Þjóðviljinn - 27.09.1945, Blaðsíða 6

6
i
Þ J 0 Ð V IL JIN N Fixnmtudagur 27. sept. 1945
Tvíburarnir
John Galsworthy:
Bræðralag
þegar engin hætta virtist steðja að ofan frá brekk-
unni. Þeir tóku götuna í tveimur stökkum.
En þá skall hurð hælum nærri. Eitt þessara
stóru, gangandi húsa kom þá einmitt á harða
spretti upp hallann. Þeir höfðu gleymt því, að þau
á'ttu það til að renna upp í móti.
Þeir sluppu með naumindum og námu staðar
við girðingu hinum megin við götuna.
„Hvað er það, sem hefur losnað í brjóstinu á
mér?“ spurði Styrbjörn og lagði höndina á hjartað.
„Eg var nærri því orðinn undir húsinu, og þá fór
þetta af stað í brjóstinu á mér“.
„Eg hef ekki hugmynd um, hvað það er“, svar-
aði Arinbjörn.
Tvær stúlkur í rauðum kápum stóðu rétt hjá
þeim og horfðu á þá.
„Það hefur verið hjartað“, sagði önnur þeirra.
„Hjartað! Til hvers er það?“ spurði Styrbjörn.
„Ja, nú veit ég ekki“, svaraði stúlkan.
En hún vissi það víst, því að hún hló, en vildi
bara ekki segja það.
„Eg hugsa, að það sé til að aðvara menn, ef
þei-r eru að komast í hættu, sagði Arinbjörn. „Við
höfum að minnsta kosti aldrei orðið varið við það
fyrr“.
„Hvaðan eruð þið?“ spurðu stúlkurnar.
„Ofan af Skarðsheiði“, svöruðu þeir.
„Voruð þið í útilegu“, spurðu þær. „Láguð þið
í tjaldi?“
,,Nei,T við komum ekki þaðan núna. Við vorum
á vöggustofunni á Kaldadal. Og við strukum“.
Þær skellihlógu. „Hvað eruð þið gamlir?“
„Við erum tveggja ára“.
Þær hlógu enn meira.
„Við erum jafn gamlir vegna þess að við erum
'tvíburar“, sagði Styrbjörn alvarlega. „Hvar er allt
fullorðna fólkið hérna?“
ÞETTA
Það hefði átt að vera
hérna:
Fyrir nokkrum árum voru
leigjeniur í sex hæða húsi í
New York lausir við að
gre:ða leigu, vegna þess, að
enginn eigandi fannst að því.
Þanmg hafði það verið í tíu
ár, Þá fann einn leigjandinn,
áttræður maður, upp á því að
láta sem hann ætti húsið. En
le’gjendur létu ekki blekkja
sig og drógu hann fyrir lög
og dóm.
Var mikið kapphlaup um
að fá íbúðir í þessu húsi, en
leigjeniurnir voru heimarík-
ir, sem vonlegt var og héldu
velli, þegar síðast fréttist.
•
Ein af þeim „skoðanakönn-
unum“ sem fram hefur farið
í Ameríku, á síðari árum
leiddi í ljós þau áhrif, sem
kvikmyndir hafa á æskulýð-
inn. Var tilraunin gerð á 458
menntaskólanemehdum:
62 'af hundraði játuðu, að
þeir líktu eftir klæðaburði
kvikmyndaleikara.
33 af hundraði játuðu, að
þeir tækju sér kvikmyndaleik
ara til fyrirmyndar í ásta-
málum — sjaldan þó með
eins góðum árangri!
66 af hundraði viðurkenndu
að ; þeir, sökktu .sér niður í
dagdrauma, sem’væri eftirlík
ing á kvikmyndaævintýrum.
22 af hundraði höfðu or-ðið
óánægðir með heimili sín og
kjor við að sjá allsnægtir
þær, sem kvikmyndirnar
bregða upp fyrir augum
þeirra.
„Hann er kaldur í dag.
þetta er ekkert vorveður“.
Gamall maður með gler-
augu og bólgið nef fálmaði
eftir smápeningum til að
skipta.
„Mér finnst ég kannast við
yður“, sagði Hilary.
„O, já. Þér verzlið í vissri
búð — í tóbaksdeildinni. Eg
hef séð yður fara þar inn.
Stundum kaupið þér blað af
honum þarna“.
Hann sneri höfðinu í áttina
til ungs manns* sem stóð
snölkorn frá með stærðar
blaðabagga. Margra ára öf-
und og ásökun um ranglæti
birtist í svip gamla manns-
ins.
„Þetta er mitt blað“ virtist
hann ætla að segja. „Svo
sannarlega sem réttlæti er til
á þessari jörð. En svo kem-
ur þessi mannfjandi og kepp-
ir við mig um söluna“.
„Eg sel þessi ólukkans
W estminster-tíðindi“, sagði
hann við Hilary. „Eg les það
meira að segja sjálfur á
sunnudögum. Það er ágætt
blað — ég á við fyrir utan
pólitíkina. En sjáið þér til.
Þegar þessináungi kemurhing
að til að selja „Pell Mell“.
Hann lækkaði röddina og
hélt áfram í trúnaði: „Þá
kaupir fínt fólk það stundum.
Og það er ekki svo margt
fínt fólk, sem kemur hingað
— ég á við reglulega fínt
fólk, að ég hafi ráð á að
láta taka það frá mér“.
Hilary hafði hlustað á hann
með vorkunnsemi, en nú datt
honum dálítið í hug: „Þér
eigið heima í Hound Street.
Er það ekki?“
„Jú, í númer 1. Eg heiti
Creed. Og þér eruð maðurinn
sem ungfrúin hjá okkur er
að skrifa fyrir“.
„Nei, hún skrifar ekki fyrir
mig“. <
„Eg veit það. Það er gam-
all maður. Eg þekki hann
vel. Hann heimsótti mig einu
sinni. Það yar. á súnnudags-
morgni. „Hérna kem ég með
eitt pund af tóbaki handa yð-
ur“, sagði hann. „Þér hafið
verið yfirþjónn11. sagði hann
svo. Og svo bætir hann við:
„Eftir fimmtíu ár verða eng-
ir yfirþjónar til“. Og svo var
hann farinn“.
„Búa ekki hjón, sem heita
Hughs í sama húsi og þér?“
„Eg leigi hjá þeim. Eg hitti
frú í gær, sem var að spyrja
mig eftir þeim. Var þ_ið kon-
an yðar?“
„Það hefur líklega verið
mágkona mín“.
„Já, einmitt. Hún kaupir
oft blað af mér. Það er reglu-
leg hefðarkona — ekki ein af
þessum ólukkans —“. Nú
kom aftur trúnaðarhreimur í
rödd hans: „Ekki ein af þess-
um sem kaupir tilbúin föt í
þessum ólukkans almennings-
vöruhúsum — þér skiljið. Eg
þekki þessa frú vel“.
„Gamli maðurinn, sem
heimsótti yður, er faðir henn-
ar“.
„Nei, er það? Nei, er það?“
Gamli maðurinn þagnaði og
va’’ð vandræðalegur.
Hilary hleypti brúnum,
eins og hann var vanur, þeg-
ar hann var að vinna bug á
ströngustu hefð sinni:
„Hvernig — hvernig kemur
Hughs fram við ungu stúlk-
una, sem leigir á sömu hæð
og þér?“
Gamli yfirþjónninn svaraði
þurrlega:
„Hún fer að mínum ráðum
og forðast hann. Hann er
eitthvað svo útlendingslegur,
sá maður. Ekki veit ég hvað-
an úr veröldinni- hann er“.
„Hefur hann ekki verið
hermaður?"
„Hann segir það. Annars
vinnur hann hjá bænum. En
þegar hann er drukkinn, hlíf-
ir hann hvorki guði né mönn
um og virðir hvorki lög né
rétt. Eg hef aldrei séð her-
mann svipaðan honum. Enda
segja þeir, að hann sé Vall-
oni“.
„Hvernig fellur yður að
eiga heima í þessari götu?“
„Eg er út af fyrir mig. En
gatan er bágborin og ræfla-
legt fólk sem á þar heima.
S'keytir hvorki um skömm né
heiður“.
„Einmitt það“.
„Það eru fátæklin^ar, sem
eiga þessi hús. Og þeim er
sama um allt, ef þeir ba’-a
fá húsaleiguna. Það er-ekí
við öðru að búast. Þessir vesl
ingar verða að fá sitt. Það
er sagt að svona hús séu í
búsúndátali í London. Sum-
ir segja að eigi að rífa þau.
En það er bara slúður. Hvað-
an ættu peningarmr að
koma? Þessir fátæklingar
hafa ekk; einu sinni efni á,
að endurnýja veggfóðrið. Og
lóðaeigendurnir, sem eru stór
efnaðir menn! Það er ekki
við því að búast, að þeir viti
hvað það er, sem þeir hafa
ekki einu sinni séð. Það eru
bara bjálfar eins og Hughs,
sem eru að vaða elginn um
lóðaskatt. En það er ekki
hægt að ætlast til þess, að
betra fólk sé að skipta sér
af öðru eins. Það býr á herra-
górðum úti í sveit. Eg ætti að
vita bað. Eg hef verið hjá því
fólki“.
Gula tíkin var orðin gröm
út af umferðinni í kringum
hana. Hún var farin að berja
skottinu við fætur gamla
mannsins.
„Guð hjálpi mér. Hvað er
þetta? Hann bítur víst ekki
þessi hundur?“
Miranda horfði á andlit hús
bónda síns, eins og hún vildi
segja: „Þarna sérðu, hvað
komið getur fyrir heiðvirðan
hund á svona götum“.
„Það hlýtur að vera erfið
vinna, sem þér hafið, að
standa svona allan daginn,
þér sem eruð betra vanur“,
sagði Hilary.
„Eg er ekki að kvarta.
Þetta heldur í mér lífinu“.
„Mig langar til að spyrja
yður, Creed. Hvað er hægt að
gera fyrir frú Hughs?“
Gamli maðurinn sótti í sig
veðrið og svaraði af móði:
„Væri ég í hennar sporum,
mundi ég draga bann fyrir
lög og dóm, svona sannarlega
sem ég heiti Creed. Hún ætti
að fá skilnað og aldrei verða
á vegi hans framan. En ef
hann kæmi samt aftur, ætti
hún að láta setja hann inn.
Það mundi ég gera, þó það
kostaði mig lífið. Eg vork-enni
ekki ynönnum eins og honum.
Hann var meira að segja ó-
svífinn við mia í morgun“.
„Það er nú hart, að þurfa
að grípa til fangelsisvistar“,
sagði Hilarv.
Gamli yfirþjónninn svaraði
einarðlega: „Það er e:n að-
ferð sem dugir til að siða
þrjóta eins og hann: Og það
er að sýna þeim í tvo heim-
ana“.
Hilary ætlaði að svara ein-
hverju en tók þá eftir því.
að hann stóð einn síns liðs á
gangstéttinni. Snölkorn frá
stóð Creed gamli, horfði til
h’mins og faðmaðf að sér af
öllum kröftum stærðar bag"n
af hádegisútgáfu Westminst-
er-tíðinda, sem kastað hafði
verið n:ður til hans úr vagni.
..0, já“ hugsaði Hilary.
..Idann veit að minnsta kosti,
hvað hann vill“.
Hann hélt áfram ferð sinni
og lit-la . gula bolakvnstíkin
tölti með honum, háleit og
snúðug, eins. og hún vildi
segja: „Það var sannarlega
tími-til kominn', að við lory,-
uðum við þennan nærgöng-
ula mann“,. •
SJÖUNDI KAFLI -
Cecilia'hugsctr sig um. *
Frú Cecilia Dallison sat í
einkástofu sinni við gamalt
eikarskrifborð og var að
reyna að beina hugsunum
sínum að ákveðnu efni. Ann-