Dagur - 24.11.1987, Qupperneq 15

24; rióvember 1987 - DAGUR - 15
Minning:
T Guðrún Pálsdóttir
frá Svínadal
Fædd 3. mars 1902 - Dáin 19. júlí 1987
Hér fyrr á tímum voru manna-
bústaðir víða fram um öræfi
landsins, þar sem fáa fýsir að
dvelja lengur nema ferðafólk, er
vill finna sálu sinni ró og kyrrð á
sólbjörtum sumardögum. Slíkir
staðir eru oft fagrir en búa yfir
miklum andstæðum. Veturinn er
oft harður með þungum veður-
gný og dimmum hríðum, en þeg-
ar hann er liðinn og sumarið kem-
ur á ný, gleymast hinar erfiðu
stundir. Hvergi er koma vors og
yls dýrlegri en á slíkum stöðum.
Gróðurangan og fögnuður hinna
fleygu fugla með söng og ham-
ingju ástarlífsins fer ekki fram
hjá öræfabúanum.
Á einu af þessum heiðarbýlum
fæddist Guðrún Pálsdóttir, sem
mig langar til að minnast með
fáeinum orðum. Nánar tiltekið
var bær sá Svínadalur í Keldu-
hverfi. En hann heyrir nú til
þjóðgarði Jökulsárgljúfra í N-
Þingeyjarsýslu.
Guðrún var dóttir hjónanna
Þorbjargar Hallgrímsdóttur og
Páls Jónssonar, er þar bjuggu.
Hún var næstelsta barn þeirra,
tápmikil og bráðgjör á allan hátt.
Fjölskylda þessi komst vel af,
húsakynni voru góð að þeirra tíð-
ar hætti. Mér hefur verið sagt, að
þar ríkti snyrtimennska jafnt úti
sem inni. Búpeningur á þessum
stað hefur verið kostaríkur og
málnytan var því góð yfir sumar-
mánuðina og myndarleg hús-
freyja átti jafnan forða til kom-
andi vetrar, svo sem osta og skyr,
er geymdust vel í hinum óþilj-
uðu, köldu búrum. Við þessar
aðstæður ólst Guðrún upp, hún
tamdi sér hætti hins gamla tíma,
var fyrirhyggjusöm og veitul hús-
móðir, en kynntist lífshörmum,
er vitjuðu hennar í æsku, líkt og
vetur sá, sem ég hef áður lýst.
Hjónin á Svínadal höfðu eignast
sjö börn, þau undu hamingjusöm
saman, kröfulítil, sem þá var
siður, og engan gat grunað þá
heljarsorg, sem framundan var.
Þau áttu enn von á barni og biðu
örugg fæðingardagsins. Þann dag
fæddist ekki eitt barn, heldur
urðu þau þrjú. Engan óraði fyrir
því. Þá var ekki fylgst með kon-
um á meðgöngutímanum svo sem
nú er gert. Fæðingin gekk vel og
börnin lifðu öll. Móðurinni varð
þetta þó um megn, hún veiktist
stuttu síðar hættulega. Að lítilli
stundu liðinni var hún horfin
hópnum sínum í blóma lífsins á
náköldum vetrardegi, en vega-
laus leið var til mannabyggða.
Hinum harmþrungna húsbónda
tókst þó að koma þessari sorgar-
fregn út í sveitina. Sveitungarnir
brugðust fljótt við, sóttu líkið og
aðstoðuðu við útförina. Fórst
þeim það allt drengilega. Litlu
nýfæddu börnin voru tekin í fóst-
ur af góðu og vandalausu fólki í
héraðinu og sum hinna eldri
barna yfirgáfu einnig æskuheimil-
ið og áttu ekki afturkvæmt til
þess staðar, er þau unnu æ síðar.
Guðrún var í barnaskóla úti í
sveit er þetta gerðist, þá um
fermingaraldur. Þegar námi lauk
um vorið hélt hún heim til föður
síns og systkina, sem enn voru
heima. Við getum gert okkur í
hugarlund hina sáru sorg telpunn-
ar eftir þetta mikla áfall, en hún
tók strax við að aðstoða föður
sinn við uppeldi systkinanna og
yfirgaf þau ekki uns hún fulltíða
kona giftist drenglyndum gæfu-
manni, Theodóri Gunnlaugssyni
frá Hafursstöðum í Öxarfirði. Sá
bær var einnig fram til heiða en
hin stranga elfa Jökulsá á Fjöll-
um aðskildi bústaði þeirra. Er
Guðrún var orðin húsfreyja á
Hafursstöðum var ekki setið auð-
um höndum, heldur byggðu ungu
hjónin hús yfir menn og búpen-
ing frá grunni og nefndu staðinn
Bjarmaland. Trúlega hafa þau
eygt bjarma betri tíðar framund-
an. Þarna eignuðust þau fimm
mannvænleg börn, sem öll lifa
foreldra sína. Dæturnar fluttu
burtu en synirnir voru heima við
búskapinn, þó ekki á Bjarma-
landi, því að fjölskyldan flutti út í
sveitina að Áustralandi. Senni-
lega hefur unga fólkið þráð greið-
ari samgöngur og meiri mannleg
samskipti og einnig voraði að ein-
hverju leyti fyrr fjær heiðinni.
Um svipað leyti og fjölskyldan
flutti var símasamband að Ícoma
á flesta bæi, svo að segja má, að
nú væri búið við meira öryggi og
á margan hátt betri hag. Þessum
breytingum aðlagaðist Guðrún,
en hún unni hinum fyrri bústöð-
um sínum með hamingju þeirra
og sorgum. Heimili sitt hirti hún
ætíð með sóma, tók öllum vel, en
margan gest bar að garði, svo
sem vísindamenn og náttúru-
skoðara, enda var Theodór fjöl-
vís unnandi íslenskrar náttúru.
Hann skrifaði greinar í tímarit og
gaf út bækur um þau efni. Guðrún
studdi mann sinn til allra góðra
verka, var æðrulaus, er hann tím-
um saman hélt til í óbyggðúm við
veiðiskap, t.d. á tófu, en hún var
að sögn oft skæður óvinur í sauða-
hjörðum bænda norður við ysta
haf.
Guðrún Pálsdóttir er í mínum
huga eina af hinum gengnu kven-
hetjum liðinnar tíðar. Við nú-
tímakonur fáum ekki skilið kuld-
ann og .þægindaleysið, sem þær
stríddu við. Allt þurfti að spara.
Svo sjálfsagður hlutur sem ljós-
meti var oft af skornum skammti.
Guðrún Pálsdóttir vann langan
og farsælan vinnudag og skilaði
öllu með sóma til niðja sinna.
Hún var hlý, trygglynd og ræktar-
söm við fjölskyldu sína og
ættmenn.
Mig langar með þessum síð-
búnu minningarorðum að þakka
henni gjafir og góðvild mér sýnda
eftir að ég kom úr fjarlægum
landshluta og tengdist fjölskyldu
hennar. Þar sem ég bjó ekki all-
fjarri henni, kynntist ég því, að
Guðrún var væn kona og best er
mest lá við. Þá er degi tók að
halla flutti hún enn um set, hefði
þó kosið að mega eyða ævikvöld-
inu heima, en þrekið var á þrot-
um og nálægð læknis var óumflýj-
anleg. Um tíma dvaldist hún hjá
dætrum sínum á Húsavík en var
um nokkur ár vistmaður á sjúkra-
húsi staðarins. Þar andaðist hún á
síðastliðnu sumri. Hún elskaði
vorið og birtuna, og fékk þá náð
að deyja inn í hina nóttiausu vor-
aldarveröld. Við útför hennar var
fjöldi fólks en Guðrún hlaut leg
við hlið eiginmanns síns í kirkju-
garðinum á Skinnastöðum. Ég
stóð við gröf þeirra beggja og
þakkaði gjafara lífsins fyrir far-
sæla gengna ævileið þessara
merkishjóna, sem höfðu unað
saman í misvindasömu mannlífi,
bætt sitt umhverfi og ætluðu eng-
um illt. Þau eru að eilífu komin
heim í sveitina sína, þar sem
Jökulsá kveður með þungum nið.
Þeim hljómi unnu þau allt frá
barnæsku. Ég kveð þau hér að
lokum, þakka einlæglega liðna
samfylgd og bið að „náð Drottins
vors Jesú Krists megi vera með
þeim.“
Guðrún Jakobsdóttir.
Grillin
Veganesti - Leiruvegi - Tryggvabraut
SumÍT
versla
seypt-
fieserta
rogeinu
Fyrir þetta greiddi ég 2.500 kr.l
Þarna kostar venjulegur hamborgari I
400 krónur, en ef hann er meö ein-
hveiju til viðbótar, svo sem osti og
einhverju öðru, þá er verðið komið
upp í fimm til sex hundruö krónur!
Þetta finnst mér alls ekki raunhæft
fyrir það sem maður kallar snarl-
rétti í hádegi - á hamborgarastaft
(úr lcsendadálki dagblaðs)
Verslið hjá okkur!
Við bjóðum hamborgarann á aðeins
kr. 89.-
Alla mánudaga, þriðjudaga og mið-
vikudaga til jóla!
Grillin
Veganesti - Leiruvegi - Tryggvabraut
Leiðalysiiig
St. Georgsgildið stendur fyrir leiðalýsingu í kirkju-
garðinum eins og undanfarin ár. Tekið á móti pöntun-
um í símum 22517 og 21093 fram til föstudagsins 4.
desember. Verð á krossi er 600 krónur. Þeir sem
vilja hætta tilkynni það í sömu símum.
Meindýrafælur
sem fæla frá sér mýs, rottur, flugur,
og önnur skordýr.
Verð kr. 4.625,-
AKURVÍK
IS HF. - CI FRARGOTU 20 - AKUREVRl - SÍMI 22233
Frá Menntamálaráðuneytinu:
Lausar stöður
við framhaldsskóla:
Við Flensborgarskola í Hafnarfirði er staða kennara í
stærðfræði laus frá áramótum. Umsóknarfrestur til 5. des-
ember.
Umsóknarfrestur um áður auglýsta kennarastöðu í við-
skiptagreinum framlengist til 5. desember.
Umsóknir ásamt upplýsingum um nám og fyrri störf send-
ist menntamálaráðuneytinu, Hverfisgötu 6,150 Reykjavík.
Menntamálaráðuneytið.
AKUREYRARB/ER ^
Okkur vantar nú þegar
starfsmann til starfa
við mötuneyti og ræstingu
húsakynna okkar við Þórsstíg.
Upplýsingar um starfið veitir yfirverkstjóri á staðnum
eða í síma 24414.
Rafveitustjóri.
Atvinna
Vantar handlangara í múrverk strax.
Egill Stefánsson múrarameistari í síma 24826.
SVÆÐISSTJÓRN MÁLEFNA FATLAÐRA
NORÐURLANDI EYSTRA
Starfskraft vantar
til skrifstofustarfa frá 1. desember.
Vinnutími frá kl. 9-16.
Uppl. í síma 21755 kl. 10-16.
Forstöðumaður.
Kristnesspítali
Starfsfólk óskast
til ræstinga.
Um tímabilsbundna ráðningu getur verið að ræða,
t.d. í einn mánuð.
Upplýsingar gefur ræstingastjóri í síma 31100.
Kristnesspítali.