ráð
fyrir því, að bændur taki sjálfir
rekstrarlánin og þá væntanlega
gert ráð fyrir því, að þau verði
tekin úr bankakerfinu og nægi
til þess að brúa bilið frá mars
til nóvemberloka. Er þá vænt-
anlega gert ráð fyrir því að
bændur staðgreiði rekstrar-
kostnað búa sinna.
Frá sjónarhóli samvinnu-
hreyfingarinnar yrði það mjög
hagstætt ef bændum yrði með
fyrirgreiðslu úr bankakerfinu,
gert kleift að staðgreiða kostn-
aðinn við búreksturinn. Slíkt
myndi leysa stóran fjárhags-
vanda samvinnufélaganna og
losa þau við þá klemmu sem
þau hafa lent í vegna rekstrar-
lána til bænda.
En þessi mál eru kannske ekki
svo einföld f framkvæmd. —
Fyrsta spurningin verður sú,
hvort bankakerfið sé reiðubúið
að taka að sér að leysa rekstrar-
lánin, sem myndi þýða marg-
földun lánanna frá því sem nú
er. Önnur spurning er trygging
til viðskiptabankanna. Þriðja
spurningin er stóraukinn kostn-
aður fyrir bændur vegna
breytts fyrirkomulags. Lána-
fyrirgreiðsla kaupfélaganna til
bænda hefur verið ódýr, að
henni hefur verið tímasparnað-
ur fyrir bændur. Þeir hafa ver-
ið í flestum tilfellum leystir
undan því að sitja í biðstofum
til lánsútvegunar og þeir hafa
ekki þurft að greiða neinn lán-
tökukostnað eða provision. —
Fjórða spurningin hlýtur þó að
vega mest: Vilja bændur sjálfir
gera á þessu breytingu, treysta
á að bankakerfið leysi rekstrar-
lánin en kaupfélögin hætti að
lána út á haustinnlegg?"
Yfirlýsing vegna „Fátæks fólks"
í bókinni „Fátækt fólk“ lýsir hr.
Tryggvi Emilsson heimilinu á
Draflastöðum í Sölvadal á mjög
óhugananlegan hátt. Við undir-
rituð, sem þekktum vel þetta
heimili á þeim árum sem
Tryggvi var þar, furðum okkur
á þessari frásögn hans og getum
ekki trúað henni.
Lýsum við hér með yfir and-
styggð okkar á þeim þætti bók-
arinnar sem fjallar um heim-
ilislífið á fyrrnefndum bæ.
Ketill S. Guðjónsson
Þorvaldur Guðjónsson
Hjalti Guðmundsson
Kristín Sigurðardóttir
Stefán Benjamínsson
Jóhann Sigurðsson
GREIN ARGERÐ:
Laust fyrir síðustu jól kom út
bókin „Fátækt fólk“ eftir
Tryggva Emilsson. Fáar bækur
munu hafa vakið meira umtal,
víða um land, en þessi bók. Þó
mun það umtal hafa orðið einna
mest hér í eyfirskum sveitum,
sem eðlilegt má telja, þar sem
þessar frásagnir Tryggva eru
mestar úr Eyjafirði og af Akur-
eyri. Nokkrar umsagnir um
bókina hafa birst í blöðum og er
henni þar yfirleitt hælt, einkum
fyrir ágæta frásagnarhæfileika
höfundar og gðan stíl. Má þaö til
sanns vegar færa.
Allmargir munu þó vera ofan
moldar og muna þá tíma er þess-
ar æviminningar Tryggva
spanna yfir og átt heima, í fjölda
ára, í næsta nágrenni við þá
staði, sem bókin getur um og
mesta athygli hafa vakið í frá-
sögninni. Við, sem vorum í 15
til 20 ár á næstu bæjum við
Draflastaði í Sölvadal og átt-
um þess kost að koma þar við
og við og hafa ýmis konar sam-
skipti við heimilisfólkið á bæn-
um, eins og gerist á nágranna-
bæjúm í sveit, viljum lýsa
megnri andúð okkar á þeim
ógnvekjandi frásögnum
Tryggva af fólkinu þar og fram-
komu þess við hann og fullyrð-
um að þetta á sér engan stað.
Hjónaleysunum á Draflastöð-
um, Sigfúsi og Guðrúnu, er lýst
sem fullkomnum óþokkum, og
er þá ekki of sterkt til orða tek-
ið. Sannleikurinn er hins vegar
sá að þetta fólk fékk almenn-
ingsorð fyrir að vera sómafólk,
glaðlynt í viðræðum og á eng-
an hátt til baka haldið, né hafði
tilburði til að einangra sig.
Eitt af því sem vekur okkur
einna mestrar andstyggðar í
sambandi við frásögn Tryggva
af Draflastaðaheimilinu, er það
tillitsleysi ,sem fram kemur
gagnvart nánum afkomendum
þessa fólks, sem enn er á besta
aldri. Til glöggvuunar á þessu,
skal fram tekið að þau Sigfús
og Guðrún giftust nokkru eftir
að Tryggvi var alfarinn frá
Draflastöðum. Áttu þau eina
dóttur barna. Þekkti hún föður
sinn ekki neitt, þvf hún er að-
eins 4 ára, þegar hann deyr.
Nú er hún húsfreyja á ágætu
heimili hér í firðinum og á upp-
komin börn. Þess er vert að
geta að hún er rómuð fyrir
góðvild og myndarskap.
Menn geta giskað á hvert á-
fall það hefir verið fyrir þessa
konu að fá allt í einu þessa viðs-
bjóðslegu lýsingu af foreldrum
sínum, í bók, sem seld er um
allt land. Manni býður í grun,
að þarna sé verið að reyna að
kitla eyru lesenda bókarinnar,
með skáldlegum tilþrifum og
æsandi sögum.
Eitt er enn, sem vekur athygli
í sambandi við vist Tryggva á
Draflastöðum og það er, að
Emil faðir hans hikar ekki við
að láta son sinn vera 3 sumur
og einn vetur í þessum kvala-
stað. Hann sýnist ekki hafa
neina tilburði til að taka dreng-
inn þaðan, fyrr en seint og síð-
ar, og koma honum í aðra vist.
Þó hefði hann eflaust átt að vita,
eftir sögusögn Tryggva, hvernig
að honum var búið á þessu
heimili.
Sögusviðið í Öxnadal er okk-
ur óviðkomandi, en við höfum
þó góðar heimildir fyrir þvi, að
þar sé farið rangt með ýmis at-
riði og vekur það grun um
óvandaða heimildasöfnun eða
oftrú höfundarins á eigið minni.
Tryggvi segir að Draflastaðir
séu nú í eyði, en ekki er þetta
rétt hjá honum. Jörðin er byggð
og hefði hann því getað sparað
sér vangaveltur um það atriði á
bls. 110. Fleiri villur mætti
nefna, en þær skipta litlu máli.
Okkur er það vel ljóst, að þó
við sendum þessar athugasemd-
ir við skrif Tryggva um vist
hans á Draflastöðum, í fjöllesn-
ustu blöð landsins í dag, þá mun
fljótt fyrnast yfir þær og fólk
gleyma því að þær hafi nokk-
urntíma birst. Hinsvegar mun
bókin „Fátækt fólk“ áfram vera
til og verða lesin í framtíðinni,
sem einhver sannfræðilegasta
lýsing þeirra sagna á þeim
tíma, sem hún fjallar um.
f
Bjarni í Syðritungu látinn
Bjarni Þorsteinsson bóndi í
Syðritungu á Tjörnesi lézt á
sjúkrahúsinu í Húsavík, 81 árs,
þann 19. f. m„ fæddur 16. des.
1895. Á sjúkrahúsinu hafði hann
dvalið nokkur undanfarin miss-
eri, heilsulítill, en banameinið
var lungnabólga. Hann var mað-
ur, sem ekki gerði víðreist um
dagana, skilaði þó merku og
sérstæðu hlutverki. Bjarni flutt-
ist á öðru ári með foreldrum
sínum að Syðritungu frá Jó-
dísarstöðum í Eyjafirði. Faðir
lians var sonur Bjarna „borg-
ara“ á Raufarhöfn Þorsteins-
sonar ríka á Bakka á Langanes-
strönd, en kona Bjarna „borg-
ara“ og móðir Þorsteins var
Anna Sigríður dóttir Hans Frið-
riks Hjaltalín verzlunarstjóra
þar. Föðursystir Þorsteins í
Tungu var Þorbjörg kona Met-
husalems Þorsteinssonar á Arn-
arvatni. Móðir Bjarna var Elísa-
bet Jóhannesdóttir, systir Bald-
vins á Veigastöðum og Dálks-
stöðum á Svalbarðsströnd. For-
eldrar þeirra voru Jóhannes
Torfason frá Miðhvammi í Aðal-
dal og síðari kona hans Anna
Erlendsdóttir Eyjólfssonar frá
Höskuldsstöðum í Reykjadal. —
Þau Syðritunguhjón áttu annan
son en Bjarna, nokkrum árum
eldri, Jóhannes að nafni. Hann
lézt af slysförum 1914, nýlega
kvæntur.
Þorsteinn missti foreldra sína
ungur, en hlaut nokkurn arf
eftir þau, sem gekk honum til
uppeldis og þó nokkru betur,
þar í var hálf Syðritunga. Bjarni
bjó með foreldrum sínum með-
an þau lifðu, en þau létust á
fimmta tugi aldarinnar með
stuttu millibili. Árið 1920 keypti
Bjarni þann helming Syðri-
tungu, sem foreldrar hans áttu
ekki. Hefur ættin búið á allri
jörðinni síðan. Bjarni kvæntist
eftirlifandi konu sinni, Emilíu
Sigtryggsdóttur frá Flatey, 22.
des. 1931.
Syðritunga er þar í sveit sett,
sem þjóðleiðin liggur um
Tunguheiði, þvert yfir Tjörnes-
fjallgarð. Það var erfið og
hættuleg leið, en fjölfarin áður
fyrr. Miklu varðaði hvernig það
fólk var innrætt og í stakk búið,
sem bjó á bæjunum við rætur
fjallgarðsins báðum megin, en
þeir voru Syðritunga að vestan
en Fjöll í Kelduhverfi að aust-
an. Oft þurftu vegfarendur að
leita hjálpar og leiðbeininga á
þessum bæjum. Á því tímabili,
sem hér um ræðir, var sú þjón-
usta veitt af fúsleik og rausn
án þess að krefja um greiðslu.
Þeir feðgar Þorsteinn og Bjarni
voru jafnan reiðubúnir hvernig
sem á stóð til fylgdar eða hjálp-
ar á Tunguheiði.
Frá því landssíminn var lagð-
ur yfir heiðina 1916 og eftirlits-
stöðvar komu á bæjunum báð-
um megin, tilkynntu þessar
stöðvar hvor annarri, hvenær
fólk lagði á heiðina, einkum að
vetrarlagi eða hvenær sem tor-
fært var yfir hana einhverra
hluta vegna. Kæmu vegfarend-
ur ekki til byggða á eðlilegum
tíma, var farið á móti þeim og
aðstoð veitt, ef með þurfti. Á
þessum tíma voru vegfarendur
jafnan gangandi og oft með
flutning, sem þeir báru eða óku
á sjálfum sér. í nokkrum tilfell-
um var mannslífum bjargað. —
Ekki var í kot vísað, þegar heim
kom. Húsfreyjur voru mönnum
sínum samhentar.
Bjarni í Syðritungu sá um
viðgerðir á simalínunni á Tungu
heiði að vestan frá því hún var
lögð (1916), þar til hún var tek-
in úr notkun 1961. Það var
hættulegt og erfitt verk og mik-
ið trúnaðarstarf. Samstarfsmenn
hans að austan voru feðgar á
Fjöllum hver fram af öðrum,
Olafur Jónsson og Héðinn son-
ur hans. — Segja má, að ár-
vekni og harðfengi við þetta
starf hafi á vetrum langtímum
saman verið forsenda þeirrar
þjónustu, sem síminn veitti.
Bjarni var ræktunar- og bygg-
ingamaður. Hann átti afurða-
gott bú og vel hirt. En starfs-
orka hans náði lengra. Hann var
hneigður fyrir veiðimennsku og
þótti aflamaður. Hann stundaði
sjó við annan mann á árabát,
langa hríð. Fiskinn lögðu þeir
inn á Húsavík um 12 km frá
uppsátri, en veiðisvæði þeirra
náði vestur að fjöllum, norður
um Mánáreyjar og austur fyrir
Tjörnes.
Þegar Tungunámur voru
nýttar á stríðsárunum fyrri,
kom Bjarni þar við sögu. Þar
unnu tveir og tveir saman við
losun kolanna. Fór orð af
vinnubrögðum Bjarna og félaga
hans, Jakobs Jónssonar, síðar
skipstjóra. Náðu engir þeim í
afköstum, að sögn.
Bjarni fylgdist vel með hér-
aðs og þjóðmálum, enda kallað-
ur til samstarfs á þeim vett-
vangi. í hreppsnefnd sat hann
34 ár og litlu skemur í skatta-
nefnd. Fleiri störf af sama toga
voru honum fengin. Hann var
fæddur félagshyggju. og sam-
vinnumaður. Ósérhlífni og
hjálpsemi voru eðliskostir hans,
enda standa margir í þakkar-
skuld við hann og heimilið í
Tungu að leiðarlokum, ekki sízt
Norður-Þingeyingar liðna tím-
ans. Hann var á öllum sviðum
slíkur liðsmaður heima og heim-
an, að lífið mun ekki hafa á
hann bakreikninga.
Kona Bjarna, Emilía, stóð vei
í stöðu sinni. Manni sínum var
hún samhent mjög og samhuga.
Honum og börnunum bjó hún
ánægjulegt heimili.
Fimm börn þeirra Bjarna og
Emilíu, sem upp komust (tvö
dóu ung), fædd á árunum 1932
til 1944, stunda öll sveitabú-
skap, þau eru: Þorsteinn bóndi
í Syðritungu, ókvæntur. Býr
með móður sinni. Sigtryggur
bóndi í Steindal, nýbýli frá
Syðritungu, kvæntur Guðnýju
Stefánsdóttur, Elísabet Anna
húsfreyja á Mánárbakka, gift
Aðalgeir Egilssyni, bónda þar.
Jóhanna Björg húsfreyja að
Vatnskoti í Þykkvabæ í Rang-
árvallasýslu gift Óla Á. Ólafs-
syni, bónda þar. Árný húsfreyja
að Hjalla í Reykjadal, gift Er-
lendi Stefánssyni, bónda þar. —
Öllum kippir þeim í kynið.
26. marz 1977.
Björn Haraldsson.
Lyftingar í Laugardalshöll
Á NM í lyftingum, sem haldið
var í Laugardagshöll um dag-
inn, setti Haraldur Ólafsson,
Akureyri, íslandsmet í léttasta
flokknum er hann jafnhattaði
82,5 kg. Hann hafði erfiða
keppendur að glíma við og
hafnaði í fjórða sæti í sínum
flokki. Viðar Eðvarðsson náði
sér hins' vegar ekki á strik og
féll fljótt úr keppninni. í flokki
82,5 kg setti Hjörtur Gíslason
íslendsmet unglinga bæði í
snörun og jafnhendingu og þá
einnig í samanlögðu. Hann
snaraði 125 kg og jafnhattaði
152,5 kg eða samtals 277,5 kg.
Hann hafnaði f sjöunda sæti
í sínum flokki. Bæði Guð-
mundur Sigurðsson og Gústaf
Agnarsson urðu Norðurlanda-
meistarar í sínum flokkum, og
fór stigakeppni milli norður-
landaþjóðanna þannig, að
Finnar hlutu 101 stig, Svíar
90, Danir 70, íslendingar 66 og
Norðmenn ráku lestina með
33 stig.
Þórsarar í keppnisferð
Sl. laugardag fór meistara-
flokkur Þórs í knattspyrnu í
keppnisferð til Vestmannaeyja
og léku þar einn leik við lið
ÍBV sem í fyrra urðu sigur-
vegarar í annarri deild og
leika því nú í fyrstu deild eins
og Þórsarar.
Leik þessum lauk með jafn-
tefli, eitt mark gegn einu, og
að sögn forráðamanna Þórs
var leikurinn mjög góður og
ágætlega leikinn af beggja
hálfu. Mark Þórs skoraði Sig-
þór Ómarsson, en hann lék
áður með Akurnesingum, en
hefur nú fluttst til Akureyrar.
Mark ÍBV skoraði Karl Sveins-
son. Tækifæri Þórsara í leikn-
um voru öllu fleiri til að
skora, og áttu þeir meðal ann-
ars skot í stöng. Keppnin í 1.
deild hefst um næstu helgi og
þá leika Þórsarar við Keflvík-
inga syðra, en þann 11. leika
þeir heimaleik við Víking og
síðan aftur þann 14. við Fram
og þá í Reykjavík. Verður því
næsta vika erfið fyrir Þórsara,
því þrír leikir á einni viku f
byr-jun keppnistímabils
jafnvel atvinnumönnum
greininni ofviða.
er
Innanhússmót U.M.S.E.
Keppt var í tveimur aldurs-
flokkum karla og kvenna. —
Þáttaka var góð, sérstaklega í
yngri flokkunum. Keppnin
var jöfn og skemmtileg í
mörgum greinum, og einnig
um efsta sætið í stigakeppni
milli félaga. UMF Framtíðin
sem aðeins sendi tvo keppend-
ur til mótsins fór með sigur af
hólmi í stigakeppninni, eftir
harða keppni við UMF Þor-
stein Svörfuð og UMF Svarf-
dælinga. Frammistaða kepp-
enda frá UMF Þorsteini Svörf-
uði vakti mikla athygli á mót-
inu, en keppendur frá því fé-
lagi hafa ekki látið mikið að
sér kveða á mótum UMSE
undanfarin ár. Úrslit í ein-
stökum greinum urðu þessi:
Langstökk án atrennu: m
Aðalst. Bernharðsson F 3,14
Birgir Jónasson F 3,06
Orn Jónsson Sv. 3,04
Þrístökk án atrennu: m
Aðalst. Bernharðsson F. 9,22
Birgir Jónasson F 9,11
Orn Jónsson Sv. 8,79
Hástökk án atrennu: m
Birgir Jónasson F 1,47
Orn Jónsson Sv. 1,40
Kristján Júlíusson Sv. 1,36
HK í 2. deild
Um síðustu helgi léku á Akur-
eyri, Dalvíkingar og HK, eða
Handknattleikfélag Kópavogs,
en þessir aðilar urðu sigurveg-
arar í riðilskeppni þriðju
deildar HSÍ. Kópavogsbúar
unnu leikinn naumlega og
unnu því réttinn til að leika í
annari deild á næsta ári. —
Gaman hefði verið ef Dalvík-
ingum hefði tekist að vinna
sig upp í aðra deild í hand-
knattleik, en það hefði a.m.k.
sparað Akureyrarfélögunum
Þór og KA dýran ferða- og
uppihaldskostnað vegna þess-
ara leikja.
Hástökk með atrennu: m
Aðalst. Bernharðsson F 1,60
Birgir Jónasson F 1,60
Gísli Pálsson Sk. 1,55
Marinó Þorsteinsson R. 1,55
Sveinaflokkur.
Langstökk án atrennu: m
Birgir Henningss. Þ.Sv. 2,75
Árni Snorrason Þ. Sv. 2,75
Birkir Freysson Sk. 2,49
Þrístökk án atrennu: m
Árni Snorrason Þ. Sv. 7,96
Birkir Freysson Sk. 7,53
Þorsteinn Stefánsson Sv. 7,45
Hástökk án atrennu: m
Birkir Henningss. Þ. Sv. 1,15
Svanl. Þorsteinss. R. 1,15
Árni Snorrason Þ. Sv. 1,10
Hástökk með atrennu: m
Árni Snorrason Þ. Sv. 1,45
Guðmundur Jónsson Sv. 1,45
Svanl. Þorsteinsson R 1,40
Kvennaflokkur.
Langstökk án atrennu: m
Guðrún Höskuldsd. R 2,58
Hólmfr. Erlingsd. Sk. 2,50
Vilborg Björgvinsd. Dbr. 2,33
Hástökk með atrennu: m
Guðrún Höskuldsd. R 1,30
Jónína Júlíusdóttir Sv. 1,30
Hólmfr. Erlingsd. Sk. 1,25
Telpnaflokkur, 14 ára og yngri
Langstökk án atrennu: m
Þuríður Árnadóttir Sk. 2,22
Rósa Þorvaldsdóttir Dbr. 2,19
Valgerður Gylfadóttir R. 2,13
Hástökk með atrennu: n
Ester Ottósdóttir Sv. 1,3(
Arna Hafsteinsd. Sv. 1,2(
Valg. Gylfadóttir R. 1,11
Sigr. Víkingsdóttir Dbr. 1,11
Stig milli félaga:
1. UMFFramtíðin 29 stig
2. UMF Svarfdæla 28 stig
3. UMG Þorsteinn Sv. 27 stig
4. UMF Reynir 21 stig
4•DAGUR
DAGUR•5