Þjóðviljinn - 28.01.1941, Blaðsíða 3

ÞJOÐVILJINN
Þriðjudagur 28- janúar 1941.
Það cr hílmað yfír þjófnaðí, rán og falsanfr þegar
yfírsíéffamcnn frcmfa þcssa glæpL
Verfeamönnum cr haldíð í varðhaldf vikum saman fíl
þcss að Tcíkfa haráffu cg þróff vcrkamannasfcffarínnar
Dagsbnmarverkamenn l Berjísf med stétt'
ykkar og kjósíd C-lísfann!
Zóphónias Jónsson
Vondír voru þeír - ekkí hafa þeír batnað
Kjósið Hsfa verkamanna C«Hsiann
Ef þú efast am að „rétt.vís'in'" á
íslandi ,sé í þjónttsfu yfirstéttarinn
ar, «g að henni sé beitt gegn .„hirf-
um vinnandi stéttum'" hwenær sem
yfirstéttiriia og hinir ábyrgu
flokkar telja sér hag í pvi, pá
skaltu víröa fyrir þér nokkur tlæmi
úr daglega lífinu, jjar sem réttvís
in hefur gripið inn i.
Áður en við förum að ■virða
pessi d.æmi fyrir okkur, sku'lum
við gera okkur ljðst, að ýmisir
jjjónar réttvísinnar, dómarar og
lögregluþjónar geta verið hlynntir
málstað undirstéttanna, pó jjcir í
nafni „réttvísinnar"1 komi fram
sem svarnír fjandmenn jress mál-
staðar, og sem hrein og béin j)ý
yfirstéttarinnar.
Paö sem veldur pessu misræmi
íuílli mannsins og jjjóns réttvísima
ar í einni og sönui persónu, er
fyrst jrað að lög og réttnr er skap-
að og mótað út frá sjónarmiðum
hinna ráðandi stétta, ]jað eru yf-
irstéttirnar, sem hafa auðinn og
völdin, og j)ur næst hitt, aö jjegar
fram fer rannsókn mála, dóniis,
uppkvaðning ogframkvæmd dóms
Jjá eru peir dómarar og lögreglu-
menn, sem |jessar athafnir fram-
kvæma, ætið háðari máttarvöld-
um fjjóðfélagsins, en sinni eigfn
sannfæringu. svo að réttvísin kem
ur ætíð fram í mynd og líkingu
jieirra manna, sem með vðldfara
í jjjóðfélaginu á 'hverjum tíma.
En hverfum aftur að dæmum
úr daglega lífinu og framkomu
réttvísinnar í jjeim tilfellum.
Tugir jjúsunda voru á síðasta
ári hafðir af Verkamannafélaginu
Dagsbrún, með jjví að taka úr
höndum hennar vinnu, sem fé-
lagið var búið að taka að sér, og
pað var maður, sem var i jjjón
ustu félagsins, sem framkvæm.di
jjetta |jokkabragð. Þessi maður er
auglýsingastjóri Aljjýðublaðsins.
Þetta athæfi heitir á islenzkumáli
annaðhvort rán eða jjjófaður.
Réttvísin hefur Jjó enga ástæðu
séð til Jjess að rekast í þessu.
Þegar Bretavinnan hófst voru
vinnuskýrslur falsaðar. Á' j>ær
voru sett nöfn manna, eins og
Sigurður Tómasson, Freyjuigötu 10
og Siggeir Vilhjálmsson, Laugaveg
69, og talið að pessir menn hefðu
unnið allt að 24 tímum á sólar-
hring. En sannleikurinn er sá, að
menn jjessir eru alls ekki til. Hér
er um gervimenn að ræða, sem
búnir hafa verið til í Jjeim tiilgangi
að stela peningum út á nöfn
jjeirra. Á sama tíma, sem Jjessir
gervimenn hömuðust í Bretavinn-
unni, voru laun jjeirra, sem raun-
verulega unnu jjessa vinnu, svo
frábærlega vitlaust reiknuð, að
ekki gat verið einleikið. Nær und-
antekningarlaust vantaði á kaup
'verkamanna, og naumast varihægt j
að ver jast [jeirri hugsun, ;að ihér ;
hafi veriið nm béinan [jjófnað að
raéða. ;
Réttvisin sá enga ástæðu til
[jess að athuga Jjetta.
Nokkrir mienn seldu sjalfum æér
Iðnö og AJtjýðtubrauðgerðina, en
verkalýðsfélögin í Reýkjavík áttu
pessar eignir. Og salan var með
fjéim hætti, að fléiri hundruð Jjús-
und voru. höfð af verkalýðsfé-
tögunum.
Réttvísin 'lét sig Jjetta engu
'skipta.
Ef litið er á Jjessa atburði j
heild, kenrur í Ijös, að Jjað eru
háttsettir menn í „ábyrgmm'4 stjórn
málaflokki, sem að iöllum [jessum
Jj'jófnuðum 'Og ránum standa, en
hinir rændu eru í öllum tilfellum
nema einu islen:zkir verkamenn..
Réttvísin er í pjónustu hinna
„ábyrgu" í baráttunni vfð verka-
'lýðinn. Þessvegna hefur hún sofið
á iöllum pessum málum, og hún
mun sofa á þeim, me.ðan ríkis-
valdið er í höndum yfirstéttar-
innar..
En nú skulum við brjótfa í blað.
íslenzkir verkamenn eru aðberj
ast fyrir rétti sínum. Þeír sjá að
bætta er á að brezkir bermenn
verði notaðir til pess að taka upp
vinnu, sem péir höfðu áður h.aft,
Hvers höfum við verkamennað
vænta af peim mðnnum, sent eru
á A- og B-listunum, ef peir ná
kosningu? Eru þeir líklegir til að
rétta félagið við úr pví ó-
fremdarástandi, sem Jjað nú er í?
Nei og aftur nei! Á báöum pess
umt iistum eru dreggjarnar úr frá-
farandi stjórn, sem hefur gert fé-
lagið að tæki atvinnurekenda og
stýrt pví eingöngu með hagsmuní
þeirra fyrir augum, éins og brott-
rekstrarnir og ósigurinn i verk-
fallinu sanna. Jafnframt pví sem
Héðinn og Alpýðuflokkurinn við-
urkenna ræfilsskap fráfárandi
stjórnar tak,a Jjeir á lista sína
menn úr þessari stjórn og sjá-
unv við á Jjví að tal peirra unt
viðreisn félagsins er hræsnin ein
og ekkert annað. Á báðum pessum
listum eru menn i formannssæti,
sem tilheyra ekki verkalýðsstétt-
inni, hafa allt annarra hagsnmna
að gæta oig hafa raunverulega eng
an tilverurétt í verklýðsfélögun-
um, pví að áhrif Jjeirra í verka-
lýðsfélögunum á skoðanir verka-
en það mundi gera sigurvonir
peirra minni. Þeir vilja kotna boð-
'.um um jjetta fil hermannanna, sem
ekki eru skyldugir til að vinna
Jjessi verk, og sem ætla má að
séu ís'lenzku verkamönnunum hlið
hóllir.
Hér var réttvísin glaðvakandi.
Sjö meðal ötuiustu forustu-
manna Dagsbrúnar voru settir í
steininn og par er þeim haldið [
meðan fram fara tvær geysipýð-
ingarm ik lar al'l sher ja ratkvæða-
greiðslur i félagi peirra. Önnur
'itni verkfall, hin uni hverjir skuii
stjórna félaginu næsta ár.
Allir sem tíl pekkja vita, að
störf og atkvæði pessara manna
(giætu' rið'ið baggamuninn í báðum
pessuni atkvæðagreiðslum.
Aldrei hefur réttvísin á íslandi
verið éins herfilega tekin í jjjón-
'ustu yfirstéttanna eins oig í Jjessu
máli. Sjö menn eru teknir úr for-
nsfu hinnar stéttarlegu baráttti fyr
’ir það éitt, að vinna fyrir stétt
sína. Hnepptir 1 varðhald, J>ó allir
viti að Jjéir hafi engan stafkrók
brotið í íslervzkum lögum.
Ef þú verkamaður veizt Jjað
ekki að ríkisvaldíð er pér og
stétt Jjinni fjandsamlegt, og éitt
af vopnum p-ess í baráttunní við
Jjjg og stétt pína er réttvisin, pá
huigsaðu um pessi mál og reyndu
að draga af peím ályktanir.
Imanna í hverju baráttumáli [jeirra
hljóta alltaf undantekningarlaust
að draga úr barát urnætti félagann
og valda meira eða minna ó-
sigri þeirra í verkföll'um og kaup
deilum gagnvart atvinnurekendum
vegna pess aí . afstaða peirra
mótast alltaf af pólitískum hags
munum peirra og hrossakaupum
við yfirstéttina, sem þeir eru að
vinua sig i álit hjá, og verða pví
að hafa okkur verkamenn |>æga
og sporna gegn Jjví að stríðsgróða
mennirnir neyðist til að skila
okkar réttmæta hluta af arði vinn
unnar. Okkur verkamönnum farn
ast aldrei vel og getum aldrei
myndað sterk, einhuga verka-
lýðsfélög á meðan fomsta okkar
er í höndum atvinnurekenda, póli
tislcra umskiptinga eða manna, er
setja sinn persónulega hag ofar
heill stéttarinnar. En það er ein-
mitt petta, sem átt hefur sér stað
í Dagsbrún undanfarið, að pjón
ar atvinnurekenda hafa komizt
par til valda með tilstyrk Al-
Franth. á 4. síðu.
Enpá einu sinni er Dagsbrún
hlaupin í taugarnar á friðsömum
borgurum pessa bæjarfélags. All-
ir tala um kosninguna i Dags-
brún, hún er aðalumræðuefni blað
anna og allir standa á öndinni og
spyrja: Hvernig fer stjórnarkosn
ingin í Dagsbrún.
Af pessu er auðsætt, að Dags-
brún er orðin allveigamikill pátt-
ur i lífi Jjessa bæjar.
Afturhaldið skelfist við pá til-
lmgsun, að nú geti svo farið að
verkanienn séu farnir aS sjá í
gegnum allan jjann vef svika o-g
blekkinga, sem íhaldið hefur hald-
ið að peim sem heilögum sann-
leika nú síðasta ár. Þessvegna parf
að gripa til nýrra ráða, tefla frain
nýju stórskotaliði, skinna upp göm
ul loforð til að svíkja Jjau með
sama blygðunarleysi og áður.
Hversvegna sækir afturhaldið
með þvíliku ofurkappi, að návðld
tun i stéttarfélagl fátækra verka-
manna?
Er Jjað af einskærri umhyggju
fyrir bættum hag ykkar og vel-
ferð verkamenn góðir, eða er Jjað
gert í eiginhagsmunaskyni fyrir
stétt braskara og pölitiskra spekú
lanta?
Þessarí Jjýðingarmiklu spurn-
ingu verður hver einastí verkamað
ur að svara og gera sér Ijósa
greín fyrir mikilvægi hennar.
Fyrr getur enginn verkamaður
öðlast réttan skilning á markmið-
um síns. eigin stéttarféiags.
Við síðustu stjórnarkosningar
náði ihaldið með tilstyrk Alpýðu-
flokksins meirihlutanum í stjórn
félagsins. Sú sorgarsaga er svo
kunn orðin að öþarft er að rekja
hana hér.
Eitt er Jjö fróðlegt að athuga í
sambandi við þessar kosningabar-
áttu. Þar kemiur ýmislegt fram,,
seni auðsjáanlega hefur ekki átt
að sjá dagsins ljós, en allt pað
sýnir hvílíkt hyldýpi spillingar og
glæfra öll pessi mál eru komin í.
Þegar friðurinn er úti á hinu
gamla kærleiksheimili Sjálfstæð-
is- og Alþýðuflokksins keppast
peir báðir um að attsa hver annan
sauri eins og [jeir frekast geta og
niá ekki á milli sjá hver metið
hefur. Þó virðist Alpýðuflokknum
hafa tekist öllu betur að ata sig
úr allskonar ópverra. En álengdar
stendur alpýðan og verkamenn,
sem þessir herrar lofuðu að berj-
ast fyrir, vonsvikin, úrræðalaus
og undrandi yfir• pessari tak -
markalausu spillingu hjá þeirn,
hún einu sinni trúði til pess að
fara með málefni sín og vera á
verði gegn hverskonar árásum, er
gerðar kynnu að vera á lifskjör
hennar.
Hvernig hefur svo þessum v-esal
ingum telrizt að rækja Jjessa
skyldu gagnvart verkalýðnum?
pó leitað væri með loigandi Ijósi
um gjörvallan feril stjórnarinnar
síðastliðið ár, finnst par ekkert,
l sem heijtið geti riagsbætur fyrir
verkamenn, heidur ósigur á ósig-
ur ofan. Stöðugur flótti frá lof-
orðum, sifellt undanhald frá rétti
hins snauða og kúgaða, og að
lokum sá herfilegasti ósigur, sem
ndkkur stjórn hefur beðið.
Nú í síðustu kaupdeilu opin-
beraðist að fullu hvers eðlis Jjessi
stjórn var, hún var fyrst ogfremst
stjórn atvinnurekenda en ekki
verkamanna í Dagsbrún.
Hvað miklu fé verkamenn koma
til með að tapa vegna ]>ess að
peir voru svo ólánsamir að búa
við [jessa stjórn, er ekki hægt að
segja me.ð vissu, en sjálfsagt skipt
ir pað hundruðum þúsunda eða
milljónum.
En húsbændum sínum, atvinnu
rekendum, hafa pessir menn
reynzt trúir. Þeir hafa bjargað í
peirra vasa stórum fjárfúlgum, og
sennilega fá peir hjá þeim trúrra
pjóna laun.
Ég hef nú verið nokkuð lang-
orður um afrek stjórnarinnar eða
öllu heldur afreksleysi á síðasta
ári, og pað af peim ástæðum, að
ég viidi, góðir félagar, að pið-
lærðuð að þekkja pessa menn og
varast pá, jafnvel pó ykkur séu
boðnir peir i nokkuð breyttri út-
gáfu.
Báðir atvinnurekendalistarnir
hafa sem sé skipt pessum mönn-
um á milli sín, sennilega til pess
að sambandið milli fort ðar og nú-
tíðar mætti haldast órofið. Það
er aðeins búið að setja á pes^
g-arma ný vörumerki og fengnir
nýir formenn á fleytuna. Þá er
allt í lagi. Meira virðingarlsy&i og
lítilsvirðingu er ekki hægt að sýna
nokkru félagi. Og klígjar ykkur
nú ekki við pví, góðir félagar,
að fara nú aftur að gefa pessum
mönnum atkvæði ykkar, sem hafa
leikið ykkur jafn grátt og Jjeir
gerðu síðastliðið ár?
Ég veit að svar ykkar verður
ekki nema á einn veg: Þessum
ntönnum greiðum við aldrei okk-
ar atkvæði, jafnvel pó peir séu í
samfylgd með fínum mönnum.
Dagsbrúnarimenn, látið paðekki
henda ykkur aftur, að trúa pess-
um mönnum fyrir fjöreggi ykkar
i lífsbaráttunni, stéttarfélaginu, er
á að vera ykkur hjartans mál, að
sé sem bezt stjórnað.
Leið ykkar til sigurs liggiírekki
undir forustu jjessara manna. Þeir
eru búnir að svíkja ykkur, Jjegar
íuest lá við að starida saman, sem
einn maður, og peir eru tilbúnir
að leika pann leik hvenær sem
er aftur. Það er aðeins ein Jeið
til .fyrir ykkur, góðir verkamenn,
ög hún er sú að treysta á ykkur
sjálfa. Hættið að velja ykkur for-
ustumenn ur hópi atvinnurekenda
eða leigupjóna þeirra. Látiö ekki
sorgarsögu síðasta árs endurtaka
sig. Þessvegna kjósum við verka-
mannalistann og engan araian. Á
honum eru menn, sem vinna með
íykkur í hinni daglegu lífsbaráttu.
Framh. á 4. síöu.
Hvers eraðvænta affull
trúum atvinnurekenda ?