Dagur - 13.01.1987, Blaðsíða 8
8 - DAGUR - 13. janúar 1987
Þannig leit vélasalur Flóru út fyrir 50 árum, árið 1936.
Otto E. Nielsen, fyrsti verksmiðju-
stjóri Flóru.
„Ég vann
í Elóru“
daga. Fyrst var smjörlíkinu hand-
pakkaö. Það var sett í hálfgerða
hakkavél sem snigill var í. Smör-
líkið kom út úr túðu á vélinni og
þegar viss lengd var komin á
borðið var smjörlíkið skorið nið-
ur með grind sem var afmörkuð í
sex eða átta stykki. Þetta var eins
og stór ostahnífur. Síðan gengu
stykkin áfram á færibandi og
kona, sem stóð við bandið, tók
hvert stykki fyrir sig og setti á
pappírinn og pakkaði því inn í
höndunum. En þessu var auðvit-
að hætt þegar ný pökkunarvél
kom frá Sviss.
Þegar nýja vélin kom var verk-
smiðjan að flytja í núverandi
húsnæði og þar var pökkunarvél-
in sett upp. Smjörlíkið var enn
um hríð unnið á gamla staðnum,
þar sem nú er efnagerðin Flóra.
Við urðum að bera smjörlíkið á
milli innanhúss í stórum þvotta-
bölum. Það hefði einhverjum
þótt broslegt að sjá þessi vinnu-
brögð í dag og einhver neitað að
taka þátt í þessu.“
- Manstu eitthvað frá bygg-
ingu þessa húss?
„Já, það röskuðust illilega
hlutföllin í húsinu því það áttu að
vera flísar á gólfinu en það var
svo ekki hægt því þær fengust
ekki. Þá var sett þunnt lag af
sandi á gólfið og svo kom hingað
danskur maður, Kristofersen að
nafni, sem kunni að leggja svo-
kallað terrassó, en það var
kvartsefni sem var pressað á
gólfið. Þetta hækkaði gólfið upp
um margar tommur svo að það
þurfti að saga neðan af hurðum
sem voru komnar upp, þær hefðu
ekki fallið í fölsin. Þess vegna er
lægra undir loft á neðri hæðinni
en ella.“
Brjóstsykur
og súkkulaði
- Nú var ýmislegt framleitt í
Flóru hér áður.
„Já, við framleiddum brjóst-
sykur og karamellur. Við höfðum
líka súkkulaði og það var ekkert
annað en Rowntrees-súkkulaði,
þetta fræga enska. Við fengum
það í stórum 50 kg blokkum og
þær voru bræddar í gamalli ísvél
sem ís hafði verið framleiddur í
hjá Brauðgerð KEA þegar
Sigurður Bergsson var þar.
Súkkulaðinu var hellt í lítil mót
og það voru stúlkur sem lömdu í
mótin til að súkkulaðið færi vel út
í það. En það sýndi sig hvað
Björgvin Júníusson var útsjónar-
sarnur að hann fór einu sinni nið-
ur í POB og sá menn vera að
vinna við pappír. Mennirnir voru
með stórar arkir, sem þeir rétt
náðu utan um, og settu þær á
bretti sem virtist standa kyrrt.
Svo var þó ekki, því brettið víbr-
aði og pappírsarkirnar féllu slétt-
ar hvor við aðra. Baddi sá að
hægt var að nota þetta til að
lemja út súkkulaðið í mótunum
og fékk brettið lánað til reynslu.
Eftir þetta var svo fengið víbra-
bretti í Flóru.“
Björgvin og Svavar
- Þekktir þú þá Björgvin Júníus-
son og Svavar Helgason vel?
„Baddi Jún var stórkostlegur
maður en hann átti stundum
erfitt. Hann var mikill hæfileika-
maður og það var gott að vinna
hjá honum. Hann er eini maður-
inn sem ég hef unnið hjá sem
vildi ekki taka við jólagjöf úr
hendi starfsfólksins. Við vildum
gefa honum jólagjöf og hann tók
við gjöfinni en bað okkur að gera
þetta aldrei aftur. Hvers vegna?
Hann sagði við okkur: „Ég er
hæstlaunaði maðurinn hjá
fyrirtækinu og þið eigið ekki að
vera að gefa mér, elskurnar.“
„Ég hef aldrei orðið var við
þetta sjónarmið hjá neinum yfir-
manni nema þarna. Þetta dæmi
lýsir því hvernig maður Björgvin
var.
Ég vann líka mikið með Svav-
ari Helgasyni, sem varð verk-
smiðjustjóri smjörlíkisgerðarinn-
ar eftir að Nielsen fór. Svavar var
skemmtilegur maður og gott að
vinna með honum. Hann vildi að
sér væri svarað á jafnréttisgrund-
velli og við vorum vinir til ævi-
loka hans, 1978. Hann var ákaf-
lega mikið snyrtimenni í
umgengni og verksmiðjan bar
þess vott, það var alltaf hreint og
fallegt í kringum hann.“
Hljómsveitin Pass:
Fjölhæfir tónlistarmenn
Hljómsveitin Pass var stofnuð
þann 2. nóvember síðastliðinn
og hana skipa þeir Júlíus
Guðmundsson söngur, Þórir
Jóhannsson bassi, Halldór
Hauksson trommur, Jón Elvar
Hafsteinsson gítar og Vilhelm
Hallgrímsson hljómborð. Þeir
hafa allir verið einhvern tíma í
tónlistarskóla, frá 2 og upp í 6
ár og er slíkt fáheyrt. Fyrir
bragðið kunna þeir mikið fyrir
sér drengirnir og geta spilað
ýmsar tegundir tónlistar.
„Við spilum alþjóða músík,“
sögðu þeir þegar blaðamenn litu
á æfingu hjá þeim. „Rokk, popp,
þungarokk, gömlu dansana, funk
og flest sem okkur dettur í hug.
Við erum sjálfsagt eina hljóm-
sveitin sem býður upp á „latin“
takta. Sem sagt við spilum jafnt
fyrir unglinga og eldra fólk. Það
má líka fá okkur til að spila á
þorrablótum ef fólk pantar
tímanlega.“
Pass hefur spilað í Árskógi,
Ólafsfirði og á Þórshöfn.
Aðspurðir sögðust þeir mjög
ánægðir með viðtökurnar. Þeir
eiga nú þegar trygga aðdáendur í
kringum þessa staði og einnig er
einn „fan“ í Eyjum. Pass spilar
ekki frumsamið efni, en auðvitað
eru strákarnir að gutla ýmislegt
og er aldrei að vita nema þeir
laumi einu og einu frumsömdu
lagi með á næstunni. Ég nennti
ekki að spyrja þá að því hvort
þeir stefndu að plötuútgáfu. Við
skulum bara segja að þeir stefni
ekki að plötuútgáfu strax.
Ég spurði hvort þeir væru
metnaðarfullir. „Jú, metnaður-
inn er fyrir hendi. Við viljum
gera það vel sem við gerum
hverju sinni og gerum miklar
kröfur til okkar sjálfra. Til dæmis
spilum við aldrei undir áhrifum
áfengis og það er meira en sumar
hljómsveitir geta sagt.“ En nú
vildi ég sannreyna það hvort
þessir tónlistarmenntuðu ungu
menn (um og yfir tvítugt), kynnu
að meðhöndla hljóðfærin. Þeir
renndu sér í gegnum bræðing,
tóku The final countdown, Pow-
er of love og Þórð. Stórgott hjá
þeim, kraftur og lipurð. Greini-
lega kunnáttumenn.
Hljómsveitin Pass er sum sé til-
búin til að spila við hvurs slags
tækifæri, hvar sem er, hvenær
sem er og hvernig sem er. Best er
þó að hringja tímanlega í síma
25421 eða 24008. SS
Opið bréf
- til Valdimars Gunnarssonar menntaskólakennara og
ritstjóra „Súlna“
Herra ritstjóri!
Ég beindi þeirri spurn til þín í
smápistli, er birtist í lesendahorni
„Dags“ 5/3 1986, hvort tíma-
ritið „Súlur“ væri dautt og ef svo
væri - hvers vegna. Alllangur
tími leið án þess að svar birtist.
Þá datt mér í hug hvort vera
kynni að þú værir ekki kaupandi
blaðsins, skar því þessa orðsend-
ingu úr blaði mínu og sendi þér.
Ekki hafði það áhrif, áfram ríkti
þögn. En það er undarlegt hvað
jafnvel dauðaþögn getur verið
áhrifarík. Það var t.d. ótrúlegt
hve margir kunningjar mínir
spurðu, er ég hitti þá á förnum
vegi, hvort ég hefði ekki fengið
svar frá þér og niðurlútur varð ég
að viðurkenna að fjallið hafði
ekki komið til Múhameðs. Ég
hlýt að viðurkenna að ég var svo-
lítið vonsvikinn, að þú skyldir
ekki virða mig svars og það olli
mér smávegis heilabrotum, sér-
staklega ef ég sofnaði ekki jafn
skjótt og ég lagði höfuð á kodda,
á kvöldin. Svo gerðist það
nokkru fyrir jólin eitt kvöld, í
þann mund er ég mun hafa verið
staddur á stefnumóti vöku og
svefns að ég glaðvaknaði við það
að mér fannst kveða við í eyra
mér, hátt og skýrt:
ískrar hlátur allt um kring
frá ýmsum kátum túlum,
að þurfti státinn Þingeying
til þess að slátra Súlum.
Ég þaut fram úr rúmi, kveikti
ljós og settist við borð, reynandi
að ígrunda hvernig mér bæri að
skilja svona skrítilegheit, en
næstum því satt að segja, skortir
mig skilning ennþá. Líklega var
þetta bara tóm vitleysa. Ekki var
líklegt að nokkur Þingeyingur
hefði framið slíkt ódæði. Meira
en svo eru þeir þekktir að menn-
ingu til hugar og handa. Ekki
minnist ég þess að hafa heyrt get-
ið um ættlera á þeim slóðum og
svo mikið er víst að Þórhallur
Bragason, sem sá um útgáfu
tólfta og þrettánda árgangs
Súlna, hélt vel í horfi, hvað efnis-
gæði snerti og á þar fyrir þakkir
skildar, en eftir að hann hvarf til
ræktunar moldar og mennta í sín-
um heimahögum hafa Súlur ekki
verið sýnilegar. Ég man að ég
hugði gott til er þú, ungur og
glæsilegur menntamaður, tókst
við vandskipuðu sæti Erlings
Davíðssonar, og svo mun fleirum
hafa farið. Er tímar liðu fram
undraðist ég þó nokkuð að ekk-
ert efni skyldi koma frá þér á
blaðsíðum þessa ágæta rits.
Undantekning var þó að fyrir
kom að á kápusíðum innanverð-
um birtir þú gneistandi hvatning-
arorð, svo næstum hrutu eld-
glæringar af, til lesenda að senda
efni til Súlna svo brýn sem þörfin
væri að halda merkinu hátt. Ég sé
þar að þér fannst áhugaleysi Ey-
firðinga vítavert og vel má það
rétt vera, en held þó að þeir hafi
lagt til meirihluta þess efnis sem
Súlur birtu, svo sem þeim vissu-
lega bar siðferðileg skylda til.
Reyndar auglýsti ritið sig sem
norðlenskt tímarit og varð feng-
sælt að efni víðs vegar að, jafnvel
frá Vesturheimi. Góður sýnist
mér hlutur Þingeyinga í framlög-
um þeirra, að öðrum ólöstuðum.
Fyrir nokkrum árum bar svo við
að ég lét þau orð falla við einn
kunningja minn að ég undraðist
að aldrei skyldi birtast teljandi
efni frá þér í Súlum, svo sem frá
öðrum ritstjórum þess rits. Hann
sagði mér að þú værir svo öðrum
störfum hlaðinn að þess væri, því
miður, vart að vænta. Sé þetta
rétt er skiljanlegt hví þú hefur
ekki svarað fyrirspurn minni.
Sjálfsagt hefur þú ekki haft
tíma aflögu til þess og þá liggur
við að ég fari að trúa svo ótrú-
legri sögu að þér hafi aldrei gefist
ráðrúm að boða til stjórnarfund-
ar í Sögufélagi Eyfirðinga, síðast-
liðin fimm ár. Ég vona að þú leið-
réttir hvað sem missagt kann að
vera, af minni hálfu. Ég hafði
ætlað mér að senda þér þessa
endurnýjuðu fyrirspurn um
heilsufar Súlna stuttu fyrir síð-
ustu jól, en frestaði því þar sem
mér hugkvæmdist að kannski
safnaðir þú kröftum í helgi- og
hvíldarfaðmi jólanna og fríinu
fram um áramótin. Það yrði ákaf-
lega vel þegið af fleirum en mér
ef þér skyldi vinnast tími til að
upplýsa hvort vænta megi endur-
komu Súlna, eða birta dánarvott-
orð þeirra, að öðrum kosti. Ef
þeim skyldi vera lífsvon væri
dásamlega gaman ef þær gætu
komið út fljótlega, t.d. um
páskaleytið, af því að það er
viðurkennd upprisuhátfð.
Að lokum óska ég þér gleði-
legs árs og gæfuríkrar framtíðar,
en ekki hvað síst að þú hljótir
ætíð umbun áhuga þíns og
athafnasemi, eftir verðleikum.
Sigtryggur Símonarson,
Norðurgötu 34 - Akureyri.