Þjóðviljinn - 16.10.1938, Blaðsíða 1
3. ÁRGANGUR SUNNUD. 16. OKT. 1938 240. TÖLUBLAÐ
Enn er Vlsír
sfadínn að
ósanníndum
Vísir fræðir lesendur sína á
þiVj í gær, að KRON hafi sagt
upp öllu starfsfólki sfinu til þess
að koma á allsherjar launalækk-
un.
Sannleikurinn í þessu máli er
sá, að um daginn, þegar búizt
var við heimsstyrjöld, og að
engar vörur fengjust til lands-
ins, þótti KRON ekki ráðlegt
annað en að segja upp starfs-
fólkinu. Jafnframt var því tjáð,
að ef ekki kæmi til slíks, þá
væri uppsögnin úr sögunni. En
þar sem fól'kið hafði þriggja
mánaða uppsagnarfrest, þótti
ekki ráðlegt að bíða eftir því,
að allar vörur væru þrotnar.
Þetta var fólkinu tjáð á fundi
um leið og uppsagnirnar komu
fram. Þess má og geta, að hjá
KRON hefir starfsfólkið lengri
uppsagnarfrest en hjá öðrum
hliðstæðum fyrirtækjum hér í
bæ. Um almenna kauplækkun
var aldrei að ræða .
Hefir Vísir því enn einu
sinni verið staðinn að nýjum
lygum um KRON.
Rfiinenar étt-
ast jrftrgang
Ungverja
LONDON í GÆHKV. F. U.
í fregnum frá Rúmeníu segir,
að Rúmenar séu algerlega mót-
fallnir því, að Ungverjar fái
Rutheníu. í fyrsta lagi vegna
samvinnu þeirrar, sem verið
hafi milli Tékka og Rúmena
síðan er tékkóslóvakíska lýð-
veldið var stofnað, í öðru lagii
vegna þess að það sé mikilvægt
fyrir Rúmena, að hafa frjálsa
viðskiptaleið yfir Tékkóslóvak-
íu 1 vegna viðskipta sinna við
Rýzkaland, og í þriðja lagi
vegna þess, að Rúmenar óttist
afleiðingar þess, ef Ungverja-
land efldist mjög frá því sem
nú er. En eins og kunnugt er,
fengu Rúmenar Transylvaníu,
sem var hluti af Ungvérjalandi
fyrir heimsstyrjöldina, en Tran
sylvanía féll í hlut Rúmena er
friðarsamningarnir vorti gerðir,
Óttast Rúmenar að Ungverjar
muni síðar gera kröfu til Tran-
sylvaníu, ef þeir fái nú óskum
sínum urn Rútheníu framgengt.
uið tasisf'asfjípi larias í Irasilíi
Emsíllumeain hala fengíð
nóg af nndírtróðrí naslsfa.
EINKASKEYT! TIL PJÖÐVILJANS. KHÖFN I GÆRKV
STjÓRN Vsrgas forseía i Brasííiu, hefír snúíð
sér fil þýshu sfjórnarínnar og faríð þess á
leif að hún kallaðí heím Ríffer sendíherra
sínn á Erasiliu.
Þegar þessí tílmælí bárust þýshu stjórnínní, svaraði
hún um hæl með því að lýsa yfír að stjórnmálasam-
bandí Brasílíu og Þýskalands væri slítíð, og hrefst
þess að sendíherra Brasílíu í Þýshalandí verðí hallað-
ur heím.
Sahír þær sem stjórnín í Brasílíu ber á Rítter þenn-
an, eru fyrst og fremst þær, aðjhann hafi staðíð bah
víð nasistauppreísnína sem varð í Brasílíu ehhíjalls
fyrír löngu. Rítter er ennfremur gefíð að söh, að [hafa
á ýmsan hátt notað aðstöðu sína sem sendíherra á
þann hátt að ehhí verðí víðunað.
FRÉTTARITARI..
Samniigar
nilli Tékka
hefjast á ný
og Dngverja.
Hafa ilngveiiaf fiálfa mflljón
manna nndk vopnum ?
LONDON I GÆRKVELDI. (F. tJ.)
¥ T NGVERSKA stjórnin liefir
fallizt á að taka upp aði
nýju beinar samningaumleiían-
ir við Tékkóslóvakíu um hér-
iu'ð' þau í Tékkóslóvakíu, sem
hún dskar eftir að sameinist
Ungverjalandi. Fréttir um þeita
bárust til Londion í morgiun.
Eins og áður hefir verið geíið,
höfðu Ungverjar krafizt þess,
að fjórveldaráðstefna væri hald
tn til þess að gera út utn málið
sem bráðast, en frá þeirri kröfu
hafa Ungverjar nú fallið að
sinni. 1 sambandi við þetta ei
minnzt á, að það varð að sam-
komulagi í Múncheo, að fjór-
veldaráðsíefna yrði haldin til
þess að taka íil méðferðar kröf-
ur Póíverja og Ungverja, inn-
an þriggja mánaða, ef sam-
komulag næðist ekki með bein-
um samningaumleitunum innan
þess tíma.
Ungversku fulltrúarnir, sem
fóru til viðræðna við Hitler og
Mussolini, eru lagðir af stað
heim til Budapest, og tékkneski
ráðherrann, sem ræddi við Hitl-
er, er sömuleiðis lagður af stað
heimleiðis.
Fimtn aldatrsílokkar
kallaðitr íií voptsa.
Eins og fyr liefir verið get-
ið höfðu Ungverjar fyrirskipað
að kalla fimm aldursflokka af
varaliði til viðbótar til vopna,
og áttu tveir þessara aldurs-
flokka að gefa sig fram til her-
þjónustu á mánudag.
Engar opinberar tilkynning- (
ar liggja fyrir um, hversu mik-
inn herafla hér er um að ræða,
en fréttaritarar erlendra blaða
ætla, að um 300,000 menn séu
Kosníngar í
stúdentarád
Ihaldsmenn og
nazísfar sam*
einadlf
Lísfí róffaekra sfúd«
enfa fékk 77 afkv.
JT OSNINGAR til stúdenta-
ráðs Háskóla Islands fóru
fram í gærkveldi. Tveir listar
komu fram: Annar frá Félagi
róttækra stúdenta, et hinn frá
íhaldsmönnum og nazistum í
sameiningu.
Fór kosningin þannig að listi
róttækra stúdenta fékk 77 atkv.
og kom 4 mönnum í ráðið'.
H«mn sameinaði Iisti íhalds-
manna og nazista fékk 99 atkv.
og fékk 5 menn kjörna.
í fyrra komu fram 3 listar:
Listi róttækra stúdenta sem
fékk 81 atkv., listi íhalds-
stúdenta fékk 66 og loks fékk
listi nazista 32 atkv.
Síðastliðið ár hafa nazistar
og íhaldsmenn verið öllu ráð-
landi í stúdentaráðinu og breyt-
ist aðstaðan ekki að öðru, en að
nú eru þar 4 róttækir stúdentar
pg 5 Jhaldsstúdentar, en í fyrra
var einn fasisti og íhaldsmenn
ekki nema 4.
Eins og áður hefir verið
skýrt frá hér í blaðinu, liöfðu
nazistar fulla samvinnu við í-
haldsmenn. Fer þá heldur að
falla á ljóma hinna „lýðræðis-
sinnuðu“ stúdenta, þegar þeir
eru kómnir í flatsæng með naz-
'stum..
í þessum aldursflokkum, og
hefðu þá Ungverjar samtals
hálfa miljón manna undir vopn-
Lim.
Fregnir berast stöðugt um á-
rekstra í Rutheníu. Tékkar
segja iað hér sé um skipu-
lagða æsingastarfsemi af Ung-
verja hálfu að ræða, en hálf-
opinber ungvérsk fréttastofa
kennir Tékkum um. Segir í til-
kynningu fréttastofunnar, að al-
menningur í Rutheníu sé æfur
í garð tékkneska hersins og
lögreglunnar.
Ásgeir Blöndal
forseti S. U. K.
Æsknlýðslnndnr
í Iðnð kl. 4 í dag
T T NGIR kommúnistar iog
^ sameiningarmenn F. U. J.
halda opinberan æskulýðsfund I
tíag, í Iðsió.
Fundurinn hefst stundvíslega
kl. 4 og verður dagskrá hans
mjög fjölbreytt.
Það líður nu iað því að fulln-
aðarákvörðun verði tekin um
framtíðarskipulag hinnar sósí-
alistísku æskulýðshreyfingar. —
Æskulýðsþingin sem hefjast þ.
20. þ. m. munu gera út um
það.
Þessi fundur á morgun á að
verða undirbúningur undir átök
in um sameininguna. Þess
vegna er fastlega skórað á
allan sameiningarsinnaðan æsku
lýð að fjölmenna á fundinn og
votta með því sameiningu æsku
lýðssambandanna fylgi.
Æskulýður Reykjavíkur!
Allir á fund ungra sameinmg-
armanna í Iðjnó ;k1. 4 í dag.
ffSnót" kýs full-
írúa á Alþýðu~
sambandsþíng
Verkakvennafélagið „Snót“ í
Vestmannaeyjum hélt fund í
fyrrakvöld og kaus fulltrúa á
Alþýðusambandsþing.
Kosningu hlutu: Margrét Sig-
urþórsdóttir með 59 atkvæðum
og Dagmey Einarsdóttir með
47 atkvæðum. Eru þær báðar
eindregið fylgjandi sameiningu
verkalýðsflokkanna.
Þá samþykkti fundurinn enn
fremur ályktun um óháð verka-
lýðssamband og aðra um sam-
einingu verkalýðsflokkanna.
Séfeafiues Poul~
seai leikatri! látími*
t
KHÖFN I GÆRKV. F.O.
Hinn víðkunni danski leikari
Johannes Poulsen andaðist í
gær eftir uppskurð. Var gerð-
ur á honum uppskurður vegna
(ígerðar í heilanum.