Þjóðviljinn - 09.11.1946, Qupperneq 6

c
ÞJÓÐVILJINN
Laugardagur, 9. nóv. 1946
K. I. B.
Dansleikur
í Breiðfirðingabúð í kvöld kl. 10.
Aðgöngumiðasala kl. 5—7 á sama stað.
NEFNDIN.
Torolf Elsten
SAGAN UM GOTTUOB
Okkur vantar
til að bera blaðið til kaupenda við
Bergstaðastræti
ÞJÓÐVILJINN
Kvikmyndasýning
ásamt frásögnum frá Noregi á hernámsárunum og
eftir stríðslokin, verður haldin í
Bæjaibíó sunnudaginn 10. nóv. kl. 3 e. h.
Allur ágóði rennur í minningarsjóð sonar míns,
Ölafs Brunborgs.
Miðasala í Bæjarbíó á venjulegum sölutíma.
Guðrún Brunboig.

Háttvísi — snyrtimennska — um kynningar
i»,f—i
w
>—
o
rC
£
>
£
■ra
.f*
£
&
\rO
tn
a>
Cn
fO
s
Bókin
>-<
o-
I-*.
v>
V
o
Þ=T
pr
^diinn?
KURTEISI
á erindi til allra ungra stúlkna.
Aðlaðandi framkoma er ekki
síður áríðandi en fegurð og
snyrting.
Fæst hjá öllum bókabúðum.
o
o
o
»
a>
H'
o
Oý
hi
p>
l-h
t3
ui
2
'oj
l
— iitíiijfsejaiq — gnuun 5o injjin — iumiej
foH"i"i"I"H-H"I„r'r'H"I„kH'H"H"H"I"!";"I-H"t"H"I"H"H"H„H„I"fr
Íl-"----------------------------------------------------------

Félag íslenzkra myndlistarmanna
Asgrímur Jónsson
; Málverkasýning
í tilefnl af 70 áia afmæli Iistamannsins 1946.
OPIN DAGLEGA KL. 10—22.
— Hver er þetta? hrópar
byrst konurödd úr hliðarher-
berginu.
— það er ég, svarar Elsa;
ég er með gest.
— Æ, aftur er muldrað önug-
lega, og sterkleg kona í kring-
um þrjátíu og fimm ára aldur
sýnir sig í dyrunum. Fagurt og
viðkunnanleg andlit hennar ber
svip tortryggni. Svart, slétt hár
hennar er greitt þétt að höfð-
inu.
Elsa verður allt í einu dálítið
hikandi.
— Það er herra Hanssen frá
Noregi, vinur minn. Hann kom
til hjálpar, þegar ég var að
veltast niður götuna fyrir ör-
litilli stundu. Eg meiddi mig í
fætinum, svo að hann varð að
fylgja mér heim. — Þetta er
Anna. Við erum einu konurnar
hérna.
Anna kemur og réttir honum
höndina. Þessi sterklegi, granni
líkami og hinn fasti gangur
vekja athygli hans.
— Góðan daginn. Við getum
því miður ekki boðið yður að
borða með okkur.
— Þú verður að hjálpa mér,
Elsa, bætir liún við þurrlega
Þú ert seint á ferðinni í dag.
Hanssen situr aleinn hrærður
og vandræðalegur. Hann hlýtur
að taka eftir því, að hann er
ekkert sérlega velkominn gest-
ur, en fær þó ekki af sér að
fara, meðan hann hefur minn-
stu von um að geta verið í ná-
vist Elsu. Hann lítur í kring-
um sig í herberginu; Þarna er
mynd af Masaryk, eftirmynd af
málverki Repins af Kósökkun -
um, þar sem þeir eru að skrifa
zarnum bréf. Skrípamynd af
Horthy forsætisráðherra og
skrípamynd af Thiers. Hann
opnar eitthvað af bókunum,
þær eru allar á máli, sem hann
skilur ekki. Þarna er ein ein
asta þýzk bók eftir Stefán
Georg. Hann kveikir sér í pípu
og bíður.
Fótatak heyrist fyrir utan
og ungur maður kemur inn;
tuttugu og fjögra til fimm ára.
Rauðhærður og freknóttur með
kringluleitt, meinleysislegt
drengjaandlit. Þeir standa úti
á miðju gólfi og horfa vand-
ræðalega hvor á annan.
— Eg heiti Ingimundur Hans
sen og er frá Noregi. Eg var
svo heppinn að koma að í sama
bili og fröken — æ — Elsa
skrikaði í brekkunni og mér
fannst það skylda mín að fylg-
ja henni heim.
— Eg heiti Andrés.
— Eruð þér einnig frá Ung-
verjalandi.
— Já, við erum öll frá Ung-
verjalandi nema Sagha, sem er
frá Serbíu og Brúnó frá Búlgar
íu.
— Þetta er sem sagt mjög
heimsborgaralegur félagsskap-
ur.
— Já, það má nú segja.
Hann hlær vandræðalega.
— Og hvemig finnst ýður að
— að búa hér?
— Andrés. Það er Anna, sem
kallar framan úr eldhúsi. llef-
urðu nokkra peninga.
— Nei, hvernig spyrðu? Eg
er skítblankur.
— Jæja þá — við verðum þá
að komast af án þess að hafa
kartöflur.
Norðmaðurinn stamar:
— Æ — kannski ég. ...
— Nei takk, við sjáum um
okkur. Andrés, þú verður að
koma og hjálpa til, svo að
maturinn verði til í tæka tíð.
Andrés fer út úr herberginu
og brosir vandræðalega, en
Hanssen situr einn eftir, niður-
dregnari en nokkru sinni áður.
Skömmu síðar kemur annar
maður í ljós. 1 þetta sinn er
það sterklegur maður með
sporthúfu. Hann virðist vera
þrjátíu og fimm til fjörutíu ára.
Hann hefur opið, sterklegt og
fremur stirðlegt andlit, breiðar
herðar og stóra hnefa. Hann
lítur út fyrir að vera verkamað
ur, sem veit dálítið af sjálfum
sér. Hann gengur undir eins
til Hanssens og réttir honum
höndina.
— Góðan daginn. Eg heiti
Páll.
Norðmaðurinn verður aftur
að fara að útskýra, Það er dá-
lítið erfitt fyrir hann, en Páll
skilur strax.
— Ö já, þér eruð vinur Elsu.
Þeir setjast niður og ræða
fram og aftur um Noreg. Það
er að segja, Páll leggur fram
spurningarnar og svarar þeim
oftast sjálfur. Hanssen vill
gjarnan spyrja eitthvað um
félagsskapinn og þá sérstak-
lega um Elsu en fær ekki tæki
færi til þess.
Anna er farin að leggja á
borðið.
reyna að fylgjast með samtal-
inu eða hvort hann eigi ekki að
leggja eyrun við. Þeir tala sam
an á þýzku, sem er sýnilega hið
sameiginlega mál í félagsskapn
um.
Þeir tala um alvarlegt ástand
í Prag. Það getur soðið upp úr
hvenær sem er. Yfirvöldin hafa
skipað lögreglunni að hafa upp
á öllum flóttamönnum; Þau
ætla að koma upp sameiginleg-
um búðum fyrir þá einhvers-
staðar í Meren. Þau geta verið
tekin á hverri stundu, þau verða
að gera áætlun, það er auð-
veldara að vernda sum þeirra
en önnur. Stundum lækka þeir
sig, svo það heyrist ekki til
þeirra, við og við eru þeir
ósammála og brýna raustina.
En þetta er sýnilega ekki
eina hættan, sem steðjar að.
Öryggisleysi ' Tékkóslóvakíu.
Þeir segja, að það velti ekki á
nema nokkrum vikum eða jafn-
vel örfáum dögum. Og ennþá
víðar kreppir skórinn að. Leyni
lögregla suðurevrópsku harð-
stjóranna hefur verið aukin
upp á síðkastið. Hún leggur nú
mikið kapp á að þefa uppi alla
flóttamenn í Tékkóslóvakíu,
segja þeir. Nýjar laun handtök
ur eiga sér stað í hverri viku.
Það er ljóstrað upp um hvern
flóttamann á fætur öðrum.
Fjöldamargir flóttamenn frá
Suðaustur-Evrópu hafa fundizt
myrtir í úthverfum Pragborgar.
Páll virðist vera mjög rólegur,
en Sagha gýtur við og við tor-
tryggnislegu hornauga til Hans
sens og hvíslar í hvert skipti,
I sem eitthvað mikilvægt berst í
Þetta er konan mín, segir! tal. Norðmanninum líður illa,
Páll. Vitanlega verðið þér kyrr
og borðið með okkur?
— Nei — Hanssen hikar —
ég held, að....
— Við höfum ekki nógan mat.
segir Anna stuttlega.
— Að sjálfsögðu höfum við
nógan mat. Auðvitað borðið þér
með okkur. Það er ekki á hverj
um degi, sem við fáum heim-
sókn frá Noregi. Það er ágætt
að fá tilbreytingu. Hvernig
lízt yður annars á húsgögnin
okkar. Andrés okkar nálgast
það að vera húsgagnasmiður.
Anna leggur á borð fyrir
einn ennþá, og Páll tekur fram
nokkur ungversk og tékknesk
blöð og byrjar að lesa. Elsa
sást hvergi.
Svo kemur sá fimmti. Það
er Sagha, Serbinn, meðalmaður
á hæð, grannur með fíngert
andlit og svart, þykkt hár.
Hann gæti vel verið þrítugur.
Það athyglisverðasta við hann
eru hin stóru, dökku og logandi
augu. Hann hressir mjög upp
í kofanum, þegar hann heilsar,
kyssir báðar konurnar á kinn-
ina.Hann sendir Hanssen tor-
tryggið augnaráð. Páll kynnir
og útskýrir, en tortryggnin
virðist ekki ætla að hverfa.
Hann kinkar stuttlega kolli og
gengur til Páls og hvíslar ein-
hverju að honum.
— Það er óhætt að tala upp-
hátt, segir Páll. Herra Hanssen
er ekkert hættulegur.
Sagha heldur áfram að tala
í hálfum hljóðum. Hanssen
heyrir hitt og þetta, en hann
veit ekki, hvort hann á að
og það stoðar ekkert, þó að
Páll leiti álits hans við og við:
— Ekki rétt, herra Hanssen ?
Hitt fólkið kemur inn úr eld-
húsinu. Elsa strýkur hárið á
Sagha um leið og hún gengur
hjá.
— Hvað, er Antoníus ekki
kominn, segir Anna. Jæja, þá
borðum við, við getum ekki beð
ið eftir honum. Hann verður að
læra að vita, hvað tímanum
líður. Þetta gengur ekki svona.
Þau setjast niður. Þykk græn
metissúpa með smáum kjötbit-
um. Hún er góð. Páll og Sagha
halda áfram samtalinu í hálf-
um hljóðum. Anna tekur þátt
í því. Elsa reynir að hefja um-
ræður við Norðmanninn. Hann
er hennar gestur, og hún er upp
rifin og vill reyna að draga
hann inn í umræðurnar; én það
er árangurslaust. Norðmaður-
inn grillir í kringum sig. Páll
er sá, sem honum lízt bezt á
hann virðist vera hreinskilinn
maður og vekur samúð. Aftur
þolir hann illa konu hans; hún
er fögur á að sjá, en orkar harð
neskjulega og þvermóðskulega
á mann. Honum líkar ekki tor-
tryggið augnaráð Sagha, en þó
er eitthvað áhrifamikið við
hann — ofstækismaður, heldur
Hanssen. En hann fær einnig ó-
þægilega tilfinningu um það, að
eitthvað sé á milli Sagha og
Elsu. Hinn ungi Andrés er við-
kunnanlegur. Það er enginn efi
á því, að hann er ástfanginn af
Elsu.
En ekkert þeirra er líkt eða
hæfir Elsu, finnst honum, þau