Þjóðviljinn - 22.12.1944, Blaðsíða 1

9. árgangur.
VILJINN
Föstudagur 22. desember 1944.
261. tölublað.
Pólskir bændur f á
land
Pólska Þjóðfrelsisnefndin hefur
útlhlutað landi til 40.000 bænda.
— Hefur mörgum stórjörðum ver-
ið skipt upp samkvæmt umbóta-
áætlunum Þjóðfrelsisnefndarinnar
um landbúnaðarmál.
tll ill I Beloin
Hámark sóknarinnar sennilega ekki fyrir jól
Yfirherstjórn Bandamanna gaf út yfirlit yfir þýzku
gagnsóknina í gær. — Er þar sagt, að Þjóðverjar hafi
rekið tvo stóra fleyga inn í varnarsvæði 1. bandaríska
hersins og komizt allt að 50 km inn í Belgíu.
Þjóðverjar hertu sóknina í gær, en vöm Banda-
manna var líka öflugri.
Herfræðingar telja ólíklegt, að gagnsókn Þjóðverja
nái hámarki fyrir jól.
Nyrðri fleygurinn nær vestur
fyrir veginn frá Liege til Ardenna-
fjalla. — Á þessu vígsvæði hafa
Bandaríkjamenn náð bænum
Stavelot aftur á sitt vald. — Þeir
hafa og króað inni þýzkt lið, sem
jhöfur um 60 skriðdreka, og hrundu
í gær öllum tilraunum Þjóðverja
til að koma því til hjálpar. — XJrðu
Þjóðverjar fyrir afar miklu tjóni.
Syðri fleygurinn er í norðurenda
Luxemburgs. — Hafa Þjóðverjar
tekið bæinn Wiltz og eru komnir
8 km inn í Belgíu.
Malmedy er í höndum Banda-
manna.
1 Kaupmannahöfn hafa liðs-
menn okkar sökkt þremur þýzk-
um gufuskipum og sprengt upp
einn vagnsfarm af hlutum úr
hefndarvopninu, V2. — Eru þeir
Rússar taka 80 þorp
og bæi
Rauði herinn tók meir en 80
þorp og bœi í Téklcoslovakíu og
Ungverjalandi i gœr. — Þar af
voru tveir mikilvœgir járnbrauta-
bœir í Slovakíu og 30 aðrir bœir
og þorp.
1 Norðaustur-Ungverjalandi tók
liann um 50 bæi og þorp, þ. á. m.
merka hergagnaiðnaðarbæi.
Rússar tóku 1500 fanga í fyrra-
dag og eyðilögðu 59 skriðdreka fyr-
ir Þjóðverjum og 27 flugvélar.
Engar fréttir hafa borizt frá
Moskvu um sókn þá, sem Þjóð-
verjar segja, dð rauði herinn hafi
byrjað í Suðvestur-Ungverjalandi.
Skriðdrekavarnabyssur og
steypiflugvélar Bandamanna valda
Þjóðverjum miklu tjóni.
Þjóðvcrjar segjast nú hafa tekið
20.000 fanga, eyðilagt 136 skrið-
dreka Bandamanna og tekið 120
s'kriðdreka og vélknúnar fallbyss-
ur herfangi.
Þjóðverjar beita enn talsvert
miklu fallhlffáliði. — Sumir her-
manna þeirra eru klæddir einkenn-
isbúningum Bandamanna, og öku-
tæki þeirra hafa sum einkennis-
merki Bandamanna.
Flugveður er ekki gott ennþá,
en sprengjuflugvélar Bandamanna
framleiddir í verksmiðjunni Toro-
tor.'
Á Fjóni var m. a. sprengd raf-
magnsskiptistöðin, sem þýzka sjó-
liðsstöðin í Böjden notar.
Samgangnaskemmdarverkum er
nú ekki aðeins bcint af miklu a/fli
gegn flutningum Þjóðverja til Nor-
egs og frá, heldur ná þau einnig
til skipa þeirra, sem Þjóðverjar
nota við flutningana. — Er hér
bæði um að ræða skip, sem Þjóð-
verjar hafa kastað eign sinni á í
Danmörku, og herskip, sem þeir
nota til fylgdar. — Á einiim degi
voru átta skip eyðilögð eðá
skemmd í Kaupmannahöfn.
Dansldr föðurlandsvinir hafa
fengið sannanir fyrir því, að Þjóð-
verjar séu byrjaðir að flytja her
sinn burt úr a. m. lc. nokkrum
hluta Noregs.
Sökkt hefur verið allmörgum
tundurskeytaibátum og ferjum,
sem Þjóðverjar geymdu í skipa-
smíðastöð flotans.
Framh. á 8. síðu.
gerðu harða árás á borgina Trier,
sem er ein lielzta flutningamiðstöð
þýzka sóknarhersins.
TAKA DILLINGEN.
Bandamenn liafa nú tekið bæinn
Dillingen í Saar og ýmsa víggirta
staði nálægt Saarlautern.
Fyrir austan Saarregumines var
hrundið gagnáhlaupi Þjóðverja.
Reykjavík fær 5
Svíþjóðarbáta
fíorgarstjóri upplýsti á fundi
bœjarstjórnar í gœr, að Reykjavík
mundi fá 5 af hinum svokölluðu
Svíþjóðarbátum og yrðu það allt
80 tonna bátar. Til að festa lcaup
í bátunum þarf bœrinn að leggja
fram 75 þús. lcrónur vegna hvers
báts, og fór borgarstjóri fram á að
bœjarráði vœri heimilt að leggja
þetta fé fram í bráð. Bátana kvað
hann mundu verða selda einstak
lingum eða félögum og vœri vissa
fyrir að lcaupendur vœru tilbúnir,
og bœrinn því brátt fá þetta fé
endurgreitt.
Gríska stjórnin
klofin
Fréttir frá Grikklandi herma, að
stjórn Papandréus sé lclofin um
ríkisstjóramádið. •— Sé „vinstri“
armurinn undir forystu Papandré-
j us fylgjandi stofnun þessa embœtt-
is, en hœgri armurinn á móti.
Ekkert svar hefur borizt frá Ge-
org lconunig.
Harold McMillan er kominn aft-
ur til Aþenu frá Ítalíu. — Þangað
skrapp hann til að tala við Alex-
ander yfirhershöfðingja.
fíretar brutust í gær inn á vam-
arsvœði ELAS-hersins í Áþenu eft-
ir harða lofárás. Gerði þetta fót-
göngulið stutt skriðdrekum. — Á-
kaft er barizt á Likabettos-hœð.
Bretar segjast hafa um % Aþenu
á sínu valdi og liafa tekið allmargt
fanga.
í brezkum fréttum er sagt, að
ELAS-hersveitir, sem undanfárið
hafi barizt í Albaníu, séu komnar
inn í Norður-Grikkland og hafi
ráðizt á hersveitir hægri manna
undir stjórn Servas hershöfðingja.
Slfitla liplng fiansla Mnmislis
í síðara helmingi nóvembermánaðar höfum við haldið áfram árás-
um okkar á jámbrautasamgóngur, skip og verlcsmiðjur óvinanna.
Við gerðum fœrri árásir á jámbrautimar en i fyrri helming mánað-
arins, af því að Þjóðverjar hafa lítið fengizt við herflutninga.

læiirstlfFE ösHir niiiinr öloiröi?
■i'PI-t e * ■ ’UUE "<*■• M-H- ■*" ' "
mnni in smiiin oll miDPiöiigið
Allmiklar umræður urðu á fundi bæjarstjómar í gær, um
samningsuppkast, sem hafnarstjóm hefur gert við Slippfélagið.
Réttindi félagsins til að reka slipp þar sem hann nú er, renna út
1951 og getur bærinn þá keypt nokkuð af því landi, sem félagið
á þama fyrir 30 kr fermetrann. Slippfélagið hyggst að endur-
byggja slippinn bráðlega, og hefur því farið fram á að fá rétt-
fyrst trúboða til njósna en framkvæmdi síðan fjöldafangels-
anir og misþyrmdi föngum grimmilega.
Jón Áxel Pétursson gagnrýndi
þessa áfstöðu hafnarstjórnar, og
taldi hana mundu tefja fyrir fram-
kvæmdum inn við Elliðaárvog,
ennfremur taldi liann að Slippfé-
lagið fengi með samningi þessum \
fríðindi fram yfir hliðstæ'tt fyrir-
tæki, h. f. Skipanaust, sem fyrir-
hugað er að reisi slipp inn við
Elliðaárvog, þar sem það félag yrði
sjálft að annast dýpkun vegna
sinna mannvirkja, en Reykjavík-
unhöfn mundi annast þá dýpkun,
sem þyi'fti vegna frámkvæmda
Slippfélagsins. Ennfremur taldi
Jón að slippar við vesturhöfnina
myndu verða í vegi fyrir nauðsyn-
legum byggingum vegna ýmiskon-
ar fiskvinnslu. Jón bar fram svo-
hljóðandi tillögu:
„Bæjarstjórn samþykkir að lýsa
því yifir, að það er hennar vilji að
Reýkjavíkurhöfn. notfæri sér
kauparéttinn að Slipplóðinni, sam-
anber samning dags. 15. jan. 1932
3. og 7. gr., og frestar að svo
stöddu ákvörðun um hagnýtingu
lóðarinnar, þar sem enn eru 7 ár
eftir af samningstímanum“.
Borgarstjóri og Björn Bjarnason
andmæltu Jóni og töldu að nauð-
syn bæri til að slippur yrði fram-
vegis innan hafnarinnar og sjálf-
sagt bæri að leggja megin á'herzlu
á að fullbyggja Reykjavíkurhöfn
Frh. á 8. síðu.
Hryðjuverk Gestapo nálægt Bergen
Grimmd þýzku gestapomannanna í Noregi vex enn. Nýlega
nauðlenti brezk flugvél hjá Os, sem er 30 km. fyrir sunnan
Bergen og tókst flugmönnunum að komast undan. Gestapo sendi
fyrst trúboða til njósna en framkvæmdH síðan fjöldafangels-
anir og misþyrmdu föngum grimmilega.
Fyrst sendu gestapomenn
mjög „kristilegan“ kvenmann
til Os, seldi hún kristileg smá-
rit og Nýja testamentið. Jafn-
hliða njósnaði hún um íbúana
og hvarf síðan á brott, en kom
brátt aftur í fylgd með gestapo-
mönnum, er framkvæmdu gagn
gera húsrannsókn Voru allir
frá 18 ára til 65 ára aldurs
reknir út úr húsunum og særð-
ir jafnt seni ósærðir fangar látn
ir liggja á freðinni jörð allt að
Deilt á brezku
stjórnina í lávarða-
deildinni
Harrington lávarður, sem er
Vérkamannaflokksmaður, deildi á
brezku stjórnina í gær á fundi í
lávarðadeild brezka þingsins. —
Ilann sagði gríska kónginn ekki
verðan stuðnings, því að hann
hdfði fyrrum haldið uppi einræðis-
stjórn í landinu.
Harrington sagði, að Scobie
hershöfðingi ætti að bjóða ELAS
sanngjarna vopnahlésskilmála.
8 stundir. Einum fanganna var
misþyrmt svo, að hann lézt á
leið til höfuðstöðva Gestapo í
Bergen. Öllum, sem álitnir voru
„grunsamlegir“ var meira og
minna misþyrmt.
Daginn eftir var leitinni
haldið áfram með aðstoð her-
liðs- Þjóðverjar segjast hafa
fundið leynilegt voþnabúr Norð
manna.
Yfir 100 manns voru teknir
fastir og sendir ýmist í fanga-
búðir eða gestapofangelsið í
Bergen.
Þetta grimmilega framferði
gestapomannanna hefur vakið
mikla ólgu meðal íbúanna í
Bergen.
(Frá norska bfaðafulltrúan-
um í Reykjavík).
Sókn segir upp
samningum
Starfsstúlknafélagið Sókn hefur
sagt upp samningum við llíkis-
spítalana og Elliheimilið. Sainn-
ingarnir ganga úr gildi 1. janúar.
Samningaumleitanir standa yfir.