Þjóðviljinn - 28.03.1937, Blaðsíða 2

PJOÐVILJINN
Sunnudaginn 28. mars 1937.
Sameining verklýðsf lokkanna
III. Hyada leidir eru til sameiningar flokkanna?
Eftir Brynjólf Bjarnason.
Nú skulum; við segj a að komm-
únistar fengju full réttindi í Al-
Jjýðusambandinuj, gegn því að
þeir legðu flokk sinn niður.
Sömuleiðis öll sín blöð og alla
sína útgáí'ustarfsemi. — Pess
væri ekki krafist af þeim að
þeir skiftu um skcðun,, en þeir
mættu hinsvegar hvergi boða
þessar skoðanir, hvorki í ræðu.
né rit.i, utan hvað J>eir fengju að
bera fram áhugamál sín á lok-
uðum, félagsfundum og á þingum
Alþýðusambandsins. — Setjum
svo að menn Jóns Bald. og Héð-
ins væru í meirihluta og færu
með stjórn sam.bandsins (sem
raunar væri óhjákvæmilegt
fyrsta þingtímabilið — fyrstu 2
árin). — Væri þá nokkur trygg-
ing fyrir því að ekki kæmi fyrir
annað bensínverkfall, önnur sjó-
mannakau.pdeila eins og í vor,.
að þingmenn Alþýðuflokksins
greiddu ekki enn, einu sinni at
kvaéði með hækkuðUm tollum á,
najuðsynjavörum, en hlífðu
pyngju, auðmannanna, að ekki
yrði gert; samkomulag við Fram-
sókn um skerðingu á verkfalls-
í’éttinum með- vinnulöggjöf, að
ekki yrði haldið áfram að af-
nema lýðraðið í verkalýðsfélög-
unum eins og í Dagsbrún í vet-
ur — í stuttu máli að ekki yrði
haldið áfram þeirri pólitík, sero
ryður fasismanum, braut? Vissu-
lega er engin trygging í'yrir því
að svo yrði ekki. — Mnnurirm
væri bara sá, að fyrir þessari
pólitík væru nú ekki lengur á-
byrgir bara Jón Baldvinsson og
Héðinn Valdimarsson, heldur
Iíka Einar Olgeirs :on, Brynjólf-
ur Bjarnason og fleiri gcðir
menn. — þa3 væri sem sé eng-
inn byltingarsinnaður verklýðs-
ftokkur . til í landinu og slíkt
pólitískt iuxnkomuleysi. mýndi
enda á sama veg og allstaðar
annarsstaðar, sem sögur fara af
hingað til: I hverjum. csigri
verkaJýðsins á fætur öðrum, í
fasism.anum, — Fyrir híiná rót-
«tæku krafta, væri því aðeins um
tvo kosti að velja: Að láta skeika
að sköpuSu, eða stofna bylting-
arsinnaðan flokk á nýjan leik.
Gerum nú ráð fyrir að komm-
únistar yrðu í meirihluta í Jafn-
aðarmannafélögunum eða á
þingi Alþýðusambandsihs.. —
Hingað til hafa hægri menn
Alþýðuflokksins altaf klofið
þegar kpmm.únistar hafa crð ð
í meirihluta í Jafnaðarmanna-
félögunum og meira að segja
oftast þegar þeir hafa orðið í
m.eirihluta, í. verkalýðsfélögun-
um. Er nokku,r trygging fyrir
því, að þeir myndu ekki enn
le:ka sama leikinn? Vissujega
ekki.
Hin svokallaða »sameinin, «
efcir kokkabók andsi, ðinga.
samfylkingarinnar mvncli
því engin sameining verða í
reyndinni, heldiur verða til þess
að! dýpka klofninginr...
Það er ekki hægt að sajneina
tvær andsfcæður, fyrr en þróun-
in sjálf hefir saro.einað þær. ,
En þróuwin getur sameinað
tvær andstæður í nýrri einimru,
í hærra veldi. Þróumn getur
sameinað Alþýðuflokkinn og
Koumúnistaflskkinn í einn
byltirgays'nnaðan scsíalistiskan
verklýðsflokk.
Þrátt fyrir al.t;, sem skilur, er
það: cendanlega margt sem sam-
einar Alþýðuflokkinn og Koram-
únistaflokkinn og það eru ein-
mitt þau aðalat.riði, s- m eru
þungamiðjan í. pólitík dagsins í
dag. —, Báðir flokkarnir hafa
samþykt á þingum sínurn, að
leggja aðaláhersluna á sömu
málin: Að kom.a í veg fyrir
valda'öku íhah sins og fasism-
ar,s, að uppræta fjármálaspill-
ingu. hinnar drotnandi auðvalds-
Idíku,, að </era. v.'ðiækar ráðstaf-
anir til að bæta kjör hins vinn-
andi iólks til sjáva.r og sveita.
— Það er líisspursmál. fyrir
þessa flokka og fyrir lýðræðið í
landinu að sigra í þesnm átök-
um. Þessvegna er það dauða-
sök ef 'þeir ekki sameinast í
þessari baráttu, ef þeir ekki
samræmdu hvert skref í póli-
tík sinni, ef þeir ekki myn.duðu,
samfyllcingu'.
Það væri áreiðanlega m.jög
þýð/noarmikið, ef þessi sam-
vinná væri trygð og fest með
skipulagslegri einingu flokk-
anna um hin sameiginlegu mál.
— Sú skipulagslega eining ,gæt,i
átt sér stað í. Alþýdusamband-
inu. Um leið og jafnrétti væn
komið á í Alþýðusam.bandinu,
gæ u. cll verkalýðsfélög, sem ut-
an við hao standa, gengið í það,
og siömuleiðis Kommúnistaflokk-
ur:n se .. heild. — Jafnaðar-
man af.lö in gætu, svo myndað
samband sín á milli — sem
hinn eiginlegi pólitíski Alþýðiu-
fiokku.r. — Á þingum Alþýðu-
sa l andsins yrðlu svo gerðar á-
kvarjanir i m hin sameigmlegu
dægurmál stéttarinnar, sem ali-
ir aðilar skuldbindu sig að hlýta.
Hinsvegar væri bæði Aiþýðu-
f k num og Kommúnista-
fl' k num frjálst að gagnrýna á
félagslegan hátt .starf Alþýðu-
ra, i.bandsstjóraarinnar milii
þinga.
Þegar flokkarnir væru, farnir
að vinna sarnan í, bróðerni, þá
gætu þeir líka farið að ræca á-
greiningsmál síh í bróðemi. Og
bver veit livsr þ ss yi\.i langt
að bíða, að ára.ngurinn af þess-
urn umi'æðum. og þtssu brcour-
léga samstarfi yrði einn sósí.al-
istiskur verkalýðsflokkur, eir.s
oq; nú er orðin staðreynd í Kata-
lóníu á Spáni.
Það: er lí.ka staðreynd, að, á
þeim töðum, hér á landi, þar sem
samfylking er komin á, er rætt
um sameiningu flokkanna aí'
meiri alvorut og- áhuga en ann-
arss' aðar. —- Það hafa meira ; ð
segja heyrst raddir um að sam-
eina de;l !ir Alþjðuflokksins og ;
Konæmúnistaflokksins á þessum
stöðum. :— Slík fullkomin sam-
bræðsla er vitaskuld óhugsandi
meðan flokkarnir eru tveir í
landinu, og meðan deildir Kom,-
múnistafl. fá ekki upptöku í Al-
þýðusamb,, nema deild Komm-
únistafl. á viðkomandi staö
skilji við flokk sinn og .gangi í
Alþýðuflokkinn, eða öfugt að
deild Alþýðuflokksins gángi í
Kommúnistaflokkinn. En eins
og geí'ur a skilja, þá kemur það,
ekki til mála,, að kommúnistar
nokkursstaðar á, landinu slíti
tengslum við flokk sinn og
allra sísfc á þeim stcðum, þar
sem samfylkingin hefir verið
sköpuð fyrir atbeina Kommún-
istaflokksirs. Hinsvegar væri
það mjög æskilegt, til að treysta
vináttuböndin betur, að Jafnaö-
armannafélögin og deildir
.Kommúnistaí'lokksins kysu sér
sameiginlegai yfirstjórn og héldu
sameiginlega fundi, þar sem
málin væru rædd og gerðar
sameiginlegar ákvarðanir, þó
þannig að vorh fyrir sdg héldi
sínuro. flokkssamtökum. —
Þannig væri með miklum ár-
angri hægt að byrja á samein-
ingarstarfinu.
Það er aðeins ein leið til að
sarr.eina verkalýðsflokkana, og
það er leið þróunarinnar. Og
hún. mun verða farin.
Br. B.

Sérdeild
P. V. K.

Óskasynip Landskankans
ogr opkugjaiar þeippa
í eftirfarandi grein lýsir Göngu-Hrólfur þeim
reiginmismun, sem á sér stað milli þeirra, sem
telja sig eiga atvinnutækin og hirða gróðann af
þeim, og hinna, sem vinna við þau, skapa gróð-
ann og leggja fram orku sína.
Það er einn harmleikur þessa
þjóðskipulags, að sjá gamla,
orkuvana m.enn vinna togara-
vinnu hérna við höfnina, eða
þar sem vinnuþolið s endur i öf-
ixgu hlutfalli við vinnuhraðann.
Við, sem eigum okkar »föðu,r-
iand« á Eyrinni þekkjum vel
þessa gömlu m.enn, sem viljinn
og vöntun, lífsnauðsynja dregur
þangað. Náttúrlega eru atvinnu-
rekendur búnir að banna verk-
stjórunum að taka þessa menn
í vinnu, en þeir eru nú samt að.
skjóta þeim að m.eð.
Þegar verkstjórinn nefnir
nafn þessara. manna, þá er eins
og eitthvað í'jarlægt leiftri sem
sniöggvast í augum og hreyfing-
um þeirra. Þeir byrja að beita
kröftum sínum til hins ýfcrasta.
Þeir eru. eins og lagðir í .hjarta-
stað við hvert stig, sem vinnu-
hraðinn sefcur verkið á og þeir
skotra augunum til verkstjórans :
og reyna með. barrislegum til- I
burðum að breiða yfir vanmátt
sinn, sem getur kostað það, að
þetta, sé sí.ðasta, handtakið, sem
þeir fá á þessuro, stað.
Það var í, fyrravetur eins og
oftar, að ég var að kom,a neðan
aí' Eyri um.tólf leytið, Ég fór af
Laugaveginum og upp Klappar-
stíginn og gekk þar fram hjá
tveim gömlum mönnum, sem
vtíru að »fara í ma.t«.
Af útlitinu skuluð þér.þekkja
þá, er óhætt að segja um þá, sem
koma frá að skipa saltfiski upp
úr togara, en það var nú ekki
þetta eitt, sem gerir mér þessa
sjón ógleymanlega, Þessir menn
tifuðu áfram hlið við hlið hálí'-
bognir . og maður hefði getað
haldið, að hvert fótmál. mundi
verða þeirra, síðasta og þeir
skjálruðu við sitt á hvað, svo
hefðu þeir ekki verið svona bún-
ir, þá gat manni dottið í hug, aó
þeir hefðu komið við í. »Rikinu«
í ríkinu, en svo var ekki, þeir
voru bara úr rí.ki »ósKa.'on-
anna«, sem altaf eru að tapa
í'yrir þjóðina, því scm þeir e ga
ekki. Alt í einu stormuðu fram
lijá mér f.jórir m.enn með stí.l-
fögrum hreyfingum, vel búnir og
virðulegir. Þetta voru óskasynir
Landsbankans, óha.ppamenn
þjóðarinnar. Þeir voru að koma
úr hinu stóra húsi, þar sem
f'ndur ífjðurlandsins, fánaliðið,
æfa.
Það var ekki að undra, þótt
gö . lu, mönnunu.m væri stirt um
gan inn, þa,r sem þessir m.enn
voru búnir að sjúga til sín, alla
orku þeirra. Hún birtist í fasi
þeiria og klæðaburði, hún birt-
ist í línum. og lifcum »lúksushall-
anna«, hún speglaðist í gljá-
brendum einkabifreiðum og ó-
hófsveislum, hún birtist í fasist-
A Fyrir nokkru bar svo við í
Pýskalandi að kona eins nasistans
hafði átt töluverð viðskifti við verSl-
un nokkra, sem Gyðingur átti. Hafði
konan fengið þar ýmsar vörur að
láni. En þegar kom að skuldadögun-
um vildi nasistinn ekki greiða reikn-
ing konu sinnar. Fðr þá kaupmaður-
inn I mál og krafðist greiðslu á
reikningnum. D6mara,rnir sýknuðu
nasistann af kröfu Gyðingsins með'
þeim forsendum, að' þess vœri ekki
nokkur von að þjóðlegur maður vildi
láta fé sitt af hendi við mann, sem
ei sníkjudýr á þýsku þjóðinni.
A A morgun eru liðin 100 ár frá
fæðingu Wilhelm Liebknecht, hins
nafnkunna þýska sósíalistaforingja.
•yr HoUensk blöð skýra frá því
,að einn af frægustu prófessorum
Spánar, Leopoldo Alas, sem var pró-
fessor i Oviedo hafi verið tekinn af
lífi. Vi»indamenn í Hollandi, Belgiu,
Frakklandi og Englandi, sendu stjórn
uppreisnarmanna hy.að eftir annað'
hörð mótmæli gegn því að Alas yrði
tekinn af lífi. Prófessor Alas tók
engan þátt i stjórnmáluni.
-fc Laiidbúnaðinum í Japan fer
stöðugt aftur. Smjörframleiðsla Jap-
ana n.am 1929 4,5 miljörðum yena, en
1935 var hún aðeins 3,2 miljarda yena
virði. Sökum skorts á áburði hefir
líka orðið uppskerubrestur víðsvegar
um landið.
A Fréttir frá Bulgaríu herma, að
lögreglan haldi stöðugt áfram að
handtaka þá menn, sem grunaðir eru
um frjálslyndi I skoðunum.
J Flokksskrif-
SOÍíBIl
er í Hafnarstræti
‘5 (Mjóikurfélags-
húsinu) herbergi
nr. 18. Félagar
komið á skrif-
stofuna og greið-
ið gjöld ykkar.
í.skum. í'ánasveitum, og fullkom-
inni einveldiskúgun, hún birtist
í bundnum skipum og bundnurn
atvinnumöguieik.um, hún birtist
í • miljónamútum, til markaðs-
eiganda, sem, lofar að bjóöa ekki
í. fiskinn, sem1 gömlu mennirnir
voru að skipa upp, hún birtist
í m.iljóna fyrirtækjum, suður í
lÖndum, sem færa okkur mark-
aðsleysi, hún birtist í glóandi
gulli í bönkúm sfcærri landanna
og þangað ska,l flúið, ef fjöl-
skyldan skyldi þurí'a að flýja
breiðrið. Mikil er viska ykkar
gömlu, menn og mikill er höfð-
ingsskapur hins vinnandi lýðs
við kvalara sína. Gömlu menn,-
irnir voru líka búnir að tapa öllu
sem þeir átfcu. Æska þeirra var
aleigan æfina út. Öskasynirnir
töpuðu líka, en þeir löpuðui fyr-
ir þjóðina — alla þjóðina og
þetta tap þjóðarinnar varð að
gulli í úfclendum bönkum. og
einkaeign. óskasonanna.
GöngurHrólfur.