Þjóðviljinn - 12.01.1938, Page 3
ÞJOÐVILJINN
Miðvikudag'inn 12. janúar 1938.
IIJÓQVILIINN
Málgagn Kommönistaflokks
Islands.
Ritstjöri: Einar Olgeirsson.
Ritstjörn; Bergstaðastræti 30.
Slmi 2270.
Afgreiðsla og auglýsingaskrif-
■tofa: Laugaveg 38. Slml 2184.
Kemur út alla daga nema
mánudaga.
Askriftagjald á mánuði:
Reykjavfk og nágrenni kr. 2,00.
Annarsstaðar á landinu kr. 1,25
1 lausasölu 10 aura eintakið.
Prentsmiðja Jóns Helgasonar,
Bergstaðastræti 27, slmi 4200.
„Hinir pjóðlegu".
Eins og menn mun reka minni
til stofnaði íhaldið í vor f'yrir-
tæki, semi það kallaði »Breið-
fylMngu lslendinga«. Til þess
að uödirstrika »þjóðlegheitin«
var það ráð tekið að aiUsa sveit-
ina vatni og nefna hana eftir
morðsveit,um Francos, »Falange
espanola«, í staðfærðri þýðingu.
Hver sá maður, sem. ekki vildi
fylgja Breiðfylkingunni að mál-
um var .hjklaust talinn óþjóðlegt
fyrirbirigði, nokkurskonar út-
lendingur á íslenskri grund, ó-
æ,ðra ifyrirbrigði en hinir göf-
ugu Breiðfylkingarmann. Með
þessu yar því ,slegið föstu, að
meira en helmingur þjóðarinnar
væru útlendingar og erindrekar
erlendra, valdhafa. Þessu var
haldið frami dag e,ftir dag af
hinum dönsku og hálf-erlendu Is
leindingum, ,sem ráða mesfu um.
starf og stefnu íhaldlsiflokksins,
framkvæmdir hans og »þjóðern-
isbaráttu«.
I kosningaáróðri sínum, nú eru
íhaldsblöðin. byrjuð á sama
söngnum;, með þeiírlri einu tón-
breytingu ajð Breiðfylkingar-
nafnið er horfið og þeim hefir
bæst nýr liðsmaður, sem sé Jón-
a,s frá Hriflu og Nýja dagblaðið.
Daglega syngja þessi, þrjú
blöð í einum kór, um óþjóðlega
alþýðu, og verklýðshreyfingu,
sem ,sé í höndum ófyrirleitinna
erlendra harðsitjória og æfin-
týramanna.
En að baki þessum vitfirta
þvættingi l.iggja þó ýmsar stað-
reyndir, ,sem öll þjóðin á heimt-
ingu á að vita og gera sér grein
fyrir.
Þeir menn, ,sem hrópa nú
hæst, um óþjóðlega alþýðu, hafa
aldrei látið nedtt færi ónotað til
þess að gera íslensku þjóðinni alt,
það mein er þeir máttu. Hafi
einhveír útlendingur fengist til
þess að ka,upa íslensk þjóðar-
réttindi, hefir íhaldið verið boð-
ið og búið ,að senda, legáta sína
á þeirra fund til samninga.
öllum er í rniinni för Jóhanns
Jósefssonar til Þýskalands, þar
s,em. hann selur þýskum útgerð-
armönnum rétt t,il. veiða í ís-
lenskri landhelgi. Enn eru í.
fersku minni samningar þeir,
sem formaður Sjálfstæðisflokks-
ins og Jón Árnason gerðu við
Norðmenn á sínum tíma. Mútu-
sanmingur íhaldsins á Spáni og
Italíu er eitti afrek hinna »þjóð-
legu« íhaldsmanna. Sama máli
gildir um samninga þá er »,hinir
þjóðlegu« með Magnús Sigurðs-
son í fararbroddi gerðu við Eng-
Hverjit leyna
syuir og Jónas
Jemsems-
þjodina?
Er þad miljo
sem
Þe,ss er ekki langt að minn-
ast, á meðan Jónas frá Hriflu
var enn róttækur baráttumaður
gegn íhaldi og syindilbraski aö
h;a,nn spurði: »Hverju leyna
Jensemsynir þjóðina?« Jónasi
var það Ijóst þá að undan
þeirra rifjum voru rumnin mörg
þau óha.pparáð, sem þjóðinni
voru brugguð, margt af því böli,
sem hún átti við að stríða, mörg
þau sár, semi reyndust mest,
blæðandi og torgræddust. Bak
við þessa spurningu var gagn-
rýninn hugur umbótamannsins,
sem horfði á óheillavætti lands
og þjóðar leiða almenining inn í
blindgötu til þess að vijma hon-
um mein.
En nú er öldin önnur. Nú ber
ekki lengur skugga á milli Jens-
enssona, og- Jónasar frá Hriflu.
Nú hefir hann vafalaust, fengiö
að vita, hvað það var, sem þeir
höfðu á. samvisikunni, og hverju
þeir leyndu þjóðina bæði fyr og
sí,ðair.
En skeáð óhappamannsins var
ekki runnið á enda, þói að hann
kæmist að leyndarmáli Jensens-
sona. Fjendum, íslensku þjóðar-
innar nr. 1 kom ekki til hugar
að leiða Jónas frá Hriflu í helgi-
dóm hjarta síns og »hugsjóna«,
fyr en hann var orðinn þeim
nógu ánetjaður og nægilega
skuldbundinn, svo að ekki þyrfti
a,ð óttast neinar »slúðursögur«
af hans munni). Þegar Jónas var
erðinn nógu þægur og nægilega
auðsveipur þjónn greindi hann
ekkert framar frá húsbændun-
um, hinum voldugu Jensensson-
umi
lendinga um rétt handa ensk-
um, togurum til landhelgisveiða.
Slík er fr;amkoma »hinna
þjóðlegu« í viðskiftum við önn-
ur lönd. Þeir eru boðnir og bún-
ir til þess að selja; þjóðina hæst-
bjóðanda. 1 öll.um viðskiftum við
erlendar þjóðir hafa þeir komið
fram sem, fulltrúar erlenda
valdsins og andstæðingar Is-
n eda meir,
þeir ætla ad
Fyrsta sporið á samíylking-
argöngu Jónasar sýndi það glögt
hver var herrann og hver hinn
auðmjúki, hlustandi þjónn. Jen-
senssynir fengu rýmra tækifæri
til þess að arðræna sjómennina
og ráða því hve lífið þeir bæru,
úr bítum yfir síldarvertíðina.
Þeir fengu nýtt tækifæri til þess
að safna í þorrinn sjóð fé til
nýrra mútugjafa ,og annarar
slíkrar starfsemi. Þeir fengu
töglin og hagldirnar um þýðing-
armesta atvilnnuveg þjóðarinn-
ar. Þeirra var að ráða yfir þeim
a,tvin.nuvegi, sem Jóns frá
Hriflu skýrði frá í sumar, að
hlyti að vera undirstaða ríkis-
stjórnarinnar.
En Jónas frá Hriflu gleymdi
ekki þjélnsilaununum tii eigin
handa. Þau vöru að vísu lítil-
þæg eins og vera. ber. Ha,nn fékik
Þormóð Eyjólfsson vajinn til
forustu í síldarverksmiðjunum.
Þannig fékk J. J. hefnt lítil-
vægrar persónulegrar móðgun-
ar, er hann þóttist hafa orðið
fyrir, er Þormóður lét af því
sta/ríi fyrir fáum árum.
Hér er ekki tekið tSllit t,il þess,
þó að allur þorri Framsóknar-
manna væru þe&sum aðgerðum.
mótfa.llnir og vildu engu fórna
fyrir frama Þormóðs,.
En aldraðir meinn eru oft lít-
ilþægir einsog börn. Það er þeg-
ar tekið að rökkva í kringum þá,
sjómin er farin að glepjast o;g
hverskonar skynviilur steðja aö.
Fyrir lítilfjörlegan greiða við
gamlan vin og samherja eru sjó-
menn ofurseldir Kveldúlfsvald-
i;nu og miLjónum krpna fent í
botnlausa hít þeirra og annara
stórútgerðarmanna;, sem hafa að
sfæður til síldarbræðslu. Fyrir
greiða við Þormóð Eyjólfsson
leggur Jónas frá Hriflu örlög
ríkisstjórnarinnar í hendur Jen-
senssona að eigin sögn.
En, svo ill sem fyrsta ganga
Jónasar var á »samfylkingar-
ræna hana?
brautinni« með íhaldinu, þá er
hin önnur ganga þó verri.
Nú í bæjarstjórnarkosningun-
um gemgur ekki hnífur milli
hans og íhaldsins. Rök þeirra
beggja eru hin sömiu og' barátt-
an er eins. Bæði Jónasi og Jen-
senssonum ea' það fyrir öUu að
reykvísk alþýða vinni ekki. kosn-
imgarnar og a.ð meirihlutavald í-
haldsins sé ósikert um, næstu
fjögur ár. Til þess að tryggja
íhaldið gegn öllum slysum í kosn
ingunum krefst Jónas þess að
verða efstur á li,st,a ílokks, síns.
Hann trúði sér einum Fr(amsókn
armianna til þeiss að vera nógu
þægur og lítiljátur við Jensens-
synii,' ef þeir töpuðu bæjarstjórn-
ar m,e,ir ihLutanum.
En alþýðan mun halda, áfram
að spyrja, hver ju leyna J ensens-
synir og Jónas þjóðina? Hvaða
f jörráð eru það sem þeir bf ugga
framtíð hennar. Þessi spurning
mun halda, áfram að hljóma, uns
öll alþýða, landsins er vöknuð til
vitundar, uns hún hefir komist
að þessu leyndarmáli, ekki til
þess að gerast þeim samsek,
heldur til hins, að hreinsa til í
bóli þeirra;
TIL ÞESS KÝS ALÞÝÐAN
I REYKJAVÍK A-LISTANN,
LISTA ALÞÝÐUNNAR.
löja skorar á alla al-
þýðu að fylkja sér um
A-listann.
Á Iðjufundi siðastliöinn sunnu
dag var eftirfaramdi áskorun til
verklýðsfélaganna samþykt:
»Iðja, félag verksmiðjufólks.
lýsir ánægju sinni yfir því, að
verkalýðsflokkarniir skuli ganga
tli bæjarstjórnarkosninga um
einn Lista og skorar á allan,
verkalýð og öll verkalýðsfélög
að fylkja sér einhuga um hsta
alþýðunnar og tryggja honum
Bigur í þessum kosningum,«.
Mikio finst nú ihaldmu liggja
við: DanAhi Moggi sagðist vem
isíenskur í gær.
★
Heldur óhönduglega ferst horts
um samt að s7á þjóðe'mistrumb-
una: Kaupfélag Reyjcjavikur og
nágrennis, sem alþýðan hefir
skapað sér með samvinnu vinstri
flokkanna, er nú orðið útlent og
erindreki frá Moskva, — , en
»Kol og Salt« er orðið fyrir-
myndar »íslenskt« fyrirtæki!
★
Er Moggagreyið máske búið
að gleyma því, þegar það var að
geita að íslenskum verkamönn-
um, þegar þeir áittu í baráttu við
danska atvinnurekandann,. Höj-
gaard og Schulz, — það fór líiið
fyrir Islendingnum í Mogganum
þá!
A
Og liann var heldur ekki ris-
mikill íslendingurinn i Pétri
Halldórssyni, borgarstjóra, sem
nú sikipar 10. scetið á íhaldsiist-
anum, —- þegar hann þakkaði
öllum útlendu verkfrœðingunum
fyrir starfið við Sogsvirkjunina
og þiddi lofgerðarrollu um þá,
—- en steingleymdi með ölíu að
minnast á, íslensku verkamenn-
ma, sem skapað hafa Sogsyirki-
unina og meira að segja höfðu
látið líf sitt fyrir hana. Borgar-
stjórinn gleymdi þeim, — en
þeir munu minnast hans á sína
visu, sem Islendingar óg sem-
verkamenn.
★
Langwr Moggann til þess að
við rifjum upp meira — og þó
þetta auðvitað nœgi ekki til þess
að hann skammist sín fyrir
lirœsnina, þá nægir það þó til
[jess, að þúsundir sjálfstœðis-
manna skammast sín fyrir hann.
★
Aldrei hefir blað gengið eins
af göflunum og Morgunblaðið
gerði, þegar alþýðan skapaði
einingu sína gegn íhaldinu. Síð-
an hefir sem sé ekki sést vit-
glóra í blaðinu, ekki vottað fyrir
að nokkwrt málefni vœri rætt,
— heldur hefir blaðið verið eitt
öskur■: Moskva, Moskva!
lands.
Á innlenda sviðinu er öll
framkoma þessara manna hin
sama, þar skoða, þeir sig sem
fulltrúa fáeinna auðmanma,
heildsala og okrara, sem margir
eru af. erlendum róitum runnir
og nálega allir eru leppar er-
lendta auðhringa, og gróða-
brallsfyrirtækja. Inn, í þessa
samfylkingu gegn íslensjku þjóð-
inni hefir Jónasi frá Hriflu nú
gengið heill, og óskiftur. Þegar
hagsmunir Ölafs Thórs og hinn-
ar vinnandi alþýðu rekast á í
.síldarverksmiðjumálinu verður
Jónas allur að einu brosi á
hægri vamgann. Fornar væring-
ar gleymiast. Samfylking »hinna
þjóðlegu« lands- og þjóðréttiinda-
saJa hefir bæst nýr Liðsmaður í
baráttu þeirra gegn íslensku
þjóðinni.
Pagsbrúnai*ftm.diii»
verður haldinn í dag kl. 6 e. h.
í Gamla Bíó.
Fundarefni:
Bæjarstjórnarkosningarnar.
Framsögumaður: Héðinn Valdimarsson.
Frambjóðendur A-listans eru boðnir á fundinn með málfrelsi.
Karlakór Alþýðn syngnr.
ATH. Aðgöngumiðar að fundinum verða afhentir við iunganginn.
Stjórnin.