Dagur - 12.11.1994, Side 12

12 - DAGUR - Laugardagur 12. nóvember 1994
Saga Akureyrar;
Kaupstaðurínn við Pollinn 1863-1905
- útgáfusýning í Listasafninu á Akureyri
Um þessar mundir er annað
bindi af ritverkinu Saga Akur-
eyrar að koma í verslanir. Bók-
in kom út um síðustu helgi og
var af því tilefni sett upp út-
gáfusýning í Listasafninu á Ak-
ureyri.
Höfundur bókarinnar er sagn-
fræðingurinn Jón Hjaltason. Hann
ritaði einnig fyrsta bindi af Sögu
Akureyrar sem nefnist, Saga Ak-
ureyrar; I landi Eyrarlands og
Nausta. Sú bók kom út í nóvem-
ber áriö 1990 og spannaói tímabil-
ið 890-1862 í sögu bæjarins.
Þriðja bindi Sögu Akureyrar mun
tjalla um árin 1905-1940 og fjóróa
bindi um tímabilið 1941-1962.
Söguritari hefur, að eigin sögn,
verið eins og grár köttur á Amts-
bókasafninu síðastliðin sex ár þar
scm hann hefur haft vinnuaðstöðu
en ritun hvers bindis hcfur tekið
um það bil þrjú ár cnda liggur víð-
feöm heimildavinna að baki. Tvö
bindi eru órituó og mun ritun á
sögu Akureyrar til ársins 1962 því
að öllum líkindum taka tólf ár en
það er, að sögn Bernharðs Har-
aldssonar sem situr í ritnefnd 2.
bindis, skammur tími. 1 ritncfnd-
inni sitja ásamt Bcrnharð, Bragi
Sýslumaöurinn á Akureyri
Hafnarstræti 107 600 Akureyri
Nauðungarsala
óskilahrossa
Fjögur hross sem eru í óskilum verða boðin upp laug-
ardaginn 19. nóvember 1994 kl. 11 í Hraungerðis-
rétt, Eyjafjarðarsveit.
Um er að ræóa eftirtalin hross:
Jarpur, ómarkaður hestur, u.þ.b. 2-3 vetra; brúnskjótt-
ur, ómarkaður hestur, u.þ.b. 3 vetra; jörp hryssa og
mósótt hryssa, báðar með markinu lögg aftan vinstra
og lögg aftan hægra, u.þ.b. 2- 5 vetra.
Krafist verður greiðslu við hamarshögg og verða ávís-
anir ekki teknar gildar nema með samþykki gjaldkera.
Uppboðsskilmálar eru til sýnis hjá undirritaðri og þar
verða einnig veittar upplýsingar ef óskað er.
Sýslumaðurinn á Akureyri,
10. nóvember 1994.
Harpa Ævarsdóttir, fulltrúi.
Guðmundsson og Guðmundur
Gunnarsson.
Saga Akureyrar 2. bindi skipt-
ist í fjóra ntegin hluta sem nefnast,
við Pollinn, kaupstaóur mótast, að
verða Akureyringur á ofanverðri
19. öld og byrjun hinnar tuttug-
Bæjarstjóri Akureyrar, Jakob
Björnsson, lítur í fyrsta cintak bók-
arinnar í Listasafninu á útgáfusýn-
ingu.
Húsafriðunarsjóður
Húsafriðunamefnd ríkisins auglýsir eftir umsókn-
um til húsafriðunarsjóðs, sbr. ákvæði þjóðminja-
iaga nr. 88/1989 sbr. lög nr. 43/1991 og 98/1994 og
reglugerðar um húsafriðunarsjóð nr. 479/1993.
Veittir eru styrkir til að greiða hluta kostnaðar vegna:
- framkvæmda, áætlanagerðar og tæknilegrar ráðgjaf-
ar og til framkvæmda vegna viðhalds og endurbóta á
friðuðum húsum og húsum sem hafa menningar-
sögulegt og listrænt gildi,
- byggingarsögulegra rannsókna og útgáfu þeirra.
Að gefnu tilefni er hlutaðeigendum bent á að leita eftir
álita húsafriðunarnefndar ríkisins og sækja um styrk
áður en framkvæmdir hefjast.
Umsóknir skulu berast eigi síðar en 1. febrúar 1995 til
húsafriðunarnefndar ríkisins, Þjóðminjasafni (slands,
Suðurgötu 41, 101 Reykjavík, á umsóknareyðublöðum
sem þar fást.
Frekari upplýsingar veitir Magnús Skúlason í síma 91-
622475 milli kl. 10.30 og 12.00 virka daga.
Húsafriðunarnefnd ríkisins.
Útgáfunefnd 2. bindis Sögu Akureyrar ásamt söguritara, f.h. Þórður Kára-
son fulitrúi Asprents, ritncfndarmcnnirnir Bragi Guðmundsson og Guð-
inundur Gunnarsson, söguritari Jón Hjaltason og ritnefndarmaðurinn og
skólameistarinn Bernharð Haraldsson. Myndir: Robyn
Gcstir á útgáfusýningu í Listasafninu á Akurcyri.
ustu og að vera Akurcyringur á
ofanverðri 19. öld og byrjun hinn-
ar tuttugustu.
Jón sagói að hvcr þcssara meg-
inhluta greinist í smærri kalla þar
sem reynt væri að gera grein l'yrir
ríkjandi tíðaranda og almcnnum
straumum í kaupstaðnum um leið
og einstaklingurinn væri tekinn út
úr fjöldanum. Jón sagói að mark-
miðið væri aó einstaklingurinn,
lífsbarátta hans, gleði og arntæða
drukknaði ekki í almennu kenn-
ingatali enda ætti saga einstak-
linganna ekki síóur hcima í kaup-
staóarsögu Akureyrar en til dæmis
brunasaga bæjarins. Hinsvegar sé
augljóst að vandi slíkrar sögurit-
unar liggi í því hvcrnig eigi að
koma einstaklingum að, þcir séu
svo ótalmargir að saga þcirra allra
verði aldrei sögð og hvernig eigi
þá að velja.
Að sögn söguritara var bærinn,
á þeim árum sem bókin spannar,
að brcytast í alvöru kaupstaö cn
Jólavörusala
Skátafélags-
ins Klakks
Eins og undanfarin ár ætlar Skáta-
félagið Klakkur að selja svokall-
aða jólavörupakka, sem innihalda
3 rúllur af jólapappír, límband,
merkimiða og gjafaboróa, til Ijár-
öllunar fyrir starfsemi félagsins.
Mánudaginn 15. nóvember hefst
salan á efri Brekkunni, þriðjudag-
inn 16. nóvember verður síðan
selt í Glerárþorpi og mióvikudag-
inn 17. nóvember á Eyrinni, í Inn-
bænum og neóri Brekku. Þetta er
ein aðal ljáröllunarleið skátafé-
lagsins og hal'a bæjarbúar tekið
sölubörnum mjög vel og vonum
við aö svo verði einnig nú.
(Fréttatilkynning)
frá 1863-1905 fimmfaldaðist
íbúatala Akureyrar.
I niðurlagi bókarinnar segir
söguritari m.a. að meó nokkrum
rétti mcgi staðhæfa aó samfélags-
byltingin við fjörðinn, sem leiddi
til þess að Akureyringar voru
orðnir 1.670 áriö 1905, haft hafist
1873 þegar sala lifandi sauðafjár
úr Eyjaftrði til Bretlands hófst.
Aþreifanlegasta sönnunin um
ágæti viðskiptanna fyrir Akureyri
Loðhúfumar leika fyrir dansi í
fyrsta sinn í Hlöðufelli á Húsavík
í kvöld. Fimrn vanir menn úr inn-
lcndum og crlendum hljómsveit-
um skipa Loðhúfurnar: Valmar
Valjaots, tónlistarkcnnari frá Eist-
landi, leikur á mörg hljóðfæri og
hefur getið sér sérlega gott orð
fyrir tlðluleik, Olafur Júlíusson
lcikur á gítar, Þorvaldur Daði
Halldórsson á gítar, Jón Sigur-
jónsson á trommur og Karl Hálf-
dánarson á bassa. Flestir syngja
meira eða minna cn einkunaroró
Loðhúfanna er: Betri músík -
Söguritari, Jón Hjaltason sagnfræð-
ingur.
var stofnun Kaupfélags Eyfirð-
inga, sem í upphafi var sett á lagg-
irnar til að annast sauðasöluna en
varð á öndverðri 20. öld einn af
þeim máttarstólpum sem akur-
eyrskt samfélag hvíldi á. Verslun í
bænum var á þessum tíma að fær-
ast í hendur heimamanna.
Onnur tímamót í hagsögu Ey-
firðinga segir söguritari vera síld-
vciðar á firðinum sem hófust árió
1879. „A Akureyri uróu til síldar-
spckúlantar er á skömmum tíma
stórefnuðust á síldinni og fjöldi
fólks fékk vinnu. Oftast höfðu út-
gerðarmcnn lleiri járn í eldinum,
voru kaupmcnn eða iðnaðarmenn,
þannig að síldargróðinn dreifðist á
milli atvinnugrcina en var ekki
bundinn í útgcrðinni,1' segir í
Sögu Akureyrar.
Til þcssa tímabils má einnig,
að sögn Jóns, rekja upphaf
skemmtimenningar á Akurcyri.
Akureyringar höfðu l'ram undir
1860 verið lítið fyrir það að
skcmmta sér en urðu á næstu ára-
tugum annálaóir gleðimcnn og á
sama tímabili hófu templarar
starfsemi sína í bænum. KLJ
Meiri húmor.
Stundum er Olafur hcima hjá
sér á kvöldin og tekur þá við pönt-
unum á tónlist fyrir þorrablót, árs-
hátíðir og dansiböll í síma 42098.
Hann segir að Loðhúfurnar rnuni
spila tónlist af ýmsu tagi, allt frá
Hauki til Bubba. Einnig verður
boðiö upp á tónlist sent allir eru
ekki mcö, svo sem kántrýtónlist,
írska tónlist og fiðluleik. Agóði af
tónlistarflutningi Loðhúfnanna
mun renna til hljóðfærakaupa fyrir
þær.
IM
Loðhúfurnar á Húsavík:
Ný hljómsveit í
Hlöðufelli í kvöld