Dagur - 22.01.1980, Blaðsíða 4

Sigluf jörður:
Útgefandi: ÚTGAFUFÉLAG DAGS
Skrifstofur Tryggvabraut 12, Akureyri
Ritstjórnarsímar: 24166 og 23207
Sími auglýsinga og afgreiöslu: 24167
Ritstjóri (ábm.): HERMANN SVEINBJÖRNSSON
Blaðamaöur: ÁSKELL ÞÓRISSON
Augl og afgr, JOHANN KARL SIGURÐSSON
Prentun: Prentverk Odds Bjbrnssonar hf
Úrbóta er þörf
í skattamálum
Skattamál eru ofarlega í hugum
flestra landsmanna um þessar
mundir, þar sem framtalseyðu-
blöðin eru nú víðast komin inn um
bréfalúgurnar og fólk fer að gera
grein fyrir tekjum sínum, skuldum
og eignum. Þetta uppgjör er
mörgum mikill þyrnir í augum, og
ef til vill ekki ófyrirsynju, þar sem
nær sérhver einföldun, sem gera
hefur átt á skattamálunum, hefur
gert þau flóknari og fióknari. Nú er
svo komið, að líklega hefur enginn
einn maður heildaryfirsýn yfir
þennan frumskóg.
Líklega verður framtalsskyldan
öllum almenningi mun erfiðari að
þessu sinni, en oftast áður, þar
sem nýjar framtalsreglur hafa tek-
ið gildi og nú tegund framtals-
eyðublaða verið prentuð, sem í
fyrstu gerð munu jafnvel hafa ver-
ið illskiljanleg endurskoðendum
og öðrum, sem við skattamál
vinna og fengu þau til umsagnar.
Verra mál er þó það, að fólkið í
landinu hefur ekki lengur nægan
skilning á nauðsyn skattheimtu.
Það vill æði oft gleymast, að ekki
er hægt að reka það velferðar-
þjóðfélag, sem við lifum í, nema
greiddir séu skattar til samfélags-
legra þarfa.
Ástæðan fyrir því, að almenn-
ingur á erfitt með að skilja skatta-
málin, stafar vafalaust fyrst og
fremst af því, að ranglætið í
skattamálum er algjörlega óvið-
unandi og allir vita af tilvist þess.
Það er því engin furða, þótt t.d.
almennt launafólk og aðrir þeir,
sem minna bera úr býtum, telji
skattheimtuna óréttláta, þar sem
svo margir, sem hafa miklu meiri
efni, losna við að greiða skatta að
miklu leyti í mörgum tilvikum.
Skattsvik eru snar þáttur í því að
gera skattamálin svo óréttlf, sem
raun ber vitni. Þau blasa við, en
lítið er aðhafst. Margir þeir, sem
selja þjónustu sína dýru verði og
geta að mestu ráðið því, hversu
mikið þeir telja fram, komast upp
með veruleg skattsvik, jafnvel þó
að þeir berist svo mikið á, að tekj-
ur þeirra hljóti óhjákvæmiiega að
vera stórum meiri en þeir gefa upp
til skatts. Þó hefur í skattalögum
verið heimild til þess að kanna
hagi manna, ef ástæða er til að
ætla, að þeir lifi um efni fram,
miðað við framtaldar tekjur.
Aukin framtalsskylda og áætlun
á tekjum manna, sem starfa við
eigin rekstur, samkvæmt nýjum
skattalögum, eru til bóta. Ennþá er
þó mikilla úrbóta þörf og leiðrétt-
ing á skattamálum er meðal
meiriháttar réttlætismáia í þessu
þjóðfélagi.
Skipulags-
mál mennta
stofnana
í bænum
ÞESS HEFUR verið óskað að
skólanefnd Grunnskóla Siglu-
fjarðar léti í ljós álit og tillögur
um staðsetningu menntastofnana
í skipulagi bæjarins bæði hvað
nútíð og framtíð snertir.
Fyrst ber að líta á það, sem nú
er notað fyrir skólahúsnæði,
staðsetningu þess og ástand.
Barnaskólahúsið, sem stendur á
svæðinu milli Norðurgötu og
Vetrarbrautar er gamalt hús, sem
byggt hefur verið við og endur-
nýjað að hluta eftir bruna. Nýjasti
hluti þess er þó um 25 ára gamall.
Húsið er notað fyrir kennslustarf
1.-6. bekkja Grunnskólans.
Gagnfræðaskólahúsið er 20-25
ára gamalt, gerðar hafa verið á
því endurbætur, undirstöður
styrktar og fl., og má telja að það
sé vel í nothæfu standi sem
skólahús og geti dugað til
nálægrar framtíðar með góðu
viðhaldi árlega. Það stendur við
Hlíðarveg, en í kring um það
skortir allt, sem skóla þarf að til-
heyra, sæmilega aðstöðu við götu,
leik- eða útivistarsvæði fyrir
nemendur, bílastæði. I upphafi
byggingaráætlana mun hafa ver-
ið gert ráð fyrir að nálæg hús og
lóðir yrðu keypt og lögð skólan-
um til svo æskilegt rými fengist til
þess, sem áður var nefnt. En
skólinn stendur miðsvæðis í
bænum og á svæði sem býður upp
á marga möguleika.
Fimleikasalur við Barnaskóla-
húsið var lengi vel hinn eini í
bænum og því notaður af nem-
endum beggja skólanna, síðar,
þegar sett var gólf yfir sundlaug-
ina fluttist hluti fimleikakennslu
þangað úteftir, en Sundlaugin
stendur við Hvanneyrarbraut
utanverða og því ærin vegalengd
þangað frá hvorum skólanum,
sem mælt er.
Tónlistarskóli hefur seinni árin
starfað í leiguhúsnæði, gömlu
timburhúsi, og býr við mikil
þrengsli. Það hús stendur við
Gránugötu og óvíst um hve
langra lífdaga því verður auðið.
í öðru lagi ber að líta á þarfir,
hvers þarf helzt með nú þegar, og
í framtíðinni. íþróttahús, sem
fullnægði þörfum Grunnskólans
og almannri iðkun innanhúss-
íþrótta, er það sem nú þegar
vantar tilfinnanlega hér í bænum.
Sú tvískipting, sem á sér stað í
íþróttahúsi/sundlaug, leiðir af sér
kyrrstöðu í framförum íþrótta-
fólks. Þegar líður að vori eru þeir,
sem innanhússíþróttir stunda,
komnir í þolanlega þjálfun, en þá
er húsinu breytt í sundlaug, æf-
ingar falla niður og þegar aftur er
tekið til við æfingar að hausti er
svipað því og verið sé að byrja
upp á nýtt. Sama má segja um
sundið. Æfingatímabilin eru svo
stutt að sæmileg þjálfun er þá
fyrst að nást þegar lauginni er
lokað. Hvað almenna sundiðkun
snertir þá vinnst aldrei upp jöfn
og almenn þátttaka í sundi fyrr en
sundlaug er höfð opin allt árið.
Svo sem áður er sagt, þá hafa
skólabyggingar ekki átt sér stað
hér í bænum um 20-25 ára skeið.
Skólahús fyrir neðri bekki
grunnskóla, gamli barnaskólinn,
er orðinn ófullnægjandi fyrir

JUR PANNDAL
jj
| ö Á
J
margra hluta sakir, og að sögn
núverandi skólastjóra, Jóhanns
Þorvaldssonar aðeins nothæfur
nú vegna þeirra aðstæðna, að svo
fámennir árgangar koma í skól-
ann og því hver bekkjardeild það
fámenn sem húsnæðinu hæfir.
Það er því brýn nauðsyn að nú
þegar sé hafist handa um undir-
búning að byggingu nýs skóla-
húss fyrir yngri hluta grunnskól-
ans. Sá tími, sem venjulega fer í
að koma slíkum byggingum upp,
er það langur að ekki mun af
veita að undurbúningsstarf sé
hafið. Með hverju ári sem líður
breytast kennsluhættir og þarfir á
ýmsum sviðum, en gamla húsið
býður ekki upp á neina mögu-
leika til aðlögunar við hið nýja í
kennslustarfinu. Ef svo yrði um
að ræða einhverja fjölgun nem-
enda frá því sem nú er, þá myndu
skapast veruleg vandkvæði hús-
næðisins vegna.
Tónlistarskólinn þarf á meira
og betra húsnæði að halda, og
einnig þar koma til breytingar í
kennsluháttum, sem krefjast betri
aðstöðu en nú er hægt að fá í hinu
gamla húsi.
í þriðja Iagi er þá að finna og
benda á svæði, þar sem æskilegt
væri að staðsetja þær nýbygging-
ar, sem óhjákvæmilega verða að
rísa í mjög náinni framtíð. Þá ber
fyrst á það að líta, að Gagn-
fræðaskólahúsið, sem nú hýsir
kennslustarf eldri hluta Grunn-
skólans og framhaldsskóla á
byrjunarstigi, er talið að muni
duga um nokkra framtíð enn, það
stendur við Hlíðarveg, sunnan við
það á milli Hlíðarvegs og
Hvanneyrarbrautar er að mestu
óbyggt svæði, svokallað bretatún,
og neðan skólahússins, niður að
Hvanneyrarbraut, eru hús og
lóðir, sem talað hefur verið um að
kaupa svo svæði fengist í þágu
skólans. Á þessu svæði í nágrenni
skólahússins, sem fyrir er, telur
skólanefnd eðlilegast og starfs-
lega hagkvæmast að staðsettar
verði þær byggingar, sem skóla-
starfinu tengjast á stigi grunn-
skóla og framhaldsnáms. Með
leikmanns augum að sjá virðist
rými nægilegt á þessu svæði til að
koma fyrir byggingu skólahúss í
stað gamla barnaskólans og
byggingu fyrir íþróttahús og aðra
starfsemi því tengda. Útivistar-
svæði fengist þar einnig nokkuð,
og auk þess er íþróttavöllurinn í
seilingarfjarlægð þegar svæðið
hefði verið skipuiagt í heild.
Bílastæði gætu fengist þarna á
nokkrum stöðum.
í tengslum við þetta svæði er
húsið Hlíðarvegur 8, þar sem nú
er dagheimili fyrir börn. Verði
nýtt dagheimili byggt og starf-
semi flutt þangað þá losnar Hlíð-
arv. 9 og til orða hefur komið að
þar fengist betra húsnæði fyrir
Tónlistarskólann en það sem
hann nú hefur.
Að lokum vill skólanefnd ein-
dregið beina því til bygginga- og
skipulagsnefndar, að svæðið allt
frá Þormóðsgötu að kirkju og
milli Hlíðarvegs og Hvanneyrar-
brautar verði skipulagt í þágu
uppeldis- og menntastofnana
bæjarins.
Hreinn G. Þorsteinsson
Hátíð Ijóssins er gengin í garð, við
hjónin erum í Vestmannaeyjum hjá
börnum og barnabörnum, allt er í
besta gengi og við njótum þess að
eyða jólahátíðinni þar meðal vina
og kunningja.
Skyndilega er bundinn endir á
þá gleði þegar okkur barst skyndi-
legt andlát mágs míns Hreins Þor-
steinssonar, 29. des. Okkur setti öll
hljóð við þessa frétt, því hann var
okkur öllum mjög kær.
Hann hét fullu nafni Hreinn
Guðmundur, en gekk alla jafna
undir Hreins nafninu. Hann var 3ji
af börnum Rannveigar Jónsdóttur
og Þorsteins G. Halldórssonar.
Hreinn fæddist 23. nóvember 1930
á Akureyri. Hann ólst upp í stórum
systkinahópi en þau voru alls átta
alsysjkyni auk tveggja hálfsystkina.
Kreppan var í algleymingi, á hans
uppvaxtarárum og því oft erfitt um
aðdrætti af þeim sökum, varð
móðir hans að taka hverri vinnu
sem bauðst, en eiginmaðurinn var
ætíð á sjó.
Alda elstá systir hans ólst upp hjá
afa sínum og ömmu, fyrir það urðu
tengsl konu minnar önnu Sigríðar
og hans meiri en hinna þar sem þau
sem elst voru á heimilinu urðu oft
Minning
að gæta hinna yngri strax og tæki-
færi gafst fór Hreinn að vinna og
var hann fyrst í vinnu hjá Þorsteini
móðurbróður sínum við malarnám
á klöppunum og er það trú mín að
hann hafi dugað vel þar þótt ungur
væri. f bernsku varð hann fyrir
slysi, er hann missti annað augað
og var það mikil raun fyrir mann
sem var jafn óframfærinn sem
Hreinn var og leið hann lengi fyrir
það. En fljótt kom í ljós að hann
varð ekki eftirbátur annara, því að
sextán ára byrjar hann til sjós, kom
þá fljótt fram hve mikill afburða-
maður hann var til allrar vinnu.
Árið 1951-52 fór Hreinn á vél-
stjóranámskeið og lauk þaðan
prófi, en ekki mun hann hafa notað
þau réttindi mikið, hann var vél-
stjóri á mb. Má frá Vestmannaeyj-
um, og var það mikill reynslutími
fyrir hann því báturinn var með
hálf ónýta vél og af þeim sökum var
hann jafnan í landi og þá ævinlega í
vélaviðgerðum. Veturinn áður var
hann einnig í Vestmannaeyjum en
síðar var hann vélstjóri á mb.
Garðari frá Keflavík, upp frá því
var hann nær eingöngu á bátum og
togurum hér norðaustanlands.
lengst mun hann hafa verið með
Trausta Gestssyni og Katli Péturs-
syni.
Löngum var hann bátsmaður á
þeim togurum sem hann var á og
nú síðast á Snæfellinu í afleysing-
um.
Eitt sinn er hann var við vinnu
sína brotnaði handfang með þeim
afleiðingum að vír slóst í handlegg
hægri handar og braut hann illa og
var gipsaður frá mitti og upp úr, en
það átti illa við hann að vera að-
gerðarlaus í landi, því fór hann eins
fljótt og unnt var um borð og fór í
afleysingar sem kyndari en kynd-
arar gengu almennt undir heitum
spíssari á olíukynntum gufuskip-
um.
Öðru sinni síðubrotnaði hann og
þá girti móðir hans hann með líf-
stykki til þess að hann kæmist á sjó
því ekki fannst honum ástæða til að
leita læknis. Þessi dæmi sýná ljós-
lega ósérhlífni Hreins.
Árum saman var hann sanískipa
sömu mönnum, því átti hann
trausta vini og marga tel ég ekki á
neinn hallað þó ég nefni Skarp-
héðinn Guðmundsson, Magnús
Ólafsson og Þorvald Pétursson, en
Daddi Péturs mun hafa átt sinn
þátt í því að Hreinn fór að fá áhuga
fyrir hestum og eignaðist Hreinn
nokkra hesta og eitt sinn átti hann
einn verðlaunahest. Hann eyddi
flestum stundum í landi við hirð-
ingu þeirra.
Sá vinur sem honum stóð næst
og var honum alltaf kær, það var
móðir hans enda var hann sam-
vistum við hana nær allan sinn
aldur en hún leit alltaf á hann sem
sína stoð og styttu sérstaklega eftir
andlát eiginmanns hennar, og það
veit ég að yngri bræður hans-sem
(Framhald á bls. 6).
4.DAGUR
Áratug lokið eða - ?
Endasprettur eftir!
I síðasta leiðara Dags á Akureyri á
gamla árinu gaf að lesa: „Senn líð-
ur árið 1979 og nýr áratiigur hefst.
„I Tímanum, sömu dagana, kemur
hið sama fram, í spurningum um
minnisstæðustu viðburði liðins árs
og spám um næsta áratug. Gagn-
merkir menn eru þar til svara, at-
hugasemdalaust. í öðrum fjölmiðl-
um kemur þetta og víða fram. —
Mér kom þetta strax „spánskt fyrir
sjónir.“ Mér virðist alveg augljóst,
að við eigum eftir síðasta ár 8. tug-
arins. Ég hefi rætt málið við marga
þessa síðustu daga, og vissulega eru
menn ekki sammála. En þarf þetta
ekki að vera ákveðið og samræmt,
a.m.k. fyrir veizluhöldin um alda-
mótin sem óðum nálgast!? —
Þjóðviljinn frá 30. des. s.l. segir í lok
greinar um þetta efni: „Kristið
tímatal er að öllu leyti rökrétt frá
reikningslegu sjónarmiði nema að
því leyti að núllárið vantar. Þeir
sem vilja halda í þá kreddu eða
eigum við að kalla það sagnfræði-
lega hefð, geta því fagnað nýjum
áratug eftir ár. Við hinir fögnum
þeim núna.“
Þessir „hinir" Þjóðviljamenn,
eru líklega farnir að hlakka til
aldamótaveizlunnar og vilja
ógjaman bíða hennan í heilt ár og
það kennske alveg að óþörfu — og
þeir órétti beittir!
En hvað skal segja? Ja, við mið-
um tímatal okkar við fæðingu
Krists. Þar er að vísu deilt um dag
og ár, en það er í raun og veru
aukaatriði. Staðreyndin er bara sú,
að hann fæddist, lifði hér og starf-
aði um áratugi, hvað sem „núllári“
Þjóðviljans líður. En varð hann 10
ára (fyllti tuginn), þegar hann hafði
lifað 9 ár og einn dag? Því munu
a.m.k. flest 10 ára börn á íslandi
geta svarað. Þau munu þekkja
muninn á því að vera á 10. ári og að
vera 10 ára. — Við tvítugsaldur
hljóta ísl. ungmenni ýmis aukin
réttindi. Verður það, er þau hafa
lifað 19 árog 1 viku, eða svo? Vinur
minn er fæddur 1. jan. 1901. Hann
var heima í fyrradag og gestir
komnir, en enginn minntist á átt-
ræðisafmæli. Gleymdist þetta? —
Ég skuldaði fyrirtæki einu 80 þús.
krónur og skyldi borga fyrir ára-
mótin minnugur þess, sem margir
þekktir höfðu í fjölmiðlum haldið
fram um möguleika í tugaréikn-
ingi, ætlaði ég að borga bara 79
þús. og 20 krónur! En gjaldkerinn
vildi ekki samþykkja, svo að ég
varð að punga út með alla upp-
hæðina! Ég sætti mig við þetta og
viðurkenndi: „Rétt er rétt.“
„Mældu rétt, strákur," sagði
faktorinn við Skúla litla, (sem vildi
gera rétt og varð stór) og ætlaðist þá
til að drengurinn mældi út til
kaupandans 3 og 4/5 úr alin í stað-
in fyrir 4! Danskinum var ekki hælt
fyrir skiptin við Landann á þeim
árum. En margt hefur breyzt síðan;
þó ekki: „Rétt er rétt“ og að „það
skal hafa, er sannara reynist."
Af framansögðu v/7 ég álíta. að
við eigum ekki að kveðja áratuginn
fyrr en að árí. Honum er ekki lokið,
hvort sem hann síðan verður
kenndur við Framsóknarflokkinn,
eins og Morgunblaðið fann upp á,
eða eitthvað annað. — Margt hefur
vel farið á þessu árabili, en við
skulum vonast eftir meiru, eins og
„rúsínunni í pylsuendanum": góð-
um bvrjunarsigri í verðbólgustríð-
inu. Þar er um að ræða átak, sem á
veltur um heilbrigt líf og farsæld í
landi okkar, eða undanhald í
hörmung og þrældóm fyrir þessa
litlu en margfrægu þjóð. Allir fs-
lendingar ættu að vera meira en
fúsir til — með einhverri fórn — að
stuðla þar að atkvæða sigri. Og þá
er fyrsta skilyrðið það, að við hlít-
um þeirri áminningu, sem barst
okkur úr fjölmiðli um jólin:
„Litla þjóð, sem átt í vök að verjast,
vertu ei við sjálfa þig að berjast."
„Brekknakoti“, 3. jan. 1980.
Jónas Jónsson.
Myndir úr sögu Menntaskólans á Akureyri.
Þessi mynd úr sögu Menntaskólans á Akureyri er tekin á Möðruvöllum.
Hvorki er vitað hvenær hún er tekin, né hverjir eru á myndinni. Samkvæmt
upplýsingum á bakhlið myndarinnar er myndin tekin af skólapiltum í frí-
mínútum. Þeir sem geta gefið upplýsingar hafi samband við blaðið eða
Tómas Inga Olrich, konrektor Menntaskólans á Akureyri.
Snæfell strandar í Hrísey
SJÓPRÓF vegna strandsins í
Hrísey verða væntanlega hald-
in í dag eða morgun. Nánari
tildrög eru þau að skuttogar-
inn Snæfell sigldi upp í fjöru á
fullri ferð þegar skipið var að
koma úr veiðiferð í síðustu
viku. Fjara var þegar togarinn
strandaði um kl. 03 og náðist
skipið út um morguninn. Hrís-
eyjarferjan hélt togaranum
réttum á strandstað um nótt-
ina, en án aðstoðar ferjunnar
hefði togaranum eflaust slegið
flötum.
Leki kom ekki að skipinu, sem
fór til Akureyrar eftir að skipað
hafði verið upp úr því. Snæfellið
var tekið upp í slipp og að sögn
fréttaritara blaðsins í Hrísey
reyndust skemmdirnar mun
minni en menn áttu von á. Gerði
hann ráð fyrir að skipið myndi
tefjast í viku vegna strandsins.
Góður bíll til sölu
A-635 FÍAT 132 árg. 1974, ekinn 58 þús km, er til
sölu strax.
Upplýsingar í síma 24163.
Ibúðir til sölu
Til sölu íbúðir í raðhúsi á einni hæð með bílskúr.
íbúðirnar seljast fokheldar.
Upplýsingar í síma 22160 og á kvöldin í síma
24573:
Þinur h.f.
Alþýðuhúsið Akureyri
auglýsir:
Eftirleiðis mun frú Ólöf Jónasdóttir Eyrarvegi 25
Akureyri annast alla starfsemi Alþýðuhússins.
Óskir um leigu verða því eftirleiðis afgreiddar hjá
Ólöfu í síma 23883.
Kápur, blúss-
ur, pils, kjólar
Gott úrval
Konubuxur aðeins kr. 7.700
HAFNARSTR. 91-95 - AKUREYRI - SlMI (96)21400
Frá Teppadeild
Vorum að fá hin geysivin-
sælu Amerísku lúxus gólf-
teppi, nýir litir, ný mynstur,
hagstætt verð.
Vorum einnig að fá hina
marg eftirspuróu kókos-
dregla og baðmottusett.
Stök teppi og mottur í úrvali.
TEPPADEILD
HAFNARSTR. 91-95 - AKUREYRI - SlMI (96)21400
DAGUR.5