Þjóðviljinn - 12.06.1945, Blaðsíða 7

Þriðjudagur 12. júní 1945.
ÞJOÐVILJINN
7
Selma Lagerlöf.
Lappi og Gráfeldur
skepnum. Þess vegna stóð, hún í mýrarjaðrinum og'
horfði á leikinn. En Lappi elti kálfinn lengra og lengra,
og þá tók hún allt í einu til fótanna út í mýrina.
Hún hrakti Lappa .á flótta, komst til kálfsins og
sneri aftur með hann. Elgir eru flestum stórum skepn-
urm hæfari til að ganga í mýrum, og allt virtist ætla
að ganga vel. En rétt þegar kýrin var að komast upp
úr mýrinni, steig hún á þúfu, sem lét undan, og hún
sökk niður í djúpt fen. Kýrin brauz't um og reyndi
að koma fyrir sig fótunum, en fenið var rótlaust og
hún sökk dýpra og dýpra.
Lappi stóð álengdar. Honum hafði orðið bilt við. En.
þegar hann sá að kýrin komst ekki upp úr, hljóp hann
heimíeiðis, á fleygiferð. Honum hafði dottið í hug, að nú
yrði hann barinn fyrir að hafa elt kúna út í fenið. Hann
var svo hræddur, að hann lihti ekki á sprettinum, fyrr
en hann kom heim.
----Það var þetta sem Lappa datt í hug, þegar hann
gekk í gegnum skóginn og honum þótti í raun og veru
leiðinlegt að hafa gert þetta — miklu verra en allt ann-
að, sem hann hafði gert ljótt. Það var líklega vegna
þess, að hann hafði ekki ætlað sér að drepa hvorki kúna
né kálfinn. Þetta var óviljaverk.
„En hver veit nema þau séu lifandi enn“, hugsaði
Lappi. „Þau voru ekki dauð, þegar ég skildi við þau“.
Hann fékk óviðráðanlega löngun til að komast að
raun um hvernig hefði farið. Enn var tími til þess. Skóg-
arvörðurinn virtist ekki halda fast í bandið. Lappi
stökk snöggt til hliðar, sleit sig lausan og þaut í burtu
eins og örskot. Skógarvörðurinn hafði ekki einu sinni
ráðrúm til að miða byssunni, áður en hann var horf-
inn.
Skógarvörðurinn neyddist til að veita honum eftir-
för, og þegar hann kom niður að mýrinni, sá hann, hvar
Lappi stóð á þúfu og gelti af öllum kröftum. Hann lagði
frá sér byssuna og stiklaði út í mýrina, til að sjá, hvað
þetta væri.
Þá sá hann elgkúna liggja dauða í feninu. Kálfurinn
lá hjá henni. Hann var enn á lífi en svo máttfarinn, að
hann gat varla hreyft sig. Lappi stóð hjá honum og var
að sleikja á honum höfuðið. En öðru hvoru gelti hann
ákaft, til að kalla á hjálp.
0$ ÞETT4
PEARL S. BUCK:
ÆTTJARÐARVINUR
Það voru sums staðar lög fram
á átjándu öld, að 'konur burftu
ekki að greiða skuldir sínar. ef þær
giftust. Það voru einkum ævin-
lýrakonur, sem lent höfðu í spila-
-kuldum og fjárglæfraimálum, sem
þurftu á þessu að halda. Þær létu
þá stundum gifta sig dauðadæmd-
um föngum. Þetta var mjög hent-
ugt efni í reyfara á þeim tímaim.
Þá var glæpamaðurinn alltaf lát-
inn sleppa og kvenkosturinn beið
þess með öþreyju, að hann næðist
og honuin yrði komið varanlega
fyrir kattarnef.
★
Það er talið óguðlegt í margri
þjóðtrú að blístra. Muhamedstrú-
armenn kalla það hljómlist djöf-
ulsins. Að blístra niðri í kolanámu
hefur þótt vita á að náman hrap-
aði. Franskt máltæki segir: „Hæna,
sem galar og stúlka. sem blistrar,
bera ógæfu í húsið".
★
Það þarf sex þúsund kíló af rós-
um, til þess að framleiða eitt kíló
af hreimi ..rósailmvatni". En oft-
ast eru rósirnar drýgðar með öðr-
um þlöntum, svo að 2500 kíló
meaja.
argarðinum heyrðist greinilega.
Engin alda komst inn á höfnina.
Hún var eins og stöðuvatn.
Þeir höfðu gengið þegjandi. En
a'llt í einu einu sagði Bunji:
„Gæturðu ekki hugsað þér, að
flóðbylgjan æddi einn góðan veð-
urdag yfir garðinn, þó hann sé
tuttugu feta hár, steypti sér inn-
yfir höfnina, molaði stóru skipin
hvort með öðru og fleytti litlu
skipunum út á hafið?“
„Er hafnargarðurinn ekki nógu
sterkur til að standast flóðbylgju?“
spurði I-wan áhugalaust.
„Ef hafið rís upp í öllu sínu
veldi, getur enginn máttur staðizt
það“.
„Það er undarlegt", svaraði
I-wan annars hugar.
I*eir gengu stefnulaust, að því
er virtist. I-wan fann rigninguna
renna niður andlitið og smjúga
rdður með hálsinum. „Hvernig
skyldi fara fyrir henni?“ hugsaði
hann.
Bunji nam staðar við lítið fer-
hyrnt hús, sem stóð í litlum garði
— nákvæmlega í miðjum garðin-
um. „I-wan —“ sagði hann.
„Já“.
„Hér á Aiko heima“, sagði
Bunji.
I-wan reif sig upp úr hugsun-
um sinum. Átti Aiko heima hér —
þessi dularfulli maður, sem var
- reglusemin sjálf i svo fultkomnu
lagi, að það minnti á vél.
„Eigum við að fara inn?“ spurði
Bunji.
„Er það?“ spurði I-wan. Ilann
' var ekki vanur heimsóknum.
Bunji hristi rigninguna af frakk-
anurp. „Ég kem hér oft. Við Sumie
erum beztu vinir. Hún er ágæt
kona. Alóðir min hefur meira að
segja komið til þeirra“.
„Þú ræður", sagði I.-wan. Hvern-
ig átti hann að koma fram gagn-
vart Aiko? Hvað Suime við vék,
þá hafði hann aldrei talað við
konu úr hennar stétt, þó að hann
væri kominn á þennan aldur. Fað-
ir hans hafði oft sagt. „Varastu
slíkar konur". Það var um það
leyti, sem I-ko komst í vandræðin.
En I-wan hafði ekki haft áhuga
fyrir öðru en byltingunni í þá
daga. Og siðan hann kom til Jap-
an — honum leizt ekki á japansk-
ar konur. Tama var sú eina.
Bunji barði i draghurðina og
•hún rann til hliðar.
„Bunji! Ert þú kominn?“ sagði
þýð rödd inni i myrkrinu.
„Já', það er ég og vinur minn,
sem er kínverskur", svaraði Bunji.
Ljósglæta barst fram í dyrnar
og I-wan sá litla, feitlagna konu.
sem komin var af æskuskeiði en
þó fríð enn. Hún horfði út í rign-
inguna.
„Nei, hvað þið eruð blautir",
sagði hún. ,,Æ. er það I-wan? Aiko
hefur sagt mér frá h'onum. Það
gleður mig að .sjá yður. Farið þið
nú úr kápunum. Enuð þið ekki
blautir í fæturna? Bunji Spark-
aði af sér skónum og hún laut nið-
nr og tók á fót>o>. iians. ,.Jií. víst,
ertu blautur. Ég lána ykkur sokka I
af Aiko. Þið enuð ljótu drengirnir
að fara út og vaða“.
Hún var svo blíð og eðlileg í
framkomu að I-wan létti fyrir
brjósti í fyrsta sinn þennan dag.
Þeir fóru með henni inn í bjarta
stofu. Þar var hlýtt og glóðarker
a gólfi. Aiko sat við glóðarkerið
og las dagblað
I-wan hafði aldrei séð Aiko slík-
an „Gjörðu svo vel og komdu inn,
Bunji“, sagði hann glaðlega. „Og
verið þér velkomnir, I-wan“.
,’Hann reis á fætur. „Suime,
viltu bæta við tveimur glösum?“
Hún hafði farið inn í hliðarher-
bergi og svaraði þýðri röddu:
„Enga óstillingu! Þetta er allt á
leiðinni".
Aiko brosti. I-wan hafði aldrei
séð hann brosa.
Rett a eftir kom hún hlaupandi.
Fótatak hennar heyrðist ekki á
mjúkri gólfábreiðunni. Hún kom
með tvö vínglös og tvenna sokka.
I-wan sá það enn betúr í Ijósbirt-
unni, hvað hún var falleg. Hún
var í gulbrúnum, rósóttum silki-
kufli. Hár hennar var svart og sett
upp eftir gamalli. japanskri t'ízku.
Vangamir voru sællegir og varirn-
ar rjóðar.
„Gjörið þið svo vel. Þú verður
að íána þeim sokkana þína, Aiko,
og sjá um að þeir fari í þá áður
en þeir ofkælast“.
Eftir litla stund sátu þeir allir
við glóðarkerið og dreyptu öðru
hvoru á drykknum.
Þeim leið vc! Hér var allt frjálst
og óþvingað. Aiko talaði um alla
heima og geima, hann, sem ekki
var vanur að yrða á neinn. Bunji
hlustaði á hann með athvgli, en
hann hló ekki,
Suime sótti gljáandi öskju, tók
úr hénni silkidúk og fór að sauma.
Hún sat skammt frá þeim og leit
á Aiko öðru hvoru. Stundum stóð
hún á fætur og skaraði í eldinn.
í fyrstu sat I-wan þegjandi. Það
var eins og Bunji het'ði opnað hon-
um dyr að einhverjum leyndar-
dómi. Stofan var að öllu leyti jap-
tmsk, þar var enginn hlutur með
vesturlenzku sniði. Þetta hefði al-
\eg eins getað verið heimili al-
þýðumanns í Japan. Fáeinar bæk-
ur voru í lágum gljáandi kassa á
gólfinu. Rósótt pergament hékk á
veggnum. raiuð lilja í bikar. sem
liktist flösku Gólfábreiðurnar
voru hreinar. Dag'blaðið, sem Aiko
hafði lagt frá sér, var það eina,
sem ekki var í röð og reglu.
I-wan mundi það ekki á eftir,
hvað Aiko hafði sagt. Það skipti
heldur engu. Það undarlega var,
að sjá Aiko sjálfan í ljósbirtunni
frjálsmannlégan og, skrafhreyfinn.
Þessi fáláti maður, sem I-wan
hafði þekkt hingað til, var ekki
Aiko sjálfur.
Aiko var að tala um styrjaldir,
sagði. að þær væru fávíslegar og
það væri óskaplegt, að menn
skyldu þurfa að taka þátt í slíkri
fjarstæðu.
,,Strið!“ ,e»<-ði S'iime. ,.Við fnr-
um ekki í stríð. Það verða alltaf
einhver ráð að komast hjá því“.
Aiko þagnaði alltaf þegar hún.
tók til máls og hlustaði brosandi
á hana. Það var eins og hann
skipti engu það, sem hún var að
segja, en het'ði unun af að hlusta
á rödd hennar.
„Það er einmitt það, Suime“,
sagði Bunji. „Þegar að stríðinu
kemur, verður að taka eitthvað
annað til bragðs. En það hefur
heldur enginn í hyggju að ráðast
á okkur“.
Suime reis á fætur og tók vín-
könnuna.
„Við skulum ekki einu sinni tala
um þetta“, sagði hún. „Þið inegið
Lala um ^llar mögulegar raunir, en
ekki um stríð. Afi minn var drcp-
inn áður en ég fæddist. Það var í
stríðinu við Kínvcrja. Þá vorum
við fátæk heima. Japanir sigruðu,
en við nutum einskis góðs af því.
l>egar hermennirnir komu heim og
voru boðnir velkomnir, lokaði
ammá húsinu og grét. — Nei, ég
vil heyra sungið. Það er svo gott
að vera glaður“.
Hú-n sótti gitar, settist niður og
söng með skærri. fallegri rödd vísu
um snjó, som fellur á blóm.
„Ég lærði þessa vísu í svéita-
Jiorpinu, þar sem ég ólst upp“,
sagði hún.
I-wan kunni vel við sig' á þessu
heimili, sem Muraoki hafði lýst
bölvun sinni yfir.
Að lokum kvöddu þeir og héldu
heimleiðis. I-wan gat ekki glcymt
Suime þar sem hún stóð í dyrun-
um og hneigði sig brosandi og
Aiko, sem stóð við hlið hennar —
annar maður en sá sem hann hafði
þekkt.
„Þetta er skammarlegt“, sagði
hann við Bunjk
„Já“, sagði Bunji, en ))að er ekk-
ert við því að gera“.
. Hantt er fullsæmdur af honni".
„Já, það vitum við öll“, sagði
Bunji. „En hún er ekki fædd til
þess að verða komi Aikos".
Litla krossgátan
1. signi — 7. mikil — 8. frið —
10. málfræðileg skamstöfun — II
ull — 12. dul — 14. heimtun —
16. fari aftur — 18. tvíhljóði
19. skrif 20. auður — 22. bein —
23. hef ákveðið -— 25. skek.
LÓÐRÉTT:
2. viðhald — 3. mjólkurmat — 4.
fisk — 5. leit — 6.að lit — 8. reika
— 9. mikill ósigur — 11. flatarmái
— 13. skrift — 15. slít — 17. bar-
dagi — 21. hríðar — 23. húsdýr