Þjóðviljinn - 13.03.1945, Blaðsíða 5

t>JÓÐVILJINN — Þriðjudagur 13. marz 1945
þJÓÐVILJl
Útgefandi: Samciningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Hitstjóri og ábyrgðarmaður: Sigurður Guðmundsson.
Stjórnmálaritstjórar: Einar Olgeirsson, Sigfús Sigurhjartarson.
Ritstjórnarskrifstofa: Austurstrœti 12, sími 2270.
Afgreiðsla og auglýsingar: Skólavörðustíg 19, simi 2181^.
Áskriftarverð: í Reykjavík og nágrenni: Kr. 6.00 á mánuði.
Úti á landi: Kr. 5.00 á mánuði.
Prentsmiðja: Víkings'prent h.f., Garðastrœti 17.
Verða launalögin upphaf
að bættum búrekstri?
„Kaupfélög og kaupmenn gegn
sósíalistum“
•Þessa dagana er samvinnumönnum að berast febrúarhefti
Samvinnunnar. Þetta er tímarit okkar allra, sem erum í kaup-
félögum ixrnan Sambands íslenzkra samvinnufélaga, og raunar
væri hægt til þess að ætlast að það flytti skoðanir þess fjöl
menna hóps, sem telur að þeir sem þurfa að kaupa eða selja
vöru, hver svo sem varan er, geri það sjálfum sér og þjóðar-
heildinni haga|ilegast með því að mynda samvinnufélög og
láta, þau annast viðskiptin. Ekki þarf að taka fram að sá fjöl-
•menni hópur, sem samleið á að þessu marki, er um margt ósam-
mála, meðal annars er þar að finna menn úr öllum stjórnmála-
flokkum. Samvinnunni er ætlað að vera málgágn fyrir hinn
sameiginlega áhuga allra þessara manna, og að vera með öllu
hlutlausri um það sem þeim ber á milli innbyrðis og ekki kem-
ur samvinnustefnunni við. Þannig hafa allir heiðarlegir og full-
veðja leiðtogar samvinnumanna hugsað, en annað hljóð er nú í
skrokk þeirra manna, sem gefa út Samvinnuna.
í febrúarhefti Samvinnunnar birtist forustugrein, sem er
einskonar dagskipun hinna „vísu feðra í Sambandinu“ og er að
efni til á þessa leið:
„Kaupfélög og kaupmenn eiga að mynda samfylkingu gegn
sósíalistum. Það er bamaleg stefna liðinna tíma, ef kaupfélögin
hugsa sér að. leysa kaupmennina af hólmi, nú ber að leggja
megináherzlu á góða samvinnu kaupfélaga og kaupmanna“
í greininni er þetta orðað þannig meðal annars:
„Þegar Samvinnan stækkaði um næst síðustu áramót, gerði
ég mér far um að benda á markalínu milli samvinnustefnunnar
og andstæðinga hennar og keppinauta. Eg komst að þeirri nið-
urstöðu að kommúnistar væru höfuðandstæðingar samvinnunn-
ar, því að þeir stefndu að tortímingu og algerðri eyðileggingu
hins frjálsa samstarfs ... “
„Reynslan sýnir, að íslenzk kaupfélög og íslenzkir kaupmenn
hafa svo að segja í félagi gert verzlunina innlenda. Áður fyir
hefur einstökum mönnum úr báðum þessum herbúðum dottið
í hug að þeir gætu algerlega sigrað hinn aðilann, en nú vita
allir skynsamir menn, að sá sigur getur ekki unnizt, nema með
allsherjar landsverzlun, en það hentar hvorki samvinnu- né sam-
keppnismönnum. Þvert á móti geta kaupfélög og kaupmenn ekki
annað, þegar á reynir, heldur en staðið hlið við hlið til að
sjálfbjörgun mæti ásókn þeirra, sem vilja eyðileggja báða þessa
aðila. Niðurstaða málsins verður því sú, að samvinnumenn og
kaupmenn berjast af alefli móti ríkisverzlun kommúnista".
Svo mörg eru þau orð Samvinnunnar og er full vissa fyrir
að þau eru ekki töluð fyrir munn samvinnumanna almennt, en
það er til athugunar fyrir samvinnumenn um land allt hvort
þeir vilja ölly lengur hlíta forustu manna, sem telja sitt megin
verkefni að etja samvinnumönnum gegn samvinnumönnum en
mynda bandalag við kaupmenn. Stefna þesskra manna hefur
komið beflega fram á tveimur síðustu aðalfundum S- í. S., þar
hafa þeir gengið fram með vaxandi hávaða ,(sbr. stríðsyfirlýs-
ingu síðasta fundar á hendur sósíalistum), en fylgi þeirra og
tök á fundunum hefur staðið í öfugu hlutfalli við hávaðann, og
ætti nú brátt að draga að því, ef samvinnumenn gera skyldu
sína, að tónn þeirra næði háa c-inu og fylgið núllinu.
Um síðustu mánaðamót lauk,
með sigri, á Alþingi hinni þraut-
leiðinlegu baráttu starfsmanna ís-
lenzka ríkisins, fyrir því að sett
væru mannsæmandi lauitalög.
Hörð he'fur sú barátta verið ut-
an Alþingis. og engu síður innan
þess, svo óvíst er að nokkurt mál
hafi átt jafn örðugt uppdráttar.
sem þó var stefnumál ríkisstjórn-
lar sem naut rí'flegs meiri hluta
Alþingis, og sem enginn alþingis-
maður vildi kannast við að hann
væri á móti.
Verður því ekki sagt að þeim,
sem greiddu atkvæði gegni réttlæt-
ismálinu, hafi farizt stórmannlega,
og allra sízt stuðningsmönnum rík-
isstjórnarinnar. En eflaust má
þakka það drengilegri festu henn-
ar að málið náði þó fram að ganga.
Við undirbúning að setningu
þessara nýju launalaga kom í ljós
hið furðulegasta ósamræmi. Er
fróðlegt í þvi sambandi að tilfæra
eitt dæmi, þó það skipti ekki miklu
máli eftirleiðis.
Sú starfsstétt, sein undirritaður
tilheyrir, tollvarðastéttin, hefur
um langt skeið barizt harðri bar-
áttu fyrir kjörum sínum, og talið
sig vera a'fskipta samanborið við
aðrar hliðstæðar ■ stéttir, t. d. lög-
reglumenn og póstafgreiðslumenn,
en á það hefur aldrei verið hhistað
fyiT en nú.
Tollverðir gerðu þá kröfu að
verða settir í 8. launaflokk, sem
nú er 10. flokkur með kr. 7800.00
full árslaun, auk verðlagsuppbótar.
Þessi krafa var af ýmsum talin
óhæfilega há, svo mikla hækkun,
úr kr. 6420.00, væri ekki hægt ^ð
samþykkja, meðal annars vegna
þess að þá yrði að hækka aðrar
sambærilegar starfsstéttir. Þó varð
það nú ofan á að þessi krafa toll-
varða var samþykkt. En þá kemur
í ijps, eftir að Alþingi hafði fellt
burt ákvæði 48. gr. launalagafrum-
varpsisn. að þeir sem tollverðirnir
voru að.bera sig saman við, og áttu
að fá eins og þeir kr. 7800.00 árs-
Iaun, höfðu undan'farin ár haft það
og meira til.
Þetta dæmi er ekki dregið hér
fram til að metast við neinn, né
sem umkvörtun, til þess er engin
ástæða, tollverðir fengu sínar kröf-
ur uppfylltar og eru ánægðir, held-
ur til að sýna hvílíkt regin rétt-
leysi hefur ríkt undanfarið og ó-
samræmi milli heilla starfsstétta
sem tvímælalaust eiga að sitja við
sömu kjör.
Skal svo útrætt um það.
Þá liggur næst fyrir að leysa
annan þátt starfskjaranna, sem er
réttindi og skyhlur. Sú lausn getur
ckki beðið.
1 sam'bandi við samþykkt launa-
laganna virðast alþingismenn liafa
fengið mikinn áþuga fyrir því máli,
enda hefur ríkisstjórnin falið ein-
um þeirra, próf. Gunnari Thor-
oddsen, að undirbúa löggjöf um
réttindi og skyldur starfsmanna,
svo liægt verði að leggja frumvarp
þar að lútandi fyrir næsta reglu-
legt Alþingi. Væntum vér opinber-
ir staffsmenn hins bezta af starfi
Gunnars í þessu máli.
Við undifbúning slíkra laga
mun koma í ljós mikið ósamræmi,
og ekki síður en í sambandi við
launin. Sérstaklega mun vera tals-
verður munur á daglegum eða
vikulegum vinnustundafjölda hjá
fólki sem vinnur þó hliðstæð eða
samskonar störf. Á því verður auð-
vitað að fást lagfæring. Það er
ekki annað en blekking að telja
tvo menn, sinn úr hvorri starfs-
grein, með t. d. kr. 7800.00 í árs-
laun, jafn vel launaða, ef öðrum
er gert að skyldu að vinna 48 klst.
á viku en hinn sleppur með 36 klst.
Ásamt hæfileikakröfum verður
að leggja vinnustundafjölda til
grundvallar þegar laun manna eru
ákveðin.
Þá er eitt atriði i sambandi við
réttindi, sem hefur verið og er
einskis virt viðast hvar hér á landi,
en sem er þó af flestum viður-
kennt að meirU eða minna leyti —
í orði. Það er réttur eldri starfs-
manna fram yfir þá sem yngri eru
í starfinu, til ftetur launaðri eða
á annan hátt eftirsóknarverðari
starfa. Það skal að yísu viður-
kennt að með því móti er ekki
fullkomlega tryggt að hæfasti mað-
urinn verði fyrstur og síðan koll
af kolli, en það eru þó mestar lík-
urnar fyrir því, hafi á annað borð
valizt hæfir menn til starfsins í
upphafi. Enda er þessi regla við-
urkennd að vissu leyti í hinum
rtýju launalögum, þar sem ínenn
vcrða að vinna 4—6 ár áður en
þeir fá full laun og um leið viður-
kenningu fyrir því að þeir séu full-
gildir starfsmenn.
Sú óregla og handahóf, sem gilt
hefur fram á þennan dag, tryggir
á engan hátt sérstökum hæfileika-
mönnum betri aðstöðu, heldur
þeim sem hafa „góð sambönd“. Er
óþarfi að nefna dæmi í því sam-
bandi, þau eru öllum að meiru eða
minna leyti Jcunn. Að minnsta
kosti verða að fara fram algjörð
straumkvörf í rekstri þjóðarbúsins,
til þess að beztu starfsmönnunum
sé á hverjum tíma veitt sú viður-
kenning sem þeim vissulega ber,
og verður minnzt á það atriði síð-
ar. »
Samþykkt launalaganna virðist
einnig ætla að hafa í för með sér
aukinn áhuga ráðamanna þjóðar-
innar fyrir bættu skipulagi á
rekstri ríkisstofnana. Er það vel
farið og sannar |iað sem frjálslynd-
ir menn allra landa hafa haldið og
halda fram, að því dýrara sem
mannahaldið er, því meira leggja
þeir sig frarn sem kaupa það, til
að fá sem mest afköst, aðallega
með því að bæta aðstöðuna og
skipulagið og fullkomna tækin. ÍJt-
koman verður auðvitað aukin
framleiðsla, fjörugra viðskiþtalíf,
þegar launþegarnir hafa eitthvað
til að kaupa fyrir, og að öllu leyti
betri búskapur.
Rekstri ríkisstofnana og annarra
hér á laiidi er mjög ábótavant. Og
engum er það kunnara en einmitt
starfsfólkinu sjálfu á hverjum stað.
Þess vegna skal það endurtekið,
að það er vel farið að alþingismenn
skuli hafa fengið áihuga á því að ^
breyta um frá því sem ér og hefur t
verið, enda mun ríkisstjórnin hafa
í hyggju að láta rannsókn fara
fram í þessum efnum, með það
fyrir augum að draga úr útgjöld-
um ríkissjóðs, og fá aukin afköst
sbarfsfólksins. En það er vafasamt
að sú rannsókn takist til hlítar,
eða nái tilgangi sínum, nema haft
sé að einhverju leyti samband við
sjálft starfsfólkið á hverjum stað,
í höndum þess eru hinar daglegu
fram'kvæmdir, og það hefur að-
stöðu til að sjá kosti þeirra og
galla með skyggnari augum en yf-
irmaðurinn, eða þeir sem fjær
standa. Væri slíkra upplýsinga leit-
að, kvnni margt að koma í Ijós
sem mikla þýðingu hefði við þær
tilraunir að bæta fyrirkomulagið á
ríkisbúskapnum.
Það gæti einnig, meðal annars,
orðið upþhaf að því fyrirkomulagi,
að hverjum einstökum starfsmanni
væri gert það ljóst, að óskað væri
eftir hugmyndum og tillögum frá
honum, viðvíkjandi starfi hans og
þeirri stofnun sehi hann vinnur við,
sem væru svo athugaðar af þeim
sem stjórnina hefðu á hendi,
Slí'kt fyrirkomulag hlyti að
styrkja sambandið milli yfirmanna
og undirgefinna. Hinir síðarnefndu
fengju aukinn áhuga á starfinu, og
fyndu meir til ábyrgðar gagnvart
því, þar sem velgengni þess væri
svo mikið í þeirra höndum, auk
þess sem slíkt niundi skapa heil-
brigðan metnað milli manna og
stofnana. Jafnframt því hlytu af-
köstin að aukazt.
Með þess háttar fyrirkomulagi
einu, væri hægt að velja af ein-
hverju viti í yfirmannastöður, að
frágbnginni fyrrnefndri reglu um
að láta starfsaldur ráða.
En hvað sem ofan á verður í
þessum efnum, er nú þegar Ijóst,
að samþykkt liinna nýju launalaga
hefur opnað augun á þeim sem áð-
ur höfðu þau lokuð, fyrir þeirri
nauðsyn, að hverfa frá rányrkj-
unni á þegnum þjóðfélagsins, til
ræktunar og fyllstu nýtingar á
þeirri starfsorku sem látin er í té
,og fósturjörðin gerir kröfu til.
Karl Halldórsson.
Tímatal og öskulög
Dauðaslys
Síðastl. laugardag vildi það slys
til, að Guðmundur Guðmundsson,
bóndi í Grænanesi, féll í Grjótá í
Steingrímsfirði og dru'kknaði.
Framh. af 3. síðu.
Höfn, þar sem Þjóðverjinn réð.
— Ekki lét hann þó þetta á sig
fá, heldur tók til á nýjan leik við
tímatalsrannsóknir sínar og lauk
doktorsritgerðinni á furðulega
skömmum tíma. Hún er því með
nokkrum hætti ástandsbarn, en
hvergi kennir þess.
III.
Doktorsritgerð Sigurðar Þórar-
inssonar ber vott um mikinn lær-
dóm og leikni í meðferð heimilda.
Efnið er víða til fengið, og virðist
höfundurinn þaulkunnugur íslenzk
um annálum sem nýjustu jarð-
fræðiritum á erlendum tungum.
Ritgerðin skiptist i allmarga kafla,
sem virðast sundurleitir nokkuð
við fyrstu sýn, en orka þó allir í
þá átt að skýra viðfangsefnið sjálft
Fyrst er inngangurinn; þar sem höf
undur lýsir tímatalsrannsóknum
jarðfræðinga almennt og markmiði
öskurannsóknanna sinna sérstak-
lega. Þá kemui' annar aðalkafli
ritsins, sem fjallar um eyðingu
Þjórsárdals (60 bls.). Er þar fyrst
sögð saga dalsins, en siðan lýst
rannsóknum- höfundar á jarðvegi
þai' og öskulögum. Loks eru færð
að því gild rök. að þessi fagra sveit
hafi eyðzt í hinu mikla Heklu-
gosi árið 1300. — í næsta kafla
segir frá eðli öskunnar og gerð,
efna- og litrófsgreiningu hennar. á-
hri'fum veðráttu á öskufall, og er
Öskjugosið mikla árið 1875 tekið
sem dæmi um þetta, en þá barst
askan á 11 stundum frá Dyngju-
fjöllum til Noregs. Margt fleira er
rakið í þessum kafla, og er hann
gagnmerkur. — Þessu næst kem-
ur svo hinn síðari meginkafli bók-
arinnar, og ræðir þar um rannsókn-
ir á jarðyrkju hér til forna. Frjó-
greiningar höfundar hafa leitt í ljós
sem ætla mátti, að í þann mund
er Þjórsárdalur byggðist, hefur
skógurinn eyðzt, en grasgróður
aukizt að því skapi, enda virðast
fornmenn hafa kostað kapps um
að eyða skóginn ekki aðeins með
brandi, heldur og með báli. Síðan
virðast þeir hafa tekið til við korn-
yrkjuna og ræktað bygg mest, en
auk þess hafra, einkum í fyrstu.
Einkennilegt ef það, að þarna í
dalnum fannst frjó af tveim plönt-
um, sem ekki vaxa þar nú né ann-
arssþaðar á landinu. En báðar
voru þær notaðar til ölgerðar, og
ef því líklegt, að þær haf'i verið
ræktaðar hér til forna. — í síðasta
kaflanum segir höfundurinn svo frá
þeim ummerkjum, er hann fann
um eyðingu skóga með eldl, en um
öll Norðurlönd tiðkaðist það áður
fyrr, að menn brenndu mörkina, er
þeir þurftu að auka út akra sína
eða tún.
Hér hefur verið stiklað á stóru
um efni þessarar bókar, enda ekki
annars kostur. Þó munu menn sjá,
að það kemur víða niður og tekur
mjög til sögu þjóðarinnar og at-
vinnuhátta, enda er þessu þannig
farið. — Saga vor er frá öndverðu
mörkuð mjög af náttúru landsins,
meira en annarra þjóða, mótuð af
ísi þess og eldum, harðviðrum þess
og einangrun. Engin önnur þjóð
hefur með slíkum þjáningum sem
vér komizt í kynni við hanvslaus
náttúruöfl, engin önnur þjóð á jafn
niiklar heimildir um þau. Þjóðar-
sagan verður aldrei sögð né skilin
rétt fyrr en við vitum meira en
nú um náttúru landsins, loftslag-
ið, gróðurfarið, fiskigengdina, og
þær breytingar er þetta hefur tek-
ið frá því, er landið byggðist.
IV.
Tefrokronologi, öskutímatal, er
nýtt orð, nýtt hugtak og ný rann-
sóknaraðferð, sem Sigurður Þórar-
insson hefur lagt í hið mikla og
gagnsama bú vísindanna. Það var
ánægjulegt, að tslendingpr skyldi
verða til þessa. Hitt skiptir þó
meira máli, að okkur mun reynast
þetta gagn með sæmd, því að það
mun sannast, að öskulögin, sem
liggja falin í moldum landsins, eiga
eftir að auka drjúgum við þekk-
ingu okkar á sögu og atburðum
liðinna alda.
Sigurður Þórdarinsson er ungur
maður, rúmlega þrítugur, en þó
hefur hann þcgar getið sér góðan
orðstír sem jarðfræðingur, ekki að-
,eins um Norðurlönd, heldur einnig
á Englandi og í Ameríku. Hann
hefur nú sýnt, svo að ekki verður
um villzt, að hann er fullveðja
fræðimaður, sem mikils má vænta
af í framtíðinni, ef allt fer með
felldu og hann verður ekki brauð
striti að bráð, þegar heim kemur.
Pálmi Hanncsson.
(ÞjóSviljanum hejur ekki tekizt að ná i
þeesa merku mók Sigurðar Þórarinssonar.
Ritdómur Pálma Hannessonar cr prentað-
ur ejtir Tímariti Máls ocj menningar, með
leyji höjundar).
Kröfur Hiífarmanna
Framhald af 2. síðu.
er sett það skilyrði að hlýða
valdboði bæjarstjómarinnar
hvenær og hvernig sem stendur
á um að fara niður á bryggju
og afgreiða skip, og þeir sem
ekki hlýði, verði reknir úr vinn
unni.
Þar sem með nefndri sam-
þykkt bæjarstjórnarinnar,
sjálfsákvörðunarréttur verka-
manna er fótum troðinn og fyr-
ir borð borinn, á þeirri forsendu
eru mótmæli þessi byggð.
Hinsvegar lýtur fundurinn
’svo á að vinna við framleiðslu-
tækin í bænum eigi eðlilega að
sitja fyrir vinnuaflinu, en
verkamenn eigi að ráða því
sjálfir hjá hvaða atvinnurek-
anda þeir vinnan og leiga eða
framsal á verkamönnum, eins
og í samþykkt bæjarstjómar-
innar er gert ráð fyrir, sé ó
hæfa sem ólíðandi sé.
Þá samþykkir fundurinn að
mótmæla harðlega brottrekstri
þeirra Sigurðar T. Sigurðsson-
ar, Hermanns Wendels, Péturs
Kristbergssonar og Marteins
Friðjónssonar, sem reknir hafa
verið úr bæjarvinnunni fyrir
þær sakir að vilja ráða sjálfir
hjá hvaða atvinnurekanda þeir
vinna.
Felur fundurinn stjórn Hlífar
og trúnaðarmannaráði að gera
hverjar þær ráðstafanir er
þurfa þykir til þess að leiða
mál þetta til lykta á viðunandi
hátt.
HLÍF MÓTMÆLIR

Þriðjudagur 13. niarz 1945 — ÞJÓÐVILJINN
BANDABIKIN

c
:

Bókin fjallar um hina miklu og voldugu þjóð í vestrinu.
Baráttu framgjarnra manna til að geta lifað lífinu frjálsir
og jafnir, sem óhikað hafa fórnað öllu fyrir frelsi og
mannréttindi. Bókin hefur komið út á flestum tungu-
málum heims, og alls staðar verið talið hin merkasta,
enda rituð af einum frægasta rithöfundi Bandaríkjanna,
Stephen Vincent Benét, sem nýlega er látinn. Af bók
þessari geta íslendingar mikið lært, ekki sízt í sambandi
við verndun lýðræðisins og framtíðardrauma þjóðarinnar.
Verður því hver fróðari eftir en áður við lestur þessarar
bókar.
BANDARIKIN

fási mú hjá öílutn bóksöfutn*

KÍNVERSK liersveit á leið til Lunglcing í Suðvestur-Kína, sem er nú á valdi Kínverja
ejtir harðar orustur.
vín n u n a.
Verkamannafél. Hlíf hélt
fund um þetta mál s. 1. föstu-
dag og voru þar samþykkt eft-
irfarandi mótmæli með 69 atkv.
gegn 16:
„Út af deilu þeirri sem bæj-
arstjórn Hafnarfjarðar hefur
stofnað til við Verkamannfélag
ið Hlíf, þar sem rofið er sam-
komulag, er gert var á s.l. vori,
með samþykkt bæjarstjómar
13. febr. s. 1. þar sem verka-
mönnum 1 bæjarvinnunni ern
sett þau skilyrði að þeir verði
að yinna við afgreiðslu skipa,
þegar þess er óskað og þeim
verkamönnum er ekki sætti sig
við þau skilyrði verði ekki
hafðir í vinnu hjá bænum,
samanber brottr^ekstur fjögurra
verkamanna úr bæjarvinnunni.
þá ályktar fundur haldinn í
Verkamannafélaginu Hlíf 9
marz 1945 að það sé að vriu
rétt og sjálfsagt að framleiðsl-
an sitji fyrir því vinnuafli seni
til er í bænum, þegar þess er
þörf, en hinsvegar vilji né geti
verkalýðurinn ekki sætta sig
við að vera sviptur þeim rétti
að mega sjálfur ráða hjá hvaða
atvinnurekanda hann vinnur í
hvert sinn.
Þess vegna telur fundurinn
£ að leiga eða framsal á verka-
í mönnum eins og fram kemur í
ofangreindri samþykkt bæjar-
í; stjórnarinnar, sé kúgun sem
ekki sé hægt að þola.
Og hefndarráðstafanir á
hendur hinum fjórum verka-
mönnum sem reknir hafa ver-
ið úr bæjarvinnunni, sé fólsku
verk sem ólíðandi sé og krefst
þess að þeir séu teknir aftur í

Æ. F. R.
Fundur í 3. sellu í kvöld kl. 8.30
á venjulegum stað í Vesturbænum.
Þar að auki telur fundurinn
að samkvæmt gildandi sam.i-
ing milli Hlífar og Hafnar-
fjarðarbæjar hafi bæjarstjórn
ekki heimild til þess að krefj-
ast þess að verkamenn ráði sig
í bæjarvinnu með þeim skil-
málum að þeir séu skyldir til
þess að fara í vinnu hjá öði-
um atvinnurekendum eftir a-
kvörðun bæjaiyfirvaldanna,
hvenær sem er og án ábyrgðar
bæjarins á viðkomandi verki.
Þess vegna samþykkir fund
urinn að mótmæla harðlega
nefndri samþykkt < Bæjarstjórn
ar Hafnarfjarðar og brott-
rekstri hinna fjögurra verka-
manna úr bæjarvinrfunni og
felur stjórn félagsins að koma
þessum mótmælum á fram-
færi við viðkomandi aðila og
hafa á hendi viðræður við bæj-
arstjómina um þessi mál“.
HAFNFIRZKIR VERKAMENN
MUNU STANDA FAST SAM-
AN UM SJÁLFSÁKVÖRÐ-
UNARRÉTT SINN
Hafnfirzkir verkamenn Iíta svo
á, að þetta tilskipanabrölt bæjar-
stjórnarinnar sé næsta hjákátlegt,
þar sem fást mundu nægir menn
til skipaafgreiðslu þótt slíkar „dag-
skipanir” væru ekki gefnar út.
Komi niörg skip inn í einu getur
það komið fyrir að halda þurfi á
öllum þeim mannafla, en þess eru
einnig dæmi, að þegar bæjarvinnu-
mennirnir hafa verið sendir á
bryggjuna hafa aðrir ekki fengið
vinnu.
Tilskipun b æ j a r s t j órn ar in n ar
virðist með öllu óþörf og einna
helzt 'gerð til þess að láta verka-
memi finna til máttar og „valds“
bæjarst j órnarinnar. Verkamenn
ha'fa lýst því yfir, að þeir telji að
framleiðsluiþörf eigi að ganga fyrir,
og myndu því nægir menn fást
með frjálsu samkomulagi, án vald-
boðs og eru Verkamennirnir því
ákveðnir að standa fast saman um
sjálfákvörðunarrétt sinn.
ÁLFHÓLL
Sjónleikur í
J. L.
26. sýning.
Annað kvöld kl. 8.
Aðgöngumiðar seldir frá kl. 4
NÆST SÍÐASTA SINN.
5 þáttum eftir
Heiberg.
í dag.
Móðir okkar
MARGRÉTÞÓRÐARDÓTTIR
*
Lindarbæ,
verður jarðsungiu frá Oddakirkju föstudagrinn 16. marz
n. k. kl, 2 e. h.
Ásgeir Ólafsson, Ólafur Ólafsson,
Þórður Ólafsson, Ragnar Ólafsson.
Orval er komið út
Fyrsta hefti Úrvals á þessu
ári er komið út, og flytur það
að vanda margar greinar um
ýmisleg efni, sem teknar eru
úr timaritum og bókum víðs-
vegar um heim. Meðal grein-
anna má nefna: „Vítamín-bu-
skapur Íslendinga“, úr bók Júl-
íusar Sigurjónssonar læknis
„Mataræði og heilsufar á ís-
landi.“ Úrval hefur áður birt
útdrátt úr þessari bók, og er
mikill fengur að því, því að
almenningur mun ekki eiga að-
gang að henni. Þá er grein um
myndlist, „Það er tízka — en
er það list?“, Nýjar slökkviað-
ferðir“, Hversvegna svo marg-
ir?“, , Fiskibúið í Skotlandi"
(fjallar um merkilegar fiski-
ræktartilraunir), „Dásamlegur
kvalastillir“, „Bjórinn“. „Arf-
taki Churchills“, „Er hægt að
lengja starfsævi mannsins?“,
,„Sannleikur og ættjarðarást",
„Maðurinn konunnar sem mál-
aði meistaraverkið“ (smásaga),
„Upphaf bókmenntanna“, „Fisk
veiðar Norðmanna“, „Hver ert
þú?“ (athyglisverð grein um
nýungar í sálarfræði). Fleiri
NYKOMIÐ:
Náttkjólar og undirföt
úr prjónasilki og satíni.
Verzlun H. Toft
Skólavörðust. 5. Sími 1035.
Bazar Nordmannslaget
Prjónaklúbbur kvenna í Nor-
mannslaget hefur haldið bazar s. I.
3 daga ú Hverfisgötu 116.
Munirnir á bazarnum voru að
mestu leyti eigin viniia, kvennartna
og að nokkru leyti gjafir. Árangur
bazarsins var miklu meiri en menn
höfðu gert sér vonir um. Alls komu
inn kr. 15.275 og verður féð not-
að til að kaupa skó'fatnað lianda
bágstöddu fólki í Noregi.
greinar eru í heftinu, sem ekki
verða taldar hér, og loks er
útdráttur úr bók, „Ævi hins ó-
fædda manns“, sem lýsir á fróð
legan og skemmtilegan hátt
þróun fóstursins í móðurlífi.