Dagur - 19.01.1991, Side 11
10 - DAGUR - Laugardagur 19. janúar 1991
„Er þér illa við að fuglinn sé laus?" sagði Eyvindur Erlendsson þegar
ég var sestur í eldhúskrókinn hjá honum í Hátúni á bökkum Olfus-
ár. Hann átti við græna páfagaukinn sem flögraði fram og aftur um
eldhúsið og augsýnilega vanur að hafa dálítið frelsi. „Við leyfum
honum oftast að vera lausum. Hann er svo heimakær að hann fer
ekkert. Sumu fólki er illa við að hafa lausa fugla í kringum sig og ég
man eftir konu sem sagði að það verkaði á sig eins og vita af rottu.
En það er svo misjafnt hvernig hlutir fara í fólk." Ég sagðist ekkert
hafa á móti fuglinum. Við hefðum aðeins gott af félagsskap hans og
minntist á konu í Flóanum sem átti fullt hús af fuglum og fleiri
dýrum. Hún var danskrar ættar. Hafði verið ballerína í Kaup-
mannahöfn en síðar gerst bóndakona fyrir austan fjall á íslandi.
Eyvindur lagði við hlustir. „Ballerína frá Danmörku og eignaðist
síðan jörð á íslandi og fór að búa. Þær hafa ekki margar komist svo
langt."
Fáfræði fólks
og áhugaleysi
þess um það
sem er utan
miðbæjar
Reykjavíkur
er verulegt
áhyggjuefni
— Lífskúnstnerinn, leikhúsmaðurinn og
landsbyggðarfrömuðurinn
Eyvindur Erlendsson í helgarviðtali
Það er ef til vill dæmigert fyrir lífskúnstn-
erinn, leikhúsmanninn og landsbyggðar-
frömuðinn Eyvind Erlendsson að halda því
fram að það sé takmark að verða bónda-
kona á íslandi eftir að hafa dansað ballett á
leikhúsfjölum Kaupmannahafnar. Hann er
trúr landsbyggðarhugsjóninni. En hann er
einnig sjálfur leikhúsmaður. Menntaður í
Rússlandi og hefur farið sínar leiðir í
málefnum listarinnar. Hann braut blað í
íslensku leikhúslífi með stofnun Leiksmiðj-
unnar, sem var undanfari fleiri leikhópa og
nú er sjálfsagt mál að leiklistarfólk taki sig
saman, myndi leikhópa og setji upp sýning-
ar án þess að hneykslast sé á framhleypni
áhugamanna, sem vilja vinna við list sína og
telja sig hafa erindi við samtímann. Eyvind-
ur hefur komið víðar við í leikhúslífinu og
var meðal annars leikhússtjóri á Akureyri á
árunum 1974 til 1976 þegar Leikfélag Akur-
eyrar var að þróast úr áhugamannafélagi í
atvinnuleikhús. Hann fór aftur suður en
ekki til höfuðborgarinnar. Of trúr lands-
byggðarhugsjóninni til þess.
„Fór með ferðamannahóp til Rúss-
lands því ég gat komist heim með
honum aftur ef mér litist ekki á“
Mér lá forvitni á að vita af hverju hann valdi
Rússiand er hann hugaði að framhaldsnámi
eftir Leiklistarskóla Þjóðleikhússins.
„Við fáum okkur kaffi og svo getum við
spjallað um eitthvað á eftir,“ sagði Eyvind-
ur og hellti vatni á bláu kaffikönnuna.
„Meira að segja alvörukaffi. Við fengum
einu sinni kaffivél í jólagjöf en hún bilaði og
síðan höfum við drukkið alvörukaffi." Þeg-
ar alvörukaffið hafði runnið í bollana og
vætt kverkarnar fór ég að segja frá því að
mér hafi fundist framandi að sjá venjulega
fjölskyldufeður fara með konurnar og börn-
in í óperuna og í sirkusinn í einkennisbún-
ingum. Hann áttaði sig greinilega um hvað
ég var að tala og tók af mér orðið.
„Þeir fara aldrei úr honum, kannski á
meðan þeir sofa, ekki á almannafæri.
Hvernig er það á Vesturlöndum. Verða
menn sem hafa ákveðna tign í herjum þar
ekki að vera í einkennisbúningi opinber-
lega.“ Við veltum því fyrir okkur hvort þeir
verði einnig að bera einkennisbúninga í
leyfum og svo fórum við að tala um Sovét-
ríkin.
Eyvindur sagði að sig hefði langað til að
fara utan til frekara náms í sambandi við
leikhúsfræðina eftir Leiklistarskólann hér
heima og haft áhuga á Rússlandi í því sam-
bandi. Hann frétti af nemendastyrkjum er
Sovétmenn veittu íslendingum og sótti um.
„Ég fékk ekkert svar fyrr en um haustið er
komið var að því að ég skyldi hefja námið.
Og ég var ekki öruggari en það að ég fór
utan með ferðamannahóp. Eg vissi að ég
gæti komist með honum til baka ef þetta
stæðist ekki eða mér litist ekki á kringum-
stæðurnar. En síðan höguðu atvikin því
þannig að ég lauk mínu námi í Moskvu og
setti þar upp prófsýningu. Ég gat valið hvort
ég ynni verklega hluta námsins þar ytra eða
hér heima og ég valdi að gera það hér. Af
þeim sökum varð dvölin eystra ekki sam-
felld en ég hafði líka mikið gagn af leik-
húsvinnunni heima. Rússneskir leikstjórar
eru ekkert fyrir það að hleypa nemum inn í
verk hjá sér og því fólst mikið af verklegu
leikhúsnámi í Moskvu í því að fylgjast með,
vera einskonar áhorfandi að verkum ann-
arra og skrifa síðan skýrslur sem voru metn-
ar sem verkleg þjálfun. Hér heima átti ég
þess hinsvegar kost að setja sjálfur upp sýn-
ingar. Vinna raunverulega sem leikstjóri og
skrifa síðan um þessi verkefni og Ieggja rit-
smíðarnar fram sem hluta af náminu.“
Allt í gegnum opinberar nefndir
og kerfi
- Þú settir lokaverkefnið upp í Moskvu?
„Sem lokaverkefni setti ég upp verk eftir
Edward Olby. Verkið heitir Söngurinn um
sorgarkrána. Uppfærslan tókst mjög vel og
sýningin var á fjölunum í að minnsta kosti
17 ár. Leikkonan sem var í aðalhlutverkinu
varð fljótt leiðandi afl í sýningunni og ég álít
að það hafi átt mikinn þátt í því hversu vin-
sældirnar urðu miklar. Ég held að ég ljóstri
engu upp þótt ég segi frá því að þessi kona
er væntanleg hingað til lands næsta vetur til
að sviðsetja í Borgarleikhúsinu. Ég hef ekki
séð hana lengi því það var engin leið fyrir
mig að halda sambandi við kunningjafólk
mitt í Moskvu. Bæði pólitískt og einnig fyrir
það að öll samskipti voru svo seinvirk. Allt
varð að fara í gegnum opinberar nefndir og
kerfi.“
Keyptu kýrnar af gömlu konunum
en gleymdu að gefa út tilskipanir
um að heyja
- Þú hefur verið í Rússlandi í byrjun
stöðnunartímans?
„Ég var þar í endanum á þíðunni sem
skapaðist á stjórnarárum Krutsjofs. Ég kom
heim 1967 um ári eftir fall hans. Þá var ekki
farið að bera á miklum breytingum til hins
verra. Látið var líta út fyrir að hann hefði
orðið að hrökklast frá völdum vegna mis-
heppnaðrar landbúnaðarstefnu sinnar. Og
það er rétt hann hafði ekkert vit á landbún-
aði. Þegar kjötskortur varð spurði hann ráð-
gjafa sína hvaða kjöt tæki skemmstan tíma
að rækta. Svínakjöt svöruðu þeir og hann
gaf út tilskipun um að nú skyldi hefja svína-
rækt í stórum stíl. En svín þurfa eitthvað að
éta eins og aðrir og hann spurði annan ráð-
gjafa sinn hvað svín ætu. Maís var svarið og
Krutsjof gaf út tilskipun um að hefja maís-
rækt á hveitiökrunum. Skipta varð um korn-
tegund á augabragði og maísinn varð ekki
tilbúinn í tíma og skortur varð á svínafóðri.
Síðan varð aftur skortur á kjöti. í mjólkur-
leysi í Moskvu spurði hann landbúnaðar-
sérfræðingana um hvaða kýr mjólkuðu mest
og var svarað að það væru kýrnar sem
gömlu konurnar ættu sjálfar í fjóskofum út
um landið. Látum samyrkjubúin kaupa þær
skipaði aðalritarinn og embættismennirnir
fóru á stúfana og keyptu kýr af gömlum
konum og fluttu á samyrkjubúin. En það
gleymdist að gefa út tilskipun um að heyja
handa þeim og kýrnar sem höfðu mjólkað
gömlu konunum vel drápust unnvörpum á
samyrkjubúunum. Þannig ráku hver
mistökin önnur vegna galla stjórnkerfisins.
Þetta er að sjálfsögðu einfölduð mynd en til-
skipanakerfið hefur ekki gengið upp heldur
leitt af sér fæðuskort og Krutsjof urðu á
grundvallarmistök þegar landbúnaðarmálin
voru annars vegar. En þau ein og sér veltu
honum ekki úr sessi. Hættan fyrir Svovét-
menn fólst í þíðunni sjálfri. Glöggir menn
þar í landi sáu fram á að svipað ástand
myndi verða og nú er orðið. Þá var ekki
aðeins talað um tilslökunina heldur einnig
hefnd yfir vondu mönnunum sem leitt höfðu
þetta ástand yfir þjóðina. Alexander
Soltsénítsin var til dæmis ötull talsmaður
hefndarstefnunnar.
Frá Tbflisi til útlanda - útlönd voru
Moskva í augum Georgíumanna
Við verðum að athuga það að Sovétríkin
eru samsett úr mörgum þjóðum sem eru
upprunnar úr ólíkri menningu og búa við
mjög ólíkan hugsunarhátt. Sterk þjóðernis-
kennd er víða til staðar. Á brautarstöðinni í
Tbílisi í Georgíu var skilti sem á var letrað
að menn væru að fara til útlanda er þeir fóru
með Moskvulestinni. Moskva var þannig
útlönd í hugum margra Georgíumanna sem
Stalín lét kalla Grúsíu upp á rússnesku.
Sovétríkin eru að miklu leyti skipulögð á
borðum yfirstjórnar og skipulagningin síðan
framkvæmd með valdboðum. Yfirstjórnin
og öryggisgæslan eru raunar það eina sem
haldið hefur Sovétríkjunum saman og menn
sáu afleiðingarnar fyrir sér ef því yrði
sleppt. Þeir sem mest voru á móti breyting-
um óttuðust afleiðingar eigin gjörða og að
átök brytust út ef samfélagið yrði leyst und-
an sameiginlegri forsjárhyggju. Afleiðing-
arnar af slökunarstefnu Gorbatsjovs komu
því ekki á óvart. En það kemur ef til vill á
óvart hvað mörgum finnast breytingarnar
ganga seint fyrir sig og ætla að kosta mikil
átök. Bæði í austurhluta Sovétríkjanna en
einnig nær okkur í Eystrasaltslöndunum.
Margir Vesturlandabúar eru fáfróðir um
byggingu Sovétríkjanna. Þessum heims-
hluta hefur Verið lýst með þeim hætti í
kennslubókum og víðar að til er fólk á Vest-
urlöndum sem jafnvel álítur að flestir Sovét-
menn séu Rússar. Sovétríkin hafa birst íbú-
um Vesturlanda sem einn aðili er heyrt hef-
ur undir tiltekna stjórnmálastefnu og af
þeim ástæðum verið skilgreind sem óvinur-
inn.“
Gjörólíkar þjóöir -
en hafa blandast saman
„Þjóðirnar sem byggja Sovétríkin eru
gjörólíkar. Tökum Armena sem dæmi og
svo Gyðinga sem orðið hafa að búa saman
sem ein þjóð innan sovétskra landamæra.“
Eyvindur heldur áfram að tala um Sovétrík-
in. Hann segir að í Kazakstan sé það sjón-
armið ríkjandi að fjölskyldur eigi mörg börn
og kerfið geri ráð fyrir að svo sé. Á Moskvu-
svæðinu sé hins vegar óalgengt að hjón eigi
fleiri en tvö börn. Sum eigi aðeins eitt eða
jafnvel ekkert. Fólksfjölgunin í Kazakhstan
sé því margföld á við það sem hún sé í ýms-
um öðrum hlutum Sovétríkjanna. Atvinnu-
tækifærin séu aftur á móti í engu samræmi
við fólksfjölgunina og margt fólk flytjist
þaðan búferlum til annarra lýðvelda, eink-
um Rússlands í leit að lífsviðurværi. „Þarna
rekast til dæmis á tvö alveg gagnstæð sjón-
armið. Þjóðernissjónarmiðin eru í sjálfu sér
eðlileg en vegna þess hvað blöndun fólks er
orðin mikil og einnig vegna margvíslegra
hagsmuna er liggja saman er leið sovésku
lýðveldanna til sjálfstæðis mjög flókin."
Leiksmiðjan - pólitískt hættuleg
og ég svo óheppinn að vera
nýkominn frá Rússlandi á dögum
innrásarinnar í Prag
Við leiddum hugann frá Sovétríkjunum þar
sem óræðir atburðir eiga sér nú stað sem
engin leið er að sjá fyrir um hvaða stefnu
muni taka en talið leiddist að því framtaki
sem Eyvindur beitti sér fyrir eftir heimkom-
una. Þú stofnaðir leikhús?
„Ég stofnaði Leiksmiðjuna sem var sjálf-
stætt leikhús og starfaði í um tvö ár. Þessi
leikhópur naut eiginlega algjörrar óvildar
stjórnvalda og annarra er einhver áhrif
höfðu. Leikhúsmönnum fannst þetta vera
móðgun við sig. Við vorum talin pólitískt
hættuleg. Sú skoðun kom meðal annars
fram í leikdómum. Sum okkar höfðu nokk-
uð róttækar skoðanir. Ég var svo óheppinn
að vera nýkominn frá Rússlandi og stofnun
Laugardagur 19. janúar 1991 - DAGUR - 11
Leiksmiðjunnar bar auk þess upp á sama
tíma og innrás Rauða hersins í Tékkóslóvak-
íu til að binda enda á vorið í Prag. Þrátt
fyrir þetta náðum við að fara tvær leikferðir
um landið. Nú myndi ekki þýða að efna til
leikfarar með neitt alvarlegt verk. Helst
væri að tækist að fá aðsókn á eitthvert
„show“ ef það væri ættað frá Brodway og þá
mætti helst engu breyta frá hinni amerísku
uppfærslu.“
Hafði ekki nægan áhuga á búskap
til að kaupa jörðina
- Þið ferðuðust með Leiksmiðjuna um
landið en þú hefur starfað meira að leiklist á
landsbyggðinni, meðal ánnars á Akureyri?
„Fyrirsjáanlegt var að Leiksmiðjan ætti
ekki þá framtíð fyrir sér að standa undir
brauðstriti manns. Við hjónin fluttum því
hingað austur og hófum búskap í tengslum
við tengdaforeldra mína á jörð þeirra. Ég
var svo hraustur þá að ég byggði 40 kúa fjós
á stuttum tfma. Við vorum fimm ár við
búskapinn en þá urðu tengdaforeldrar mínir
að bregða búi. Búskaparáhugi minn var þó
ekki nægilega mikill til þess að leggja út í að
kaupa jörðina af þeim og gerast bóndi upp á
mitt eindæmi. Því fór ég að líta í kringum
mig eftir vinnu og leikhússtjórastaðan á
Akureyri var laus.“
Að halda gamla
Leikfélagi Akureyrar lifandi
- Hvernig var að koma til Akureyrar?
Evindur horfði í kringum sig og sagði að
best væri að hella aftur upp á þá bláu. Græni
páfagaukurinn flögraði um og átti sér greini-
lega einn uppáhaldsstað í eldhúsinu. Á
ísskápnum hafði smámynt verið safnað sam-
an í skál og gauksi skemmti sér við að taka
einn og einn pening og skilja hann eftir á
ólíklegustu stöðum. „Þetta er uppáhaldsiðj-
an hans. Að fást við peninga," sagði
Eyvindur. „Ég var í sérstöku starfi. Að reka
leikhús sem var í erfiðri aðstöðu. Þegar ég
tók við Leikfélaginu stóð það á þeim tíma-
mótum að vera að þróast úr áhugamanna-
félagi í atvinnuleikhús. Fastráðnir leikarar
voru að taka við af áhugamönnunum. Deilt
var um hvernig ætti að reka Leikfélagið.
Mér fannst ekki ráðlegt að reka það sem
hreint atvinnuleikhús. Fremur bæri að halda
gamla Leikfélagi Akureyrar lifandi en að
styðjast eingöngu við ákveðinn kjarna fast-
ráðinna manna sem varð að hafa verkefni
fyrir. Á þann hátt yrði val viðfangsefna leik-
hússins fyrst og fremst að taka mið af því að
finna hlutverk fyrir ákveðinn hóp manna
sem síðan yrði uppistaðan í öllum sýningum
þess. Að sjálfsögðu var nauðsynlegt að hafa
einhvern fastan kjarna er gengið gæti í hin
ýmsu hlutverk en sækja síðan leikara út fyr-
ir hópinn eftir því sem hlutverkaskipan í
þeim verkum er tekin yrðu til sýninga gæfi
tilefni til. Að baki leikhússins verður að
liggja einlægur vilji en ekki aðeins snobb.
Það verður ekki lífvænlegt fyrir listina ef
menn taka einungis þann pól í hæðina."
Sporjárn frá LúíTa en ritstjóri Dags
- „verðum að skrifa um leikhúsið
því það er menning“
- En Akureyringar að öðru leyti. Hefðir þú
getað hugsað þér að setjast þar að til fram-
búðar?
Eyvindur hallar sér afturábak. Upp að
gluggakistunni. Hugsar sig um. „Á tímabili
stóð til að við keyptum fallegt býli í ná-
grenni Akureyrar sem heitir Knarrarberg.
Af því varð þó ekki og Tómas Ingi Olrich,
menntaskólakennari á Akureyri festi síðan
kaup á því. Við fluttumst hingað í Ölfusið
þegar störfum mínum lauk hjá Leikfélagi
Akureyrar. Ég á hins vegar margar góðar
minningar frá árunum á Akureyri. Ég hef
þá áráttu að skoða verkfærabúðir þar sem
ég fer um. Grána sem var í Skipagötunni á
Akureyri var engin undantekning frá því.
Ég keypti mér sporjárn hjá Lúffa. Það var
gott sporjárn. Beitt með rauðu skafti. Ég á
það ennþá. Ég kynntist einnig Erlingi
Davíðssyni, sem var ritstjóri Dags. Ég hóf
daginn oft á því að fara með auglýsingu í
Ríkisútvarpið niður á símstöð. Fékk mér
svo morgunkaffi á Teríunni eða leit við á rit-
stjórninni. Skrifstofan var í Hafnarstrætinu.
Erlingur var merkilegur maður. Stundum
var hann ræðinn en ef hann sat við ritvélina
þegar ég kom þá fór ég aftur. Það varð eins-
konar þegjandi samkomulag á milli okkar
að ef hann var að skrifa er ég birtist þá trufl-
aði ég hann ekki. Ég held hann hafi ekki lát-
ið neitt trufla sig ef því var að skipta. Erling-
ur var afkastamikill penni. Skrifaði viku-
blaðið svo til einn í áratugi og síðan allar
þessar bækur sem liggja eftir hann. Ég held
að Erlingur hafi ekki haft mikinn áhuga á
leikhúsi og einhverntíma sagði hann við mig
að það yrði vfst að skrifa um leikhúsið því
það væri menning."
Tvískinnungur Akureyringa -
harðbýlt en samt hvergi betra
að vera
„Annars eru Akureyringar dálítið sérstakir.
Tvennt fannst mér öðru fremur einkenna
þá. Ákveðin harðdrægni í viðskiptum og
þessi undarlegi tvískinnungur um hvað væri
harðbýlt á Akureyri en samt hvergi betra að
vera. Ég náði aldrei að skilja hvað þeir áttu
við með því.“
Eyvindur er þekktur sem einarður tals-
maður byggðastefnu og landsbyggðar. Hvað
fannst honum um Akureyri. Er Akureyri
ekki fullkomin landsbyggð að hans dómi?
Hann fer aftur að ræða leikhúsmálin.
Sagðist hafa átt svolítið erfitt með að berjast
fyrir Leikfélag Akureyrar. „Ég spurði sjálf-
an mig af hverju ætti fremur að stofna
atvinnuleikhús á Akureyri en á einhverjum
öðrum stað á landsbyggðinni. Til dæmis á
Selfossi eða fyrir austan. Vandi landsbyggð-
arinnar er ekki leystur þótt vandamál ein-
hvers tiltekins staðar verði leyst. Hvort sem
hann heitir Akureyri eða eitthvað annað.
Ég er ekki sammála kjarnakenningunni.
Vandinn er sá að allir sem huga að skipu-
lagsmálum eru fyrst og fremst menntaðir út
frá miðjusjónarmiðum. Gengið er út frá
einum kjarna í miðjunni og síðan minni
kjörnum sem tengjast honum. Ég get bent
þér á Vestmannaeyjaferjuna Herjólf. Þótt
ferjan leggist að bryggju í Þorlákshöfn er
endastöð hennar raunverulega í Reykjavík.
Með því að leggjast að í Þorlákshöfn er
aðeins verið að spara siglingu fyrir Reykja-
nesið. Þorlákshöfn skiptir engu máli í þessu
sambandi nema sem ein af bryggjum
Reykjavíkur."
Verðuni að eiga karlmennsku
þrátt fyrir jafnrétti
Kona Eyvindar er komin heim af hrepps-
nefndarfundi og spyr hvort við viljum ekki
brauðsneið með kaffinu í staðinn fyrir
smákökurnar sem enn voru eftir frá nýliðn-
um jólum. Og með ristað brauð og nýtt kaffi
í maganum fórum við út á verkstæði.
Eyvindur hefur byggt heilt trésmíðaverk-
stæði bak við íbúðarhús sitt. Hann er einnig
smiður, en segist vera hættur að fást við
smíðar utan að halda húsunum í Hátúni við.
„Ég hef þónokkra atvinnu af því,“ segir
hann en fer síðan að sýna mér nýlega smíð-
isgripi. Líkan af sviðsmynd fyrir leikhúsverk
sem hann er að vinna að stendur fullsköpuð
á vinnuborði. Hann hefur borað göt á ólík-
legustu stöðum líkansins. Hann tók lampa
og sýndi mér hvernig hann notar götin til að
prófa mismunandi lýsingar á leiksviðinu.
Þetta er eins og brúðuhús. Sýnilegt að hag-
leikshönd hefur verið að verki. Nokkur mál-
verk hanga á veggjunum í trésmíðaverk-
stæðinu. Hann segist vera að mestu hættur
að mála. Skrifi fremur núorðið. Síðan benti
hann mér á trésmíðavél sem stóð á verk-
stæðisgólfinu. Þessi vél var smíðuð fyrir
vestan. Á Flateyri. Og Eyvindur fer að ræða
um verkkunnáttuna sem sé að glatast.
Alveg eins og notkun ýmissa hugtaka er ver-
ið hafi algeng sé að falla í gleymsku. Hann
nefndi dæmi um að einungis einn drengur af
tíu, sem spurðir voru um hvað hrossagaukur
væri hafi vitað það. „Þeir vissu hins vegar
allir hvað „karbortor" var. „Karbortor" er
partur af tækninni en hrossagaukurinn hluti
sköpunarverksins. Eða unglingar í bekk í
fjölbrautaskólanum á Selfossi. Þeir vissu
ekki hvar jörðin Laugardælir í Hraungerðis-
hreppi er og höfðu ekki áhuga fyrir því að
vita það þótt hún sé höfuðból, í næsta ná-
grenni við Selfoss, tilraunastöð hafi verið
þar til margra ára og hitaveitan komi þaðan.
Eða unglingurinn sem uppgvötvaði einn
daginn að heita vatnið kæmi ekki bara úr
krönunum og hefði alltaf gert. Þar lægi
fleira að baki. Hann minnist einnig konunn-
ar sem sá um barnatíma í Ríkissjónvarpinu
og sagði að jólasveinarnir ættu heima úti á
landi og kæmu niður Ártúnsbrekkuna.
„Fyrir henni var allt fyrir ofan Elliðaár á
landsbyggðinni. Fáfræði fólks og áhugaleysi
þess um það sem er utan miðbæjar Reykja-
víkur, er verulegt áhyggjuefni.“
Eftir gönguferðina um verkstæðið býður
hann meira alvörukaffi úr bláu kaffikönn-
unni. Hann er búinn að setja Löduna inn í
bílskúrinn fyrir konuna. „Þrátt fyrir allt
jafnrétti þá verðum við að eiga dálítið af
karlmennsku til. Hún er alveg nauðsynleg ef
mannkynið á að lifa af.“ Græni páfagaukur-
inn hefur stungið nefinu undir væng og
klukkan er langt gengin tvö þegar ég yfirgef
Hátún í Árborgarhverfinu á bökkum Ölfus-
ár og endurskinsstjörnurnar á vegstikunum
vísa veginn til baka yfir Hellisheiðina.