Þjóðviljinn - 15.04.1945, Blaðsíða 7

Sunnudagur 15. apríl 1945.
ÞJOÐVTLJINlí
¥
Mikkjel Fönhus:
Hrakningar bjóraf jölskyldunnar
hvergi. Allt var þakið snjó. Meira að segja tjörnin sjálf
var engin tjörn, heldur hvít ísbreiða.
Þeir voru að leita sér að berki og löbbuðu inn í
skóginn. Slóðin þeirra sást greinilega í snjónum. Förin
voru stærri en eftir ref og auðþekkt á sundfiturium.
Eftir litla stund höfðu þeir hjálpast að því að naga
í sundur bjarkarstofn. Allt í einu þverbrotnaði hann
og tréð féll. Bjórapabbi stökk til hliðar. En litli bjór-
inn var of seinn að kippa að sér löppinni, sem hann
hélt um tréð, einmitt í sárinu, þar sem hann brotnaði.
En tréð brotnaði ekki nema til hálfs. Greinar þess fest-
ust í öðru tré um leið og það féll. Og þar hékk það
Þess vegna var fóturinn á bjórnum skorðaður í brot-
sárinu.
Litli bjórinn hvæsti af hræðslu og sársauka og
reyndi af öllum kröftum að kippa að sér löppinni
Bjórapabbi hljóp í kringum tréð í dauðans ofboði.
Hvað var um að vera? Þetta hafði aldrei komið fyrir
hann sjálfan. Aldrei hafði hann séð neinn verða fyrir
þessu, þegar tré féll. Hann skildi það, að litla bjórn-
um leið illa og hann var í hættu, en vissi engin ráð
til að hjálpa honum. Og bjórapabbi fór líka að hvæsa
af hræðslu og örvæntingu. Hann hljóp marga, marga
hringi í kringum tréð. Stundum stakk hann trýninu
í litla bjórinn, eins og hann vildi segja:. Þú mátt ekki
hafa löppina fasta þarna.
Svona leið að morgni. Skýin á austurhimninum voru
farin að roðna og glampa sló á fannirnar uppi á hæð'
unum.
Litli bjórinn var hættur að reyna að losa sig. Hann
stóð kyrr á afturfótunum upp við tréð og horfði á
bjórapabba, eins og hann byggist við hjálp frá honum.
En bjórapabbi gat ekkert gert. Hann sat hjá litla
bjórnum og horfði ýmist á hann eða þetta undarlega
tré, sem hélt honum föstum.
7(tyt Q§ ÞETTA
lohannes Buchholtz:.>3
.MiunimiiiiiiiiEJiinmimic.:.
Tengdadóiiirin
.>3iiiiimiiinjinuiiwi.>
Margar sögusagnir eru til um
það, að menn hafi dreymt í
bundnu rnáli og munað það ó
eftir, þó að slíkt verði aldrei
fullsannað. Sagan segir líka, að
Sixtinska madonnan, sem Rafa-
el málaði og er heimsfræg fyrir
fegurð, sé þannig til orðin, að
listamanninum hafi dreymt und
urfagra konu, sem hann mundi
gjörla, þegar hann vaknaði.
Ennfremur er sagt, að djöfla
sonetta Tartinis sé áhrif frá
draumi. Hann dreymdi að hann
sá myrkrahöfðingjann og fékk
honum fiðlu sína. Sá gamli sett
ist þá niður og lék það tryllt-
asta lag, sem fiðlusnillingurinn
h'afði nokkru sinni heyrt. Þegar
hann vaknaði, reyndi hann að
líkja eftir þessu, en sagði sjálf-
ur, að það væri næsta ómerki-
leg eftirlíking.
★
Sæljónin, sem eru eyrnasel
ir, eru flestum dýrum frábrugð-
in í því, að þau hræðast ekki,
eld. Tamin sæljón hafa verið
vanin á að halda á brennandi
blysum og grípa þau, ef þeim
er fleygt til þeirra.
*
Margir, sem annars hefðu
aldrei verið nefndir á nafn í
viku'blaði, hafa tekið það til
bi'agðs að gifta sig á einhvern
frumlegan hátt — í flugvél, kaf
báti, á sundi o. s. frv.
Dýratemjari nokkur í Ohio
lofaði unnustu sinni fjölmennri
og áhriamikilli hjónavígslu, þar
sem voru þrjú tígrisdýr. Þús-
und manns horfðu á og brúður-
in var nær dauða en lífi af
skelfingu eftir athöfnina.
En hvað er ekki hægt að
vinna til þess að komast í blöð-
in?
brugðist honum föður þínum
Eru þetta þakkirnar fyrir alla
þá peninga, sem þú hefur feng
ið hjá mér?“ Gamla manninum
vöknaði um augu af meðaumk-
un með sjálfum sér.
Enn var vörubíll við verk-
stæðisdyrnar. Og eflaust var
Sörensen í vondu skapi. Kláus
langaði ekki til að fara þangað.
Hvaða erindi átti hann inn í
verkstæðið. Ekki hafði hann vit
á vinnubrögðunum þar — eða
neinu öðru.
Hann sneri við heim aftur og
gek khringinn í kringum húsið.
áður en hann fór inn Hanna
var að segja Elsu sögu af Nielsi.
Hann hafði einu sinni, þegar
hann var lítill, synt í leyfisleysi
svo langt út á vatnið. að hann
var nærri drukknaður. ,,Ann
ars var hann fjarskalega góður
drengur,“ bætti Hanna við.
„Hvers vegna kemurðu strax
aftur?“ ságði hún við mann
sinn frekar önug.
„Eg gleymdi að fara með þjöl
ina með mér?“ svaraði hann
reiður og sneyptur. Hvað átti
hún með að spyrja hann út úr?
Það var sárt, að geta ekki sagl
henni til syndanna. En það var
ekki hægt, meðan stúlkan var
viðstödd. Hann tók dagblað cg
fór að lesa, en skildi ekki orð.
Eftir lita stund reis hann á æt-
ur og sagði:
„Ef þú hefur gaman af að sjá
verkstæðið, geturðu komið með
mér núna.“
Aefkstæðið —,“ sagði Hanna.
„Heldurðu að —
En Elsa stökk á fætur og sagð
ist hafa fjars^ta gaman af að
sjá verkstæðið.
Hún er að minnsta kosti kurt-
eis, hugsaði Klaus Holten. En
hvað um það? Nú hafði hann
náð henni úr klónum á Hönnu.
Hún gat orðið ein eftir og gónt
á draslið í kommóðuskúffunum
sínum.
Þau fóru ekki beina leið.
Hann réð því að þau gengu
-^kki veginn, heldur yfir hæð-
ina. Þar settust þau á bekk.
Kláusi var annt um að eyða
tímanum.
„En er verkstæðinu ekki lok
að klukkan fimm?“ spurði Elsa
og leit á úrið sitt.
„Jú,“ svaraði hann. „En þá
förum við þangað á morgun
„Það liggur heldur ekkert' á,
ef það er eitthvað annað. seni
bú ætlar að sýna mér núna “
„Hvað ætti það að vera?“
spurði hann undrandi.
„Ertu ekki að skrifa skáld-
sögu?“
„Hefur Niels sagt þé það?“
„Nei, tengdamanna.“
„Sú hefur víst ekki gert það
til að hrósa mér.“
„Ojæja,“ sagði Elsa og roðn
aði.
Lítil stund leið. Kláus varð
að átta sig. Hann hafði feng-
iting fyrir hjartað. En það var
ljúfur sársauki. Hana langaði
til að sjá söguna hans — þessa
sögu sem hann tengdi svo há
fleygar vonir við.
„Segirðu þetta ekki bara til
að gleðja mig?“ spurði hann
með skjálfandi röddu.
„Nei, ég er viss um að þetta
er góð bók. Niels hefur sagt mér
svo margt merkilegt um þig.“
„Hefur hann gert það -
hefur hann gert það?“ stamaði
Kláus. „Eg hélt að hann liti á
mig eins og hálfvitlausan karl-
fausk.“
„Nei, alls ekki — en kannsk;
dálítið sérvitran.“
„Eg er bæði sérvitur og
heimskur,“ sagði Kláus með
tárin í augunilm. Hann stóð
snöggt á fætur. Þau urðu að
flýta sér heim til að byrja á
lestrinum. „Fátæktin gerir alla
að heimskari og verri mönn-
um,“ sagði hann.
„Þetta fer allt vel,“ sagði húr:
og lagði höndina á handlegginn
á honum.
„Fer allt vel — fer vel. Bara
að ég þyrði að treysta því.“
Én þá varð fyrir þeim tákn,
sem boðaði gott. Elsa nam
snögglega staðar og ýtti honum
svolitið til hliðar. — Hvað vai
þetta? Þetta var í annað sinn,
sem ýtt var við honum í dag.
„Sjáðu!“ sagði hún. En hann
sá ekkert.
Hún laut niður og sleit upp
fjögra blaða smára. „Þetta e;
^æfumerki."
„Já,“ sagði hann seinlega.
„En bara fyrir þann sem finn-
ur hann.“
„Aðra líka,“ sagði hún. „Það
getur enginn verið ánægður
nema öllum, sem honum þykiv
vænt um líði vel“
„Þetta var vel sagt. Það var
nærri því eins og vísan, sem
ég orti til hennar,“ hugsaði
hann.
Og allt í einu gerðist einhver
breyting í hugsanalífi hans.
Það sem áður hafði verið
skuggalegt eins og óveðurský
varð að gullnum bjarma. Hann
fann að allt hlaut að fara vel
— sögunarverkstæðið bera sig,
hvað bá annað.
En hvað var það samanborið
við það, að nú hafði hann sann-
reynt, að til var annar og betri
heimur — heimur ljóðanna. Og
enn var einhver til, sem gat
fundið fjögra blaða smára og
trúað á hann. Svona hafði hann
verið einu sinni.
. „Nú förum við heim og lít-
um á söguna,“ sagði hann. „Hún
er ekki eins vitlaus og sumar
manneskjur segja. Það er ég
heldur ekki sjálfur. Það var þó
ég, sem lét Niels ganga mennta
brautina.“
Seinna um kvöldið var ekið
bíl heim að húsinu. Hanna
heyrði það og flýtti sér út. Hún
vissi, að það mundi vera dreng-
urinn hennar, sem kominn var
Týra gelti ekki að honum. Hún
nuddaði sér vinalega við fætur
hans og réð sér ekki fyrir kæti.
„Hvernig fór þetta?“ spurði
Niels órólegur.
„Ojæja,“ sagði Hanna og
andvarpaði.
„Tók hann henni illa?“
„Nei — nei. Það er ekki það.
Hreint ekki. Láttu .inn um stofu
gluggann.1
Niels gekk að glugganum og
horfði inn milli blómanna. Fað-
ir hans og Elsa sátu sitt hvoru
megin við borðið. Lampinn stóð
á' milli þeirra og borðið var
þakið pappírsblöðum. Pabbi
hans hafði eitt blaðið í höndun-
um. Hann hafði ekki gleraugu
en var fjarsýnn og hélt á blað-
inu með útréttum handlegg
Þannig líktist hann konungi,
sem birtir þegnunum boðskap
sinn.
Elsa sat á rauða legubekkn-
um, hafði olnbogana á borðinu
og hendurnar um höfuðið. Hún
horfði á Kláus Holten og hlust-
aði eins og hún væri þegn kon-
ungsins.
„Hvað er um að vera?“ spurði
Niels.
„Hann er að lesa þetta sögu-
rugl sitt fyrir hana. Hún ým-
ist hlær eða grætur.“ Móðii
hans yppti öxlum.
„Pábbi er þá ánægður með
hana.“
,-,Hann kom fram í eldhúsið
rétt áðan. Þá sagðist hann ekki
vilja skipta á henni og greifa
dóttir.“
„Já, en — mamma. Þykir þér
ekki vænt um það? Þetta hefur
farið betur en mögulegt var
að búast við.“
„Já,“ sagði Hanna mæðulega.
„Það er svo sem gott. En ég
get ekki að því gert, að mér
sárnar það ofurlítið, að hann
skuli hafa tekið hana af mér
Eg botna heldur ekkert í því,
að söguruglið hans sé merki-
legra en svanirnir mínir, sem
ég saumaði — og hún er þó
kona.“ Sögulok.
Jöhannes Buchholtz:
Hin dularfulla Ásta
Hann hét Marteinn Askerud
og hafði hvítt hár, sem stóð út
í allar áttir og vakti ósjálfrátt
þá hugmynd, að maðurinn væri
hræddur. Þar við bættist, að
hann hafði ljósblá augu og var
gráfölur í andliti. En það kom
af of miklum innisetum.
„Eg hef alítaf verið áveðurs
í lífinu,“ sagði hann og gretti
sig.
Það var mikið hæft í þessu,
því að Marteinn hafði alizt upp
á lítilli eyju og orðið að róa
átta kílómetra á hverjum degi
í skólann — fjóra í skólann,
fjóra heim aftur. Faðir hans
var skógarvörður, fátækur og
sparsamur. Móðir hans dó, þeg-
ar hann var ungur.
Það mæti ætla að Marteinn
hefði orðið þrekmikill og stælt-
ur af útiverum og aflraunum
En því fór fjarri. Hóf er í
hverju bezt. Hann hafði fengið
hryggskekkju af róðrinum og