Þjóðviljinn - 25.08.1943, Blaðsíða 1
VILJINN
8. árgsmgur.
Miðvikudagur 25. ágúst 1943.
188. tölublað.
Himmler innanríkis-
ráðherra Þýzka-
lands
„Heimavígstöðvar“ Hittews
orðnar ótryggar
Sókn rauða hersins
á suðurvígstððvun-
um heldur áfram
Rússar sækja að Poltava
Rauði herinn heldur áfram
sókn norðvestur og suðvestur
Samkomula$ um hernaðaráæflantr og polifssk mál,
segsr I sameíginlegri yíírlýsíngu
Heinrich Himmler, hinn Mt-
ræmdi yfirmaður þýzku leyni-
lögreglunnar, hefur veriö
skipaður innanríkisráðherra
Þýzkalands.
Skipun hans er hvarvetna
talinn vottur þess aö nazista-
yfirvöldin álíti ástandiö sv*
alvarlegt á „heimavígstöövun-
um“ þýzku, að ekki dugi ann-
áð en „yfirböðull" íHitlers,
eins og Himmler hefur verið'
nefndur, til þess aö haida
þjóöinni í skefjum.
Queebeckráðstefnu Roosevelts, Churchills og brezku
og bandarísku hershöfðingjanna lauk í gær, og gáfu að-
ilar sameiginlega yfirlýsingu um árangur hennar.
I yfirlýsingunni segir, að tekið hafi verið til meðferð-
ar hernaðarástandið um heim allan, með hliðsjón af þeim
velheppnuðu hernaðaraðgerðum er framkvæmdar hafa
verið síðan í maí er Roosevelt og Churchiil hittust síðast.
Teknar hafi verið nauðsynlegar ákvarðanir um árás-
aráætlanir flota, landhers og flugflota Bretlands og
Bandaríkjanna en þær muni að sjálfsögðu einungis birt-
ast í hernaðaraðgerðum.
Hernaðarumræðurnar snerust að mjög miklu leyti
um stríðið gegn Japan, og um hjálp til Kínverja, og tók
kínverski utanríkisráðherrann, Soong, þátt í flestum við-
ræðufundum þeirra Roosevelts og Churchills.
MniimMM l DannHi
ris slngf
Þjóðver|ar senda her og skríddreka
Síl Kafepmannahafnar
Þjóðverjar hafa talið sig neydda til að flytja þúsundir her-
manna og skriðdrekasveitir til Kaupmannahafnar til að bæla nið-
ur óeirðir, er þar hafa blossað upp hvað eftir annað undanfarna
daga, og ógna Dönum til hlýðni.
í Stokkhólmsfregnum segir, að siðastliðinn sólarhring hafi víða
í Danmörku verið unnin skemmdarverk, og tveir þýzkir hermenn
drepnir á götu í Odense, er þeir skutu úr skammbyssum sínum á
mannfjölda, er safnaðist kringiun þá.
af Karkoff, segir í hemaðar-
tilkynningu Rússa í gær.
Suður af ísjúm og suðvest-
ur af Vorosiloffgrad varð
raiuða hernum vel ágengt í
hörðum bardögum og tók all-
mörg þorp.
Þjóðverjar misstu á mánu-
dag 106 flugvélar og 77 skrið-
dreka á austurvígstöðvunum.
í fréttastofufregnum segir
aö um Karkofí fari nú stöö-
ugur straumur herliös og her-
gagna til vígstöövanna vestur
af borginni; þar sem rauði her
inn sækir fram í átt til Pol-
tava, sem er rammlega víg-
girt borg.
(í fréttum af austurvígstööv
unum í gær misprentaöist á
tveimur stööum: Miövígstööv-
ar, þar sem átti að vera: Mi-
usvígstöðvar).
Vísitalan 247 stig
Vísitalan fyrir ágústmánuð
hefur nú verið reiknuð út og er
hún 247 stig.
Er hún tveim stigum hærri en
fyrir næsta mánuð á undan.
Þorsteinn Guðmundsson verzl
unarmaður hjá Kaupfélagi Ár-
nesinga á Selfossi lézt á Land-
spítalanum 13. þ. m. Við rann-
sókn á líkinu kom í ljós að hann
hafði látizt úr fosfóreitrun.
Hann mun fyrst hafa kennt
einhvers lasleika á laugardag-
inn 7. þ. m. Á mánudaginn fór
hann til vinnu eins og venjulega
en var orðinn fórveikur um há-
degi. Á aðfaranótt föstudags var
hann fluttur á Landspítalann
og lézt þar kvöldið eftir, sem
fyrr segir.
Lilja Sveinsdóttir frá
Lögð er áherzla á að full-
komið samkomulag hafi náðst
um allar hemaðaráætlanir
bæði í stríðinu gegn Japan
og á Evrópuvígstöðvunum,
svo og um þau pólitísk mál,
er tekin hafa verið til með-
ferðar.
Roosevelt og Churchill féll-
ust á og samþykktu þær áætl-
anir er forsetar herforingja-
ráö’s beggja landanna höföu
gert um hernaöaraögeröir á
öllum vígstöðvum þar sem
brezkur og bandarískur her
berst.
Gert er ráð fyrir annarri
bakka á Skeiðum lézt í Land-
spítalanum s. 1. föstudag. Hafði
hún fyrst fundið til veikinnar s.
1. mánudag, en þó eigi veikzt
fyrir álvöru fyrr en daginn eftir.
Var hún flutt í Landspítalann
á föstudaginn og lézt skömmu
síðar.
Haldið er að um rottueitur
hafi verið að ræða í báðum þess-
um tilfellum, þar sem eigi er
vitað um annað er valdið gæti
fosfóreitrun, en rottuetrun var
ráðstefnu fulltrúa Bretlands
og Bandaríkjanna, og ef til
vill þríveldaráöstefnu Bret-
lands, Bandaríkjanna og Sov-
étríkjanna.
Sovétstjórninni hafa veriö
tilkynntar allar þær ákvarö-
anir Quebeckráöstefnunnar er
snerta stríöiö gegn Þýzka-
landi og Ítalíu.
Rætt var um afstöðuna til
frönsku þjóðfrelsisnefndarinn-
ar, og er væntanleg yfirlýs-
ing margra ríkisstjórna þar
að lútandi síðar í þessari viku.
Á blaöamannafundi sagði
Churchill aö ástæ'öurnar fyrir
því, . aö Quebeckráöstefnan
skyldi aöeins vera tviveldaráö-
stefna, voru þær, aö' brezki og
bandaríski herinn voru sam-
tvinnaöir í öllum hernaöar-
aðgeröum, og ennfremur aö
ráöstefnan hafi mikið til snú-
izt um styrjöldina gegn Jap-
an, en þar séu Sovétrikin ekki
aöili.
Rooseveli évarpar
Kanadaþiogið í dag
Tilkynnt var í gærkvöld
aö Roosevelt muni ávarpa
Kanadiska þingiö í dag, kl. 17
(eftdr íslenzkum tíma), og
veröur ræöunni útvarpað af
öllum heiztu Bandaríkjastööv-
um, þar á meóal stuttbylgju-
stöövum á 16 m., 19 m., og
I 25 m.
í Kaupmannahöfn náðu Danir
mörg þúsund rifflum úr þýzkri
skotfærageymslu.
í Aarhus var rafmagnsstöð
sprengd í loft upp, og segir í
Friðarumleitanir Finna
- sérmál rússnesku og
finnsku ríkisstjórn-
anna segir Times,
íLondon
„Vestrænu lýðræðisríkin
hafa gert nægilega Ijósa af-
stöðu sína til Finnlands. Frið-
arumleitanir af Finna hálfu
er mál sem varðar aðeins rík-
sænskri fregn. að það sé mesta
skemmdarverkið, sem unnið hafi
verið í Danmörku, því þaðan
hafi mikill hluti Austur-Jót-
lands fengið orku.
isstjórnir Finnlands og Sovét-
ríkjanna11.
Þannig svarar enska stór-
blaöiö Times þeim orörómi er
gengið hefur undanfarið um
það að Finnar væru aö þreifa
fyrir sér um sérfrið.
Tilefni greinarinnar í Times
voru ummæli ensks verkalýQs-
leiðtoga, er skýröi frá viöræö-
um, er hann átti nýlega í
Stokkhólmi viö forseta finnska
verkalýðssambandsins. Finn-
inn hafði látiö þá von 1 ljós
aö brezku verkalýösfélögin
beittu sér fyrir því, aö Finn-
land kæmist út úr styrjöld-
i inni.
framkvæmd fyrir austan fyrir
Ós- ] eigi mjög' löngu síðan.
Brezkar sprengjuflugvélar varpa
1700 tonnum sprengna á Berlín
Sveitir brezkra sprengjuflugvéla gerðu í fyrrinótt mestu loft
árás á Berlín„sem gerð hefur verið í stríðinu.
Var varpað um 1700 tonnurn sprengna yfir borgina á tæp-
nm klukkuííma, og komu upp miklir eldar víðsvegar um borg-
ina. Telja ilugmennirnir er árásina gerðu að tjónið hafi orðið
gífurlegt.
Fimintíu og átta brezku sprengjuflugvélanna fórust.
Samtímis voru gerðar loftárásir á flugvelli víða í Norðvest-
ur-Þýzkalandi, Danmörku, Hollandi og Belgíu til að draga at-
hyglina frá aðalárásinni — á Berlín.
Alitið að þeir hafi neytt rottueiturs
Fyrir nokkru síðan létust tveir Árnesingar, karlmaður og kven-
maður, úr fosfóreitrun.
Voru þau bæði flutt í Landsspítalann og létust þau þar.
Hvernig þau hafa tekið veikina er enn óupplýst.