Þjóðviljinn - 26.11.1943, Blaðsíða 1

Stórstúkan fær ekki
að velja 2 af 3 í
stjó.n drykkjamanna-
hælis
Alþýðuflokkurinn beitti
sér fyrir þessari breytingu
Við meðferð frumvarps til
laga um drykkjumannahæli í
neðri deild í gær, lagðl Finnur
Jónsson það til að stjórnarfyrir-
komulagi drykkjumannahælis
yrði breytt svo, að i, stað þess
að Stórstúkan veldi tvo af
þrem, sem sæti eiga í stjórn,
skuli ráðherra skipa þá alla,
einn þó eftir tilnefningu Stór-
stúkunnar.
Tillaga þessi var samþykkt.
Á móti henni voru þingmenn
sósíalista og örfáir aðrir. Með
þessu hefur Alþýðuflokknum
tekizt að stórskemma hugmynd
ina um drykkjumannahæli og
getur svo^ farið að þetta verði
til þess að gera drykkjumanna-
hælið einskis virði.
Iiiðl herim i itjrri Mln
iio hi. iurir norlm ðimel
Yfír 200 bæír og þorp fekín á 3 dögum
Rússar hófu fyrir þrem dögum mikla sókn í Hvíta-
Rússlandi. Hafa þeir eftir harða bardaga komizt yfir
ámar Sosj og Saponé og brotizt gegnum varnarlínur
Þjóðverja á um 65 km. breiðu svæði og á þrem dögum
sótt fram 15—50 km. Eru þessar vígstöðvar á svæði,
sem er um 110—175 km. fyrir norðan Gomel. Rauði her-
inn sækir þarna að Dnépr-fljóti. Stærsta borgin, sem er
þarna fram undan, er Mohileff á vesturbakka Dnépr
við járnbrautina milli Nevel og Mosir. Hafa Rússar
tekið bæ, sem er um 50 km. frá Mohileff, en samtals
hafa þeir tekið þama yfir 200 þorp og bæi.
Fyrir snnnan og vestan Gomel
náði rauði herinn góðum árangri
í gær. Tók liann 2 bæi á járnbraut-
inni vestur frá Rikitsa. — Annar
þeirra, Ivoljenkovitsi, er j)ar, sem
járnbrautin frá Mosir sker járn-
brautina frá Rikitsa. Er Koljenko-
vitsi um 15 km. fyrir norðan Mosir
Sovétsliriðdrekar og fótgöngulið sækir fram.
Gissur Þorvaldsson
verdur leíkínniúívarpfdannad kvöld
Annað kvöld klukkan 8 verður leikið í útvarpið leikrit Gí.sla
Ásmundssonar: GISSUR bORVALDSSON. Leikstjóri verður
Haraldur Bjömsson.
I>etta er sögulegt leikrit frá Sturl-
ungaöld, og eru persónur leiksins
mönnum kunnar úr Sturlungu.
Leikritið er í fimm þáttum, en
hcfur verið stytt nokkuð til flutn-
ings í útvarpi.
Fyrsti þáttur fer fram árið 12.‘58
að bæ Gissurar, Hróarsholti í Flóa.
Hefur hann boð inni, og hefst j)átt-
urinn með söng gestanna. Annar
|)áttur fer fram í Reykholti, þegar
Snorri Sturluson er veginn, árið
1241. Þriðji þáttur gerist við hirð
Hákonar gamla Noregskonungs ár-
ið 1244. Fjórði þáttur fcr fram á
heimili Gissurar norðan lands árið
1201, og fimmti þáttur á Þingvöll-
um árið 1202, þegar íslendingar af-
söluðu sér sjálfstæði sínu, og gengu
hinu útlenda konungsvaldi á hönd.
Leikrit j)etta kvað vera mjög á-
hrifamikið, enda fjallar það um ör-
lagaríka atbnrði í sögu þjóðarinn-
ar. —
Leikendur í leiknum verða j)ess-
ir: Þorsteinn O. Stephensen, Lárus
Pálsson, Brynjólfur Jóhannesson,
Alfreð Andrésson, Haraldur Björns
son, Gestur Pálsson, Tómas Hall-
grímsson, Jón Aðils, Þóra Borg Fin
arsson, Gunnþórunn Halldórsdótt-
ir, Lárus Ingólfsson, Valdimar
Helgáson, Klemens Jónsson, Jón
Ilaraldsson, Guðrún Guðmunds-
dóttir, Ævar Kvaran, Jón Leós og
fleiri.
Músíkin er eftir Pál ísólfsson.
Þulur verður Ragnar Jóhannesson.
Lögreglan lýsir eftir
sjónarvottum
í fyrradag um kl. 13, slasað-
ist 11 ára drengur, sem var á
ferð á reiðhjóli á Grettisgötu,
rétt austan við Frakkastíg.
Hann var fluttur á spítala og
hafði fengið heilahristing og
fleiri meiðsli og man ekki
hvernig slysið vildi til.
Ef einhverjir hafa verið
þarna viðstaddir á þessum
tíma, eru þeir beðnir að gefa
sig fram við rannsóknarlögregl-
una.
hinum mcgin við Pripet-ána. Fyr-
ir norðan Beresina-fljót, er rauði
lierinn kominn nálægt bænum Slo-
bin, sem er á síðustu járnbraut
Þjóðverja frá Gomel, á vestur-
bakka Dnépr.
Þjóðverjar gerðu harðar fót-
gönguliðsárásir í gær nálægt Koros-
tcn, og var þeim öllum hrundið.
Sömulciðis var hrnndið hörðum á-
rásnm Þjóðverja hjá Brúsiloff.
í Dnépr-bngðunni lieldur sókn
Rússa áfram fyrir sunnan Kremen-
sjúg. Tóku þeir þar í gær héraðs-
miðstöð og tvo járnbrautarstöðva-
bæi.
Rússar eyðilögðu 49 skriðdreka
fyrir Þjóðverjum í gær. Eyðilagðar
flugvélar eru ekki nefndar, enda
sagt, að ekki hafi verið flugfært í
gær vegna óveðurs.
Timoshenko markskálk var í gær
afhent heiðursmerki af Stalin í
Kreml.
Árásum á
Berlín verð-
ur haldið
áfram
Moskitoflugvélar gerðu árás
á Berlín í gær. Loguðu þar þá
eun eldar eftir fyrri árásir.
Yfirmaður flughersins hélt
ræðu í gær, þar sem hann tal-
aði um hernaðarþýðingu Berlm-
ar. Sagði hann að hún væri
stærsta herstöð Þýzkalands og
væri þar hægt að valda Þjóð-
verjum mestu tjóni á eimun
stað.
Loftvatnir Þjóðverja væru og
hvergi öflugri en þar, en þó ekki
nógu sterkar til að vera færar um
að hindra hina hugdjörfu og leiknu
flugmenn Bretlands í að fram-
„kvæma hlutverk sitt.
Foringi brezka sprengjuflughers-
ins lét svo um mælt í gær, að árás-
um á Berlín mundi ekki liætt, fyrr
en þetta hjarta nazismans væri
hætt að slá.
Almenningur Þýzkalands utan
Berlínar hefur ckki enn fcngið að
vita nm hið mikla tjón, sem orðið
hefur í Berlín. Ávarp það, sem
Framhald á 8. síðu.
1.
Dagskrá útvarpsins 1. desember verður allfjölbreytt og verð-
ur miklu af tíma þess varið til hátíðahalda dagsins.
Sveinn Bjömsson ríkisstjóri flytur aðalræðu dagsins af svöl-
um Alþingshússins og verður henni útvarpað, eins og venja er til.
Klukkan 3 hefst útvarp frá há-
tíðahöldum stúdenta í hátíðasal
Háskólans: Halldór Kiljan Laxness
rithöfundur les upp; Ilermann Jón-
asson alþm. flytur ræðu. Síðan
vcrða tónleikar: Árni Kristjánsson
og Björn Ólafsson leika. Pétur
Jónsson syngur einsöng.
Klukkan 4 hefst útvarp, sem
stcndur yfir í samfellt 3 klukku-
stundir. Þar verður brugðið upp
ýmsum myndum úr sögu þjóðar-
innar, með upplestri kvæða og úr-
valsköflum úr bókmenntum.
Þessi dagskrá verður í 4 köflum:
1. Landið. 2. Þjóðin. 3. Tungan.
4. Framtíðarlandið. — Þessa dag-
skrá annast ýmsir þekktir upplcs-
arar og útvarpsmenn.
Klukkan 7: Stuttur barnatími,
sem vcrður helgaður deginum. Þar
kemur fram nýr barnakór undir
stjórn Jóhanns Tryggvasonar.
Að loknum fréttalestri flytja l)css
ir menn ræðiir: Gísli Sveinsson (for-
scti sameinaðs Alþingis), Einar Arn
órsson (dómsmálaráðh.). Af hálfu
Stúdentafélags Reykjavíkuf talar
Ólafur Lárusson prpfessor.
Auk ))ess verður karlakórssöngur
og önnur tónlist, og að lokum dans-
lög (danshljómsveit Þóris Jónsson-
ar leikur).
Framlenging Háskó'a-
happdrættisins
afgr eldd frá neðri deild
í neðri deild Alþingis var í
gær afgreitt frumvarp um fram
lengingu á einkarétti Háskól-
ans til að reka happdrætti til
1960. Verður frumvarpið nú
lagt fyrir efri deild og er þess
að vænta að það fái fljóta af-
greiðslu þar.
Háskólinn hefur einkaleyfi til
happdrættisreksturs til árs-
loka 1946, en þær tekjur sem
hann á í vændum af happdrætt-
inu fram til þess tíma, er öllum
ráðstafað, en þær munu vera
ca. 300.080 kr. á ári. Ef Háskól-
inn fær happdrættið áfram, þá
ætlar hann að byggja myndar-
lega íþróttahöll með sundlaug
á Háskólalóðinni og mun í-
þróttahús þetta verða lánað
öðrum skólum eftir því sem
hægt er og þörf er fyrir. Sund-
laugin m,un og eiga að vera
opin almenningi og kæmi það
Framhald á 8. síðu.