Þjóðviljinn - 02.03.1946, Blaðsíða 4

4
ÞJÓÐVILJINN
Laugardagur 2. marz. 1946.
þJÓÐVILJINN
'^epfanrií- Sametninsrrfíokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn
rtitstjóri og ábyrgðarmaður: Sigurður Guðmundsson.
Stjórnmálaritstjórar: Einar Olgeirsson, Sigfús Sigurhjartarson.
ftitstjómarskrifstofa: Austurstræti 12, simi 2270 (Eftir kl.
19.00 2184).
Afgreiðsla: Skólavörðustíg 19. sími 2184.
Auglýsingar: Skólavöröustíg 19, sími 6399.
Prentsmiðjusimi 2184.
Askriftarverð: f Reykjavik oe nagrenni- Kr 6.00 a mánuði.'
Úti é landi: Kr. 5.00 á mánuði.
Prentsmiöja Þjóðviljans h. f.
v —-------------------------------------------/
Deilan er leyst - Allir eitt á vettvangi
hagsraunasamtakanna og stjórn-
málanna
Dagsibrúnardeilunini er lokið. Dagslbriín'armenn hafa
fengið verulegar kjara'bætur, einkum þeir lægst launuðu,
enda voru kjör þeirra þannig að alls ekki var viðunandi.
Þessi sigur Dagsbrúnar er fyrst og fremst að þakka
fullkominni samlheldni Dagsbrúnarverkamanna. Verka-
mennirnir háðu deiluna þannig, að þeim er sómi að, og
framkoma þeirra er til fyrirmyndar, hverju því verkalýðs-
félagi, sem heyr baráttu fyrir bættum kjörum.
9
Það sem einkenndi þessa deilu frá upphafi, var að hún
var ekki aðeins háð til að fá iaunáhækkun, heldur og til
þess, og ekki síður til þess, að auka kaupmátt launanna, það
er að knýja fram lækkanir á dýrtíðinni. Þessi þáttur deil-
EINN HINNA SÍMALAUSU
HEFUR ORÐIÐ
„Borgari" sfcrifar: „Eg er einn
þeirra mörgu bæiarbúa, sem
efcki hef getað fengið síma, enn-
þ'á, og verð því að notast við al-
men n ingssdima landssímastöð var-
innar eða fá lánaðan síma í
næstu búð eða veitingastað".
SVIPAÐAR ÁSTÆÐUR FYRIR
MÖRGUM
„Þeir eru margir, sem svipað
er ástatt fyriir hvað þetta snert-
ir, enda verður fódk oft að bíða
töluvert langan tíma eftir að
komast að þessum eina síma-
klefa landsímastöðvarinniar, sem
setlaður er almennin-gi til afnot.a.
Stundum bíða þrír eða fjórir
eftir afgreiðslu í einu“.
ÖLL SÍMTÖL I EINUM KLEFA
„I þessum eina klefa er hin-
um mörgu símalausu ætlað að
ljúka öllum sín-um símtölum inn-
anbæjar og við Hafnarfjörð, því
sknaklefinn á Lækjartorgi virð-
ist sjaldan vera í lagi, eða svo
hefur mér reynst.“
KLEFARNIR ÞYRFTU AÐ
VERA TVEIR
„Þettia er vitanlega alveg ó-
fuiLkiægjiandi. Klefamir þyrftu að
minnsta kosti að vera tveir.
Miætti annar þeirra ver-a fyrir
innanbæjiarsamtöl hinn fyrir
símtöl við Hafnarfjörð.
Margir veigra sér heldur við
að fá lánaðan síma í verzlunum
og veitinigaihiúsum, og er það
skiiljanle.gt, ef ræða þarf einka-
mál.
Væri það tvímælalaust þörf
framkvæmd og mj-ndii mælast
ve-1 fy-rir, ef komið yrði upp öðr-
um símaklefa á landssíimastöð-
inni.
Borgari"
ÞEGAR STRÆTISVAGN_
ARNIR HÆTTU FERÐUM
„Strætisvagnafiarþegi“ skmifiar
Bæj.arpóstinum um sitöðvun
sifcrætisvagnanna: „t gærmorgun
fengu þæj-arþúar að reyna það á
sínum skrökik, hvað það þýðir,
ef sfcrætisvagniamir stöðvast. Við
vorum mörg, sem þurftum þá,
að ganga til vinnu akkar, fjöld-
inn allur . um klukkiusfcundar
gang. Strætisviagnstjórarniir, sem
nú eru í verkfalli, eru að vísu
efcki margir, en sá fámenm hóp-
ur hefur þó harla mikil áhrif á
lífsvenjur bæjarbúa, og það
jafnvel meiri en filestir renna
grun í. Hvað skyldu. þeir hafa
verið margir, sem ebki mættu
nógu snermna á vinniusitað í gær-
mor.gun, og þá ioksins þeir
mætitu, voru þreyttir og úrihir
yfir að hafa þurft að gan.ga „alla
þessia leið“, en ekki „tekið“
sitrætisv.agninn eins o-g venju-
lega?
ER VERKFALLIÐ KOMIÐ
TIL AF SAMÚÐ BÆJARYFIR-
VALDANNA MEÐ ATVINNU- ’
REKENDUM?
„Sem von er, una menn því
iMa, að til þessa verkfalls hjá
SitrætisvagnstjóruMum skyldi
þurfa að koma. Það var skiljan-
legra, ef einhverjir „h. f.“ ó-
grímukiæddir eiginhagsmuna-
ibraskarar hefðu átt að semja
við vagnstjórana, en ekki bæjar-
yfirvöldin. En almenningi finnst
það harla lítil nængætni frá
hendi bæiaryfiirvaldannia, að láta
strætisvagnana stöðvast alveg. og
að því er flestir teljia, fyrir þá
sök, að þeir vildu ekki semja
fyrr en Vinnuveitendaféliagið
hefði samið við Dagsbrún. En sú
nærgætni finns-t bæjarbúum
ekki koma fram við rétta aðila“.
DEILAN VERÐUR AÐ LEYS-
AST ÁN FREKARI TAFAR
„En hvað sem því líður, þá
e-r það skýlaus krafia okkar allra
þessara gangandi strætisvagna-
fiarþegia, að strætisvagnadeilan
verði leyst án írekari tafar.
Strætisvagnafarþegi“.
unnar var auðvitað fyrst og fremst pólitískur, því það er
ekki á valdi vinnuveitenda, sem slíkra, að gera ráðstafanir
sem að haldi megi koma, til að lækka dýrtíðina, þar verð-
ur ríkisvaldið, það er ríkisstjómin og Alþingi, að koma til
sögu.
Þetta skildi ríkisstjórnin og sýndi í verki áhuga sinn
fyrir lausn deilunnar, bæði með því að reyna beinlínis að
miðla málum milli vinnveitenda og verkamanna, cg með
því að gefa fyrirjheit um aðgerðir í dýrtíðarmálunum-
I þessu samibandi lo'faði ríkisstjórnin að stuðla að upp
komi fæðissala í bænum, er selji fæði við sannvirði og
leggi heilsiufræðileg sjónarmið til grundvallar fæðissölunni.
Þetta er mjög þýðingarmikið mál fyrir allan þann fjölda
bæjarbúa, sem kaupir fæði.
í öðru lagi lofaði ríkisstjórnin, að verzluniarfélög neyt-
enda skyldu fá innflutningskivóta, en til þessa hefur öllum
innflutningsleyf'um verið skipt niður á tvo aðila, S- I. S. og
heildsalasamibandið.
Þetta mun í ríkum mæli stuðla að því, að gera neytend-
u.m kleift að taka ve.rzlun neyzluvörunnar í sínar hendur
og byggja þannig upp sannvirðisiverzlun.
í þriðja lagi lofaði ríkisstjórnin að koima því til leiðar,
að vinnu'miðlunarskrifstofurnar yrðu sameinaðar, það er
gamalt áhugamál Dagsbrúnarmanna, þó ekki snerti það
dýrtíðarmálin beint.
•
Það er engin ástæða til að draga dul á að kjör Dags-
brúnarmanna eru ekki glæsileg, þrátt fyrir þess-a launa-
hækkun- Raunhæf lækkun dýrtíðar, aukinn kaupmáttur
launanna, verður að koma til sögunnar, ef kjör þeirra eiga
að vera slfk, sem þeir verðskulda.
Til þess að fá þetta fram verða Dagsbrúnar.menn í fyrsta
lagi að fylgjast vel með, að þær yfirlýsingar, sem stjórnin
gaf, í sambandi við lausn d'eilunna.r, verði framkvæmdar
til hins ýtrasta, í öðru lagi verða beir og aðrir launþegar,
að fylkja sér fast að baki þeim tillögum, sem fulltrúar
sósíalista og Alþýðuflokksins hafa lagt fram í verðlagsráði,
um. læ'kkun heildsalaélagningarinnar, og þeir verða að vera
við því búnir að táka þátt í baráttunni fyrir landsverzlun,
og sú barátta verður auðvitað háð á vettvangi stjórnm.ál-
anna.
Á að svara blaði eins og
Vísi?
Vásir er auðvirðilegt blað, þó
! fyllilega samboðið því hlutverki
i sem því er ætlað, en það er að
vinpa fyrir heildsala og aðrar
' 'afætur .atvinnuiífisins. Það er
vis'siulega áli'tamál hvort rétt sé,
að svara soi’pblaði eins og Vísi,
j en æfcíð er eitthv.að af fólki, sem
sorpblaðamennska hefur áhrif á,
I þess vegna er rétt að svara Vísi
við og við.
„Samkvæmt fyrirfk5pun“
! Á þriðj'Ud'aginn birtist grein'ar.
, stúfur í Vísi undir fynrsögnhmi
i „Siam'kvæmt fyrirskipun“. Þessi
‘ þvæfctings grein byrjar á orðun-
1 um: „Eikki er ólíklegt, að komm-
> únistar hafi fengið fyrirskipun
I frá hænri stöðum um að not-a
aðstöðu sína í stjórnarsamvmn-
unni til að leggja undir sig
'bamiafiræðsluna í tveimur
stærstu bæjum landsins, Reykjia
vík og Hafnarfirði".
Greinarkorn þetfca endar á
orðunum: „íslenzkir kommúnist-
ar hafa aldrei bor.ið af sér og
aldrei sannað, að þeir taki ekki.
við fyrirskipunum frá erlendu
valdi. Meðan þeir gera það ekki
er ekki hægt að líta á þá öðnu-
vísi en sem flokk í eriendri þjón-
Fyrir samheldni
iiefur unnizt sigur, og aS-
ustu, er lætur nofca si-g til árás-a j
á stárveldi, sem er bezti við-!
S'kiptavinur íslands. Má af því
sjá hverra hagsmuni slíkur flokk
ur ber fyrir brjósti."
Hér kemur svarið.
Er það nú svo, þið herra
Kristján Guð'lau'gsson og Her-
steinn Pálsson ritstjórar Vísis, að
þið hafið aldrei heyrt sósíalista
bera það af sér að flofckur
þeirra, Sameiningarf'lokkur al-
þýðu — Sósiíailisitaflokkurinn
væri í þjónustu erlends stórveld-
is? Ef svo er virðist þörf á
að la-gfæra bæði heym ykkair og
sjón. Ef þetta skyldi hafa farið
fram hjá ykkur, þá skal ykkur
að þessu .sinni sagt, að hver sá
sem heldur því firam að Sósial.
istafilokkurinn taki við fyrirsfcip-
unuim um starf sitt frá öðrum en
sínium eigin meðlimum, fer með
qfcaðiauist fJ(eypui*, sem hisel^r
þeim einum, sem ekkii eiga of
mikið af þeim eiginleika sem
kallaður er æra, en það getur
verið að það hæfi ritstjórum
Vísis, það mun-u þeir sjálfiir á-
líta, þeir um það.
Formenn skólanefnda
Annars er Vísir að fjairgviðrast
út af þvi að skipaðir hafia verið
eins með fullkominni einingu verkalýðsins og launþeganna
yfirleitt, geta unnizt verulegir sigrar í átökunum við eigna-
stéttina. En þessi deila sýnir að barátta launastéttanna er
ekki, og verður ekki, aðeins háð á vettvangi kjarasamning-
ann-a, hún er og verður engu síður háð á vettvangi stjórn-
málanna. Þess vegna er lærdómur þessarar deilu fyrst og
fremst þessi: Launþegar, allir eitt á vettvangi hagsmuna-
samtakanna og umfram allt, allir eitt á vettvangi stj&m-
málanna. Ezning er afl.
nofckrir sósíaiistar, sem formenn
í sfcáianefndir. Það skal sagt
þeim VísásritS'tjórum til leiðþein-
ingar, að sósiialistia'r eru ekki
síður færir um að leysia trún-
aðarstörf af hendi, en .aðrir
menn, og þeir munu ekkí láta
óvaida menn , eins o-g ritstjóra
Vís-is skipa sér á óæðri be-kk í
þjóðfélaginu, þeir munu þakka
slikum herrum, sem verðugt er
ef þeir ætla sér þá dul, að líita
á þær þúsundir sem fylkj.a sér
undir merki sósíialismans á ís-
landi sem ann-ars flofcks menn,
sem hvergi ættu að koma ná-
lægt opinberum trúnaðars'töðum.
Þeir munu þakkia þedm herrum,
Knistjáni GuðiaugSsyni og Her-
steini Páissyni fynir þá yfirlýs-
imgu að þeir fylgi floikki að mál-
um er s-tarfi sem hreinn land-
náðaflokikur.
Eru svo þessir tveir ritstjórar
með litlu ærunia kvaddír að
Skíðafélag Reykjavíkur
ráðgerir að fara skíðaför upp
á Hellisheiði inæstkomandá
sunnudagsmorgun.
Snjór er lítill, en fjallaloft
ið jafn hressandi og vant er.
Farmiðar seldir hjá Muller
í dag til félagsmanna, til kl.
2, en 2—4 til utanfélags-
manna, ef afgangs er.