Dagur - 02.04.1992, Blaðsíða 9

Fimmtudagur 2. apríl 1992 - DAGUR - 9
Apótekarafélag íslands mótar stefnu í lyfjasölumálum:
Vilja taka upp hlutfallsgreiðslur í stað fastagjalds
- apótekarar vilja halda í núverandi kerfi en leggja til á því ýmsar breytingar
„Besta aðferðin til að lækka
útgjöld hins opinbera og um
leið koma í veg fyrir óeðlilega
aukningu lyfjaneyslu, er að
taka upp hlutfallsgreiðslur í
stað fastagjalds. Verðskyn
almennings mun aukast og
með því að miða endurgreiðsl-
ur sjúkratrygginga við ódýr-
asta lyfið í hverjum lækninga-
flokki mun það aukast enn
frekar, þar sem mismunurinn
lendir á sjúklingnum.“
Þannig hljóðar boðskapur
Apótekarafélags íslands um
framtíðarskipan í lyfjadreifingu
hér á landi. Þessi orð er að finna
í skýrslu sem nefnd á vegum
félagsins tók saman og hefur að
geyma stefnu félagsins í lyfja-
dreifingu. Hefur heilbrigðisráð-
herra verið afhent þessi skýrsla.
Skýrslan er unnin við undirleik
mikilla umræðna í þjóðfélaginu
um kostnað samfélagsins, bæði
ríkis og einstaklinga, af lyfjum.
Þar hefur komið fram gagnrýni á
núverandi lyfsölukerfi sem sumir
segja að sé dýrt og óhagkvæmt og
stuðli auk þess að óheyrilegri
auðsöfnun örfárra apótekara sem
starfa í skjóli lögbundinnar ein-
okunar. Hafa heyrst raddir í þá
veru að réttast væri að leggja
þetta kerfi niður og gefa lyfja-
dreifinguna frjálsa.
Frelsið er óhagkvæmt
Þessu er að sjálfsögðu mótmælt í
skýrslu Apótekarafélagsins. Þar
segir að frelsi í lyfjadreifingu
muni ekki verða samfélaginu til
hagsbóta, þvert á móti muni það
leiða af sér fækkun apóteka í
dreifbýli þar sem apótek verði
auk þess verr mönnuð og þjón-
usta þeirra þar með lakari. Á
hinn bóginn muni apótekum
fjölga í þéttbýli og draga úr hag-
kvæmni. Skýrsluhöfundar halda
því fram að reynsla ýmissa þjóða
af mismunandi miklu frelsi í
lyfjadreifingu sé sú að það muni
einnig leiða til hækkunar á lyfja-
verði, aukinnar lyfjaneyslu,
óæskilegrar fjölgunar lyfja á
markaði, ófullnægjandi lyfja-
birgða í apótekum, mismunandi
lyfjaverðs eftir landssvæðum og
stóraukins kostnaðar við eftirlit,
ma. vegna aukinnar hættu á því
að fölsuð lyf komist á markað
hérlendis eins og gerst hefur víða
um Evrópu.
Skýrsluhöfundar segja að
núverandi kerfi í lyfjadreifingu
hafi gefið góða raun, til dæmis
hafi lyfjaverð hækkað mun
minna en bæði lánskjara- og
framfærsluvísitala frá árinu 1983.
Þá er bent á að aðgerðir heil-
brigðisráðherra á síðasta ári sýni
að hægt sé að ná fram töluverð-
um sparnaði og hagræðingu inn-
an núverandi kerfis.
Átta leiðir til að
lækka lyfjaverð
Skýrsluhöfundar telja upp einar
átta leiðir sem fara megi til að
gera núverandi kerfi skilvirkara
og lækka lyfjakostnað þjóðarinn-
ar. Sú fyrsta hefur þegar verið
nefnd, þe. hlutfallsgreiðslur taki
við af fastagjaldi lyfjaneytenda.
Það auki verðskyn almennings og
lækna og með því að miða endur-
greiðslu sjúkratrygginga við
ódýrustu gerð lyfja skapist aukin
samkeppni framleiðenda og
umboðsmanna þeirra. í sömu átt
gengur næsta tillaga en hún er á
þá leið að opinber lyfjaverð-
skráning miðist við heildsöluverð
í stað innkaupsverðs. Þá verði
óþarft að ákvarða heildsölu-
álagningu því samkeppni heild-
sala aukist. Undir þessum lið er
einnig stungið upp á því að auð-
velda aðgang nýrra lyfja að
íslenskum markaði en nú tekur
það allt upp í hálft annað ár að fá
lyf skráð hér á landi. Einnig er
lagt til að tekin verði upp hag-
kvæmari heildsöludreifing en nú
er hún í höndum sjö lyfjaheild-
sala. „Besti kosturinn væri ein-
öflug dreifingarmiðstöð," segir í
skýrslunni.
Apótekarar vilja endurskoða
smásöluálagningu á lyfjum en
hún hefur mikið verið gagnrýnd.
Forsendur slíkrar endurskoðunar
eru þó þær, að mati apótekara,
að minnstu lyfsöluumdæmin
verði stækkuð, að lítil sjúkrahús
versli við apótekið á staðnum en
ekki við lyfjaheildsala, að dýra-
lyfsala flytjist frá dýralæknum inn
í apótekin og að apótekin yfirtaki
lyfjasölu lækna og sveitarstjórna
sem sums staðar á sér stað. Þetta
muni leiða til aukinnar hag-
kvæmni í birgðahaldi og meiri
veltuhraða og þar með meiri hag-
kvæmni í rekstri apótekanna.
Einnig leggja þeir til að birgða-
hald verði tölvuvætt, en það
hefði ma. í för með sér vinnu-
sparnað, að nýting á húsnæði
apótekanna verði bætt, en mörg
þeirra eru í gömlu húsnæði sem
miðaðist við mun meiri lyfja-
framleiðslu en nú er raunin. Þá
vilja þeir aðskilja lyfjasölu frá
annarri starfsemi apóteka, svo
sem sölu á snyrtivörum og öðrum
varningi.
Apótekarar vilja stuðla að
bættri nýtingu lyfja, til dæmis
með því að taka upp notkun fjöl-
notalyfseðla sem gilda í ákveðinn
tíma og veita rétt á kaupum á
takmörkuðum skammti í einu.
Slíkir lyfseðlar myndu fækka
heimsóknum til lækna, fækka
símalyfseðlum og draga úr lyfja-
birgðum á heimilunum. Þá segja
apótekarar að með því að taka
upp hlutfallsgreiðslur muni lyfja-
neyslan minnka en auk þess megi
beita aukinni fræðslu til almenn-
ings sem læknar og apótekarar
gætu veitt. Loks er stungið upp á
því að draga úr ríkisafskiptum af
rekstri apóteka. Nú séu í lögum
ýmis ákvæði sem séu óþörf. Nær
væri að setja ákveðinn ramma
%
10 (—
1985 1988 1991 Aætlaft 1992
________________________________M Lyf__________________________________
Á þessu súluriti sést að hlutfail lyfjakostnaðar í heildarútgjöldum ríkisins til
heilbrigðis- og tryggingamála hefur lækkað á árununi 1985-92.
STIG
— VST LYFJFV —FRAMF.VT LÁNSK.VT
Hér sést að lyfjaverð hefur ekki fylgt framfærslu- og lánskjaravísitölu síðustu níu árin.
um starfsemi apóteka í stað
nákvæmra fyrirmæla um það
hvernig þau eigi að haga rekstr-
inum. Með því fengi apótekarinn
aukið svigrúm til að skipuleggja
og hagræða í starfsemi apóteksins
í því augnamiði að auka þjón-
ustu við sjúklinga og sparnað fyr-
ir ríkið. -ÞH
’tmrami:
deloActtc
W‘"'w r(. - (
n 07
s
'X’mnwms
limvötn, bodulotion,
svitorúllur og -sprou
moð somo ilminum
llmvötn til ÍGrmingorgjQtQ
QpmælisgjoPo og hondo olskumi
Vorð Frá kr. 1.200
'