Þjóðviljinn - 25.02.1945, Blaðsíða 8

InnflufníngS" og úfflufníngsverzlun sX árs
Janúar-hejti „IIagtíðinda“ er komið út. Er í því yfirlit yjir inn- og
útjlútningsverzlunina á s.l. ári. í því yjiÆti sést, að um 93% af útjlutn-
ingstekjum landsmanna á s.l. ári lcomu frá sjávarátvegnum, og er það
5% meira en s.l. ár. Ymsar jróðlegar upplýsingar eru í þessu yfirliti og
jer nokkuð af þeim hér a eftir.
ÚTFLUTNINGURINN.
Á s.l. ári nam útílutningur ís-
lenzkra afurða kr. 253.844.530.00
eða kr. 20.825.570.00 meira en árið
1943. Langstærsti liðurinn í út-
flutningi s.l. árs, eins og undanfar-
in ár, er ísfiskurinn. Útflutningur
hans nam að verðmæti tæpum 120
millj. kr. s.l. ár eða tæpum 10 millj.
kr. meira en árið 1943. Næst
v
stærsti liðurinn var freðfiskur,
rúmlega 47 millj. kr. eða rúmum
26 millj. kr. meira en 1943. Þriðji
stærsti liðurinn var síldarolía,
rúmlega 26 millj. kr., heldur minna
en 1943. Annars er útflutnings-
verzlun s.l. árs nokkuð svipuð og
árið 1943. Nokkrar breytingar
hafa þó orðið á. Útflutningur verk-
aðs saltfisks he'fur minnkað veru-
lega eða úr l1/? millj. kr. niður í
rúml. 160 þus. kr. Sala niðursoð-
ins fisks hefur aukizt um 300 þús.
kr. og er nú tæplega 800 þús. kr.
Lax og silungur var ekkert fluttur
út s.l. ár, en nam tæpum 80 þús.
kr. árið áður. Síldarmjölssalan
jókst um rúman helming, og var
rúml. 13 millj. kr. Saltkjötssalan
jókst verulega, eða úr 170 þús. kr.
í rúmar 900 þús. kr. Ullarsalan var
engin á s.l. ári, en var rúmar 9
millj. árið áður. Útflutningur á
refa- og minkaskinnum minnkaði
verulega, eða urn tæpar 800 þús.
kr.
INNFLUTNINGURINN.
Á s.l. ári nam innflutningurinn
rúmum 240 millj. kr., eða um 10
millj. kr. minna en árið 1943. Það,
sem sérstaka athygli vekur í sam-
bandi við innflutninginn, er, að
inmflutningur á framleiðslutækjum
hefur minnkað verulega frá því
árið áður. Þe'ssi framlciðshdæki
heyra undir liðina vélar og áhöld
og rafmagnsvélar og áfhöld í yfir-
litinu yfir innflutninginn. Þessir
liðir hafa minnkað um rúmar 9
millj. kr. frá árinu 1943 og nema
tæplega 25 millj. kr. Innflutningur
á járni og stáli hefur og minnkað
um 4.5 millj. kr. Hins vegar hefur
innflutningur á leirmunum og
glervörum, sem að miklu leyti
mun vera óþarfa glysvai'ningur,
aukizt um meira en heiming, og^
nam 6 millj. 165 þús. kr. Einnig er
það atihyglisvert, að um leið og
innflutningur á alls konar vélum
og áhöldum minnkar,,eins og áður
er sagt, eykst stöðugt inuflutning-
ur á álnavörum og vef.iaðarvör-
um, og „höttum alls konar“, eins
og það heitir í Hagtíðindunum.
Inn'flutningur á þessum vörum
jókst um 6.7 millj. kr. á s.l. ári og
nam um 41.5 millj. kr. eða 15 millj.
kr. meira en innflutningur véla
og áhalda. — Þessar tölur eru at-
hyglisverðar fvrir okkur íslend-
inga, sem höfum ákveðið að gera
byltingu í framleiðsluháttum okk-
ar. Sú stefna, sem.ráðið hefur í
verzlunarmálum okkar undanfarin
ár, verður að hverfa. Við verðum
að hætta að eyða gjaldeyri okkar
í ónytsaman glysvarning að veru-
legu leyti eins og verið hefur, en
beina í þess stað því fjármagni.
sem við höfum, — og það skortir
okkur vissulega ekki, — inn á rétt-
ar brautir, — við verðum að kaupa
framleiðslutæki fyrir gjaldevri okk-
ar, framleiðslutæki, sem munu gefa
okkur margfaldlegan arð í fram-
tíðinni.
Kveðjuhljómleikar
Guðmundar Jónssonar
Guðmundur Jónsson, söngv-
ari hélt kveðjuhljómleika í
Gamla Bíó í fyrrakvöld, fyrir
fullu húsi.
14 lög voru á söngskránni, en
söngvarinn varð að syngja 2
aukalög. Mestan fögnuð áheyr-
enda vakti meðferð söngvarans
á þessum atriðum söngskrárinn
ar: Sverrir konungur, eftir
Sveinbjörn Sveinbjörnsson;
Mamma, eftir Sig. Þórðarson;
Til kvöldstjörnunnar, úr óp.
„Tannhauser“, eftir Wagner,
Prologo úr óp. „Pagliacci“, e.
Leoncavallo, (var því lagi sér-
staklega vel fagnað og söngvar-
inn hylltur hvað eftir annað),
Song of songs, eftir Moya, og
Söngur ferjumannsins á Volga,
rússneskt þjóðlag.
Síðustu hljómleikum Guð-
mundar að þessu sinni, er halda
átti í kvöld, er frestað til þriðju
dagskvölds kl. 11,30. Aðgöngu-
miðar er seldir hafa verið að
hljómleikunum, gilda á þriðju-
dagskvöld.
Þjóðleikhúsnefnd
skipuð
Hinn 19. þ. m. skipaði mennta-
málaráðherra eftirgreinda menn í
nefnd til þess að gera tillögur um
og hafa með höndum undirbúning
að rekstri Þjóðleikhússins.
Þorstein O. Stephensen, leikara,
Brynjólf Jóhannesson, leikara,
Halldór Kiljan Laxness, rithöfund,
Jakob Möller, alþingismann, og
Ólaf Björnsson. skrifstofnmann.
Þorsteinn Ö. Stephensen er for-
maður nefndarinnar.
Leiöretting
í niðurlagi greinarinnar: Rann-
sókn á skólaihúsnæði, á 8. síðu
Þjóðviljans í gær, hefur fallið nið-
ur lína og skökk lína verið sett í
staðinn. Línan, sem féll burt og
er 6. iína að neðan, er rétt þannig:
Steinþór Guðmundsson kvaðst
sammála því o. s. frv.

Er Sæmundur Ólafsson að hóta
brottrekstrum úr Sjómannafélaginu?
Sæmundur Ólafsson — sá sami og sjómenn þekkja eftir um-
mæli þau er hann lét falla í þeirra garð á síðasta Alþýðusam-
bandsþingi — lét ljós sitt skína í Aiþýðublaðimi í gær og beindi
í þetta sinn geiri sínum einkum að Páli Helgasyni.
Þar segir hann m. a. þessi eftirtektarverðu orð:
„Það mun engum sjómannafélaga haldast uppi til lengdar
að bera formann Sjómunnafélags Reykjavíkur, Sigurjón Ólafs-
son, lognum sökum. Þeim sjómannafélögum, sein ætla að verða
miklir menn á slíkri iðju, er bezt að flytja sig þegar yfir í þau
verkalýðsfélög sem grundvalla starfsemi sína á svikum og blekk-
ingum“.
Þótt sleppt sé bæði þvættingi Sæmundar um að P. II. hafi
borið S. Á. Ó. lognum sökum og aðdróttunum hans í garð verk-
lýðssamtakanna, gefa þessi orð Sæmundar og starfsaðferðir sjó-
mannafélagsforustunnar ástæðu til nokkurrar unxhugsunar.
Aðalfundur Sjómannafélags Reykjavíkur er aðeins auglýst-
ur í blaði gins flokks, Al'þýðublaðinu. Á fundinum fá gæðingar
sjómannafélagsstjórnarinnar ótakmarkaðan ræðutíma til árása á
þá menn er ekki voru á línu „sálufélaganna“ á síðasta Alþyðu-
sambandsþingi. Þegar einn úr röðum sjómanna biður um orðið
þá meina þeir honum að tala nema í 5 mínútur af því þcim
finnst ó'heppilegt að félagsmenn hlusti á það sem hann hefur !«ð
flytja.
Þegar þeir þannig neyða þenna félagsmann til að ræða málið
á opinberum vettvangi svarar Sæmundur því, að slíkum mönn-
um sé „hezt að jlytja sig þegar“. — Ber að skoða þessi orð Sæ-
mundar sem hótun um að reka eigi úr Sjómanna'félaginu alla ])á
sem ekki eru sammála Sæmundi og „sáluifélögum“?
0JÓÐVILIINN
LL.0. og nýja Þjóðabandalagið leita
að aðsetursstað
JSLENDINGAR hafa fergið áhuga á I.L.O., hinni al-
þjóðlegu verkamálastofnun, vegna þeirrar ákvörðun-
ar Alþingis að ísland genzi þátttakandi í stofnuninni. Und-
anfarið hefur stofnunin haft aðalstöðvar í Montreal, Kana-
da, en í nýkomnum enskum blöðum er talið að I.L.O. sé
að leita sér að stað fyrir aðalstöðvar í framtíðinni. New
Statesman and Nation segir m. a.: „Höllin sem I.L.O. lét
bySgía í Genf hefur staðið laus síðan íbúarnir fluttu
til Montreal snemma í stxðinu. Nú er talið að I.L.O. þurfi
að líta eftir nýjum aðseturstað, því enginn virðist því
hlynntur að áfram verði haldið í Genf; byggingar stofnun-
arinnar og Þjóðabandalagsins mætti sem bezt nota sem
bækistöðvar nýs alþjóðaháskóla.“
|MÝJA alþjóðabandalagið mun einnig vera að leita sér
að samkomustað, segir New Statesman ennfremur,
því ekki er líklegt að Sviss verði fyrir valinu á ný, eink-
um myndu Sovétríkin hafa á móti því. Um það er að ræða
hvar hægt væri að koma I L.O. og Þjóðabandalaginu fyrir
með sæmilegu samkomulugi og hagsýni. Haag, aðseturs-
staður alþjóðadómstólsins, er auðvitað möguleiki, Ant-
werpen og Kaupmannahöfn hafa einnig sína áhangendur,
einnig hefur verið orðað spánný borg, alþjóðleg frá byrj-
un, og ef til vill undir alþjóðlegri stjórn. En einnig
slík borg yrði að vera emhversstaðar. London er hugsan-
legur staður, en skyldu Stalín og Bandaríkjamenn verða
því samþykkir. Sennilegc er að þetta vandamál verði að
r
leysast innan skamms, því Montreal verður ekki heppi-
legur staður á hinum erfiðu tímum eftirstríðsáranna.“
Brezka afturhaldið íbraski með einn
[inn enn
kóngi
pALL Francostjórnarinnai’ getur ekki dregizt lengi. Meiri-
hluti þjóðarinnar er honum nú þegar mótsnúinn, og
hann hefur misst alla von um erlenda hjálp. — Þessi um-
mæli eru ekki úr neinu málgagni spænskra lýðveldissinna,
heldur úr Observer, hinu erkiafturhaldssama blaði enska
íhaldsins. Segir blaðið að Franco sé nú orðið ljóst, að
hann þurfi ekki að vænta stuðnings Bx’eta, og er það vel
farið, því langlundargeð biez'ku stjórnarinnar við hina
fasistisku kúgunarstjórn Spánar hefur vægast sagt verið
furðulegt. Þangað hafa verið flutt frá löndum Banda-
manna dýrmæt hernaðarhráefni, kol og olía, enda þótt
Francostjórnin hafi raunverulega tekið þátt í stríðinu með
Þýzkalandi, sent fimmta hluta spánska hersins til austur-
vígstöðvanna og beitt iðnaði Spánar í þjónustu þýzka naz-
ismans. Bretar hafa í afstoðunni til Spánar verið mun aftur
haldssamari en Bandaríkjastjóm, sem lét snemma á árinu
sem leið opinberlega í ljóo andúð sína á fasistastjóm
Spánar (Cordell Hull).
JJNDANFARIÐ hefur vei’ið mikil hreyfing meðal
spánskra lýðveldissinna heima og erlendis, sem vinna
ótrautt að falli hinnar fasistisku Francostjómar. Dr. Juan
Negrin, hinn heimskunni forsætisráðherra lýðræðisstjóm-
arinnar, hefur ferðazt miili aðalstöðva spánskra lýðveld-
issinna í útlegðinni, en að sjálfsögðu hefur ekkert verið
látið uppi um árangur ferða hans enn. Hinsvegar virðist
svo sem' brezka afturhaldið hugsi sér að styðja „kóngs-
efnið“ Don Juan til valda á Spáni. og hefur fulltrúi hans
Senor JLópez Olivan veric kvaddur til London, að því er
ráða má af Observer, tii skrafs og ráðagerða við brezka
áhrifamenn. En hætt er við að Churchill takist ekki betur
me? kónginn á Spáni, en hátignimar á Ítalíu og Grikklandi.
— Spánverjar geta sjálfsagt komizt af kónglausir, — og
vonandi öðlazt frelsi án pess að harmleikurinn frá Aþenu
endurtaki sig í Madrid.