Þjóðviljinn - 15.09.1940, Blaðsíða 1

SUNNUDAGUR 15. SEPT. 1940.
209. TÖLUBLAD
V. AEGANGUR.
227,66 kr,
Þrír vínnuflokkar í
Brefavinnunni sfyrkja
Þíódviljann
Flokkurínn víð Geif~
háls svarar Alþýðu»
blaðínu, hann safnar
113 kr,
Vinnuflokkurinn við Geit-
háls hefur cnn gefið Alþýðu-
biaðinu viðeigandi svar við ó-
svífni þess og hótunum í garð
þeirra verkamanna, sem vilja
styrkja Þjóðviljann. 53 verka-
menn, eða nær allir í vinnu-
flokknum tóku þátt í samskot-
uniun og söfnuðu 113 kr.
Frá öðrrnn vinnuflokki, sein
í eru um 20 manns bárust
blaðinu 41 kr. og frá hinmm
þriðja, sem í eru 40—50 manns
bárust því 73,66 kr.
Þetta eru drengileg og verð-
ug svör við auglýsingabanninu
og öðrum ofsóknartilburðum
afturhaldsins í garð Þjóðvilj-
ans.
Þessi söfnun sýnir, að verka-
menn ætla 'eklú að láta drepa
eina blaðið, sem berst fyrir
þeirra málstað. Njóti þeir heil-
ir blaðsins og hljóti þeir þaltk-
ir og sæmd.
Munið fund
SóslalasfaSé-
lagsíns í dag
Það er klukkan fjögur í dag,
sem fyrsti fundur Sósíalistafélags-
ins á þessu hausti hefst í Kaup-
þingssalnum.
Þar verða rædd áhugamál dags-
ins, með þeim umræðum þurfa all-
ir góðir flokksmenn að fylgjast.
Áhuginn fyrir starfi flokksins
og blaði hans er sívaxandi, og
flokkurinn getur unnið stóra sigra
í náinni framtíð, ef vel og vitur-
lega er starfað. Munum, að vera
samtaka í starfinu, og byrja
strax, því nú er tækifæri til verða
góðu máli að miklu liði.
SKÁKMÓTIÐ I MOSKVA:
londirHshf n
Sotiliiik rniír
Sjöunda umíerð á skákþingi
Sovétrikjanna í Moskva var tefid
í fyi-radag.
Eftir þessa umferö voru efstir:
Bondarevski moö 5*4 vinning, Bot
vinnik með 5 vinninga, Makagon-
off 4% vinning (og biðskák), Stol
bcrg 4y2 vinning, Smisloff 4 vinn-
inga (og biðskák) og Lilienthal
með 4 vinninga.
Thórsarar enn að verfeí
Hún æflar ad banna ad nofa erlend skfp fíl fískfluf n~
ínganna, svo Kveldúlfur & Co. fál sem mesfan gróða
Nú er kominn sá tími, eftir lok síidveiðanna, að aðalatvinnu-
vegur smábátanna verður að veiða fiskinn til að selja í togara cða
önnur flutningasldp eða I hraðfrystihús, því ísfisksalan gefur nú
eins og kunnugt er lang beztan arð.
Er það nú hagur allra fiskimanna, að þcir fái sem bezt vcrð
fyrir fisk sinn og að til séu nægir kaupendur og nóg flutningstæld.
llinsvegar stefna fiskbraskararnir með Kveldúlf í broddi fylkingar
að því að einoka markaðinn, greiða fisldmönnum sem lægst verð
og græða sem mest á þcim sem milliliðir. Til þcss að gcta fram-
kvæmt þetta þarf fiskbraskaraklíkan fyrst og fremst að einoka fyr-
ir sig flutningstækin.
• Þa$ er hinsvegar á valdi útflutningsnefndar að leyfa hverjir
fái að leigja erlend skip til að flytja út ísfisk. En í útflutningsnefnd
er Richard Tliors aðalmaðurinn. Og nú ætlar útfhitningsnefnd að
synja mönnum um lcyfi til að tska slík smáskip á leigu og cr þeg-
ar farin að gcra það.
Brezk ílugvél nauð~
lendír suðaustur af
Hofsíöklí
Ensk flugvél, sem lagði af stað
frá Kaldaðarnesi í fyrradag áleiðis
til Akureyrar hefur horfið.
Kom fiugvélin ekki til Akureyr-
ar á tilskildum tíma, cn seint í gær
fréttist að hún hefði orðið að
nauðlenda suðaustur af Hofsjökli.
I flugvélinni vorú tveir Bretar.
Voru þeir ckki komnir til byggða
síðdegis í gær ,svo vitað sé.
Flugufregnum i
[bladl Göríngs
opínberlega móf~
mælf I Moskva
Hin opinbera sovétfréttastofa
„Tass” hefur birt yfirlýsingu, þar
sem mótmælt er fregn um sam-
skipti Sovétríkjanna og Rúmeniu
er birzt hafði í blaði Görings „Ess
ener Nationalzeitung”.
1 blaði þessu hafði því verið
haldlð fram, að sendiherra Rúm-
ena í Moskva hafi farið þess á leit,
að Sovétríkin tækju Rúmeníu að
einhverju leyti undir vemd sína.
1 yfirlýsingu Tass-fréttastofunn
ar segir, að fregn þessi sé upp-
spuni frá rótum.
Er farið hörðum orðum um þá,
er standi að dreifingu slíkra
flugufrétta. Fregn sem þessi geti
ekki verið birt í öðrum tilgangi en
þeim, að stofna til vandræða í
Rúmeníu.
BANDARIKJAÞING SAMÞYKK-
IR HERSKYLDU
Þing Bandaríkjanna hcfur sam-
þykkt herskyldulögin og koma þau
til framkvæmda þegar er Roose-
velt forseti hefur undirritað þau.
Það þarf engum getum að því
að leiða ,hvaða hagsmunaátök það
eru, sem hér fara fram. Þjóðvilj-
inn skýrði ýtarlega frá því í fyrra,
hvernig smáútvegsmenn voru arð-
rændir þá og þeim aöeins grciddur
lítill hluti þess verðs fyrir fiskinn,
sem fiskurinn 3eldist fyrir utan-
lands.
Þá voru sölurnar erlendis úr
hverri ferð frá 1000 til 5000 pund.
Nú eru sölurnar frá 5000 til 10000
pund. Verðið á ísfiski smáútvegs-
mannanna ætti að margfaldast.
Það vilja Thorsararnir og þeirra
lið hinsvegar hindra. Að vísu geta
þeir ekki hindrað að fiskurinn
hækki allverulega, en þeir ætla sér
að hindra að slík samkeppni verði
um fiskinn, að það verði nokkuð
nálægt því að fiskimenn fái sann-
virði fyrir hann.
Og til þess þurfa þeir að einoka
flutningstækin. Þjóðviljinn hefur
áður skýrt frá því, hve ríka á-
herzlu Thorsararnir hafa lagt á að
verða allsráðandi á sviði sam-
göngutækjanna, hvétnig þeir hafa
náð valdi á skipum eins og Heklu
og ítökum í sem flestum skipafél-
ögum. Og það vald, sem þeir ekki
hafa náð þannig, ætla þeir að full-
komna með valdi útflutningsnefnd
ar, að banna mönnum að flytja
með öðrum skipum, er menn gætu
tekið á leigu. Og þetta eru þeir nú
að gera. Þannig á að nota auð-
magn Thorsaranna og rikisvaldið
— sem virðist orðið einkavald fjöl-
skyldunnar — jöfnum höndum til
að skapa algera einokun til handa
þeim og öðrum togaraeigendum
yfir fiskframleiðslu Islands.
Heyrzt hefur að fyrir útflutn-
ipgsnefnd liggi margar umsóknir
um að fá að hafa flutningasldp í
förum og ltaupa í þau fisk. Sælcja
um jiað jafnt íslenzidr útgerðar-
menn og kaupmenn, sem og er-
lendir. M. a. mun liggja fyrir um-
sókn frá enska firmanu Heilyers
Brothers um að fá að hafa 3
ittert i ll lolrlsunun á Won
Hættumerld um loftárás voru fjórum sinnum gefin í London
í gær. Var varpað niður sprengjum og varð af alhnikið tjón í
austur-, suður- og suðvesturhluta borgarinnar.
Samkvæmt brezkum fregnum virtist svo sem Þjóðverjar væru
í gær og fyrrinótt að kanna loftvamir suðausturstrandar Eng-
lands, en einnig var flogið inn yfir suðvesturströndina og inn yfir
Mið-England.
Arásirnar í fyrrinótt beindust einkurn að London og nágrenni.
stór sldp í föram til að kaupa hér
upp fisk. Það má að vísu halda
því réttilega fram áð stór fisk-
flutningasldp séu éheppilcg fyrir
ísfisltmarlíaðinn, af jivá hinn stóri
fai'mur þeirra felli verðið á mark-
aðínum. En jiað dugar ekki að
slík röksemd sé notuð sem átylla
Framh. á 2. síðu.
Yesfur-Íslendíngaf
se$ja Þýzkalandí
sfríd á hendur
Brezka útvarpið skýrði svo frá
í gær, að fslendingar í Vestur-
Kanada ætluðu sér að hjálpa Bret-
landi til að vinna styrjöldina.
Hefðu þeir komið saman á Gimli
og samþykkt ályktun í þa átt.
Þýzka útvarpið skýrði frá því
fyrir nokkru að fundizt hefðu í
Þýzkalandi hylki með Colorado-
bjöllum, skordýrum, er valda
httulegri kartöflusýki. Segja Þjóð-
verjar að brezkir flugmenn hafi
varpað niður hylkjum þessum í
því skyni að eyðileggja kartöflu-
uppskeru Þjóðverja.
Brezka útvarpið telur fregn
þessa hlægilega fjarstæðu, og
skýrir frá því, að í allt sumar hafi
þýzka útvarpið varað bændur í
Þýzkalandi við þessari kartöflu-
sýki, og hafi það nýlega skýrt svo
frá, að sýki þessi væri komin frá
Ameríku til Belgíu og Frakklands,
en hafi breiðzt þaðan út til Þýzka-
lands. Telja Bretar að Þjóðverjar
hafi fundið það upp að kenna
brezkum flugmönnum um upp-
• komu sýkinnar.
Gasgrímum úthluíað í London.
r