Dagur - 21.09.1977, Blaðsíða 4

Útgcfandi: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
Skrífstofur Ffafnarstræti 90, Akureyri
Símar: Ritstjóm 11166, Augl. og afgreiðsla 11167
Ritstj. og ábyrgðarm.: ERLINGUR DAVÍÐSSON
Augl. og afgr.: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
Prentun: Prcntverk Odds Bjömssonar hf.
Mál allra
Það vakti athygli, þegar borgar-
stjórnarmeirihlutinn í Reykjavík
birti skýrslu eina, sem átti að sýna,
að Reykjavík hefði orðið afskipt
mjög um fjármagn vegna byggða-
stefnunnar í landinu, og við svo búið
mætti ekki lengur standa. Byggða-
málin komu mjög til umræðu á ný-
lega höldnu Fjórðungsþingi Norð-
lendinga og vék framkvæmdastjóri
samtakanna að þeim viðhorfum
sunnanmanna. Hann sagði þá í nið-
urlagi ræðu sinnar:
„Sé litið á málið í víðara samhengi
markast byggðastefna síðustu hundr-
að ára af tvennu. í fyrsta lagi stefnu
Jóns Sigurðssonar að byggja upp
Reykjavík sem stjómsýslu- og við-
skiptakjarna er væri nægilega öflug-
ur til þess að þjóðin væri sjálfstæð
út á við á sem flestum sviðum. En í
öðru lagi því sjónarmiði, sem hlaut
þjóðarstuðning á sjöunda áratugn
um, að höfuðborgin væri búin að ná
þessu marki í þjóðfélagsþróuninni.
Nú þjónaði það hagsmunum þjóðar-
innar best að kappkosta að landið
væri sem jafnast í byggð og minnst-
ur munur á kjömm manna eftir bú-
setu. Stærsta verkefnið í byggðamál-
um er að skapa varanlegt jafnvægi á
milli landshluta um atvinnuskipt-
ingu. Ef forráðamenn Reykjavíkur
gera kröfu um að haldið verði full-
komlega á hlut borgarinnar í úr-
vinnslu og framleiðslu, verða þeir
um leið að viðurkenna það, að þetta
er því aðeins réttlætanlegt, að hlutur
landsbyggðarinnar í þjónustustarf-
semi og úrvinnslu verði í eðlilegu
mótvægi við Reykjavík. Það verður
að treysta því að menn skorti ekki
kjark til að skilja að byggðastefnan
er mál allrar þjóðarinnar, en ekki
bitbein á milli landshluta, með nýj-
um byggðaríg og þjóðfélagslegu
ósætti, sem leiðir til kreppu og
ófamaðar fyrir alla.“
í framhaldi af þessu er rétt að
gera sér grein fyrir því, að í hlut
Reykjavíkur kemur hærra tekjuhlut-
fall en íbúahlutfall, og í hlut höfuð-
borgarinnar kemur einnig hærra
hlutfall í álagningartekjum en í fjöl-
mörgum öðrum sveitarfélögum, og
hafa verið færð að þessu mörg og
óyggjandi rök.
Framleiðslustefna sú, sem efldi at-
vinnu og framkvæmdir um land allt
og stöðvaði að mestu fólksstraum-
inn til Faxaflóasvæðisins, er einn
þáttur byggðastefnunnar. Þessi
stefna hefur hlotið fylgi allra stjóm-
málaflokka, þótt misheppnaðir
stjómmálamenn og málpípur þeirra
reyni að gera hana tortryggilega. —
Allir landsmenn vilja veg Reykja-
víkur mikinn sem helstu þjónustu-
miðstöðvar alls landsins, en þeir
sem vilja byggja landið allt og nýta
gæði þess til lands og sjávar, verða
að kveða niður hinar neikvæðu og
hjáróma raddir afturhaldsins í
Reykjavík.
Gullasafn fyrir þroskahefta
Jófríður Traustadóttir fóstra er hér að sýna viðstöddum hin ýmsu
Ieikföng og skýra notkun þeirra. (Ljósm. E. D.)
Passíukórinn vantar fólk
Vetrarstarf Passíukórsins á
Akureyri er nú að hefjast. Verk-
efni hafa verið valin og stefnt
er að tvennum tónleikum, jóla-
tónleikum og vortónleikum. —
Stjórnandi verður sem fyrr
Roar Kvam.
Á jólatónleikum verður flutt
Jólaóratoría eftir Heinrich
Schútz, þýskt tónskáld, sem
uppi var á árunum 1585—1672.
Jólaóratorían er fyrir kór, ein-
söngvara, smærri sönghópa og
hljómsveit. Verkið verður flutt
með íslenskum texta og er
stefnt að því að hljómsveit Tón-
listarskólans á Akureyri annist
undirleik, en hún verður sem
fyrr undir stjórn Michaels
Clarce.
Á vortónleikum verða tvö
verk, Requiem eftir Wolfgang
Amadeus Morart og ein af 190
kantötum Johans Sebastians
Bach, sú tuttugasta og fyrsta
sem nefnist „Ich hatte viel Be-
kúmmernis“. Þetta eru mjög
ólík verk en spennandi og
skemmtileg viðfangsefni sem
gera talsverðar kröfur til kórs
og hljómsveitar. Trúlegt er að
leita verði til Reykjavíkur til
þess að fá nægilega stóra hljóm-
sveit með fjölbreyttari hljóð-
færaskipan. Það er þó óráðið
enn.
Eins og oft áður stendur svo
á á haustdögum að kórinn vant-
ar söngfólk til starfa. Þó að ekki
sé ætlunin að stækka kórinn
svo neinu nemi er nauðsynlegt
að fjölga nokkuð, ekki sist
karlaröddum, auk þess sem
fylla verður í skörð þeirra sem
brott hafa farið. Því ættu þeir
sem hug hafa á að syngja með
kórnum og gefa sig fram hið
allra fyrsta.
Heyrst hefur á skotspónum
og jafnvel verið skrifað í blöð
að skilyrði til þátttöku í Passíu-
kórnum sé að vera fluglæs á
nótur. Þetta er auðvitað alls
ekki rétt. Hitt er rétt, að með
söngstarfinu þjálfast kórfélagar
nokkuð í því að lesa og styðjast
við nótur og fyrirhugað er að
á vegum kórsins verði í vetur
námskeið í nótnalestri og fleiru.
Söngfólk er því allt jafn Vel-
komið til starfa.
Æfingar Passíukórsins verða
fyrst um sinn í sal Tónlistar-
skólans á miðvikudögum kl.
20.00 og á laugardögum kl.
13.00. Kórinn væntir þess að
nýir félagar komi til viðtals á
næstu æfingum og geti þannig
verið með frá upphafi.
(Fréttatilkynning).
Ályktun um framleiðslu-
mál landbúnaðarins
Á fimmtudaginn í síðustu viku
var fréttamönnum boðið að sjá
svonefnt Gullasafn í Brekku-
götu 8 á Akureyri. Við það
tækifæri afhenti Barnaverndar-
félag Akureyrar Akureyrar-
kaupstað safn þetta til eignar
og afnota. Afhenti Kristín Aðal-
steinsdóttir það með ávarpi, en
við tók Jón Björnsson félags-
málafulltrúi. Jófríður Trausta-
dóttir, fóstra, skýrði notkun
Gullasafnsins, sem eru leiktæki
af mörgum gerðum, norsk, og
sérstaklega ætluð þroskaheft-
um bömum. Með þeim á að
vera unnt að þjálfa börnin til
hugar og handa. Gullasafnið á
að vera til kennslu og leiðbein-
ingar í þágu barna með frávik
frá eðlilegum þroska, eins og
stendur í fréttatilkynningu um
fyrirtækið.
Leikföngin verða lánuð á
heimili. Sérþjálfaður starfsmað-
ur verður til leiðbeiningar um
val og nýtingu, og á foreldrum
að vera það mikils virði. Félags-
málaráð fer með málefni safns-
ins fyrir hönd Akureyrarbaejar-
Starfað verður á eftirfarandi
hátt:
í Gullasafninu, Brekkugötu 8,
er foreldrum veitt móttaka á
umsömdum tíma, aðeins ein
fjölskylda í einu. Valin eru
leikföng er hæfa þroska barns-
ins og gefnar uppeldislegar leið-
beiningar um notkun. Gulla-
safnið er í sama húsnæði og
skóladagheimilið Brekkukot og
er með sama síma. Jófríður
II.
Myndlistarskólinn verður til
húsa á efstu hæð í stórhýsi
Byggingarvöruverslunar Tóm-
asar Björnssonar. Þar fer vel
á því, þar eð önnur myndlistar-
stofnun, ný af nálinni, er þar í
næstu herbergjum. Er sýnt
þótti, að ekki yrði bætt úr sýn-
ingaraðstöðu á Akureyri, brá
ungur mynlistarmaður, Óli G.
Jóhannsson, á það ráð að stofna
sýningarsal, er hann nefnir
Galleri Háhól. Það er nú ljóst
að framtak Óla hefur mælst vel
fyrir og glætt áhuga kunnra
myndlistarmanna fyrir því að
senda verk sín til Akureyrar.
Hefur Háhóll orðið mikilsverður
farvegur fyrir fjölbrejrtta mynd-
list og í fleiri tilvikum góða list.
Áhrifin segja fljótt til sín; sjón-
deildarhringur fólks víkkar og
það fer að gera meiri kröfur
til myndgæða. Sýningar eru
orðnar fastur þáttur í menn-
ingarlífi hins norðlenska höfuð-
staðar og hér eftir yrði því ekki
Traustadóttir veitir því for-
stöðu. Mikilvægt er, að leik-
föngin séu varðveitt vel á heim-
ilunum og um þau skipt eftir
þörfum. Leikföngin eru lánuð
unað, að þær féllu niður. Hlut-
ur Óla G. Jóhannssonar verður
mikils metinn er fram líða
stundir. Þá má heldur ekki
gleyma föstum vorsýningum
Menntaskólans á verkum þjóð-
kunnra listamanna og er áhugi
og framtak skólameistara til
fyrirmyndar.
ni.
Um þessar mundir er málverka-
sýningu Arnar Inga nýlokið. —
Stóð hún í Iðnskólanum 3. til
11. september sl. Om hefur tek-
ið það áhættumikla skref að
segja skilið við fyrri störf og
helgar hann sig nú myndlist
einvörðungu. Þeim mun meiri
dirfska er það, þar sem hann
hefur ekki notið skólamenntun-
ar á þessu sviði, heldur orðið að
feta erfiða stigu sjálfsmenntun-
ar í umhverfi, sem verið hefur
snautt af myndlist. Það gegnir
vissulega nokkuð öðru máli fyr-
ir þá áhugamenn, er búa í borg-
um Evrópu, þar sem listasöfn
eru á hverju strái, heldur en þá,
sem köllun hafa hlotið hér norð-
ur við heimskautsbaug! Þannig
verður sjálfsagt mörgum á að
hugsa. En á því verður heldur
foreldrum að kostnaðarlausu. —
Gullasafnið á bókasafn, sem
ætlað er til útlána. Sími Gulla-
safnsins er 19779. Símatími er
kl. 13.00—13,30.
lítil breyting, ef enginn þorir
að taka það skref, sem þessi
ungi, áræðni listamaður hefur
stigið.
Sýning Arnar Inga var þekk
og bar vott um vandvirkni og
eljusemi. Mig skortir að sjálf-
sögðu fagþekkingu til þess að
dæma um hana eins og hinir
fræðinnar, en hlýt að hafa skoð-
lærðu og réttlátu dómarar list-
un, sem í ljós má láta. Heildar-
svipur sýningarinnar var sterk-
ur og heill og naut þar snjallr-
ar og persónulegrar litameð-
ferðar, sem er sterkasta hlið
Arnar; hlýir litir, ævinlega í
góðu samræmi, bæta í mörgum
tilfellum upp stirða eða fremur
stífa teikningu. í nýjustu mynd-
Á aðalfundi Ræktunarfélags
Norðurlands sem haldinn var á
Akureyri 9. sept. sl. voru fram-
leiðslumál landbúnaðarins og
búseta í sveitum til umræðu og
var eftirfarandi tillaga um það
efni samþykkt samhljóða:
„Aðalfundur Ræktunarfélags
Norðurlands, haldinn á Akur-
unum, unnum með akríllitum,
nr. 21—25, allar óhlutstæðar,
var sveiflan meiri eins og höml-
ur væru að losna. Þær benda
til ótvíræðna framfara og vekja
vonir, ef listamaðurinn slakar
ekki á kröfunum til sjálfs sín,
hikar ekki við að færa sér í nyt
áhrif lærðra og þroskaðra mynd-
listarmanna og gætir þess að
láta ekki peningasjónarmið
trufla sig. Samfélag er lista-
mönnum nauðsyn, þeir mega
ekki einangrast og enginn skóli
er betri en opinská og einlæg
umræða um verkin. Ég óska
Emi Inga til hamingju með
þessa sýningu og vona, að hin
þymum stráða braut listarinnar
verði honum ekki of sár undir
iljum.
eyri 9. sept. 1977, ályktar eftir-
farandi um framleiðslumál
landbúnaðarins og búsetu í
sveitum.
1. Viðhalda skal búsetu í
sveitum landsins. Skal það vera
höfuðmarkmið.
2. Framleiðsla landbúnaðar-
afurða skal við það miðuð fyrst
og fremst, að nægi til innan-
landsþarfa og til útflutnings, ef
hagstætt þykir. Eðlilegt verður
að teljast, að bændastéttin semji
beint við ríkisvaldið og ríkis-
stjórn sé ábyrg fyrir landbún-
aðarstefnunni hverju sinni. —
Bændum verði tryggt fullt verð
fyrir hluta af umframleiðslu
hvers árs, og sá hluti ekki
skertur af samdrætti í innan-
landsneyslu milli ára.
Ofangreina stefnu má rök-
styðja á eftirfarandi hátt:
a. Með dreifðri byggð má
nýta sem best landið allt til
framleiðslu á landbúnaðaraf-
urðum, en ein sterkustu rökin
fyrir tilvist landbúnaðar á ís-
landi eru, að hægt er með bú-
fé bænda að breyta grasi í kjöt,
mjólk, ull og skinn.
b. Byggð í sveitum landsins
tryggir nýtingu annarra auð-
linda um og við land allt og
skapar atvinnu í bæjum og
þorpum.
c. Bændabýli móta landið
ekki svo lítið. Gefa því að
nokkru þann svip er það hefur
og við viljum sjá þegar um
landið er farið.
• Skiptinema
þjóðkirkjunnar
Undanfarið hefur skiptinema-
nefnd Þjóðkirkjunnar leitað
eftir fjölskyldum á Akureyri,
sem vildu taka að sér unglinga
til dvalar a. m. k. 2 mánuði í
vetur.
Ekki hefur þessi leit borið ár-
angur sem skyldi, og er það
miður, því nemendaskiptin eru
norræn samvinna og alþjóða-
samvinna í verki. Mörg íslensk
ungmenni hafa þannig fengið
ómetanleg tækifæri til náms og
kynningar erlendis, þeim til
þroska og ánægju alla ævi.
d. Þáttur íslenskrar sveita-
menningar í uppeldi þjóðarinn-
ar verður minni og minni, ef
því dreifbýli, sem enn er, verð-
ur ekki viðhaldið.
Umræddri landbúnaðarstefnu
má m. a. framfylgja með eftir-
töldum aðgerðum.
a. Reynt verði að auka og
örva sölu á landbúnaðarvörum
innanlands og utan, svo sem
kostur er.
b. Framleiðsla búvara hjá öðr-
um en bændum verði takmörk-
uð. Má benda á í því sambandi
búfjárhald bæjarbúa og óeðli-
legan búfjárfjölda á ríklsbúum.
c. Takmarka skal framleiðslu-
aukningu á stórbýlum eða beina
að hluta inn á aðrar brautir.
d. Halla vegna útflutnings
ber að jafna milli vinnslustöðva
landbúnaðarins með verðjöfn-
unargjaldi.
e. Skattur verði lagður á inn-
flutt kjarnfóður og hann not-
aður til þess að byggja upp inn-
lenda kjarnfóðurframleiðslu.
Þá vill fundurinn benda á að
forysta samtaka bænda má
hvergi hvika frá þeim rétti að
móta sjálf landbúnaðarstefnu á
hverjum tíma og framkvæmd
hennar í samráði við stjórnvöld.
Einnig vill fundurinn undir-
strika það, að öruggasta og fljót-
virkasta leiðin sem bændasam-
tökin hafa til þess að koma
ákveðinni stefnu í framkvæmd,
er að nota til þess rannsókna-
og leiðbeiningaþjónustu land-
búnaðarins til hins ítrasta.
(Fréttatilky nning ).
En við verðum líka að leggja
eitthvað af mörkum, og það
gætum við sem höfum húsrúm
með því að hafa skiptinema
Þeir unglingar sem um er að
ræða eru 17—18 ára frá Svíþjóð,
Bandaríkjunum, Sviss, Þýska-
landi og Finnlandi en tala orðið
íslensku.
Þau munu stunda vinnu á
vistheimilinu Sólborgu í 2 mán-
uði hvert, eða aðra vinnu sem
býðst. Það sem þau vantar er
húsnæði og ein máltíð á dag
auk heimilishlýju.
Nánari upplýsinga má leita
í síma 23817.
HOMANTIK striosAhanna
Ungir hugsjónamenn
Unglingamót UMSE 1977
var haldið sunnudaginn 14.
ágúst sl. á Árskógsvelli í ágæt-
isveðri með mjög góðri þátt-
töku. Mótsstjóri var Halldór
Sigurðsson. Urslit í einstökum
greinum:
Stúlkur 14—15 ára:
Kúluvarp: 1. Katrín Einars-
dóttir, Umf. Möðrvsk. 6,74.
Spjótkast: 1. E!fa Jóhanns-
dóttir, Umf. Narfa, 26,90.
Hástökk: 1. Katrín Einars-
dóttir, Umf. Möðruvsk., 1,35.
Langstökk: 1. Katrín Einais-
dóttir, Umf. Möðr., 4,19.
100 m hlaup: 1. Rósa Þor-
valdsdóttir, Umf. Dagsb., 14,5.
400 m hlaup: 1. Rósa Þor-
valdsd. Umf. Dagsb., 1:16,6.
800 m hlaup: 1. Eygló Stein-
dórsdóttir, Umf. Reynir, 3:10,9.
Drengir 14—15 ára:
Kúluvarp: 1. Kristján Sig-
urðsson, Umf. Svarfd.. 10,82.
Spjótkaat: 1. Kristján Sig-
urðsson, Umf. Svarfd., 38,36.
Hástökk: 1. Kristján Sig-
urðsson, Umf. Svarfd., 1,50.
Langstökk: 1. Stefán Árna-
son, Umf. Skrið., 5,02.
100 m. hlaup: 1. Guðmundur
Jónsson, Umf. Svarfd., 13,0.
400 m hlaup: 1. Stefán Árna-
son, Umf. Skriðh., 1:01,3.
800 m hlaup: 1. Stefán Árna-
son, Umf. Skriðuhr., 2:29,5.
Stúlkur 13 ára og yngri:
100 m hlaup: 1. Þuríður
Árnadóttir, Umf. Skr.hr., 14,9.
400 m hlaup: Þuríður Árna-
dóttir, Umf. Skriðhr., 1:15,8.
Langstökk: 1. Þuríður Árna-
dóttir, Umf. Skriðhr., 3,93.
Hástökk: 1. Anna Snorra-
dóttir, Umf. Reynir, 1,00.
Spjótkast: 1. Hega St. Hauks
dóttir, Umf. Skriðhr., 16,80.
Kúluvarp: 1. Helga St.
Hauksd.. Umf. Skriðhr. 6.00.
Drengir 13 ára og yngri:
100 m hlaup: 1. Óskar Áma.
son, Umf. Svarfd., 14,2.
400 m hlaup: 1. Arnþór Her.
mannsson, Umf. Reynir, 1:11,2.
Langstökk: 1. Óskar Árna-
son, Umf. Svarfd., 4,29.
Hástökk: 1. Arnþór Her-
mannsson, Umf. Reynir, 1,45.
Spjótkast: 1. Rúnar Berg,
Umf. Reynir, 35,27.
Kúluvarp: 1. Rúnar Berg,
Umf. Reynir, 8,95.
Umf. Reynir varð stigahæst
með samtals 83 stig. Umf.
Skriðuhr. með 64,5 stig og
Umf. Dagsbrún með 47,5 stig.
Stigahæst einstaklinga í
eldra flokki urðu þau Katrín
Einarsdóttir, Umf. Möðruvalla-
sókn, með 18 stig, og Þeir
Stefán Árnason, Umf. Skriðu-
hreppi og Kristján Sigurðsson,
Umf. Svarfdæla með 18 stig
hvor um sig. í yngri flokki
urðu þau stigahæst Þuríður
Árnadóttir, Umf. Skriðuhr.,
með 15 stig, og Arnþór Her-
mannsson, Umf. Reynir, með
16 stig.
Fengu málverk að gjöf
1 hófi sem forráðamenn knatt-
spyrnudeildar KA efndu til á
Hótel Heklu eftir leikinn, var
þjálfari liðsins og fyrirliði
leystir út með gjöfum. Láru
Rafnsdóttur og Jóhannesi
Atlasyni var fært málverk
eftir Einar Helgason, og sömu-
leiðis fengu Elínborg Árna-
dóttir og Þormóður Einarsson
málverk eftir Einar. Voru það
leikmenn og velunnarar liðs-
ins sem að gjöfinni stóðu. Jó-
hannes og Þormóður þökkuðu
fyrir sig og þá fluttu einnig
Vetrarstarfið hafið
Nú er að hefjast vetrarstarf
skíðamanna. Nk. fimmtudag
boðar skíðaráð og foreldraráð
alla skíðamenn til fundar í
Lundaskólanum kl. 20.00. Þar
verðuf rætt um vetrarstarf og
sýndar skíðakvikmyndir. —
Þrekæfingar skíðamanna
byrja svo J næstu viku undir
stjórn Þrastar Guðjónssonar.
stuttar ræður Haraldur Sig
urðsson, formaður KA. og Ör-
lygur ívarsson, formaður
knattspyrnudeildar. — Stefán
Gunnlaugsson stjórnaði hóf-
inu.
Hlíðarskokkið
Fyrirhugað er að endurvekj
Hlíðarskokkið, eftir tveggj
ára hlé, laugardaginn 1. ok
kl. 2 e. h. Vegalengdin er ur
7 kílómetrar.
Lagt verður af stað vi
Lónsbrú og haldið upp me
Lónsánni, til suðurs að Löf
mannshlíð og komið niður
Glerárhverfi hjá stíflu göml
rafstöðvarinnar, en endað hj
Glerárskóla.
Fólk á ýmsum aldri mæti
til leiks fyrir tveim árum,
annað hundrað manns, til a
taka þátt í Hlíðarskokkim
gekk og skokkaði hringinr
eftir ástæðum, sér til hres:
ingar. Þetta verður auglýs
betur síðar.
KA tapaoi úrslitaleiknum
Á laugardaginn síðasta léku í
Reykjavík í síðustu umferð ís-
landsmótsins í knattspyrnu,
annari deild, Þróttur, Reykja-
vík og KA. Fyrir þennan leik
voru bæðin liðin jöfn að stig-
um, en höfðu bæði áunnið sér
rétt til að leika í fyrstu deild
næsta sumar. Var þetta því
hreinn úrslitaleikur um það,
hvort liðið yrði efst í deild-
inni. Leikurinn var nokkuð
skemmtilegur, sérsatklega
fyrri hálfleikur, en Þróttarar
unnu leikinn með þremur
mörkum gegn einu.
KA byrjaði leikinn af full-
um krafti og til að byrja með
voru yfirburðir þeirra á vell-
inum miklir. Þegar á leikinn
leið, tóku Þróttarar hann í
sínar hendur, og voru mun
betri aðili í síðari hálfleik.
Þegar leikurinn var buinn,
flutti Helgi Daníelsson vara-
formaður KSÍ stutta ræðu og
óskaði Þrótturum til hamingju
með sigurinn og afhenti þeim
bikar fyrir sigur í deildinni,
svo og fengu leikmenn verð-
launapenniga. KA menn fengu
einnig verðlaunapeninga fyr-
ir annað sætið og óskuðu þeir
Þrótturum til hamingju með
sigurinn.
v Helgi Daníelsson ávarpar leikmenn í leikslok.
4 : DAGUR
DAGUR•5