Þjóðviljinn - 09.03.1938, Blaðsíða 1
3. AKGANGUR MIÐVIKUDAGINN 9. MARS. 1938 56. TÖLUBLAÐ
Loftárás á
Cartagena til
hefnda fyrir
Balearis.
Jagoda: rádbani Corkis
og Kuj bysj eífs
Hann lét læknana gefa þeim inn
JEINKASKEYTI TIL ÞJÖÐV.
KHÖFN I GÆRKV.
Frétt frá Barcelona hermir,
að í gær hafi uppreisnarmenn
gert þrjár loftárásir á Carta-
gena til hefnda fyrir að Baleares
var sökt. I loftárásum þessum
tók fjölðj flugvéla þátt.
Reyndu flugvélarnar einkum
að hæfa herskip stjórnarinnar,
sem lágu í. höfninni. Þráitt fyrir
ítrekaðar tilraunir hepnaðist
flugvélunum þó ekki að hæfa
neitt þeirra, vegna þess, að flug-
vélar stjórnarinnar komu þegar
á vettvang og hepnaðist þeirn
.að skjóta niður tvær flugvélar
úr hópi árásarflugvélanna.
FRÉTTARITARI
i
lvf. sem ollu hjartabilun
EINKASKEYTI TIL PJÖÐVILJANS MOSKVA I GÆRKV.
JESJOFF
mnanríkismálaráðherra Sovét-
ríkjanna. Maðurinn s&m stjórn-
ar rannsóknunum.
SÉTTARHÖLDIN í DAG hófust með yfirheyrslu ýfir
lækninum Levin, sem er eiun hinna ákærðu og hefir
um margra ára skeið verið heimilislæknir Jagoda og
notið hjá honurn mikilla vinsælda. Levin segir svo frá að
árið 1933, hafi Jagoda fært það í tal við sig að ekki yrði
hjá því komist að ryðja Maxim Gorki úr vegi. Kvaðst
Levin hafa tekið þessu tali Jagoda fálega í fyrstu. En
Jagoda hélt áfram að hamra á því, að Gorki væri hættu-
maður, sem ekki yrði komist hjá að ryðja úr vegi
og að Leviu yrði að hjálpa til þess. Kvaðst Levin samt
sem áður hafa verið tregur, en þá hafi Jagoda liótað sér
hörðu. Kvaðst þá Levin hafa látið undan síga og liafi
hann litlu síðar farið að hugsa út ráð til þess að stytta
Gorki stundir. Þegar þeir voru yfirheyrðir samau Jagoda
og Levin, Játaði Jagoda framburði Levius og kvaðsr hafa
ákveðið að ryðja Gorki úr vegi, sakir þess hve mjög hann
lét stjórnmál til sín taka, og hve fast hann fylgdi fram
Sáttanefndin í togaradeil-
unni tekur til starfa.
stefnu Stalins.
Þá hefár Levin játað, að hann
hafi verið valdur að*da,uða Mens-
jinskis semi hann stundaði sjúk-
Hún hélt nokkra fundi með
báðum aðilum í gær.
EINS OG getið var umi hér í
blaðinu í gær .hefir forsætis-
ráðherra falið Hæstarétti að
tilnefna þriggja manna, nefnd
til þess að leysa togaradeiluna
ásamlt sátfcasemj,ara ríkisins
Birni Þórðarsyni lögmannii.
Björn hélt fund með nefnd-
inni þegar í fyrrakvöld, og í
gær klukkan 10 f. h. hófusfc
fundir með nefndinni, og fulltrú-
um bæði sjómanna og útgerðar-
manna.i
Klukkan 2 s. d. í gær héldu
nefndamenn svoi fundi með full-
frúum útgerðarmanna og með
fulltrúum sjómanna kl. 5 s. d.
Á fundum þeim sepi haldnir
voru í gær reyndi nefndin að
kynna sér alla, málavö-xtu en
mun hinsvegar ekki hafa lagfc
fram neinar málamiðlunartillög-
I dag mun nefndin halda, á-
fram störfum sínum og fundar-
og knýja fram kröfur þær sem
togaraútgerðin hefir að undan-
förnu hejmitað, svo sem yfirráð
yfir gjaldeyri og lækkun krón-
unnar. Það liggur í augum uppi,
að útgerðarmenn, skaðasfc marg-
falt meira á því að binda tog-
arana um hávertíðina en að
gjaída þá litlu kauphækkun, sem
sjórnenn fara fram á. Togara-
deilan er ekki deila umi kaup-
gjalcl sjómanna heldur tilraun
til þess að koma. ríkisstjórninni,
í vandræði svo að hún neyðist
til þess að segja af sér.
ann. Levin kvaðst þó ekki hafa
ráðið Mensjinski bana sjálfur,
heldur hefði hann eftjr margar
andvökunætur fengið læknirinn
Kasakoff til þess að framkvæma
verkið, og hafi Kasakoff gefið
Mesjinski innspýtingu, sem olli
dauða hans. Jagoda hefir játaö,
að þessi banaráð væru undan
sínum rifjum unnin. Kasakoff
hefir játað að hann hafi verið
kallaður heim til Jagoda 6. nóv-
ember 1933 cg þar hafi morð
Mensjinskis verið afráðið.
Var þá Jagoda affcur kallað-
ur fyrir réttinn og játaði hann
það satt vera að hann hefði
fengið Levin it.il þess að myrða
þá allai Gorki, Kujbysjeffs og
Mensjinskis.
StjórnmálaTÍðburdir sidustu viku
eru engu þýdingarmiimi eu ráð-
stefnurnar í strídslókin.
EINKASKEYTI TIL ÞJÖFVILJANS KHÖFN I GÆRKVöLD?
höldum. Ekki var þó vísfc í gær-
kvöldi, að því, er Þjóðviljanum
var tjáð, hvort von væri á mála-
miðlunartillögum á fundurn
þeim er vgfða í dag,,
Togarakaupdeilan er nú oröin
mjög langvinn, enda, er hún ekk-
erfc annað en pólitískt verkbann,
frá hendi útgerðarmanna, til
þess að koma stjórninni í klípu
Franski kommúnisfcaþingmað-
urinn Gabriel Peri rjtar í dag
grein, þar sem hann ræðir um
stjórnmálaástandið í Evrópu og
viðhorf þau, sem hafa, skapast
. í þeim málum síðustu vikuna.
Peri segir, að stjórnmálavið-
burðir síðustu viku séu engu
þýðingarminni en samkundm
þær í kring umi 1920 s,em þá réðu
mestu um framtíð heimsins:
Heimsóknir Perths lávarðar til
Rómaborgar og Ribbentrops til
London eiga, að ákvarða örlög.
Miið-Evrópu og Miðjarðarhafs-
landanna. Stórveldin eru að
semja, um nýtt; fjórveldabanda-
lag. I gær bættist pólski utan
ríkisráðherrann í hópinn, og bíð-
FRAMHALD Á 4. SIÐU
Levin játaði það fyrir réttin-
umi að dauða, þeirra Kujþysjeffs
og Gorkis hefði borið svo að
höndum, að læknar þeir sem
stunduðu þá, þeir Levin, Kasa-
koff og Pletneff hefðu gefið
þeim inn eða sprautað inn í lík-
ama þeirí’a lyfjum, sem urðu
þess valdandi, að starfserni
hjartans bilaði þar sem þeir
voru veikir fyrir., Gorki lá í
lungnabólgu, Kujbysjeff í hjarta
bilun.
Aðspurður segir Levin, a,ð lyf
þau er þeir hafi notað, hafi verið
lyf, sem vant er að nota í slík-
umi sjúkdómstilfellum, en aðeins
í stærri skamti, sem hlaut; að
leiða þáNtil bana.
FRÉTTARITARI
Fyrsti verka-
mannaíundur í
Vínarborg sídan
1934.
LONDON I GÆRKV. (FO).
Fimtm hundruð austurrískra
verkamanna kcmu saman, á
fund í Vínarborg í dag. Þetta er
fyi’sti fundurinn sem verkalýðs-
fulltrúar hafa haldið síðan jaín
aðarmannaflokkurinn var bann-
aður ásamt öðrum pólitískum
flokkum í Austurríki 1934. Fund
urinn krafðist stjórnmálalegs,
frelsjs fyrir Austurrískan verka-
lýð.
CRISTMAS MÖLLER
foringi íhaldsmanna.
Danskir íhalds-
menn eru lýd-
rædissinnar —
segir Stauning!
KHÖFN I GÆRKV. F.O.
HÝLEGA HELT Sauning for-
sætisráðherra, Dana ræðu á
opinberum fundi í Kaup-
mannahöfn um, stjórnarskrár
breyfcdnguna sem nú er í vænd-
um á þingj. öll blöð í Danmörku
birtu eftirfarandi ummæli for-
sætisráðherrans:
»Vér náðum, stórum áröngrum
í stjórnmálum Danmerkur árið
1915 og nú er verið að vinna að
því, að nema á brott þá agnúa
sem loða við stjórnarskrána og
einkurn þá agnúa sem eru varn •
arveggur um hagsmunamál em-
stakra stétta. Eftir. 21 árs bar-
áttu tóku lýðræðisflokkarnir yf-
irhöndina í landsþinginu og þar
með. voru íhaldsöflin í landinu
gerð miátitvana,
Nú hefir íhaldsflokkurinn í
Danmörku játað sig samþykkan
vjnnuaðferðum lýðræðísins og
hann hefir boðið fram samvinnu
um breytiingu á stjörnarskranni
eftir hreinumi lýðræðislegum
grundvelli án þess að taka tillit
til sérréttinda sem áður giltu.
Þessa hönd viljum vér taka. í
vegna þess að það er markmið
stjórnarinnar að skapa frið en
ekki cfrið í landinu og sjá fyrir
þv:í að athafnakerfið geti stari'að
áfram án þess að tjl þess þurfi
að koma eins og í einræðislönd-
unum að einn aðili geti sagt,
svona eiga hlutirnir að vera og
það mó Itosta hvað sem það vill
og til annara aðila verður ekk'i
tekið neitt tillifc«.