Þjóðviljinn - 02.12.1936, Qupperneq 4

jjl eamlarSlo ^
Sýnir myndina »19 ára<c, aðal-
hlutverkið leikur Katharine
Hepburn og ennfremur Fred.
Mac. Murrwy.'
Úrrboi*g.inni
Veðurútlit í dag.
Hæg' sunnanátt fram eftir
deginum og vaxandi austanátt
og snjókoma með kvöldinui.
Næturlæknir.
Pórðir Þórðarson, Eiríksgötu
11, sími 4655.
Næturvörður.
Er í Reykjavíkur- cg Iðunnar
apóteki.
Utvarpið í dag.
8,15 Islenskukensla. 8.40
Þýskukensla. 12,00 Hádegisút-
varp. 19,20 Hljómplötur: Dans-
fög "frá ýmsum löndum. 19,30
Erindi Búr.aðarí'élagsins: umi
sauðfjárrækt (Páll Zopohnías-
son ráðunantur). 20,00 Fréttir.
20,30 Erindi: Efnisheimurinn, I.
(Steinþór Sigurðsson mágister).
20,55 Tríó Tónlistarskólans.
21,25 Otvarpssagan. 21,45
Hljómplötur: Endurtekin lög
(til, kl. 22,30).
Sellugjaldkerar.
Gjaldkeri Reykjavíkurdeild-
arinnar verður til viðtals á
skrifstoí'u. deildarinnar í kvöld
frá kl. 8—9.
Ný bifreiðastöð
Á fundi bæjarráðs 20. nóv. sl.
var lagt fram erindi frá Bif-
reiðastjórafélaginu Hreýfill, þar
sem félagið f'er fram á það við
bæjarstjórn, að Því verði leigð
ca. 800 ferm., lóð í miðbænum
til þess að starfrækja þar bif-
reiðarstöð fyrir í'ólksflutnings-
bifreiða. Málinu var vísað til
bæjarverkfræðings til athugun-
ar.
Skautasvell á Austurvelli.
Bæjarráð hefir samþykt að
veita Knattspyrnufél. Fram
],eyí'i til að gera skautasvell á
Austurvelli í vetur. Leyfið er þó
bundiö því skilyrði, að skemtun
skautafólksins verði rýrð til
helmings, þ. e. að ekki verði mú-
sík á svellinu eftir kl. 10 á
kvöldin.
Fátæk skólabörn.
Unðanfama vetur hefir bæj-
arstjómin, með miklumi eftirtöl-
um, látið fátækum skólabörn-
um, sem l,angt hafa, þurft að
sækja. skóla, í, té ókeypis far-
miða, til og frá skólunum í
strætisvögnunum. — 1 ár hafa
börnin ekki ennþá fengið far-
miða, þessa, þrátt íyrir marg-
endurteknar kröfur kennara og
foreldra. — Ihaldið þrjóskast
hér enn sem fyr, ef það getur
»sparað« nokkrar krónur á dag
m,eð þessum nirfilshætti, þá eru
fátæk verkamannabörn ekki of
góð til þess að ganga óraJeið í
skólann hvernig sem viðrar. —
Jhaldsmennirnir hafa einkabíla!
þlÓÐVILIINH
H^ernig hetjur deyja
og hvernig lidhlaupar og
svikarar deyja.
Fullveldishátíðahöldin.
Frh. af 1. síðu.
að lckum dansleik að Hótel
Borg.
Háskólabyggingarmálið hefir
nú um undanfarin ár, verið eitt
fremsta, áhugamál þeirra
manna, sem fást við menningar-
mál þjóðarinnar, enda er það
ekki vansalaust, að háskólinn
skuli haf vearið húsnæðislaus í
þau 25 ár, sem hann er búinn
að starfa. Með happdrættislög-
unuim í'rá 19. júní 1933 var svo
að lokum trygð úrlausn þessa
niiáls og hafist handa um bygg-
ingu hússins nú í siumar. Er
vonandi að gj.aldeyrisnefnd sjái
sér fært að veita yfirfærslu á
því fé, sem þarf til fram-
kvæm.da verksins, þó hinsvegar
sé talið að það geti tafið verkið.
Samikvæmt áætlun á bygging-
unni að vera lokið 1940.
Væri óskandi að íslensk
menning mætti eignast í háskól-
anum traust vígi hverskonar
menningar og framfara.
Rödd frá Iiafínu.
Framliald af 2. síðu.
vinna verðmætin úr ísköldúm
greipum Ægis og, flytja þau til
þeirra er á landi búa, og oft
fyrir lítil, laun og oft gegn dýr-
um fórnum, — þeirra eigin lífi.
Engir, sem ekki hafa. verið sjó-
menn sjálfir geta gert sér rétta
hugmynd um það, hversu; harða
baráttu sjómennirnir verða að
heyja við sjóia, storma, nátl>
myrkur og kulda, oft á lélegum
skipum við illa aðbúð, lífi þeirra
og tilfinningum getur enginn
lýst eins og það er i veruleik-
anum, — en —.
Islenska sjómannastéttin hef-
ir ekki haft það að sið að kvarta,
en hún hefir sýnt það, að hún
Spánn.
Fiamliald af 1. síðu.
Italska stjórnin hefir enn ekki
svarað fundarboðinu, og talið
víst, að hún muni ekki senda
fulltrúa.
Engin staðfesting hefir feng-
ist á þeirri fregn, að uppreisn-
armenni hafi tekið eitt af þeim
þremur þorpum fyrir vestan
Madrid, sem bafist hefir verið
um undamfarna sólarhringa.
Þá er sagt, að stjórnarherinn
hafi nú hafið sókn, í áttina til
Toledo, og að hönum miði vel á-
fram í áttina til Burgos. Enn-
íremur að stjórnarhersveitirn-
ar séu nú aðeins fáa mílur frá
Vitoriai.
Stjórnin til,kynnir, að flugvél-
ar hennar hafi gert tvær loftá-
rásir á SaJmanca, en þar eru
bækistöðvar uppreisnarhersins.
(FO)
Húsbruni í London.
Frh. af 1. síðu.
máJimur, sem rann niður af þaki
hússins, en ' glerrúðurnar voru
feldar inn í málmgrindur. Að
minsta, kosti einn maður varð
undir málmleka, og brendist á
höfði.
Hér fer á eftir samanburður
á síðustu orðum hetjunnar Edg-
ar André, hins ágœta kommún-
istíska foringja þýska verkalýðs-
ins, sem nasistarnir létu liáls-
höggva alsaklausan —- og síðustu
orðum Sinovjeffs — svik-
arans, sem skipulagði samsæri
til að myrða Stalin og bestu.
menn Sovétríkjawia, Eru þessi
uimmæli tekin úr lokaræðum
beggja fyrir rétti áður en þeir
voru dæmdir til dauða. Þess ber
að gæta að André hafði orðið að
þola kvalafullar pyntingar mán-
uðum saman, en enginn hefir
dirfst að halda öðru fram, en að
Sinovjeff og félpgar hans hafi
fengið mannúðlega jneðferð í
fangelsinu.
Edgar André:
»Herrar íiiíiilr, e£ ríkisákierandlnn
Iiefir krafist að æran yrði tekin af
niér liá lýsi ég liér yflr: Yðar æra er
ekki mín æra, og íuín æra er ekki
yðar æra. Því okkur skilur liisskoð-
un, okkur skilja stéttir, milli okkar
or djúp staðfest. Ef þér skylduð Rcra
Iiið ómögulcg'a miigulegt, og lelða
I saklausan baráttumann á Iiöggstokk-
getur tekið rétt sinn þegar hún
vill, og hefir margsinnis gert
það, er átt hefir að bera rétt
hennar fyrir borð; vegna hinna
hörðu lífskjara sjómannanna,
eru þeir ekki eins vakandi um>
málefni sín eins og vera ætti,
þeir þurfa þess vegna, að snúa.
blaðiinu, betur við og láta raddir
sínar berast til strandar, með
margföldum krafti og sjá um
að meira, tiflit sé tekið til þeirra,
en gert hefir verið fram að
þessu.
inn, Jiá er ég reiðubúinn nð ganga
liessa lmngu göngu. líg vil enga náð.
Sem baráttumaður Iiefi ég lifað og
sem baráttumaður vil ég deyja, og
láta lietta vera mín síðustu orð:
Lifi koinmúnisminn!«
Sinovjeff:
»lóg játa mlg sekan um að Iiafa
verið aðalskiiiuleggjaudi morðsins á
Klroff. Hinn ófullkomni bolsjcvjsmi
mlnn liefli' breyst í andstöðu við bol-
sjevlsniann, og eftir leiðuni Trotzki-
stefnunnar hefi ég liafnað í faslsm-
01111111«.
Hvorki Morgunblaðið né Al-
þýðublaðfið hafa minst á hetj-
una Edgar André, ekki einu
sinni flutt fregnina um hið
hrylljlega, réttarmorð, sem
heimsblöiðln, að undianteknum
fasistablöðunum lýstu öll amd-
stygð’ sinni á.
En bæði Morgunblaðið og Al-
þýðublaðið hófu. liðhlaupann og
morðingjann Sinovjeff til skýj-
anna með risafyrirsögnum og
margdálkuðum greinum með'
hatu.rsfuiUum árásum á réttar-
far Sovét-ríkjannia.
Ég vil því nota, tækifærið og
hvetja allar stéttarbræður mína
til þess, að láta óska. sinna og
vilja getið í d,ál,kum »Þjóðvilj-
ans« til þess að vera með í því,
að vilji hinnar vinnandi þjóðar
meg'i sem skýrast koma í ljós
og sameinast til stórra átaka í
lífsbaráttu all,ra vinnandi
manna fyrir bjartari og betri
framtíð, fyrir lokatakmarkinu,
sósíalismanum.
Á Atlantshafinu í nóv. 1936.
Togarasjómaður.
Rauðir pennar 1936
eru nú í undirbúningi og koma út um mánaðamótin
november—desember
Kosta 8 kr. heft, 10 kr. innbundið.
Þeir sem nú gerast áskrifendur fá þá á:
7 kr. hefta, 9 kr. innbundna.
»Rauðir Pennar 1936« verða ennþá fjölbreyttari en í fyrra.
Þar verða:
Sögur eftir Halldór Kiljan Laxness, Halldór Stefáns-
son, Guðmund Daníelsson, o. fI.
Kvæði eftir Jóhannes úr Kötlum, Tómas Guðmunds-
son, Guðmund Böðvarsson, Jón úr Vör, o.fl.
Ritgerðir eftir Gunnar Benediktsson, Aðalbjörgu Sig-
urðardóttir, Björn Franzson, Kristinn Andrésson o. fl.
Ljóðaþýðingar eftir Magnús Ásgeirsson
Auk þess er sú nýjung í þessari bók, að frægir erlendir höf-
undar rita beinlínis fyrir hana:
Martin Andersen Nexö, Nordabl Grieg og Auden, sem er eitt
frægasta upprennandi leikrita og Ijóðskáld Lnglands.
Gerist áskrifendur strax!
Bókaútgáfan
,Heimskringla‘
Laugaveg 38, Reykjavík,
s{s Níý/a Fiiö 32
sýnir í kveld kl. 7 og 9 austur-
rísku kvikmyndina
»MAZURKA<c
sem gerð er undir stjórn snill-
ingsins Willi Forst.
Herðið söfnunina fyrir
Þjóðviljann!
Allir lesendur Þjóð-
viljans ættu nú að
hjálpa til.
300 áskrifendur
250 kr. mánaðarstyrki
--------------------í
1000 kr. í blaðsjóð
Kniil jkínr
ástandið í Sovjet
ríkjunum. Lesið:
Staliia.
Sigur sóialismans
Fæst í Heimskringlu
og víðar.
Gerist
áskrifendur
að Þjóðviljanum.