Þjóðviljinn - 12.04.1945, Side 7

Þjóðviljinn - 12.04.1945, Side 7
Fimmtudagur 12. apríl 1945. ÞJÖÐVILJINIÍ Johannes Buchholtz:.s imimiiiiiniiiiiiiiimuimiiiiiiiiDiiiiiiminuiiimiiiiiiiiiiuaiuiiiiiiiiiuiiiiimiiiiDiiiiiiiiminmiimiiiiaiiinniiiiiuiuuuiuiiaiuiuHiioi# ( Mikkjel Fönhus: Hrakningar bjóraf jölskyldunnar Þarna sat hann langt fram á kvöld og heyrði mörg undarleg hljóð utan af tjörninni. Það hefði ekki komið sér vel að vera myrkfælinn. Stundum heyrðust háir smellir, sem bergmáluðu í ásunum í kring. Svo varð allt hljótt. Þá heyrðist dauft brak, sem enti í háum, snöggum bresti. Stundum komu ískur- og ýlfurhljóð. Þetta er algengt þegar vötn er að leggja. Þegar Eysteinn héít loksins heimleiðis, heyrði hann enn eitt hljóð, sem hann kannaðist við. Það var eins og eitthvað þungt væri dregið með skrykkjóttum átökum eftir frosinni jörðinni. Þetta var bjór að draga tré einhvers staðar inni í skóg inum. Kvöldið eftir sat hann.við ósinn, þar til hann sveið 'í tærnar og hríðskalf af kulda. Þetta kvöld heyrði hann ekki einu sinni til bjóranna, hvað þá hann sæi þá. Nú var honum nóg boðið. Hann rak niður staura, þar sem hann hafði lagt gildrurnar hans Jóns gamla, svo að hann gæti sent eftir þeim og þær fyndust. Síðan fór hann niður að Miklavatni aftur og kom að Kvarnardal. Það var gamalt sýslumannssetur og rúm- góð húsakynni. Árni skógfræðingur átti þar heima. „Þetta er meiri kuldinn. Það er verra en á freðmýr- unum í Kanada,“ sagði Eysteinn. „Þar klæddi ég mig líka eftir veðráttunni.“ Wt 0$ ÞETX4 Verkamenn í yíngarði „and- ans“ eru oft allvel launaðir: Ameríska jazztónskáldið Ray mond Scott hafði 2 millj. kr. tekjur á ári. H. G. Wells fékk 75,000 pund fyrir mannkyns- sögu sína og Lloyd George 100 þúsund pund fyrir Endurminn- ingar ófriðarins. Einhver hefur reiknað það út, að Bemhard Shaw fái tíu krónur fyrir hvert orð, sem hann skrifar. Erfingja" Hall Caines fengu 100 þúsund pund fyrir handritið Bulldog Drummond. Ameríska útvarps- félagið N. B. C. bauð Gretu Garbo 20 þús. dollara fyrir að taka þátt í tuttugu mínútna út- varpi. En hún afþakkaði. Pranska dægurlagasöngkonan Mistinguette, .opnaði aldrei munninn fyrir minna en 20 þús franka framan við hljóðnem- ann. i ’MiiiniiiiiiiiiiiiniiiiuiiHiic* Tengdadóttirin ’MmiuiumciiiimimiC* Þessi saga hefur oft verið birt á prenti óstundvísum mönr. um til viðvörunar: Nokkrir menn voru að leita að silfri í Kanada, en höfðu á- kveðið að selja land, sem þeir áttu, og fara heim. Kaupand- inn haíði lofað að koma fyrir klukkan fimm ákveðinn dag og greiða verðið. Eigendurnir voru þó að grafa í rgoldinni fram á siðustu stund, og vildi loksins svo til, að þeir fundu mikla silfuræð. Þá var klukkar hálf fimm. Nú iðruðust þeir þess sárlega, að hafa selt landið. Eina vonin var að kaupandinn kæmi of seint. Hann kom held ur ekki fyrr en klukkan sex og fékk tafarlaust að vita, að hann hefði orðið af kpupunum fyrir óstundvísi. Maðurinn skild: ekki þeísa reglusemi fyrr er, hann frétti, að mikil auðæfi hefðu fundist í moldinni. Sólin skein á leysingarvatn- ið í hjólsporunum á veginum Það var vor. Hvítu kúlurnar á símastaurunum glitruðu og þráðurinn var eins og skínandi silfur. Piltur og stúlka komu gang- andi eftir veginum og voru að tala um, hvað þetta væri fal- legt. Þau voru rúmlega tvítug. Hvílíkt sólskin og blíðviðri sögðu þau brosandi hvort við annað og lygndu augunum ör af sólskini og ást. Þau voru alyeg nýtrúlofuð. Það voru tæpar fimm mínútor síðan það gerðist. Reynda'- •höfðu þau verið að bræða þetta með sér í marga mánuði, en það var ekki fyrr en í dag, að hann sagði: „Ertu viss um að þú viljir eiga mig — að við eigum að halda áfram að vera vinir og gifta okkur þegar við höfum ráð á því?“ Þá hafði hún sagt já, viknað við, þurrkað sér um augun og litið brosandi á hann. Svo fór hún að reyta mosa. Þau sátu í brekku, þar sem mikill mosi yar og sina frá því sumrinu áð ur. Hann gekk hratt og hún varð stundum að hlaupa við fót, til að geta fylgt honum eftir. En öðru hvoru stökk hún fram fyr- ir hann, gekk fáein skref aftur á bak, horfði í augu hans, tal- aði og hló. Hún talaði um fuglana — starra'hópinn, sem flaug upp úr sefinu, sagði að starrinn væri eftirlætisfugl sinn, hann væri svo lífsglaður. Það væri auðséð á honum, þegar hann dillaði stélinu og skríkti eins og hann vissi ekki sitt rjúkandi ráð. Það var syo sem hægt að missa vit ið af eintómri hamingju, sagði hún. Ekki til lengdar, en allra fyrst, og svo tæki sjálf ham- ingjan við. „Já,“ sagði hann og laut höfði eins og hann hefði í fyrsta sinn heyrt dýrmætan sannleika. Allt í einu nam hún staðar og greip í treyjuermi hans. ,.Þú mátt ekki ganga svona hratt,“ sagði hún og blés mæðinni. ,,Eg er ekki eins leggjalöng og þú.“ „Fyrirgefðu," sagði hann Þau námu staðar. Þá varð hann alvarlegur á svipinn, tók um hönd henna.; og sveiflaði handlegg' hennar fram og aftur. „Já, ég veit það. Eg hleyp eins og ég væri að flýja eitthvert afbrot — og hver veit nema —.“ „Ertu strax farinn að iðrast?“ Hún hló, en þó komu ósjálf- ráðir drættir kringum munninn. , „Nei, Elsa. Að minnsta kosti ekki hvað mig snertir. En þín vegna, kannski — ef ég mætti segja það “ „Nei þú mátt ekki segja það“. svaraði hún og hristi höfuðið. „Þú veizt ekki, að hverju þú gengur. Enginn maður á sjálf- an sig að öllu leyti einn. Ein- hverjir eiga hlut í honum.“ „Já, það er annað mál,“ sagði I hún. „Ef þú'ert eitthvað bund- inn — þá —. En mér skildist ■_ U Eg er ekki bundinn neinni stúlku. Það er fjölskylda mín — eða réttara sagt faðir minn.“ „Finnst honum ég ekki nógu góð handa þér?“ „Eg get ekki skýrt það fyrir þér, hvernig þessu er farið. Það nálgast brjálsemi. En það getur lagast. Það verður að lag ast.“ Hann sveiflaði handlegg henn ar enn og hló við. En hún sá, að honum var órótt. Og þá missti hún kjarkinn líka. „Hvað er þetta, sem þú ert allt í einu farinn að hugsa um? Þú hefur einmitt sagt mér svo margt skemmtilegt um mömmu þína og pabba. Eg var farin að hlakka til að kynnast þeim, þeg ar við förum bæði til að heim- sækja þau.“ „Nei, nei. Það gerum við ekki,“ sagði Niels fljótmæitur. „Ekki fyrst um, sinn að minnsta kosti. Það er frekar seinna, þeg ar þau hafa áttað sig betur. Þú spyrð, hvers vegna ég sé allt 1 einu farinn að hugsa urn þetta. Eg fékk bréf í morgun.“ „Hvað var í því?“ „Það voru tvö bréf. Annað var frá mömmu. Þú mátt lesa það. Mamma er alveg eins og hún á að vera, nema að því leyti, að -hún er þræll pabba. En þetta vill kvenfólkið.“ „Nei, það viljum við ekki.“ sagði Elsa og leit glettnisléga' á hann. Hann leit í kringum sig. Eng- inn maður var sjáanlegur — og svo kyssti hann hana. Þau roðnuðu bæði. Þetta var svc nýtt. „Nei,“ sagði hann með á- herzlu. „Þú átt ekki að verða ambátt mín, heldur félagi minn En við getum aldrei gift okkur. Við eigum ekkert, nema tvær hendur tómar. Eg hef lítið kaup og þú átt ekki neitt.“ „Það er satt. En koma tímar og koma ráð. Okkur liggur ekki á að gifta okkur“. „Jú, ekki ber ég á móti því. að mig langar til að við giftum okkur sem fyrst,“ sagði hann. Hún heyrði á röddinni, að honum var hjartans alvara o? henni vöknaði um augu af gleði. Það var hún, sem hann vildi eiga fyrir konu. Hún lagði handlegginn yfir herðar hans, gerði sig þunga og dró hann ofurlítið niður. Þai. áttu hvort annað og héðan af ætluðu þau ekki að hugsa um annað en geta gift sig sem fyrst og vera hvort öðru góðir förunautaru lífinu. Þau nálguðust bæinn og þá tók hún handlegginn af herðum hans. En þau gengu þétt saman, ! hlið við hlið. Nú máttu allir j sjá þau saman. Nú gat fólkið j hætt að stríða þeim. Og þau ! áttu eftir að sigra alla erfið- leikana, sem framundan voru. „Má ég koma inn í herbergið þitt?“ spurði hann, þegar þau komu heim að húsdyrum henn ar. „Hvort þú mátt — um há- bjartan dag.“ „Nei,“ sagði hann hikandi. En þó varð hann glaður. Þetta var eins og gjöf frá henni. Stiginn var dökkur, gljáandi og olíuborinn. Lykillinn hékk á nagla við dyrnar. Þetta vav hennar aðferð við að gæta eigna sinna, hugsaði hann og brosti. Herbergið var lítið, en það var hreint og vel um gengið. 'Á kommóðunni var skál með blómum, sem flutu í vatni með höfuðið upp úr. ' „Þetta eru falleg blóm,“ sagði hann og kom við þau með fingr unum. „Það eru þau, sem þú gafst mér á miðvikudaginn “ „Nei, eru það þaU?“ sagðr hann hrifinn. En hvað hún hafði hlynnt vel að blómunum. „Sýndu mér nú bréfin,“ sagði hún ákveðin og rétti fram hönd ina. „Æ, eigum við ekki að láta það bíða?“ „Nei." Hann tók umslag upp úr brjóstvasa sínum, náði fyrst í bréf mömmu sinnar, og tók bað úr brotunum. „Hún er nú alltaf svo einlæg og barnaleg, þú verð ur að skilja það,“ sagði hann feiminn. „Hún byrjar alltaf svona: „Elsku, góði sonur minn.“ „Hvað er athugavert við það? Svona mundi ég skrifa, ef és ætti dr'eng. — Nei, hvað er gam an að sjá þessa gömlu stafagerð —. Hún hugsar fyrir öllu — ■ sokkum, skyrtum. — Og svo er hún hrædd um, að þér sé ekki nógu hlýtt. Drottinn minn' — Hvað er þetta? Hún segir, að þú skulir ekki skipta þér neitt af því sem pabbi þinn skrifar — Svona, komdu nú með hans bréf, Niels. Þá er því lokið.“ „Já,“ sagði Niels ,og rétti henni bréf föður síns saman brotið. Síðan vék hann sér lítið eitt frá, eins og hann vildi sem minnst af bréfinu via. Kæri sonur! Mamma þín hefur hvað eftir annað gefið mér í skyn, að þú værir að draga þig eftir stúlkn þarna í bænum, þar sem þú átt heima. Eg ber ekk'i á móti því. að mér hefur gramizt þetía Eg hef líka heyrt, að þetta sé umkomulaus unglingsstúlka, sem verði að vinna fyrir sér. Ef þetta er rétt, þá leyfi ég mér að spyrja þig: Hefurðu gleymí öllu sem ég hef sagt við þig? Og hefurðu gleymt að láta ó- gæfu föður þíns verða þér til varnaðar? Eg vona að svo sé ekki. Fátæktin er vondur föru- nautur, sá versti, sem til er. Hér talar reyndur maður. Eg hef enga ánægju af lífinu, allt, sjm yyy^u^i, 4

x

Þjóðviljinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.