Þjóðviljinn - 31.03.1944, Blaðsíða 3
í'östudagur 31. marz 1944.
Eitt íþóttasamband eða tvö
Menn eru yfirleitt ekki á eitt sáttir um það, hvort á
okkar ágæta landi skuli vera tvö jafnrétthá íþróttasambönd eða
aðeins eitt. Með öðrum orðum, hvort æðstu aðilamir skuli vera
tveir eða einn, sem hafa með íþróttamálin að gera. Þeir tveir
aðilar sem til greina koma, eru í. S. í. og U. M. ^F. í. íþrótta-
lögin gera ráð fyrir þessum tveim aðilum og setja þá á sumum
sviðum jafn réttháa. Þó segja þau, að í. S. 1 sé „æðsti aðili“
frjálsu íþróttastarfseminnar og komi fram út á við fyrir ís-
lands hönd. Þeir, sem standa með í. S. í. sem „æðsta aðila“
'telja þennan lagabókstaf ótvíræðan. Þeir, sem aftur á móti
setjá U. M. F. í. við hlið í. S. í. sem jafn réttháan aðila, vitna
líka í lögin, eins og t. d. U.M.F.Í.-stjórnin sjálf þar sem hún
segir í opinberu skjali: „í gildandi íþróttalögum er Ungmenna-
félagi íslands veittur jafn réttur og íþróttasambandi íslands
um íhlutun í stjórn íþróttamála landsins 'og ráðstöfun og afnot
íþróttasjóð".
U. M. F.-félagar segja ennfremur: „Við vöktum íþróttirnar
með stofnun og starfsemi okkar. Við héldum fyrsta mótið“. Þetta
er alveg rétt, og fyrir þetta eiga þeir skilið mikið þakklæti og
þetta verður aldrei af þeim tekið, það verður alltaf glæsilegur
þáttur í starfsferli U. M. F. félaganna og hefur vissulega flýtt
xnikið fyrir þeirri íþróttavakningu *sem síðar kom. En látum
nú þessi lög og lagaskilning eiga sig og athugum málið á dálítið
breiðari' grundvelli.
Hvað mundu verkamenn segja, ef tvö verkalýðssambönd væru
starfandi í landinu, og bæði teldu sig hafa jafnan rétt. Hvernig
mundi slík starfsemi geta átt sér stað nema að stóreyðileggja
samtökin. Mig minnir líka að um skeið hafi átt sér stað klofn-
ingur sem torveldaði allt starf, en verkamenn sannfærðust um
að þetta væri ekki leiðin og sameinuðust um eitt samband.
Væri hyggilegt fyrir skáta að hafa tvö bandalög í landinu með
tvo skátahöfðingja? Væri það leiðin, að hafa tvö sambönd ís-
lenzkra karlakóra, berklasjúklinga og tvö fiskifélög. Hvernig lit-
ist mönnum á að hafa tvö búnaðarsambönd, annað fyrir þá sem
stunda einungis landbúnað og hitt fyrir þá sem hefðu jafnframt
sjávarútveg og iðnað eða annað slíkt? Væri það hyggilegt af
Alþingi að samþykkja lög sem gerði bæði samböndin jafn rétt-
há „um íhlutun og stjórn landbúnaðarmála?“ Mig minnir að
nokkur reynsla hafi fengizt fyrir tveim búnaðarmálastjórum, og
að sú reynsla hafi sýnt og sannfært alla um það, að það hafi
ekki verið líklegt til þess að efla íslenzkan landbúnað, eða til
að þjappa bændum saman. Svona mætti lengi telja.
Nú skulum við rifja upp erindi sem íþróttafulltrúi ríkisins,
Þorsteinn Einarsson, flutti á ársþingi í. S. í. fyrir tveimur ár-
um að mig minnir. Þar rekur hann þróunarsögu Norðurlandanna
um skipulagsmál íþrótta og kemur þar fram að tvískipting er
um forustuna og er oft hörð barátta þar á milli, en alls staðar
lýkur þessu svo að samböndin renna saman í eitt. Nærri má
geta hvort samböndin hafi ekki þótzt eiga lagalegan, sögulegan
eða á einhvern annan hátt, fullan rétt á tilveru sinni, en alls
staðar varð þessi réttur að víkja fyrir því eðlilega og hyggilega.
Því í ósköpunum ættum við íslendingar að taka upp það sem
aðrar þjóðir, er standa okkur mikið framan um íþróttamál, hafa
lagt niður og fordæmt? Fyrst það sundraðist þar, þá hlýtur það
að gera það hér líka, en sundrungar þörfnumst við ekki, heldur
' sameiningar.
Eg vil ekki trúa því, að okkur hér takist ekki að finna leið
sem fær sé tif sameiningar, að við séum það lakari íþróttamenn,
einnig á þessu sviði.
Einstaka bjartsýnir menn álíta, að þetta komi allt af sjálfu
sér, án þess að um bað sé talað. En meðan tveir aðilar eru
settir hlið við hlið, báðir jafn réttháir, og annar álítur sig verða
að gæta hagsmuna vissra landshluta (sveitanna) um íþrótta-
mál, og hinum borið það á brýn að gæta hagsmuna hins hlut-
ans (kaupstaðanna) en láti sveitirnar sitja á hakanum, er alltaf
von á baráttu, áróðri, getsökum og öðru slíku sem nauðsynlegt
er að losna við. Þess vegna er óhugsandi **að samböndin þróist
þegjandi og hljoðalaust saman. Það verða að fara fram umræð-
ur um þetta á breiðum, vinsamlegum grundvelli, þar sem réttur
allra verður tryggður jafnt, þar sem tilefnislausum ásökunum
er sleppt en aðeins það dregið fram sem íþróttunum og íþrótta-
lífinu í landinu er fyrir beztu.
Um heiti sambandsins skiptir ekki svo miklu máli, heldur
hitt, að sambandið sé eitt.
ÞJÓÐVILJINN
ÍÞRQTTIR
+ RITSTJÓRI: FRÍMANN HELGASON
«
„Heílsufrædf
íþróitamafina"
Um mataræði íþróttamanna o.fl.
„Matur er mannsins meg-
in“ segir máltækið og það
sannast á engum fremur en í-
þróttamönnum, þeim sem eru
að temja sig til kappleikja.
En þá er að vita hvort þeim
er þörf á nokkru sérstöku mat-
aræði.. Það er auðsætt, að í-
þróttaiðkanir auka næringar-
þörf likamans, eins og allt ann
að erfiði. Það er um líkamann
sem hverja aðra gangvél er
heimtar afl sitt úr einhverju
eldsneyti: því meiri sem orku
þörfin er, þeim mun meiri
verður þörfin á nægu og hent-
ugu eldsneyti. Eldsneytið í lík-
ama mannsins. — Það er fæð-
an. Nú reyna íþróttamenn hvað
mest á vöðvana, mætti þá ætla
að þeim væri sérstök þörf á
næringarefnum sem eru sam-
kýnja vöðvunum. En því er
ekki þannig háttað.
Næringarefnin í allskonar
mat falla í þrjá höfuðflokka:
eggjalivítuefni, svo sem í kjöti
og eggjum, þar næst kolvetni,
svo sem í brauði jarðeplum,
baunum og fleiru og loks feiti.
Næringargildi þessara efna er
alveg á við hitagildi þeirra og
ef við segjum aðhitagildi eggja
hvituefna og kolvetna sé 4,1,
þá er hitagildi feitmetis 9,3,
næringargetan fullumhelmmgi
meiri. Mönnum .hefur , áður
sýnzt svo, að eggjahvítuefnin
hlytu að vera aðalnauðsvn
hvers atorkumanns, af því
að þau eru aðalefni vöðv-
anna, og menn hafa reikn-
áð út „'■neðalfæðr og útkom-
an orðið á dag 118 gr. e.hv.efni,
50 gr. féiti 500 gr. kolvetni. En
nú hafa menn komizt að raun
um að trúin á eggjahvítuefnin
(kjötið) er 'oftrú.
Það er óhætt að færa þörf-
ina á eggjahv.efnunum niður
í 60 gr. á dag eða því sem næst.
Engu að síður verður að gæta
þess vel, að það næringarefni
eru öllum mönnumnauðsynlegt
og ber því eingöngu að ræða
um nauðsyn Jhófsemi og skað-
semi óhófs. Sannleikurinn er sá
að mikil nautn eggjahvítuefna
(kjöt, fiskur og fleira) er meir
en óþörf, er líka skaðleg, af
þvi að þesskonar fæða er yfir-
leitt tormelt og það sem verst
er, slík fæða lætur eftir sig i
líkamanum ýms illkynjuð úr-
gangsefni.
Því er svo háttað, að það
sannaðist fyrst og fremst á i-
þróttamönnum, að unnt er að
drýgja erfiðustu líkamsþrautir
án þess að njóta mikilla eggja-
hv.efna. Þær tilraunir leiddu í
ljós að íþróttamenn ná einna
mestri getu, ef þeir gæta mik-
..Efnir til gestamóts í kvöld
wr-
Íþróttasíðan náði tali af hin-
um nýkjörna formanni U. M. F.
R., Stefáni Runólfssyni, og
sagðist honum svo frá um
væntanlega starfsemi félagsins:
Félagið hefur nú gengið í í-
þróttasamband íslands og hef-
ur í hyggju að hefja marg-
þætta íþróttastarfsemi. Glím-
an verður þó þar efst á baugi
og er ætlunin að þegar í vor
verði efnt til námskeiðs i
glímu með sendikennara I.S.I.
Kjartan G. Bergmann, sem
kennara.
Þá höfðum við hugsað okk-
ur, að hefjast handa um frjáls
ar íþróttir og höfum augastað
á kennara, en húsnæði hamlar
að minnsta kosti í bili, en við
vonum að úr því rætist. Gert
er ráð fyrir að í vor verði hald
ið íþróttanámskeið með hugs-
anlegri þátttöku utan af landi.
Ef til vill yrði kennsla í hand-
knattleik samtímis.
Við höfum þegar hafizt;
handa um fjársöfnun til kaupa
á stórum birgðaskemmum sem
við ætlum að nota sem æfinga-
skála. Hafa margir góðir og
gamlir ungmennafélagar og í-
þróttaleiðtogar lagt í sjóð i
þessu augnamiði mjög myndar-
legar upphæðir. M. a. má þar
nefna Jóhannes Jósefsson, Sig-
urjón Pétursson, Ben. G.
Waage, Magnús Kjaran, Eyjólf
Jóhannsson, Guðm. Kr. Guðmi,
Sveinbjörn Frímannsson og
marga fleiri sem lofað hafa
stuðningi. Er ætlun okkar að
íþróttamenn utan af landi geti
fengið kennslu hjá félaginu
sem „gestir“ meðan þeir dvelja
hér, án Rvaða eða óska. Auk
íþróttanna hefur félagið með
höndum og beitir sér fyrir
ýmsum þeim málefnum sem á
stefnuskrá U. M. F. í. eru; skóg
rækt, fræðslustarfsemi o. fl. í
kvöld gengst félagið svo fyrir
sínu fyrsta gestamóti og vonar
að geta haldið því áfram í fram
tíðinni.
í kvöld koma fram 4 þekktir
ræðumenn, þeir Árni Óla
blaðamaður, Bjarni Ásgeirsson
alþm. Guðjón B. Baldvinsson
og Jóhannes úr Kötlum. Hóf-
inu stjórnar Vigfús Guðmunds
son, allt gamlir og ungir ung-
mennafélagar.
Þá verður þarna einsöngur
og almennur söngur og vonar
stjórnin að ungmennafélagar í
bænum og aðrir velunnarar
f jölmenni
Stjórn félagsins skipa nú auk
mín: Helgi Sæmundsson vara-
form., Kristín Jónasdóttir gj.
(endurkosin),Gunnar Norðdahl
rit., • Sveinn A. Sæmundsson
fjrit.
Iþróttasíðan óskar félaginu
til hamingju með þessa auknu
starfsemi sína, og vonar að það
eigi eftir að auka á hróður
reykvískrar æsku og íþrótta-
gesta sinna.
Landskcppni í Færeyjuii. 1944, í knatt
spyrnu og hsndknattleik
Færeyingar hafa ákveðið
landskeppni sína í knattspyrnu
og handknattleik. Verður hún
þannig: I meistaraflokki verða
14 félög sem keppa. Fer
fyrsti leikur fram í Klakksvík
29. maí milli Eiðis boltafélagog
I. F. Úrsliteleikur fer fram í
Þórshöfn 3. sept:
í I. fl. verða 8 lið sem keppa
og fer fyrsti leikurinn fram í
Vestmana 11. júní milli V. I. F.
og H. B. Úrslitin verða í Þórs-
höfn l(tT sept.
ils hófs í þeim næringarefnum.
Þetta er erfitt mál og ráðleg-
i ast er að fara eftir því, sen,
j læknar leggja til. Dr. V. Torg-
< Framh. á 8 síðu.
Handknattleiksmót í meist-
arafl. karla hefst 11. júní með
leik milli V. I. F. og L. S.
(Kennaraskólinn). 7 lið keppa.'
Úrslit verða í Þórshöfn 10. sept.
í I. fl. verða 4 lið og hefst
keppnin 25. júní með leik milli
Neistan og S. T. T. F. Úrslit
verða í Þórshöfn 3. sept. Meist
aralið kvenna í handknattleik
verða ellefu og fer fyrsti leikur
þeirra fram í Klakksvík 11.
júní milli E. B. (Eiði) og
Störnunnar (Klakksvík). Úr-
slit verða í Þórshöfn 3. sept.
t I. fl. kvenna eru 6 lið og fer
fyrsti leikur fram í Klakksvík
18. júni milli Stjörnunnar og
Neistans. Úrslit. í Þórshöfn 6.
ágúst.