Dagur - 30.03.1982, Blaðsíða 7
„Ég er bjartsýnn á mögu-
leika fyrirtækja á Akureyri“
kunna að koma hverju sinni um
stóriðju. Þar þarf margt að at-
huga. í fyrsta lagi mengunarmál-
in. Sé ástæða til að ætla að fyrir-
tæki sé hættulegt umhverfi sínu
þá á það ekki rétt á sér. Bæði
sérstæð veðurfarsskilyrði og að
Eyjafjarðarsvæðið er gott land-
búnaðarhérað gera það að verk-
um að hér má ekki hætta á neitt
varðandi mengunarmál. Athuga
þarf hvaða félagsleg röskun get-
ur hlotist af slíkum stórfram-
kvæmdum. og stóriðju. Séu
menn sannfærðir um neikvæð
félagsleg áhrif, skal ekki ráðist í
framkvæmdir. Þetta ræðst veru-
lega af stærð hugsanlegs fyrir-
tækis. Athuga þarf arðsemi
fyrirtækisins. Það er enginn akk-
ur í því að reisa verksmiðjur,
sem fyrirsjáanlegt er að reknar
verða með tapi og geta þar af
leiðandi ekki greitt opinber
gjöld svo nokkru nemi, eða það
verð sem við þurfum að fá fyrir
raforku. Þannig mætti lengi telja
þau atriði sem athuga þarf áður
en endanleg afstaða er tekin.
- En ef við takmörkum
spurninguna við álver við Eyja-
fjörð?
- Ég hef ekki látið sannfærast
um að álver fullnægi sumum
þeim skilyrðum sem ég tali upp
áðan. Meðan svo er, hlýt ég að
vera andvígur áformum um
byggingu þess. Þeir, sem hér
vilja reisa stóriðju, verða að
sanna að fyrirtækið fullnægi
þeim kröfum sem íbúar svæðis-
ins gera.
Mikilvægt að ná
endum saman
í gatnagerðinni
- Að atvinnumálunum
slepptum, hvað finnst þér helst
að betur megi fara í bæjarlífinu?
- Það er margt sem betur má
fara, en margt hefur líka verið
vel gert. Ég legg mikla áherslu á
lifandi umhverfi, útivistarsvæði,
græna bletti. Staðir eins og
Lystigarðurinn og Kjarnaskógur
eru ákaflega mikils virði. Svipuð
svæði mættu vera fleiri. Við
þurfum líka að gera það sem
hægt er til að lífga upp á bæjar-
lífið, styðja eins og hægt er við
bakið á þeim samtökum, sem
helga sig menningarmálum. Það
er líka ákaflega mikilvægt að við
náum endum saman í gatna-
gerðinni, þannig að íbúar í ný-
jum hverfum þurfi ekki að bíða
árum sman eftir því að gengið sé
frá götum. Svona má lengi telja
en aðalatriðið er að við getum
aflað fjármagns til þess að geta
framkvæmt þessa hluti.
Þegar einkaframtakið
tekur
„Kveldúlfssprett“
- Oft heyrist sú gagnrýni að
Samvinnuhreyfingin sé of stór -
veitt u.þ.b. eitt þúsund manns
vinnu. A Akureyri eru nú sútað-
ar um 60% af þeim gærum sem
til falla árlega. Ef við fengjum
áfram hlutdeild í fullvinnslu á
flíkum þá gæti SÍS veitt um 600
manns atvinnu við hana, en nú
starfa um 160 til 170 manns við
fullvinnsluna. Ég gæti haldið
áfram á þessari braut og nefnt
fleiri fyrirtæki sem ég veit að
hafa mikla vaxtarmöguleika, og
ég hef þá trú að þessi fyrirtæki
komi til með að vaxa þegar þau
fá að njóta réttlætis, eins og ég
sagði hér á undan.
Mönnum er gjarnt
að gleyma því
sem er til staðar
Mönnum er alltaf gjarnt á að
stara á ný fyrirtæki, og gleyma
þá gjarnan að hlúa að því sem
þegar er til staðar. Allar svona
hugmyndir þarf að skoða vand-
lega. Það verður að fara í gegn-
um þetta lið fyrir lið, reyna að
reikna sig út úr dæminu, reyna
að finna arðbært fyrirtæki sem
getur hagnast og skapað mann-
eskjulegt umhverfi og þar með
aukið á hagsæld þeirra sem á
svæðinu búa.
Margt sem þarf að
athuga þegar stóriðju
ber á góma
- Hver er afstaða þín til stór-
iðju?
- Ég get ekki leyft mér þann
„munað“ að segja að ég sé með
eða á móti stóriðju. Orðið stór-
iðja innifelur marga möguleika.
Það verður að taka afstöðu til
þeirra hugmynda sem fram
Nauðsynlegt
að skapa fleiri störf
á nætu árum
að hún sé ríki í ríkinu og þá sér-
staklega hérna á Akureyri. Er
Samvinnuhreyfingin orðin of
öflug hér á Akureyri að þínu
mati?
- Þetta er auðveld spurning
og til við henni einfalt svar.
Svarið er nei. Samvinnuhreyf-
ingin hefur staðið fyrir viðamik-
illi uppbyggingu á Eyjafjarðar-
svæðinu, hefur stuðlað að jöfn-
uði lífskjara. Eitt af einkennum |
Samvinnuhreyfingarinnar er
það að fjármagnið helst þar sem
það skapast og hvar halda menn
að Akureyrarbær væri staddur |
ef Samvinnuhreyfingin væri ekki
eins öflug og raun ber vitni á
þessu svæði? Það má benda á
mörg dæmi þess hér á Norður- |
landi að einkaframtakið hefur |
tekið „Kveldúlfssprett“ suður
yfir heiðar þegar illa hefur
gengið. Hefðu Verksmiðjur SÍS
verið í einkaeign er ég hræddur
um að þær hefðu verið lagðar
niður, eða fluttar, þegar illa hef-
ur gengið. Það má auðvitað
gagnrýna Samvinnuhreyfinguna
fyrir margt og ég skal vera síð-
astur manna til að segja að þar sé
ekki margt sem betur má fara.
En hún er í eðli sínu lýðræðis-
lega uppbyggð, og vilji menn
hafa áhrif á rekstur hennar geta
þeir það.
Vilja ekki lofa meiru
en hægt er
að standa við
- Hvaö er það sem skilur þá
flokka að, sem starfa í bæjar-
stjórn Akureyrar, eru ekki allir
að starfa að hinu sama: Betri bæ
- og nota til þess sömu aðferðir?
- Ég efast ekki um það að
þeir sem bjóða sig fram til bæjar-
stjórnar vilja allir „betri bæ“.
Aftur á móti er nokkur munur á
því hvernig menn hugsa sér
þennan „betri bæ“, þ.e. á hvað
menn leggja áherslu. Einn
flokkurinn vill t.d. stórminnka
félagslega þjónustu á meðan
annar vill auka hana. En e.t.v.
er aðalmunurinn fólginn í að-
ferðinni sem flokkarnir hafa
reynt að lofa ekki meiru en þeir
geta staðið við. Aðrir flokkar
hafa birt óskalista í stað stefnu-
skrár, en slík vinnubrögð eru
forkastanleg. Það verður að
gera kjósendum það ljóst að all-
ar framkvæmdir kosta nokkuð
og við munum í þessari kosn-
ingabaráttu, eins og alltaf áður,
vera raunhæfir og segja ekki
meira en við getum staðið við.
- Hvernig leggjast svo kosn-
ingarnar í þig? Gerir þú ráð fyrir
að verða kjörinn í bæjarstjórn?
- Kosningarnar leggjast vel í
mig. Framsóknarmenn hljóta að
bæta miklu við sig, en hvort það
verða eitt eða tvö sæti sem þeir
vinna er of snemmt að segja
nokkuð um. Ég er ekki í nokkr-
um vafa um að það væri Akur-
eyrarbæ fyrir bestu að það sætu
fimm Framsóknarmenn í bæjar-
stjórn á næsta kjörtímabili.
FIMM NATTA VORFERÐ TIL
Beint þotuflug frá Akureyri (með viðkomu í fríhöfninni)
Brottför: 27. apríl kl. 09.00 - Heimkoma: 2. maí kl. 24.00
Gisting: Clifton Ford Hotel, afbragðsstaðsetning, öll herbergi með
baði og litasjónvarpi - Fararstjóri: Pétur Jósefsson.
Möguleikar á skoðunarferðum, knattspyrnuleikjum, söngleikjum, leikhúsmiðum o.s.frv.
FA-kjör: - Eftirstöðvar á 3 mánuðum
FA-Sími 25000
30. mars 1982 - DAGUR - 7
6 - DAGUR - 30. mars 1982
— Rætt við Jón Sigurðarson sem skipar 5. sætið á lista Framsóknarflokksins við
bæjarstjórnarkosningarnar á Akureyri í vor
Jón Sigurðarson frá Ysta-Felli í Köldukinn í S-Þingeyjarsýslu, er fæddur 12. mars 1952.
Hann stundaði nám við Menntaskólann á Akureyri 1968 til 1972, lauk námi í fyrrihluta
efnaverkfræði frá Háskóla íslands 1974 og efnaverkfræðiprófi frá Danmarks Ingenör Aka-
demi, með rekstrarhagfræði sem valsvið íjanúar 1977. Jón hóf störf hjá Plasteinangrun hf. í
mars 1977, þá við undirbúning á framleiðslu á netahringjum og trollkúlum, var fram-
kvæmdastjóri Plasteinangrunar í júní 1977 og gegndi því starfi þar til í mars 1980, er hann
varð aðstoðarverksmiðjustjóri á Skinnaverksmiðjunni Iðunni og starfar nú sem einn af að-
stoðarframkvæmdastjórum Iðnaðardeildar SÍS og ber ábyrgð á skinnaiðnaði.
Jón er kvæntur Sigríði Svönu Pétursdóttur frá Reykjavík og eiga þau þrjú börn.
Ég hef áhuga á
stjórnmálum
- Hvers vegna býður þú þig
fram fyrir Framsóknarflokkinn?
- Svona spurningum eru
menn vanir aö svara: „Vegna
fjölda áskorana." - Vissulega
varð all-stór hópur manna til
þess að hvetja mig til að gefa
kost á mér. Það hefði ég þó
aldrei gert nema vegna þess að
ég hef mikinn áhuga á stjórn-
málum, eða m.ö.o. á lífinu í
kringum mig. Vonandi get ég
látið citthvað gott af mér leiða
með þessu brölti. Alltof margir
einskorða sína pólitísku um-
ræðu viö eldhúsið heima hjá sér.
- Telur þú eðlilegt að einn af
stjórnendum stórfyrirtækis í
bænum sé í framboði? Hefur þú
tíma til að sinna þessu hvoru
tveggja svo að vel sé?
- Báðum þessum spurning-
um svara ég játandi. Fyrir það
fyrsta þá breytir starf manns
engu um hans lýðræðislegu rétt-
indi. Þaö gerist æ algengara er-
lendis a.m.k. að stjórnendur
fyrirtæk ja taka þátt í stjórnmál-
um. í Svíþjóð, til að mynda, er
mikil umræða um ágæti þessa.
Forsvarsmenn fyrirtækja hafa
verið ákaflega duglegir að gagn-
rýna stjórnmálamenn fyrir lítinn
skilning á þörfum atvinnulífsins,
en þessir sömu menn hafa lítið
gert til þess að bæta úr því sem
að þeirra mati er ábótavant í
stjórnmálum. I lýðræðisþjóðfé-
lagi ber þeim, sem að vilja breyt-
ingar, að taka þátt í hinni póli-
tísku umræðu. Engu verður
breytt með því að hver nöldri í
sínu horni. Það er mikið talað
um „reynsluheim" á síðustu
tímum. Ég er viss um að starfs-
reynsla mín kemur mér að veru-
legu gagni við að taka afstöðu til
hinna ýmsu mála, þá sérstaklega
atvinnumálanna.
- Telur þú þar með að
atvinnumálin séu mál málanna
fyrir Akureyringa í dag?
- Já. Þaðerdökktframundan
í atvinnumálum þessa byggðar-
lags ef ekki verða sköpuð fleiri
störf hér á næstu árum. Alltof
mörg fyrirtæki hér í bænum,
hafa lapið dauðann úr skel að
undanförnu. Þau hafa þess
vegna ekki getað fjárfest og þar
með ekki aukið framleiðslu
sína. Ef skoðaðar eru mannafla-
spár er Ijóst, að ef ekki verður
vöxtur í atvinnu á Akureyri, þá
kemur hér til atvinnuleysis eða
brottflutnings á næstu árum.
- Hefur þú einhverja
„patent“ lausn á þessum
málum?
- Nei. Það hefur enginn
maður, en ég legg aðaláherslu á
að þeim fyrirtækjum, sem fyrir
eru í bænum, verði gert kleift að
byggja sig upp. Akureyri er
mikill iðnaðarbær. Óréttlátur
rekstrargrundvöllur iðnaðar
hefur því bitnað illa á þessu
bæjarfélagi.
Ég er bjartsýnn á að það hljóti
að verða breyting á þessu fljót-
lega. Ég gæti talið upp allmörg
fyrirtæki hér í bæ, sem gætu auk-
ið starfsemi sína verulega ef þau
fá að njóta réttláts rekstrar-
grundvallar og ef lát verður á
verðbólgunni.
Hægt að margfalda
útflutningsverðmætið
- Getur þú nefnt mér dæmi?
- Auðvitað get ég nefnt
dæmi, máli mínu til stuðnings og
af því að mér er málið skylt, þá
nefni ég skinnaiðnað lands-
manna. A hverju ári falla til um
900 þúsund gærur hér á landi, af
þeim eru aðeins um 200 þúsund
fullunnar sem fataskinn, en af-
gangurinn er seldur hálfunninn á
erlenda markaði.
Við getum leikið okkur að töl-
Kaupfélagsstjórar fjölmenntu í Sútunarverksmiðju SÍS sl. föstudag og skoðuðu verksmiðjuna. Hér má sjá þrjá þeirra með Jóni Sigurðarsyni og eru
þeir að skoða gærur. F.v. Jörundur Ragnarsson kaupfélagsstjóri á Vopnafirði, Þorsteinn Sveinsson kaupfélagsstjóri á Egilsstöðum, Olafur Friðriks-
son kaupfélagsstjóri á Kópaskeri og Jón Sigurðarson.
um í þessu sambandi. Útflutn- milljónir dollara, en ef við hefð-
ingsverðmæti skinnavöru var á
síðasta ári um 15 milljónir doll-
ara. Ef allar íslenskar gærur
hefðu verið fullsútaðar hefði út-
flutningsverðmætið verið um 25
um stigið skrefi lengra og gert
þessar gærur allar að tískuvör-
um þá hefði útflutningsverð-
mæti þessarar iðngreinar getað
orðið á bilinu 55 til 60 milljónir
dollara.
Þetta útflutningsverðmæti
sem nálgast það að vera helm-
ingur þess sem álbræðsla gæti
flutt út, en fjárfestingarkostn-
aður á bak við hvert starf í
Mynd: áþ.
skinnaiðnaði er aðeins tíundi
hluti þess sem hann er í ál-
bræðslu. Skinnaiðnaður lands-
manna veitir í dag um 230 manns
atvinnu, en ef þessi draumur
rætist gæti umræddur iðnaður