Þjóðviljinn - 25.08.1939, Blaðsíða 7
Föstudagurinn 25. ágúst 1939.
í J í E V
4 .
Verkamannabréf:
Þegar snmri hallar
I fjölda mörg ár hefur ekki komv-
ið önnur eins veðurblíða hér á Suð-
urlandi eins og s.umar. Allt hefur
vertð baðað í sólskini, dásemd nátf-
úrunnar hefur talað sínu máli um
gæði lífsins. Fjöldi fólks hefur not-
ið þessa unaðar, það er að segja
þeir sem hafa haft þjóðfélagslega
a,ðstöðu til þess, hver á sinn hátt,
eftir efnum og ástæðum. Þeir riku
og vel efnuðu liafa getað noíið
þess á þann hátt, að þjóta um land-
ið svo að segja þvert og endilangt,
ýmist á hestum eðþ í bílum og skoð
að lielztu sögustaði þess og fég-
urstu sveitir. eða búið í sumarbú-
stöðum og hvílt sig og baðað i
sólskininu, þar sem- þeir helzt hafa
óskað sér, áhyggjulausir úrn fram-
tið sína, ánægðir með innlegg sitt,
bæðí í bankana og lijá þjóðstjóm-
inni. Allmargir hafa ferðazt víða
um i framandi löndum og eytt
þannig gjaldeyri þjóðarinnar, þótt
ótal margt af lnáðustu nauðsynj-
um sé ekki fáanlegt inn í landið
vegna gjaldeyrisskorts.
Aldrei hafa komið hingað eins
margir erlendir gestir í opinber-
iun erindagerðum, í heimboðum rík-
is og bæjar og einstakra félaga
bg í suniar. í hvert sinn hafa ríki
og bær sýnt dásamlega gestrisni
hún hefur haldið dýrindisi
veizlur fyrir þessa útlendinga kvöld
eftjr kvöld, og stundum hafa verið
yfirfyllt tvö stærstu samkomuhús
bæjarins sama kvöldið.
Ekið hefur verið með þetta fólk
í bifreiðum, i hundraðatali um land-
ið og ekkert til sparað, enda hefur
í hvert sinn verið með álitlegur
hópur þjóðstjórnargæðinga, bæði
konur og karlar, sem hafa á þann
liátt lifað i vellystingum praktug-
lega. Lúxusferðalög og veizlur hafa
skipzt á, tíminn hefur liðið í gleði
áhyggjuleysisins. Riki og bær hafa
borgað kostnaðinn af öllu saman.
En geta verður þess, að þetta fólk
;eí allt i góðri atvinnu og svo fjár-
hagslega vel statt, að það hefði
getað borið kostnaðinn af þátttöku
sinni) í veizlunum og flakkinu, fyrst
það langaði til að vera með. Svo
hafa gestjrnir ausið hólinu yfir
stjórnarvöld þessa lands og kallað
land vort allsnægtanna land, því
þeim hefur verið sagt: „hér er
þjóðstjórn, sem sér um að öljum
líði vel, hér hafa allir nóg að gera,
og eins og þið sjáið, höfum við
nóg af öllu, hver sem segir annað
er böivaður kommúnisti, þeim má
enginn trúa, við ætlum að forða
þjóðinni frá þeim, með því að reyna
að koma þeim út fyrir „túngarð
þjóðfélagsins“, eins og Hitler hefur
gert. Svo eru blöðin látin smjatta
á hólinu dag eftir dag, eins og
það væri alveg örugg „valúta“ fyr-
ir atvlnnú og hrauði handa allslaus-
um verkamannaheimilum.
l>að hefur verið talið þjóðarein-
kenni íslendinga, að sýna gestum,
sem að garði haifa borið, alúð og
gestrisni, setja þá við borð heimilis-
ins og deila jafnt með heimilisfólk-
inu, hvort sem mikið eða lítið hef-
ur verið til. En það hefur aldrei
farið sérlega gott orð af þeim heim-
ilum, þar sem húsráðendurnir höfðu
heimboð og veizlur daglega og 1
eyddu eigum sínum, ef einhverjar
voru, í veizluhöld og skemmtiferð-
ir, en þegar efnin ekki hrukku til,
þá var reynt að halda sukkinu á-
fram, með því að slá lán á lán
ofan, hjá náunganum, eða að ginna
hann til að skrifa tipp á víxil, sem
aldrei var greiddur, en gestirnir
látnir halda, að þetta væri eintóm
rausn og höfðingsskapur. Á svona
heimiluin var vinnufólkið látið hálf-
svelta, það fékk aðeins ruðuniar
af veizluborðinu, lítið eða ekkert
kaup, og enginn með viti sagði því
fyrir verkum. Pessi gestrisni var
nefnd eiiui nafni flottræfilsliáttur
aða ráðléysa,- Svona búskapur end-
aði venjulega og gerir víst enn í
dag á þann eina hátt, að bóndinn
flosnar upp frá jörðinni og búið,
ef eitthvað er eftir, er selt upp í
skuldir.
Það er ein stétt manna, sem þvj
miður ekki liefur getað notið sum-
arblíðunnar, það er vinnufólkið á
þjóðarheimilinu. Sjaldan hefur verið
jafn þröngt í búi hjá verkamanna-
fjölskyldunum eins og í sumar,
þrátt fyrir göðu tiðina. Atvinnuleysi
og margskonar áhyggjur er þeirra
hlutskipti, þvi enginn getur lifað
á veðurblíðunni einni saman. Hús-
bændur þjóðarinnar hafa í óhófi
síttu við veizbd rröin, gleymt /in v,i-
fólkinu, gleymt að það þarf að
borða, gleymt að segja því fyrir
verkum. Bæjarstjórn og rikisstjórn
'hafa í sumar sýnt það blygðunar-
leysi að haga sér að öllu leyti eins
og húsbændurnir, sem lýst er hér á
undan. Sjálfir liafa þeir staðið fyr-
ir ótal heimboðum, veizlmn og lux-
flakki, en gleymt því að í landinu
er sveltandi og klæðlítil verkalýðs-
stétt, sem ekkert fær að gera, þrátt
fyrir ítrekaðar óskir við yfirvöld-
in og er peningaleysi jafnan borið
við, þeim er aðeins sagt að spara
lifa ekki í óliófi. Svona er samræmið
í orðum þeirra og verkum sem
með völdin fara. En ef þýzkir naz-
istar koma hér, eða dulbúnir á-
róðursmenn þeirra, þá eru nógir
peningar til.
Við verkamenn skorum á bæjar-
og rikisstjórn að hefja nú þegar
atvinnubótavinnu, i viðbót við hita-
veituna, sem er hvergi nærri full-
nægjandi, í því atvinnuleysi sem
nú er. Nú fer að safnast í bæinn
fólk, sem fór norður í.síld. Það fór
allslaust og kemur illa statt, og
eykst þó neyðip, sem er þó nægÞ
leg fyrir. Hér duga engin vetlinga-
tök< Verkamenn geta ekki liðið það
að svelta og fá ekkert að gera, þeg
ar bæjar- og ríkisstjórn hafa ráð
á| að ausa út. fé í flottræfilshátt og
ráðleysu eins og hún hefur gert í
sumar.
Atvinnubótavinnu auk hitaveitunn
ar til að bæta úr sárustu neyð-
inni. Þetta er krafa verkamannanna,
sanngimiskrafa, sem taka verðun
til greina strax. Meiri vinnu og
brauð handa allslausum heimilum.
Færri veizlur og minna flakk út-
lendra og innlendra burgeisa á
kostnað almennings.
Á.
Smásöloverð
á ’ cftírföldum fegundum af[lfóbaki má eígí vera
haerra en hér segír:
Rjól B. B. . . . kr. 14 pr. y2 kg.
Mellemskraa B. B. . . í 50 gr. pk — 1,50 - pk.
Smalskraa B. B, . , . í 50 — — — 1,70 —
Mellemskraa Obel . . í 50 — — — 1,50 - —
Skípperskraa Obel . . í 50 - — — 1,60 - —
Smalskraa Obel . . . í 50 — — — 1,70 -
Alþýðubladíd
falsar hlufleys~
Ofcfean. -<#• ...»
íssamníngínn á
vcrsta háít^
Alþýðublaðið reynir áfram
að hætti ábyrgðarlausustu So-
véthaturs-málgagna, að þyrla
upp ósannindum og svivirðing-
um iit af því djarfa spori, sem
Sovétstjórnin hefur stigið til
að rjúfa fylkingar ófriðarríkj-
anna. Setur Alþýðublaðið upp
5-dálka fyrirsögn um að „So-
vét-Rússland lofi að hjálpa
engu riki gegn árás af hálfu
Hitler-Þýzkalands!’’ Falsar síð-
an blaðið — - ásamt útvarpinu
—- það samningsatriði, sem
kveður á um n,ð, ef annað ríkiö
verður fyrir árás, niegi hit*
ekki hjálpa árásarríkinu,
segir að ríkin hafi skuldbundið
sig, að hjálpa ekki neinu ríki,
sem hitt ráðist á! — Þannig er
Alþýðublaðið að reyna að gera
samninginn, sem auðsjáanlega
er ætlaður til að sprengja
bandalag möndulríkjanna, að
nokkurskonar bandalagssamn-
ingi Sovétríkjanna og Þýzka-
lands og á þessum vísvitandi
fölsunum byggir svo blaðið vit-
firrtar hatursgreinar sínar
gegn Sovétríkjunum og komm-
únismanum.
iRagnarE Kvaran
látínn
I
O. G. T.
St. Víkingur nr. 104 fer berjaför
n. k. sunnudag, 27. þ, m.
Lagt verður af stað frá Templ-
arahúsinu kl. 914 f. h.
Tilkynnið þátttöku í síma 4235
sem fyrst.
Templurum almennt heimil þátt-
taka. - Fjölmennið.
Ragnar E. Kvaran landkynnir
andaðist á Eandsspítalamun í gær,
að afloknum uppskurði. Ragnar
var skorinn upp í fyrradag xið
krabbameini.
Ragnar var sonur Einars H.
Kvarans rithöfundar. Hann nam
guðfræði við Háskóla Islands, en
gerðist nokkru síðar prestur með-
al Islendinga í Vesturheimi. Er
hann hafði dvalið þar um nokk-
urra ára skeið, hætti liann prests-
störfum og kom hingað heim.
Starfaði hann að ýmsu hér um
liríð, unz liann tók við forustu
Ferðaskrifstofu ríkisins og gegndi
þvi starfi til dauðadags.
Socrafes
FRAMH. AF 6, SÍÐU.
Socrates: Finnst yður að jieninga
kerfi yðar vinni vel)
Hagfræðingur: Þakka yður fyrir,
Socrates, sæmilega, þegar alls er
gætt.
Socrates: Það mun vænti ég ekki
byggjast á þessum fremur undar-
legu reglum, sem þér iiafið skýrt
fyrir mér, heldur á því að ^þvi ér
stjórnað af mönnum, sem eru gædd-
ir hæfileikum og vizku)
Hagfræðingur: Svo mætti virðast,
að það hljóti að vera ástæðan freni
Ný kæfa,
Ný rúllupylsa,
Ódýri graenmefí
Vctziunín
Kjöí & Fískur
Símar: 3828 o$ 4764
Úfbreíðíð Þíólvíljann
I
Utan jReybjavíkur og Hafnarfja ðar má leggjaallt
að 3% á ínnkaupsverð fyrír sendíngarkostnaðí tíl út-
sölustaðar,
Tóbakseínkasala rikísíns.
ÞAÐ ER EINS MEÐ
Hraðierðir B. S. A.
og ÞJÓÐYILJANN
Alia daga nema mánudaga
Afgreíðsla í Reykjavíh á
BIFREIÐASTOÐ ÍSLANDS. — Símí 1540.
Bífreiðasíöð Akureyrar.
/^Vikki Aús lendir í ævintýrum. 171
Míkkí leysir hernadarvandamálíd
ps®iir'
'
Yðar hátign hefur lækkað land-
Varnarútgjöldin um helming. Það
er ómögulegt. Hálfan herinn vant-
ar vopn. — Ágætt, segðu þeim.
helmingnum upp.
Ef þeir hafa engin
vopn geta þeir ekki
hjálpað til að verja
landið fyrir óvinum.
)g ef við minnkum her
inn um helming, þarf
hann helmingi minni
mat —
— þar af leiðir að
við getum skilað aft-
ur helmingnum af
svínunum, sem þið
tókuð —
láttu hermennina skila svínunum
aftur og hjálpa bændunum með
uppskeruna! — Stórkostlegt! Yð-
ar hátign er sannur stjórnspeking-
ur.