Dagur - 10.02.1984, Blaðsíða 3
þrautseigur, ef þess þurfti. Hann
var gunnreifur, eins og skáld
sögðu um Ólaf konung Tryggva-
son. Pað sem hann sagði mér um
tilkomu sína í akureyrsk
stjórnmál, verður ekki tíundað
hér. En Sigurður var svo gerður,
að hann hlaut að róa í fyrirrúmi
eða róa ekki. Hann var ekki mið-
skipsmaður og þaðan af síður
skutbyggi, heldur stafnbúi. Með
annarri líkingu sagt gat hann
einskis manns eftirbátur verið.
Hann átti líka leikgleði og kapp-
girni, en samt barðist hann fyrst
og fremst málefnanna vegna,
ekki leiksins, og gat þó haft gam-
an af snúnum skákfléttum. Hann
var sigurglaður, þá er svo gaf og
þó á móti blési, miklaði hann
ekki fyrir sér stundarmótbyr.
Hann var starsýnni á það sem
hagstætt var. Hann var jákvæður
persónuleiki. Hann var maður
uppbyggingar og grósku. Hann
efndi meira en hann lofaði. Hon-
um mátti treysta, og þess vegna
hafði hann traust. En sumir
þoldu ekki stjórnsemi hans.
Samviskusemi hans var einstök
að hverju sem hann gekk. Hann
vildi sjálfur gjörkanna og gjör-
skilja hvert mál af stærðfræðilegri
nákvæmni. Hann kunni ekki að
hlífa sér, kunni ekki að láta aðra
taka af sér ómakið. Sjálfur gerði
hann bæði stórt og smátt. Hann
lifði strítt. Orð sr. Bjarnar Hall-
dórssonar, þau að lífsstundir
sumra manna líði í leti og dofa,
áttu síst af öllu við Sigurð Öla
Brynjólfsson. Og það er huggun
harmi gegn, að það hefði aldrei
klætt hann að vera gamall. En
hann bauð ekki dauðann velkom-
inn. Sigurður Óli vildi lifa, stríða
og umfram allt starfa.
Hann var ekki borinn til vegs
og valda. Hann fékk ekkert fyrir-
hafnarlaust. Honum var aldrei
rétt neitt á silfurfati nema góðir
hæfileikar í vöggugjöf. Þá varð
hann hjálparlaust að nýta. Og
það gerði hann. Hann braust úr
fátækt til bjargálna, hann aflaði
sér menntunar og hann fór að
lokum fyrir stórum hópi manna.
Hann taldi ekki eftir sér ungur
að hlaupa frá Krossanesi suður í
Menntaskóla. Hann vann og
nam, nam og vann, giftist ungur
og eignaðist börn. Hann var mik-
ill fjölskyldumaður, afskaplega
tryggur og ræktarsamur. Sam-
band hans og móður hans, sem
lengi lifði ekkja í Ytra-Krossa-
nesi, mætti vera mörgum til fyrir-
myndar. En utan heimilis varð
kennslan, félagsmálaforystan og
stjórnmálin líf hans og yndi. Til
þess leiks gekk hann fús og kapp-
samur. Hann var óskemmdur og
ókalinn á sínu heita hjarta eftir
alla þá glímu. Hann unni sér ekki
hvíldar, og í ákefð sinni brann
hann upp fyrir þann tíma, sem
flestum mönnum er mældur úr al-
valds hendi.
Ég veit að ég mælist ekki við
einn, þegar ég flyt Sigurði Óla að
leiðarlokum þakkar- og kveðju-
orð og færi ástvinum hans samúð-
arkveðjur. Það mæli ég einnig
fyrir munn okkar fjölmargra sem
með honum unnu, og þá eins
svokallaðra andstæðinga sem við
hann kepptu og deildu. „Sá dauði
hefur sinn dóm með sér“, stendur
skrifað, og dómurinn um Sigurð
Óla mun verða sá, að þar hafi
farið heilsteyptur, geðríkur,
sóknardjarfur, vammlaus og góð-
hjartaður maður sem mikils
megnaði af ótal mörgu sem hann
langaði til að þoka á betri veg.
Hann féll frá í miðri önn ævi-
dagsins, óbugaður, ósigraður.
Þannig munu menn minnast
hans. Vera má að hann hafi verið
orðinn þreyttur. Samt sem áður
unni hann sér starfs umfram allt
annað. Og.hvar sem hann fer, get
ég ekki óskað honum hvíldar,
hana þráði hann ekki. Mér verð-
ur eins og Jónasi Hallgrímssyni
sem síst vildi tala um svefn við
Tómas vin sinn Sæmundsson
látinn, en bað hann flýta sér í
fegri heim, meira að starfa. Ég
get vel séð Sigurð Óla flýta sér
þannig. Fari hann vel, og blessuð
sé minning hans.
Gísli Jónsson.
Eitt sinn skal hver deyja, það fær
enginn umflúið. Nú þegar Sig-
urður Óli Brynjólfsson er horfinn
yfir móðuna miklu, vil ég reyna
að skrifa fáein kveðjuorð.
Hugur minn er á reiki, stórar
minningar leita fram, ég á erfitt
með að tjá hug minn.
Mannkostir hans voru miklir,
um þá mætti skrifa stórt.
Prúður, glaður og hýr, var
hann ætíð, allan ágreining vildi
milda, og ætíð reiðubúinn að tak-
ast á við vandamálin, og leysa
þau þannig, að deilur voru settar
niður.
Þessir mannkostir hans, komu
skýrt í ljós þau 12 ár er hanft
starfaði í stjórn Útgerðarfélags
Akureyringa h/f.
Kynni mín af honum urðu
mikil, er ég fyrir nokkrum árum
kom í stjórn Útg.fél. Akureyr-
inga h/f, kynni er urðu að vin-
áttu, og trúnaði er aldrei bar
skugga á.
Fyrir mig var það mikil gæfa og
þroski, er ég mun búa að alla tíð,
að hafa átt samfylgd og vináttu
hans.
Þau djúpu spor er hann mark-
aði, með miklu og fórnfúsu starfi
fyrir Útg.fél. Akureyringa fennir
seint í.
Er ég næst síðasta dag liðins
árs, átti samverustund með
honum, ræddum við mikið um
málefni Útg.fél. Akureyringa þá
vitandi um hans veikindi, undr-
aði mig, hans eldmóður, um hag
og áframhaldandi uppbyggingu
félagsins. Nú þegar hann er
horfinn, er það skylda oss, að
fylgja því eftir.
Með Sigurði Óla er hniginn í
valinn mætur maður.
Dugnaður hans og ósérplægni,
mun lengi verka sem lýsandi
fyrirmyndir, og verk hans, munu
lengi halda minningu hans á lofti.
Það er huggun harmi gegn, að
eiga stórar og bjartar minningar
um Sigurð Óla, og hvetur okkur
er enn höndlum lífsljósið til
dáða, að vinna í anda hans, er að
rækta manninn, byggja upp betri
og bjartari framtíð.
Ég sendi eftirlifandi eiginkonu
hans Hólmfríði Kristjánsdóttur
og fjölskyldu innilegar samúðar-
kveðjur.
Sverrir Leósson.
Sigurður Óli Brynjólfsson kenn-
ari og bæjarfulltrúi á Akureyri
lést 31. f.m. og verður jarðsung-
inn frá Akureyrarkirkju í dag,
föstudaginn 10. febrúar. Þótt
hann væri maður á besta aldri og
jafnan önnum kafinn hafði hann
lengi fundið fyrir heilsubresti og
fengið oftar en einu sinni nokkra
viðvörun um að honum kynni að
verða skemmra lífs auðið en
flestir hljóta að kjósa sér eða
vonast eftir. Sigurður Óli lét sem
minnst á því bera að hann gengi
ekki heill til skógar, hann var alltaf
sama hamhleypan, margskiptur
milli aðalstarfs síns, kennslunn-
ar, og fjölþætts félagsmálastarfs
á vegum Akureyrarbæjar, Kaup-
félags Eyfirðinga og Framsóknar-
flokksins. Allt víl um eigin hag
var honum víðs fjarri. En nú er
Sigurður Óli fallinn í valinn,
harmdauði vinum sínum og sam-
starfsmönnum, einn þeirra sem
að er mikill mannskaði.
Sigurður Óli Brynjólfsson
fæddist 8. sept. 1929 í Steinholti í
Glerárþorpi, þá í Glæsibæjar-
hreppi í Eyjafjarðarsýslu, en nú
tilheyrandi Akureyrarkaupstað
(Glerárhverfi). Foreldrar hans
voru hjónin Brynjólfur Sigtryggs-
son kennari og Guðrún Rósin-
karsdóttir frá Kjarna í Arnarnes-
hreppi.
Brynjólfur var Hörgdælingur
að ætt (f. 1895 d. 1962), gagn-
fræðingur frá Akureyri 1914 og
stundaði mikið barnakennslu eft-
ir það, lengst í Skriðuhreppi, en
kenndi einnig unglingum þar og
víðar og bjó nemendur undir
menntaskólanám, enda miklu
betur að sér í almennum náms-
greinum en sem nam eigin skóla-
göngu, ekki síst í tungumálum.
Brynjólfur Sigtryggsson var einn
þeirra íslendinga, sem náð hafa
langt í sjálfsnámi, enda gáfaður
maður og menntafús. Guðrún
kona hans, móðir Sigurðar Óla,
var ekki síður vel gefin og skörp
til náms, þótt ekki gengi hún
skólaveg. Hún var gædd sérstakri
stærðfræðigáfu og mun hafa átt
mikinn þátt í því að glæða áhuga
barna sinna á þeirri námsgrein,
a.m.k. er stærðfræðiþekking
þeirra bræðra, dr. Ara Brynjólfs-
sonar og Sigurðar Óla, alkunn.
Sigurður Óli var því alinn upp á
menntaheimili. Þau hjón, Brynj-
ólfur og Guðrún, fluttust að
Ytra-Krossanesi við Eyjafjörð
árið 1935. Þar bjuggu þau búi
sínu æ sfðan. Brynjólfur andaðist
1962, en Guðrún lést á síðasta
ári, en hún var fædd árið 1905 og
átti til eyfirskra og vestfirskra
ætta að telja. Faðir hennar, Rós-
inkar Guðmundsson, var eitt
hinna landsþekktu Æðeyjar-
systkina.
Ekki var auður í garði þeirra
hjóna, Brynjólfs og Guðrúnar,
og líklega stundum þröngt í búi,
a.m.k. áður en þau settust að í
Krossanesi, en þar vegnaði þeim
vel. Sigurður Óli ólst upp í stór-
um og mannvænlegum systkina-
hópi í Krossanesi frá 5 ára aldri.
Var hann lengi við þann stað
kenndur, enda stundaði hann
búskapinn í Krossanesi með for-
eldrum sínum árum saman og átti
þar heima þar til hann fluttist í
eigið hús fyrir allmörgum árum.
Sigurður Óli stundaði nám í
Gagnfræðaskóla Akureyrar og
síðar í Menntaskólanum á Akur-
eyri, lauk stúdentsprófi úr stærð-
fræðideild 1950. Eftir það var
hann einn vetur við verkfræði-
nám í Háskóla íslands, en hóf
kennslu við Gagnfræðaskóla Ak-
ureyrar haustið 1951. Hann
kenndi auk þess mikið við Iðn-
skóla Akureyrar og á ýmsum
námskeiðum fyrr og síðar.
Kennsla í stærðfræði, eðlis-
fræði og efnafræði var aðal-
lífsstarf hans. Á fyrstu kennara-
árum sínum bjó hann sig undir að
ljúka B.A.-prófi í stærðfræði og
eðlisfræði við Háskóla íslands,
og fór ekki troðnar slóðir í því
efni. Hann sat aðeins einn vetur
í B.A.-deildinni sem fastur nem-
andi, en lauk B.A.-prófi vorið
1954 í stærðfræði, eðlisfræði og
uppeldis- og kennslufræði.
Árið 1953 kvæntist Sigurður
Óli eftirlifandi konu sinni Hólm-
fríði Kristjánsdóttur frá Holti í
Þistilfirði. Eignuðust þau 5 börn
sem öll eru á lífi, en þau eru:
Þorsteinn verkfræðingur á Akur-
eyri, kv. Snjólaugu Pálsdóttur
frá Dagverðartungu, Guðrún
Brynja kennari á Akureyri, Ingi-
ríður nemi í læknisfræði, Ragn-
heiður nemi í tölvunarfræði við
Háskóla íslands og Ambjörg sem
er 11 ára og langyngst barnanna.
Þetta er dugmikil og samhent
fjölskylda, sem fluttar eru inni-
legar samúðarkveðjur á þessari
sorgarstundu. Sérstaka kveðju
sendum við Auður Hólmfríði og
börnum hennar og minnumst vin-
semdar Sigurðar Óla í okkar
garð. Á langt samstarf okkar bar
aldrei neinn skugga.
Þótt kennsla yrði þannig aðal-
starf Sigurðar Óla Brynjólfssonar
og nemendahópur hans í nærri
þriðjung aldar stærri en tölu
verði komið á í fljótu hasti, verð-
ur hans ekki síður minnst fyrir
opinber störf og afskipti af félags-
málum og stjórnmálum. Hann
gekk ungur í Framsóknarflokk-
inn og starfaði fyrir flokkinn sem
liðsmaður og forystumaður um
meira en 3ja áratuga skeið. Hann
varð varafulltrúi í bæjarstjórn
Akureyrar á vegum Framsóknar-
flokksins 1958 og kosinn í bæjar-
stjórn 1962 sem fjórði maður á
lista flokks síns, og hafði Fram-
sóknarflokkurinn ekki átt fleiri
fulltrúa í bæjarstjórn áður,
a.m.k. ekki um langt skeið. Æ
síðan sat Sigurður Óli í bæjar-
stjórn og nokkur síðustu kjör-
tímabil sem aðalforystumaður
flokks síns og reyndar bæjar-
stjórnar í heild, ef út í það er
farið. Ekki er unnt að telja hér
upp þau trúnaðarstörf sem hann
hefur gegnt á vegum bæjarstjórn-
ar, enda eru þau mörg og spanna
vítt svið. Sigurður Óli var enginn
einstefnumaður í pólitískum
áhugamálum, hann lét sig allt
varða og var alls staðar heima í
almennum landsmálum og bæjar-
málum Akureyrar sérstaklega.
Hann fékkst jafnt við atvinnumál
og fræðslumál, almenn fjármál
bæjarins og félagsmál.
Sigurður Óli var kosinn endur-
skoðandi Kaupfélags Eyfirðinga
á aðalfundi 1963 og gegndi því
starfi til 1972, þegar hann var
kjörinn í stjórn kaupfélagsins,
þar sem hann sat til dauðadags
eða nærri 12 ár, og ætíð sem
varaformaður stjórnarinnar.
Auk forystu fyrir Framsóknar-
flokkinn í bæjarmálum á Akur-
eyri starfaði Sigurður Óli af lífi
og sál í almennu flokksstarfi,
bæði í Framsóknarfélagi Akur-
eyrar og á vegum Kjördæmis-
sambands Framsóknarflokksins
í Norðurlandskjördæmi eystra.
Fáir menn hafa setið fleiri kjör-
dæmisþing framsóknarmanna í
Norðurlandskjördæmi eystra frá
stofnun samtakanna 1960 en
hann. í þessu starfi var hann
mjög virkur og óhætt að segja að
fáum var betur treyst í málflutn-
ingi og málatilbúnaði á kjör-
dæmisþingum en Sigurði Óla.
Þar naut sín vel réttsýni hans og
víðsýni og frábær skilningur á
högum og hagsmunum fölks í
þessu stóra og sundurleita kjör-
dæmi, sem framsóknarmönnum
þótti reyndar stofnað til á sinni
tíð með nauðungarsameiningu
„gömlu“ kjördæmanna. Þrátt fyr-
ir það h'afa framsóknarmenn í
kjördæminu unnið vel saman í
heildarsamtökum sínum, og þar
átti Sigurður Óli Brynjólfsson
góðan hlut að máli. Um áratuga-
skeið sótti Sigurður Óli flokks-
þing Framsóknarflokksins og sat
um tíma í miðstjórn. Fyrir öll
þessi störf eru honum færðar
þakkir og þess minnst hversu vel
hann leysti þau af hendi.
Þegar ég hugsa til langra kynna
minna af Sigurði Óla Brynjólfs-
syni og samskiptanna við hann,
er mér maðurinn sjálfur ekki
síður hugstæður en málefnin,
sem hann var að vinna að og við
fleiri í sameiningu. Hann var
ákaflega eftirminnilegur maður
og á ýmsan hátt ólíkur öðrum.
Hann var mjög sjálfstæður í
skoðunum og gleypti ekki við
hverjum og hverju sem var, en
jafnframt mannblendinn og fé-
lagslyndur. Hann var frjálsmann-
legur og djarfur í tali hvar sem
var, en tróð sér ekki fram og var
enginn leikari í gervi stjórnmála-
manns. Hann var einlægur og op-
inskár, svo að ýmsum þótti nóg
um af stjórnmálamanni, og ger-
samlega laus við spjátrungshátt
og hégómaskap. Hann var afar
umburðarlyndur gagnvart skoð-
unum og tillögum annarra, en
átti það þó til að stæla við menn
um það sem virtust smámunir og
lék sér stundum að því að varpa
ljósi á umræðuefni frá ýmsum
hliðum án þess að það sýndist
hafa annan tilgang en íþróttina,
sem slíku fylgir. Þessi rökræðu-
aðferð Sigurðar Óla bar þó oft
góðan árangur og skýrði málin
betur en margt annað, þegar upp
var staðið.
Þegar umsvif hans og vinnu-
álag var mest hér fyrr á árum,
þegar hann stóð í því að kenna
30-40 tíma á viku í Gagnfræða-
skóla og Iðnskóla, stundaði bú-
skap í Krossanesi, sat í bæjar-
stjórn og tók þátt í ýmiss konar
flokksstarfi og fundahaldi, þá
mátti segja að það ryki af honum,
og ekki var alltaf tími til að snur-
fusa sig nákvæmlega eftir tilefn-
inu. Hann var eldfljótur að öllu,
sem hann átti að gera, lét sig
aldrei vanta þar sem honum bar
að vera og taldi ekkert eftir sér,
virtist alltaf hafa nægan tíma.
Slíkur maður kemur miklu í
verk, en hjá því getur naumast
farið, að þreki hans verði að Iok-
um ofboðið.
Gaman var að gleðjast með
Sigurði Óla og eiga við hann
orðastað um næstum hvað sem
var, enda var hann fyrst og
fremst gáfaður menntamaður,
sem kunni góð skil á mörgum
efnum og hafði áhuga á flestum
hlutum. En vænst þykir mér þó
að geta sagt það um Sigurð, að
hann var hreinlyndur og heill í
öllum samskiptum, reyndar svo
að af bar. Hann var ekki „vinnu-
maður varmennskunnar", svo að
notuð sé íslenskun Stephans G.
Stephanssonar á einkunnarorð-
um Þorleifs gamla Repps: „Gaa
aldrig paa Akkord med Slethed-
en“. Svik urðu ekki fundin í hans
munni. Ingvar Gíslason.
Nýlega er fallinn í valinn einn
þeirra manna er um árabil setti
svip sinn á bæjarbraginn á Akur-
eyri. Sigurður Óli Brynjólfsson
var forystumaður í bæjarmálaliði
Framsóknarflokksins og ókrýnd-
ur oddviti þess meirihluta, sem
talist hefur öðrum fremur bera
ábyrgð á málefnum þessa bæjar
undanfarin ár. Bæði vegna stöðu
Sigurðar í bæjarstjórn Akureyrar
og vegna gamalla kynna lágu
leiðir okkar saman eftir að ég tók
við stöðu framkvæmdastjóra
Fjórðungssambands Norðlend-
inga. Á Húsavíkurárum mínum
■hittumst við Sigurður árlega á
svonefndum kjördæmisþingum,
sem oftast voru haldin í góðum
tíma í kyrrðinni á Laugum í
Reykjadal, þar sem Karl Krist-
jánsson og Gísli Guðmundsson
gáfu tóninn og menn sáu byggða-
stefnu komandi tíma í hillingum.
Á þeirri tíð kynntist ég hugsjóna-
manninum Sigurði Óla Brynjólfs-
syni og drenglundaðri málafylgju
í hverju því máli er hann lét sig
varða. Hann var rökfastur og
fylginn sér, ef því var að skipta
og málefnið var honum hjartfólg-
ið. Atfylgi hans var mikilvægt og
að hafa notið liðsinnis hans hefur
verið mér drjúgt veganesti í starfi
mínu. Ætíð var stuðningur hans
heill og óskiptur í hverju því
verkefni, sem hann tókst fyrir
hendur. Á vegum Fjórðungs-
sambands Norðlendinga lét hann
sig einkum varða fræðslu og
menningarmál.
Hann var tvö kjörtímabil for-
maður fræðsluráðs Norðurlands-
umdæmis eystra. Formennska
hans var þýðingarmikil fyrstu ár
hinnar nýju starfsemi, þar kom
bæði til reynsla hans, sem skóla-
nefndarformanns á Akureyri og
brennandi áhugi fyrir að efla
þessa starfsemi heima í héraði.
Af heilsufarsástæðum ákvað
hann að láta af störfum í
fræðsluráði á síðasta ári. Það er
sjónarsviptir að Sigurði á þeim
vettvangi, þannig verður ætíð
skarð eftir Sigurð, slíkur var
kraftur hans í störfum og allri
persónugerð.
Ég vil færa bestu þakkir frá
mér og þeim samtökum, sem ég
starfa fyrir, fyrir góða samfylgd.
Ég votta eiginkonu, bömum
og þínu fólki öllu samúð mtna og
þeirra manna er standa vörð um
norðlenskar byggðir.
Askell Einarsson.