Dagur - 08.07.1980, Blaðsíða 8

DAGUR
Akureyri, þriðjudagur 8. júlí 1980
ÞJÓNUSTA
FYRIR
HÁÞRÝSTISLÖNGUR
OLÍUSLÖNGUR og BARKA
PRESSUM
TENGIN Á
FULLKOMIN TÆKI
VÖNDUÐ VINNA
Er hin forna
„biskupaleið“
loksins fundin?
Bræðraklif: Einstigi upp úr Hafragjá að vestan: Mynd: S. B. Þ.
Undanfarin sumur hafa nokkrir
áhugamenn frá Akureyri, undir
stjóm Jóns Sigurgeirssonar frá
Hclluvaði, leitað að fornum leiðum
yfir Ódáðahraun. Jón hefur um
árabil verið áhugamaður um að
finna fornar leiðir á þessum slóð-
um. Hefur leið þessi borið þann ár-
angur að búið er að finna óslitna
varðaða leið frá Möðrudal og vest-
ur að Skjálfandafljóti. Einnig hefur
fundist vörðuð leið frá Jökulsá, ná-
lægt Ferjufjalli, í stefnu á Mý-
vatnssveit. Á fyrrnefndu leiðina er
minnst í fomsögum og af 16. aldar
gögnum má ráða að þá hafi legið
kunn leið milli Austurlands og
Suðurlands frá Möðrudal, ofan
byggða um Kiðagil og Sprengisand.
Leiðina notuðu t.d. biskupar í
Skálholti, þegar þeir visiteruðu á
Austurlandi. Líklegt má telja að
Sr. Pétur
Sigurgeirsson
býður sig fram
í biskupskjöri
„Starfsbræður mínir, einkum
hér fyrir norðan, hafa orðað
það við mig að þeir myndu
styðja mig ef ég gæfi kost á
mér í biskupskjöri. Ég hef
tekið þá ákvörðun að verða
við beiðni þeirra um að vera í
kjöri,“ sagði sr. Pétur Sigur-
geirsson, vígslubiskup og
sóknarprestur á Akureyri, en
sr. Sigurbjörn Einarsson,
biskup hefur lýst því yfir að
hann muni láta af störfum
sem biskup um mitt næsta ár.
Fyrir utan Pétur hefur sr.
Ólafur Skúlason, dómprófastur
ákveðið að gefa kost á sér og að
auki hefur sr. Jónas Gíslason
verið orðaður við framboð.
Dóms- og kirkjumálaráðuneyt-
ið sér um biskupskjör en líklegt
er að Prestafélag íslands muni
gangast fyrir prófkjöri nokkru
áður en að biskupskjöri kemur.
Pétur Sigurgeirsson hefur
starfað sem prestur á Akureyri
síðan 1. mars 1947, en sem
vígslubiskup síðan 1969. Pétur
hefur þjónað Grímsey um
margra ára skeið. Sr. Pétur Sig-
urgeirsson er 61 árs að aldri.
hún hafi verið notuð af þeim er sátu
alþingi hið forna á Þingvöllum.
Síðast var þessi leið farin, að því er
talið er, um miðja 17. öld. Frá þeim
tíma hefur enginn vitað með vissu
um legu hennar. Um leiðina nálægt
Ferjufjalli er fátt eitt vitað.
I nýútkominni Árbók Hins ís-
lenska fornleifafélags ritar Jón
Gauti Jónsson grein er nefnist
„Ódáðahraunsvegur hinn forni“ og
gerir þar grein fyrir niðurstöðum
leitar að vörðum í Ódáðahrauni
undanfarin ár. Margir hafa þar lagt
hönd á plóginn en drýgstan þátt
hafa átt þeir Jón Sigurgeirsson,
Sigurgeir B. Þórðarson, Geirfinnur
Jónsson og Jón Gauti.
í tilefni af grein Jóns Gauta sneri
Dagur sér til hans og innti hann
nánar eftir gangi leitarinnar. „Við
erum e.t.v. upphafsmenn að skipu-
legri leit, en margir hafa leitt hug-
ann að hinni fornu leið - safnað
saman heimildum og leitt getum að
því hvar hún hefir legið. Einnig var
hennar leitað á seinni hluta 18.
aldar, en án árangurs. Skipuleg leit
hófst 1976 og nú er sjálfsagt komin
á annað hundrað dagsverk í leitina.
Hér hefur ekki verið um tilviljana-
kennda vörðufundi að ræða því
leitað hefur verið skipulega, en
ólíklegt er að enn séu öll kurl kom-
in til grafar.“
Jón Gauti sagði að merkilegustu
uppgötvanirnar til þessa væri þar
sem leiðin lægi yfir jarðföllin
Fjallagjá, Hafragjá og Sveinagjá.
Þar liggja leiðirnar um einstigi, sem
eru þau einu á löngum köflum, og
einnig þau einu sem eru fær hest-
um. Þessi einstigi, að undanteknu
einu, sem áhöld eru um, eru
náttúrunnar verk, en forn vegsum-
merki manna hafa einnig fundist
auk varðanna. Má nefna aðhöld og
tjaldhringi. Þá hafa þeir félagar sett
fram kenningu um tilvist hústóftar í
Suðurárbotnum - telja að hún
tengist hinni fornu leið.
Um næstu helgi er á dagskrá
Ferðafélags Akureyrar að ganga
„biskupaleið" að hluta og síðar í
Búnaðarbanki íslands varð 50
ára 1. júlí sl. Afmælisins verður
minnst af hálfu bankans með
ýmsu móti. M.A. verður 20
milljónum króna varið til efi-
ingar trjáræktar á ári trésins.
Þar af fær Skógræktarfélag ís-
lands 10 millj. til frjálsrar ráð-
stöfunar, 5 millj. er varið til
kaupa á trjáplöntum, sem út-
hlutað verður sparifjáreigendum
bankans og 5 millj. kr. verður
varið til sveitarfélaga til að
koma upp tveimur trjálundum.
Þá er starfsfólki bankans veitt
viðurkenning. Starfsmannafélagið
fær afhent til eignar tvö fullbúin
sumardvalarhús, veitt er 5 millj. kr.
framlag til námssjóðs starfsmanna
og sama upphæð í utanfararsjóð.
Þá verður saga bankans rituð og
einnig hefur bankinn látið gefa út
veglegt afmælisrit, ásamt ársskýrslu
1979.
sumar á að kanna betur nyrðri
leiðina frá Ferjufjalli, því vissir
hlutir eru ennþá órannsakaðir.
„Þótt leitin hafi borið meiri ár-
angur en nokkurn óraði fyrir í
upphafi, er ekki víst að það verði
efst í huga, þegar litið er yfir farinn
veg, heldur hitt, að á göngu um
Ódáðahraun hef ég lært að meta þá
I stuttu viðtali við Dag, sagði
Stefán Valgeirsson, alþingismaður
og formaður bankaráðs Búnaðar-
bankans, að eins og nafnið bæri
með sér, hefði Búnaðarbankinn
mest stutt landbúnaðinn, enda
stofnaður með hagsmuni bænda-
stéttarinnar í huga. Það væri ljóst,
að hinar dreifðu byggðir landsins
stæðu ekki eins vel í dag, ef hinir
ýmsu sjóðir bankans hefðu ekki
lánað til framkvæmda í sveitunum.
Þar sem þannig hefur háttað, hefur
auðlind sem óbyggðir íslands eru.
Andblær liðins .tíma leikur um
vörðurnar í öræfakyrrðinni, þess
tíma er biskupar fóru hér um með
flokk fríðra sveina. Þessa kyrrð ber
okkur skylda til að varðveita til
handa komandi kynslóðum“ sagði
Jón Gauti að lokum.
Búnaðarbankinn einnig stutt aðrar
atvinnugreinar.
Varðandi hugmyndir um sam-
einingu Búnaðarbankans og
Útvegsbankans, sem rætt hefur
verið um, sagði Stefán, að það
myndi koma niður á hinum dreifðu
byggðum. Lausafjárstaða beggja
bankanna yrði neikvæð, ef þeir
yrðu sameinaðir, og sameining
myndi bitna á Búnaðarbankanum
og viðskiptavinum hans víðs vegar
um landið.
Mest handavinnugripir
væru þar einnig í áberandi meiri-
hluta. Ármann eða Ommi, eins og
hann er kallaður, hefur málað
sjálfur í frístundum sínum og sýnt
tvisvar á Akureyri, auk þess sem
myndir eftir hann hanga nú uppi
til sýnis og sölu í Steinhólaskála í
Eyjafirði, kaffigestum til yndis-
auka. Þar hengu einnig uppi
myndir eftir hann í fyrra. Myndin
er tekin af Rögnu og Ármanni á
verkstæði þeirra og á henni má
einnig sjá eitt af verkum Ár-
manns, sem nú er í Steinhóla-
skála. Mynd: H. Sv.
T mmM^tOBSSM j mL fi
Þessi heiðurshjón, Ármann
Guðjónsson og Ragna Jó-
hannsdóttir, reka innrömmun-
arverkstæði í Hafnarstræti 88
á Akureyri.
Þegar tíðindamaður blaðsins
átti erindi þangað um daginn,
sögðu þau, að alltaf væri nóg að
gera, en uppistaðan í því sem þau
römmuðu inn fyrir fólk, væru
handavinnugripir húsmæðr^.
Talsvert væri þó um það, að fólk
kæmi með málaðar myndir, sem
það hefði gert sjálft, en konur
£7
O
>T /tvt 1 3 (T nJ ( qJ] r N fl D 1 ~p
IUUL /ÁÍL s J laöL 1 / Lu

0 Fiskimaður
fram-
tíðarinnar
Þessi mynd birtist upphaf-
lega í „Fiskets Gang" og
síðan í Ægi (6., 1980) með
eftirfarandi texta: „Mynd-
in ... undirstrikar rækilega
hvert Norðmenn álíta að
sjávarútvegur þeirra stefni, ef
fram heldur sem horfir um
boð og bönn, lög, reglugerðir
og tilskipanir með litlum eða
engum fyrirvara, til stjórnun-
ar fiskveiðunum niður í
smæstu atriði, samhllða
óhemju skriffinnsku og
pappírsflóði. Að bestu
manna yfirsýn mun sá dagur
renna upp fyrr en varir, að
ekki dugi minna em miðl-
ungsháskólagráða til að vera
fær um að fylla út þær beiðn-
ir, sem til þarf, og hlýða þeim
reglum, sem skrifstofubákn
þjóðfélagsins gerir fiskí-
mönnum skylt að framfylgja,
áður en hægt er að ýta úr vör
eða hreyfa sig milli miða. Ef
að líkum lætur munum vér
(slendingar ekki lengi verða
eftirbátar frænda vorra og
feta dyggilega í fótspor þeirra
á þessu sviði, sem og öðrum,
er í þessa átt hníga."
0 Kaffí-
brennslan og
málningin
Fyrir skömmu var þess getið í
þessum dálki að það væri
verið að mála hús Kaffi-
brennslu Akureyrar. Nú er því
verki lokið og sjá: húsið er í
sömu litum og kaffipokarnir
sem fyrirtækið framleiðir.
Það væri e.t.v. athugandi fyrir
fyrirtæki að láta lit húsa sinna
svipa til þess sem þau fram-
leiða.
0 Nafngíftir
Akureyringar haf löngum þótt
duglegir að gefa hverjir öðr-
um viðurnefni eða t.d. að
skíra heilu göturnar eftir ein-
hverju stórmenninu - sbr.
nafnið Drottningarbraut. Það
nýjasta í þessum efnum er
það að búið er að sklra
hverfið norðan Hilðarbrautar
og það sem liggur næst
Hörgárbraut, Kennedyhöfða.
Ástæðan er sú að „Kennedy-
bræðurnir" hafa fjárfest í
húsum á þessu svæði.
Búnaðarbankinn fimmtugur