Þjóðviljinn - 19.12.1946, Blaðsíða 8

Aðstoð rikisins við opinberar bygg-
ingar bæja- og sveitarféiaga er brýnt
nauðsynjamá!
Frumvarp meimtamálaráð-
herra kernlil til 2« umræðn
Frumvarp um aðstoð ríkisins við opinberar byggingar
bæjar- og sveitarfélaga, flutt af minnihluta menntamála-
nefndar að tilhlutun Brynjólfs Bjarnasonar menntamála-
ráðherra, var til 1. umr. í neðri deild í gær og fór áfram til
2. umr.
Samkvæmt frumvarpinu er ríkisstjóm heimilað að á-
byrgjast lán sem bæjar- eða sveitarfélög taka til greiðslu
þess hluta stofnkostnaðar opinberra bygginga,skóla, sjúkra-
húsa, barna- og elliheimila, sem ekki er framlag úr ríkis-
sjóði.
Þá kveður frumvarpið svo á, að þegar slík ábyrgð hafi
verið veitt, sé Landsbankanum skylt að kaupa skuldabréf,
sem bæjar- eða sveitarfélög gefa út í þessu skyni.
Menntamálaráðherra sendi
þetta merka frumvarp til
menntamálaneíndar í október-
lok, með tilmælum um flutn-
ing, en aðeins einn nefndar-
manna (Sigfús Sigurhjartar-
son) varð við þeim tilmælum.
Er þetta annað dæmi þess að
meirihl. nefnda neitar að flytja
frumvarp frá ráðherrum Sósí-
alistaflokksins, enda þótt það
séu síður en svo nein flokks-
mál, eins og þetta og frumvarp-
Áka Jakobssonar um lausn á
Haglega
Ný egg, soðin og hrá
Kíiiiisísimt
Hafnarstræti 16.
brýnustu vandamálum sjávar-
útvegsins.
I umræðunum í gær talaði
Gísli Sveinsson eindregið með
frumvarpinu, og kvað svo að
orði, áð þingmenn skyldu var-
ast að sýna þessu stórmerka
nauðsynjamáli tómlæti, því
þegar það yrði kunnugt úti um
land, mundi frá hverjum bæ og
sveitarfélagi koma ákveðnar
kröfur um samþykkt þess, og
yrði þingmönnum erfitt að
standa gegn vilja kjósenda
sinna. Deildi hann á meirihluta
menntamálanefndar fyrir að
vilja ekki flytja frumvarpið.
Gunnar Thoroddsen og Páll
Þorstehisson afsökuðu sig með
því að varasamt væri að skylda
Landsbankann til að veita lán
in, en Gísli SveinssOn og Sigfús
Sigurhjartarson töldu það ein-
mitt kost á frumvarpinu, eins
og nú hagar til um lánsmögu-
leika.
Frumvarpið og greinargerð
þess verður birt hér í blaðinu
síðar.
Forseti í liabít
Mikill hluti fundartíma
neðri deildar alþingis í gær fór
til að ræða þá tillögu forseta
deildarinnar Barða Guðmunds-
sonar, að taka mál þetta frá
menntamálanefnd og setja þac.
í fjárhagsn. Mótmæltu flutn-
ingsmaður, Sigfús Sigurhjart-
arson og Gísli Sveinsson því ein
dregið, og kom til allharðra
orðaskipta. Sigfús taldi ekki á-
stæðu til slíks vantrausts á
menntamálanefnd, sem yfirleitt
starfaði sæmilega nema hvað
Barði Guðmundsson vanrækti
starf sitt í nefndinni og mætti
nær aldreí á fundum hennar.
Varð forseti reiður mjög og
vítti Sigfús a. m. k. tvisvar(!)
og lýsti hann úr forsetastól ó-
sannindamann um störfin í
menntamálanefnd. Benti Sigfús
á hve framkoma forseta væri
óvitleg í þetta skipti sem oftar,
og fyrir kæmi að hann mætti
vart tungu hræra fyrir bræði
og jafnvel ölvún.
Þetta með ölvunina kvað for-
seti varða mannorð sitt, og bað
hvern þann þingmann að standa
upp og vitna, sem hefði séð vín
á sér eða heyrt við störf, og
varð að sjálfsögðu enginn til
þess. Sigfús lofaði að gefa
skýrslu um mætingu forseta í
menntamálanefnd á síðustu
tveim þingum.
Eftir allan gauraganginn var
tillaga forseta um að taka málið
af menntamálanefnd, felld með
12:10 atkvæðum.
Giuntarne, Fredntans Epístler og Sáng-
ar. Feidas b©k I. og II.
Bellmansmusiken útsett íyrir íjórar
karlmannaraddir.
Tio Spiliter nya visor. Huldas visbok.
Nár skönheten kom til Byn.
Prástkrage ság.... Arets Sag.
Barnasöngbækurnar: Lillebrors Segel-
íárd. Kisse, Muse, Máns. Borgmástar
Munte. Börnenes Jul. Vore Börne-
sánge 1., 2. og 3., bundið og óbund-
ið. '
HLJÓDFÆMHÚS REYKJAVÍKUB,
Bankastræti 7.
Stefjamál eftir Lárus
Sigurjónsson
i '
ísafoldarprentsmiðja hefur
j nýlega gefið út ljóðabók eftir
j Lárus Sigurjcnsson. Stefjamál.
Þetta er stór ljóðabók, 190 síð-
| ur og hefur að geyma safn af
I eldri og yngri kvæðum Lárusar.
j Ýms af eldri kvæðum hans eru
j þjóokuiin, t. d. kvæðið Máríátl-
■ an, sem lrann orti vorið 1904 og
hefst á þessari vísu sem allir
þekkja:
Gamlan vin að garði ber
— gesti fagnar harpa —
mér var orðið mál á þér,
máríátla í varpa.
Iitdland lýst
sjálfstætt?
Nehru, forsætisráðherra ind-
versku bráðabirgðastjórnarinnar,
hefur borið fram tillögu á ind-
! verska stjórnlagaþinginu, um að
lýst verði yfir sjálfstæði Ind-
| lands. Tillagan er á þá Jeið, að
j þingið lýsi því yfir, að Indland
| sé frjálst og óháð lýðveldi. —
J Nehru er nú staddur í Austur-
! Bengal, en þangað fór hann til
að ræða víð Gandhi.
I sálarháska
eftir Þórberg Þórðarson
Þjóðviljanum hefur nú borizt
annað bindið af Æfisögu Árna
Þórarinssonar, er Þórbergur
Þórðarson, rithöfundur, hefur
fært í letur. Nefnist þetta bindi
I sálarháska og er 332 blaðsíður
að stærð. Útgefandi er Helga-
fell.
Þessarar einstæðu og skemmti
legu bókar verður getið hér í
blaðinu innan skamms.
Melhorha
hið vinsæla tímarit kvenna
kemur út á morgun og verður
selt á götunum föstudag og
Iaugardag. Sölubörn, komið á
Skólavörðustíg 19. í fyrramál-
ið. HÁ SÖLULAUN.
idnaður þolfr
25% kaup-
hækkun áia
verdhækk-
nnar
Bandaríski verkalýðsle.'.ðtog
inn Phillip Murray, forseti C
IO hefur birt greinargerð um
kaupgjaldsm'ál. sem frægir
bandarískir hagfræðingar
sömdu að beiðni hans- Er það
niðurstaða hagfræðinganna
að atvinnurekstur í Banda-
ríkjunum gefi svo ríflegan
gróða, að hægt væri að veita
öllum iðnaðarverkamönnum
25% kauphækkun án þess að
vöruverð þyrfti að hækka
svo að iðnreksturinn bæri sig.
Hefir greinargerð þessi vakið
geysiathygli ' Bandaríkjun-
um og er talið víst, að verka
lýðsfélög innan CIO muni
grundvalla kröfur sínar um
hækkað kaup á henni.
Finkalff
Ljóðid uin
Lahbakiit
eftir
Nýlega er komin út skáldsaga
Octave Aubry um Napóleon.
Sagan nefnist á íslenzku Einka
líf Napóleons og er þýdd af
Magnúsi Magnússyni, ritstjóra.
Útgefandi er Prentsmiðja Aust
urlands h. f., Seyðisfirði.
Jóhannes úr Kötlum
Ljóðið uin labbakút nefnist
nýútkomin barnabók, eftir Jó-
hennes úr Kötlum.
Þessi bók er ljóð um ævintýri
lítils drengs sem leggur af stað
einn sólskinsdag til að skoða
heiminn og auðvitað kynnist
hann mörgum undarlegum hlut
um og lendir í ævintýrum. í bók
inni eru ágætar teikningar eft-
ir Barböru Árnason. — Þetta
er ein hugþekkasta barnabók-
in sem út hcfur verið gefin fyr-
ir þessi jól, bók sem öll börn
hafa gaman af að lesa. — Papp
ír og frágangur er ágætur. Út-
gefandi er Þórhallur Bjarnason.
Svalt «g hjarf
eftir Jakob Thorarensen
Þjóðviljanum hefur borizt
hin nýja heildarútgáfa Helga-
fells á kvæðum og sögum
Jakobs Thorarensen. Eru það
tvö mikil bindi, um 900 bls, og
útgáfan mjög smekkleg.
Beðinn að tala við rann-
sóknarlögregluna
Árekstur varð 16. þ. m. á gatna
mótum Suðurgötu og Hringbraut-
ar milli bifreiðarinnar R 38'7,
sem kom Suðurgötu og vöru-
bifreiðar sem ók austur Hring.
brautina. Vörubifreiðarstjórinn
sem ók .jburt án þess að skeyta
um áreksturinn er beðinn að tala
við rannsóknarlögregluna.’
titvarpið í dag:
20,30 Útvarpssagan.
21.00 Strokkvartett útvarpsins:
Lævirkjakvartettinn eftir
Haydn,
21.15 Frá úlöndum (Axel Thor-
steinsson).
21.35 Tónleikar: Þióðlög frá ýms-
um löndum.
22.05 Eymfon'íutónleikar (plötur).
Minningarspjöld fyrir Styrktar-
Pétiar BiGÍkli
Komið er út á íslenzku hið
fræga skáldrit, Pétur mikli
Kússakeisari, eftir Alexej Tol-
stoj. Magnús Magnússon, ritstj.
befur íslenzkað söguna. Útgef-
andi er Hannes Jónsson, Reykja
vík.
Bókin er í tveim stórum bind
um, um 800 blaðsíður.
sjóð ekkna og munaðarlausra
I barna íslenzkra lækna fást í skrif
stofu héraðslæknis. í Hafnarstr. 5
(Mjólkurfélagshúsinu) herbergi
23—25.
Skrifstofa Mæðrastyrksnefndar
í Þingholtsstræti 18 tekur á
móti giöfum handa bágstöddu
fólki fyrir jólin, alla virka daga
kl. 2—6 e. h. — Auk peninga-
gjafa er tekið á móti fatnaði.